* Trên sân chơi quốc tế, đảng và nhà
nước cầm quyền không thể ăn gian
Ts. Nguyễn Đình Thắng
20/01/2020
Khi đưa ra chính sách đổi mới, chế độ ở Việt Nam hiểu
rằng họ không thể cưỡng lại trào lưu hội nhập toàn cầu nếu muốn sinh tồn. Tuy
nhiên, họ chỉ muốn nhà nước hội nhập quốc tế chứ người dân thì không được phép.
Ông Tổng Bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam thời bấy giờ là Nguyễn Văn Linh ví von
các tư tưởng nhân quyền, tự do, dân chủ như "ruồi nhặng" cần phải chặn
lại khi mở cửa ra thế giới, không để lọt vào xã hội Việt Nam.
Trước sự phê phán nghiêm ngặt của quốc tế, đảng và
nhà nước Cộng sản Việt Nam thậm chí phải tung ra các tổ chức phi chính phủ do
chính phủ lập ra và kiểm soát, gọi tắt là GONGO (Government-Organized NGO), để
qua mắt thế giới rằng, đấy người dân cũng hội nhập quốc tế. Kỳ tình thì chỉ là
nhà nước chính hiệu và nhà nước trá hình. Các biện pháp khác để ngăn chặn bao gồm
cấm xuất cảnh, ngăn cản người dân tiếp xúc với phái đoàn ngoại quốc, trừng phạt
những ai báo cáo vi phạm nhân quyền với LHQ...
Các biện pháp ngăn cản này ngày càng ít hiệu quả vì
sự bùng phát của công nghệ tin học, mức tăng trưởng nhanh chóng của số người Việt
sử dụng internet và điện thoại thông minh, và số lượng ngày càng đông người Việt
đi lại giữa Việt Nam và các quốc gia khác. Có lẽ quan trọng hơn cả là vai trò của
hơn 4 triệu người Việt đang sinh sống ở thế giới tự do - về bản chất họ chính
là một phần của quốc tế nên dễ bắc nhịp cầu cho người dân trong nước hội nhập với
thế giới bên ngoài. Vấn đề là người dân ở trong nước và những người Việt ở hải
ngoại có tận khai thác các lợi thế này không.
Ở đây tôi lấy vụ Vietcombank đóng băng tài khoản
phúng điếu cụ Lê Đình Kình ở Đồng Tâm làm minh hoạ. Nhiều người ở trong nước
kêu gọi tẩy chay Vietcombank. Tôi muốn chỉ ra là người Việt ở trong và ngoài nước
còn có thể mở ra một cuộc chơi trên sân chơi quốc tế, đặc biệt là ở Hoa Kỳ.
Thông tin bối cảnh về Vietcombank
Vietcombank là một phần hậu thân của Việt Nam Thương
Tín, công ty thương mại phụ thuộc Ngân hàng Quốc gia thời Việt Nam Cộng hoà.
Sau khi tiếp quản Việt Nam Thương Tín, chính quyền mới phân nó ra làm hai: bộ
phận đối ngoại trở thành Vietcombank còn bộ phận đối nội được giao cho Ngân
hàng Quốc gia của chính phủ lâm thời; tháng 7 năm 1976, nó được sáp nhập với
Ngân hàng Nhà nước của Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam. Xem thêm: https://tuoitre.vn/chuyen-tiep-quan-ngan-hang-quoc-gia-viet-nam-cong-hoa-1306197.htm
Để khai thác lượng kiều hối từ Hoa Kỳ ngày càng
tăng, tháng 5 năm 2011 Vietcombank đăng ký hoạt động chuyển tiền với tiểu bang
California dưới tên VCB Money, Inc. Trụ sở chính của VCB Money, Inc. đặt ngay tại
Quận Cam, tại địa chỉ: 12112 Brookhurst, Suite 11, Garden Grove, CA 92840.
Xem: https://dbo.ca.gov/2018/03/19/vcb-money-inc/
Đến năm 2018 thì VCB Money đã đăng ký hoạt động ở 17
tiểu bang Hoa Kỳ với nhiều văn phòng đại lý hoạt động dưới thương hiệu
"Tín Nghĩa Chuyển Tiền" (Tin Nghia TNMONEX). Xem: https://compacom.com/companies/vcb-money-inc-dba-tin-nghia-tnmonex/vcb-money-inc-dba-tin-nghia-tnmonex-garden-grove-ca
Năm 2018, Vietcombank được Ngân Hàng Liêng Bang Hoa
Kỳ (Federal Reserve) cấp phép mở văn phòng đại diện ở New York. Văn phòng này mới
được khai trương và đi vào hoạt động cách đây 2 tháng. Xem quyết định cấp giấy
phép của Hội Đồng Quản Trị của Federal Reserve:
Cuộc chơi trên sân chơi Hoa Kỳ
Khi đã hoạt động ở Hoa Kỳ thì một công ty ngoại quốc,
kế cả công ty quốc doanh, phải chấp nhận sự chi phối của luật pháp Hoa Kỳ. Dưới
đây là 3 kịch bản về khai thác luật Hoa Kỳ.
Trong kịch bản thứ nhất, những người Việt ở trong nước
đã chuyển tiền đến tài khoản phúng điếu cụ Kình có thể làm đơn phản đối với
Vietcombank. Nếu Vietcombank không giải quyết thoả đáng thì các khách hàng này
có thể báo cáo với Hội Đồng Quản Trị của Federal Reserve. Khi đăng ký hoạt động
ở New York, văn phòng đại diện của Vietcombank phải cam kết rằng công ty mẹ ở
Việt Nam có thể thức để giải quyết thoả đáng các khiếu nại của khách hàng. Nếu
vi phạm cam kết này, văn phòng đại diện sẽ bị cảnh cáo và, nếu Vietcombank
không giải quyết thoả đáng các khiếu nại, có thể đình chỉ hoạt động ở New York.
Tham khảo tài liệu Examination Manual for U.S. Branches and Agencies of Foreign
Banking Organizations, phần Review of Home Country Financial
System: https://www.federalreserve.gov/boarddocs/supmanual/us_branches/usbranch.pdf
Trong kịch bản ở trên, Federal Reserve không can thiệp cho các khiếu nại của khách hàng Vietcombank ở Việt Nam. Tuy nhiên, nếu trong số người chuyển tiền đến tài khoản phúng điếu cụ Kình có công dân Hoa Kỳ thì những người này còn có thể yêu cầu Federal Reserve chuyển hồ sơ đến cơ quan hữu trách để can thiệp vì Vietcombank đã vi phạm quy định của luật Hoa Kỳ "Expedited Funds Availability Act". Theo đó, một định chế tài chính không được phép giữ tiền chuyển khoản của người khách hàng lâu hơn bình thường. Đây là kịch bản thứ hai. Tham khảo tài liệu ở trên, phần Regulation CC/Expedited Funds Availability Act, hoặc văn bản luật: https://www.fdic.gov/regulations/compliance/manual/6/vi-1.1.pdf
Trong kịch bản thứ ba, nếu Vietcombank vẫn tiếp tục không hoàn trả tiền chuyển cộng với tiền phí và tiến lời cho suốt thời gian đóng băng, khách hàng ở Hoa Kỳ có quyền kiện Vietcombank ra toà án Hoa Kỳ. Vietcombank không thể tránh né ra toà ở Hoa Kỳ vì có hoạt động ở tại quốc gia này, thông qua chi nhánh của VCB Money, Inc. ở 17 tiểu bang và văn phòng đại diện mới mở ở New York.
Kết luận
Các kịch bản trên đây cho thấy rằng, người dân hội
nhập quốc tế càng sâu, càng chặt thì càng dễ dàng mở cuộc chơi trên sân chơi quốc
tế, nơi mà đảng và nhà nước cầm quyền không thể ăn gian, không thể chèn ép,
không thể dùng luật rừng như ở trong nước.
Qua chương trình Người Mỹ Gốc Việt Đòi Tài Sản,
BPSOS đã theo dõi hoạt động của Vietcombank từ nhiều năm nay. Trong số trên 700
hồ sơ đòi tài sản mà chúng tôi nhận được, một số nhỏ có tiền gửi ở ngân hàng Việt
Nam Thương Tín trước 30 tháng 4, 1975 và còn giữ được biên nhận. Theo nguyên tắc
giao dịch quốc tế, Vietcombank có nghĩa vụ hoàn trả cả vốn lẫn lời cho các thân
chủ này, mà nay đã là công dân Hoa Kỳ. Hai trong ba kịch bản ở trên đã được
chúng tôi nghiên cứu để áp dụng. Tuy nhiên, chúng tôi còn đang chờ thêm hồ sơ
cho đến khi tổng số tiền mà Vietcombank "nợ" các thân chủ người Mỹ gốc
Việt đạt mức đáng để đưa ra Federal Reserve và ra toà án. Nhân đây, tôi nhắc nhở
những ai ở trong trường hợp như vậy thì xin liên lạc: taisan@bpsos.org.
Quý vị có thể tìm hiểu thêm về chương trình Đòi Tài Sản tại: http://doitaisan.org/
Cuối cùng, tôi muốn lưu ý người đọc là ngoài Hoa Kỳ,
Vietcombank còn làm ăn ở Hồng Kông và Singapore. Ở Hồng Kông, nó hoạt động dưới
thương hiệu Vinafico, một công ty tài chính. Biết đâu có những người dân Hồng
Kông yêu chuộng tự do và quan tâm nhân quyền sẽ giúp tạo áp lực dư luận hoặc
pháp lý lên công ty này. Đọc thêm về Vinafico: https://e.theleader.vn/how-do-vietcombanks-two-overseas-subsidiaries-in-us-and-hong-kong-operate-20171024154841546.htm
N.Đ.T.
Mạch
Sống gửi BVN
No comments:
Post a Comment