Bình Phương -
Saigon Nhỏ
5 tháng 2, 2022
https://saigonnhonews.com/thoi-su/chuyen-hoi-huong-dau-nam/
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/02/Viet-Kieu-San-Bay-Ta-1.jpg
Bất chấp khó khăn,
vẫn có rất đông người Việt về quê trong mủa tết năm nay. Ảnh sân bay Tân Sơn Nhất
đông nghẹt người đưa đón. Ảnh báo Lao Động.
Sáng mùng một Tết Nhâm Dần, sân bay quốc tế San
Francisco vắng lặng chưa từng thấy. Chỉ có khu làm thủ tục của hãng hàng không
Nhật Bản Japan Airlines có một nhóm người xếp hàng giữa một sảnh rộng mênh
mông. Tiếng Việt râm ran; đa số hành khách của chuyến bay JL 57 từ San
Francisco đi Tokyo là người Việt – những người tha hương đang tìm về nhà ngày Tết,
khi tất cả các gia đình đều đã đoàn viên bên mâm cơm đầu năm.
Sau nhiều ngày chờ đợi và lùng sục trên mạng với
sự hỗ trợ của chương trình Google Flights, cuối cùng tôi cũng tìm được một chiếc
vé về Việt Nam với giá phải chăng, không theo những “chuyến bay giải cứu” với
giá trục lợi trên trời do nhà nước Việt Nam tổ chức, mà cũng chưa được bay với
giá bình thường như thời trước COVID. Trong số khách đi cùng chuyến, có người
mua được vé về Saigon giá chỉ $550, cao nhất cũng chỉ hơn $1,000 cho hạng vé
economy một chiều. So với các chuyến bay giải cứu của Việt Nam có giá vé từ
$3,700 trở lên thì các mức giá $500-$700 của Japan Airlines đã là “mơ ước”.
Cũng về Saigon nhưng tuyến bay thẳng của Vietnam Airlines có giá vé không dưới
$1,800, gần bốn lần giá vé của chúng tôi. Sắp tới khi nhiều hãng hàng không nước
ngoài quen thuộc như Eva Air, China Airlines của Đài Loan, Korean Air và Asiana
của Nam Hàn, ANA của Nhật Bản hoặc Singapore Airlines nối lại việc chở khách tới
Việt Nam thì giá vé có thể còn hạ xuống nữa. Hiện thời khách đi về Việt Nam
chưa có nhiều lựa chọn về giá.
Và như chúng tôi đã đưa trong các bản tin trước,
do các ngành hàng không, du lịch đều đã ngấp nghé bờ vực phá sản, chính quyền
Hà Nội đã phải thay
đổi chính sách chống dịch theo hướng mở cửa, thông thoáng hơn. Chuyến
bay của chúng tôi sẽ đáp xuống phi trường Tân Sơn Nhất vào đêm mùng hai Tết, tức
là ngày 2 tháng Hai 2022, thời điểm bắt đầu thực hiện việc bãi bỏ yêu cầu xét
nghiệm và cách ly người từ nước ngoài nhập cảnh. Điều đó có nghĩa là người nhập
cảnh được tự do về nhà sau khi đã hoàn thành việc khai báo y tế với nhà chức
trách, trong đó có thông tin xác nhận đã tiêm chủng vaccine đầy đủ và có kết quả
xét nghiệm âm tính với coronavirus.
Tại phi trường San Francisco, ngoài thẻ tiêm
chủng và giấy chứng nhận không nhiễm coronavirus do một phòng thí nghiệm của Mỹ
cấp, hành khách đi về Việt Nam còn được yêu cầu xuất trình tờ khai y tế theo
yêu cầu của nhà cầm quyền Hà Nội. Khách vào trang mạng tokhaiyte.vn của Bộ Y Tế Việt Nam khai
báo về tình trạng tiêm chủng, kết quả xét nghiệm COVID-19 và một số thông tin
khác rồi nhận về một tờ khai có mã QR Code để tiện theo dõi; hành khách phải
lưu (save) tờ khai này vào máy điện thoại để xuất trình cho cơ
quan y tế khi về tới Việt Nam.
Cũng có thể tải về và cài vào máy điện thoại một
ứng dụng (application) có cái tên dài dòng là Vietnam
Health Declaration từ kho ứng dụng Google Play hoặc Apps Store của
Apple để thực hiện việc khai báo trước khi lên máy bay. Nhiều người ở Mỹ gặp
khó khăn khi làm tờ khai y tế do cách soạn chương trình điện toán của Việt Nam
có nhiều chỗ bất hợp lý, chẳng hạn như buộc người khai phải có số điện thoại ở
Việt Nam. Nhưng chỉ cần khéo léo một chút, hành khách có thể vượt qua và thực
hiện khai báo theo yêu cầu.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/02/Untitled.jpg
Mẫu tờ khai y tế dành cho khách nhập cảnh Việt Nam
Chuyến bay từ San Francisco về Tokyo khá vắng
khách, trên chuyến bay có người chiếm nguyên một dãy ghế, tha hồ nằm nghỉ như
khách hạng thương gia. Chuyến bay từ Tokyo về Saigon thì ngược lại, khách ngồi
kín các dãy ghế có lẽ do chuyến này tập trung khách từ nhiều nguồn cùng đi về
Việt Nam; có người về từ Seattle, Los Angeles, Houston, Dallas, Chicago, nhiều
thành phố lớn khác ở Mỹ cũng như người Việt làm ăn sinh sống tại Nhật Bản.
Sau hơn 19 tiếng đồng hồ bay và đổi máy bay ở
Nhật, chúng tôi về tới Saigon khuya mùng hai Tết. Mới vài hôm trước, người về bị
buộc phải xét nghiệm nhanh khi xuống khỏi máy bay, những ai âm tính với virus
thì được về nhà nhưng phải khai báo với quan chức y tế địa phương và tự cách ly
ba ngày, những người bị dương tính thì bị cách ly tập trung tại một khách sạn
nào đó do khách chọn.
Do chính sách của nhà cầm quyền thay đổi từ
ngày 1 Tháng Hai, chúng tôi không phải xét nghiệm virus tại phi trường Tân Sơn
Nhất, thay vào đó chỉ cần trình tờ khai y tế trên điện thoại, có mã vạch QR
Code đã làm khi còn ở Mỹ, tại các bàn kiểm soát y tế gần cửa xuống máy bay.
Nhân viên y tế mặc áo quần bảo hộ cá nhân sẽ kiểm tra tờ khai y tế của từng người,
cùng với bản ghi kết quả xét nghiệm COVID-19 và thẻ tiêm chủng rồi in phiếu xác
nhận ra giấy, đóng dấu để khách làm thủ tục nhập cảnh vào Việt Nam.
Như vậy, so với thủ tục thông thường, việc nhập
cảnh Việt Nam chỉ có thêm việc kiểm tra tờ khai y tế mà không đòi hỏi xét nghiệm
hay trình những thứ giấy tờ khác. Vì tờ khai này đã được kiểm tra khi làm thủ tục
lên máy bay ở Mỹ, chỉ những người không bị nhiễm virus mới được bay nên hầu như
không ai bị vướng mắc. Một vài trường hợp nhân viên kiểm tra gây khó dễ khi cho
rằng kết quả xét nghiệm đã quá thời hiệu 72 giờ, thẻ tiêm chủng không rõ ràng
v.v… nhưng hầu hết đều được cho qua sau khi “khổ chủ” biết điều bằng cách chi
ra vài chục đôla lót tay.
Chuyện “lót tay” lại tái diễn tại khu vực hải
quan khi hành khách đưa hành lý lên máy soi chiếu để kiểm tra. Về thăm quê ngày
Tết gần như ai cũng mang nhiều quà để tặng thân nhân, gia đình dịp lễ lạt
đầu năm nên nhiều người “được” nhân viên hải quan thăm hỏi tận tình; nhất là những
người trong hành lý có những thứ hàng hóa đắt tiền như máy điện thoại iPhone, mỹ
phẩm cao cấp. Muốn kiểm tra nhanh để ra chỗ người thân chờ đón bên ngoài, nhiều
người đã phải lì xì cho nhân viên kiểm tra, đó là lý do mà khi chờ máy bay tại
Nhật tôi thấy một số người nhờ những người đi cùng đổi tiền, đổi những tờ $100
thành giấy bạc $20 để tiện qua cửa hải quan.
Cũng do dịp Tết và đường bay thương mại vừa mở
lại nên nạn phá khóa va li hành lý, rạch thùng giấy để ăn cắp đồ ở sân bay Tân
Sơn Nhất lại tái diễn. Loan Nguyễn, cô gái hàng xóm San Jose đi cùng chuyến với
chúng tôi bị mất gần hết những món quà mà cô mang về để tạ ơn hàng xóm láng giềng
đã lo hậu sự cho thân mẫu của cô qua đời vì COVID chỉ mới hai tuần trước.
Với Loan, chuyến hồi hương lần này thực sự để
lại những ấn tượng rất buồn. Tháng trước, nhận được tin mẹ yếu nặng đang hấp hối
ở Kiên Giang nên vội vã liên lạc với Tổng lãnh sự quán Việt Nam đặt mua vé
“chuyến bay giải cứu” để về nhà, với giá $4,900. Rủi cho cô, trước giờ bay cô
đi xét nghiệm và bị dương tính với coronavirus; không lên máy bay mà cũng không
lấy lại được tiền vé; khi cô biết kết quả xét nghiệm không chính xác thì không
còn chuyến bay giải cứu nào nữa. Rồi mẹ cô qua đời trong cảnh đơn chiếc vì cha
cô cũng đã mất mấy tháng trước vì con virus quái ác. Lần này thì cô quyết tâm về
nhà và mua vé cùng chuyến với chúng tôi, giá vé khứ hồi chỉ mất $2,100. Cái rủi
của chuyến này là va li hành lý của cô bị bẻ khóa, những món quà cô mang về mất
gần hết, chỉ còn lại áo quần và những đồ lặt vặt. Cô đành chịu vì không biết
kêu kiện vào đâu.
Với những người về Saigon, ra khỏi sảnh sân
bay Tân Sơn Nhất, hòa vào dòng người đông đúc và cái không khí nóng ẩm miền nhiệt
đới, coi như là đã kết thúc chặng đường hồi hương khá nhiêu khê trong thời
COVID. Những vòng tay ôm và mâm cơm ngày tết đang chờ họ ở nhà.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/02/PC-COVD.jpg
Mẫu khai báo
PC-COVID để đi lại trong nước
Nhưng với những người tiếp tục đi về các tỉnh
thành phố khác thì vẫn còn phải tiếp tục khai báo y tế. Hóa ra cái tờ khai y tế
mà nhân viên y tế phát cho mỗi người khi xuống máy bay chỉ có giá trị khi nhập
cảnh từ nước ngoài mà lại không có tác dụng khi đáp máy bay nội địa đi về các địa
phương ngoài Saigon. Theo quy định của Bộ Giao Thông Việt Nam, hành khách đi
máy bay nội địa phải cài đặt vào điện thoại một ứng dụng theo dõi y tế có tên
là PC-COVID và lại tiếp tục khai
báo để nhận một mã QR Code khác. Không có nó thì không thể lên máy bay và cũng
không thể vào các nhà hàng, các điểm đông người trong các thành phố cả nước.
Cũng như ứng dụng tokhaiyte.vn nói ở trên, ứng dụng PC-COVID cũng đầy lỗi về lập
trình điện toán, người dân cả nước bị buộc phải cài đặt và sử dụng nhưng xem ra
họ chỉ làm chiếu lệ, để đối phó với sự kiểm tra của nhà chức trách hơn là sử dụng
như một công nghệ để theo dõi, truy vết sự truyền nhiễm của virus.
Cũng sử dụng công nghệ điện toán để theo dõi
tình trạng nhiễm hay không nhiễm COVID của người dân nhưng xem ra ở Việt Nam mỗi
bộ ngành mỗi địa phương là một lãnh địa riêng, không ai chịu ai; Bộ Y Tế không
thừa nhận bản khai của Bộ Giao Thông và ngược lại. Tình trạng cát cứ, ai cũng
muốn thể hiện quyền lực như vậy đang làm cho công cuộc chống dịch đã rối càng
thêm rối, và người dân phải cắn răng chịu đựng tất cả mà không dám thở than.
Cuối cùng, sau hai chặng bay quốc tế và nội địa,
tôi đặt chân vào nhà chiều mùng Ba Tết, đúng lúc cả gia đình đang cúng “tiễn
ông bà”, kết thúc một mùa tết khá ảm đạm – cái tết năm COVID thứ ba. Đại dịch
đã có dấu hiệu thuyên giảm, cả ở Việt Nam, nhưng những tang thương khổ ải mà nó
gây ra vẫn còn vết hằn trên gương mặt và số phận những người dân quê tôi.
-----------------
Đọc thêm:
Phi
trường Tân Sơn Nhất nghẹt người về ăn Tết
Việt
kiều về quê ăn Tết, đâu phải lúc nào cũng thấy niềm vui
Tết
Mùng Ba, xuân dần qua trong luyến tiếc
No comments:
Post a Comment