.
.
Trung
Quốc tự cô lập, Tập Cận Bình vắng mặt suốt hai năm trên trường quốc tế
Thụy
My -
RFI
Đăng ngày: 29/10/2021 - 19:28
« Trung
Quốc, ý định cô lập », đó là tựa trang nhất của Le Monde hôm
nay. Tờ báo lưu ý rằng ông Tập Cận Bình không ra khỏi Hoa lục từ tháng Giêng
2020, không dự các hội nghị thượng đỉnh quan trọng. Hai năm vắng mặt trên trường
quốc tế, điều chưa từng thấy đối với một nhà lãnh đạo G20.
Ảnh minh họa : Ông
Tập Cận Bình sau khi đọc diễn văn kỷ niệm 110 năm Cách mạng Tân Hợi tại Đại sảnh
đường Nhân dân ở Bắc Kinh ngày 09/10/2021. AP - Andy Wong
Trong khi thế giới mở cửa trở lại, thì Trung
Quốc tự đóng cửa. Tập Cận Bình không đến Roma ngày 30 và 31/10 để tham dự thượng
đỉnh G20 cũng như không đi Glasgow từ 01-12/11 dự hội nghị khí hậu thế giới
COP26. Tương tự đối với Senegal, nơi diễn ra thượng đỉnh Trung Quốc-Châu Phi cuối
tháng 11. Tại châu Âu, ngoại trưởng Vương Nghị sẽ thay mặt ông.
VIDEO :
Trung Quốc
tự cô lập, Tập Cận Bình vắng mặt suốt hai năm trên trường quốc tế
https://www.youtube.com/watch?v=iY3eOAeBlk0
Đã tuyên bố chiến
thắng virus, ông Tập phải tiếp tục Zero Covid
Đó là do kiểu xử lý khủng hoảng dịch tễ của Bắc
Kinh. Sau ba tuần lễ hoảng loạn, dối trá đầu tháng Giêng 2020, Trung Quốc gây
ngạc nhiên cho cả thế giới khi cô lập Vũ Hán trong 76 ngày. Rồi đến khi thế giới
dần dà phong tỏa, Trung Quốc thoát khỏi đại dịch và áp dụng chính sách zero
Covid. Hễ có ca dương tính là lại xét nghiệm hàng triệu người và cách ly cả khu
phố, thậm chí cả thành phố.
Hậu quả trực tiếp là từ 27/03/2020 Trung Quốc
hoàn toàn cô lập. Các hộ chiếu Trung Quốc không còn được gia hạn, các chuyến
bay quốc tế giảm trên 97%. Và những người ít ỏi đi vào Hoa lục, dù đã tiêm chủng
bằng vac-xin Trung Quốc, vẫn bị cách ly nghiêm ngặt hai, thậm chí ba tuần trong
khách sạn. Những nhà lãnh đạo ngoại quốc hiếm hoi như John Kerry cũng chỉ được
tiếp ở tỉnh.
Vấn đề là còn chưa đầy 100 ngày nữa đến khai mạc
Thế Vận Hội mùa đông Bắc Kinh (vào ngày 04/02/2022), xuất hiện những ca dương
tính mới. Các thành phố nhiều triệu dân lại bị phong tỏa, không còn giao thông
công cộng. Chính quyền khuyến cáo cư dân Bắc Kinh không ra khỏi thủ đô. Từ nhiều
tháng qua, hàng triệu công chức bị cách ly trên thực tế.
Mỗi thành phố lớn đều đang chuẩn bị dựng lên
những trung tâm cách ly (20 giường/10.000 dân) để buộc những người nhập cảnh phải
vào. Hàng ngàn căn phòng giống nhau được camera giám sát, có robot mang bữa ăn
đến, đang được xây dựng. Chiến lược zero Covid vừa là y tế vừa mang tính chính
trị. Tập Cận Bình hồi tháng 9/2020 đã loan báo « chiến thắng của nhân
dân Trung Hoa » trước con virus và không gì có thể khiến ông ta nói
ngược lại.
Chính sách này trùng hợp với sự trỗi dậy trở lại
của dân tộc chủ nghĩa, và ý định muốn bớt lệ thuộc vào nước ngoài. Viện Merics
(Đức) nhận định, Bắc Kinh tin rằng Hoa Kỳ muốn cản bước Trung Quốc không cho
thăng tiến, độc quyền các công nghệ chủ chốt. Thế nên các công ty ngoại quốc vẫn
được hoạt động tại Hoa lục nhưng chỉ trong những lãnh vực không mang tính chiến
lược, và với điều kiện phải « Hán hóa », nhất là về dữ liệu và quản
trị.
Bắc Kinh đóng cửa
trong khi Đài Loan liên tục thành công về đối ngoại
Cho dù Tập Cận Bình vẫn giữ liên lạc thường
xuyên bằng điện đàm, nhưng việc ông ta không đi công cán càng làm tăng thêm sự
cô lập của Trung Quốc. Thượng đỉnh G20 lẽ ra là dịp để chủ tịch Trung Quốc gặp
gỡ tổng thống Mỹ - cả hai chỉ mới trao đổi qua điện thoại có hai lần. Trong lúc
đó bất đồng ngày càng chồng chất, nhất là về Đài Loan.
Khi Trung Quốc cộng sản hôm 25/10 tưng bừng kỷ
niệm 50 năm gia nhập Liên Hiệp Quốc, thì Đài Loan liên tục gặt hái thành công
trên trường quốc tế. Ở Hoa Kỳ, ngoại trưởng Antony Blinken tuyên bố đảo quốc cần
phải « đóng một vai trò lớn hơn » trong Liên Hiệp Quốc. Tại
châu Âu, ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp (Joseph Wu) trong những ngày qua
đến thăm Slovakia, ở Praha ông được chủ tịch Thượng Viện Cộng hòa Sec tiếp và
kêu gọi một liên minh dân chủ chống lại các chế độ toàn trị. Một số còn nói rằng
ông Ngô có đến Ba Lan.
Theo trang Politico, ông Ngô Chiêu Tiếp còn có
thể được tiếp tại Bruxelles, một chuyến thăm "không mang tính
chính trị", và gặp gỡ các nghị sĩ châu Âu. Một chuyến công du của ngoại trưởng
Đài Loan tại nhiều nước Liên Hiệp Châu Âu là sự kiện vô tiền khoáng hậu.
Hồi 2019, ông cũng đã đến Đan Mạch.
Ngoài ra, bộ trưởng Đài Loan phụ trách phát
triển Cung Minh Hâm (Kung Ming Hsin) vừa dẫn đầu một phái đoàn doanh nghiệp đến
Slovakia, Cộng hòa Sec và Litva. Nhiều nghị sĩ châu Âu cũng tuyên bố sẽ đến Đài
Bắc tuần tới. Bấy nhiêu là sáng kiến làm Bắc Kinh tức tối, tố cáo những kẻ « phản
bội », « tội phạm », « lãnh đạo ly khai » của hòn
đảo. Đã hẳn Trung Quốc siết chặt quan hệ với Nga và ở tầng thấp hơn là với Thổ
Nhĩ Kỳ, Iran. Nhưng quan hệ với hầu như tất cả các quốc gia phương Tây đều xấu
đi. Khi nào lại xuất ngoại, Tập Cận Bình sẽ phải vất vả nhiều.
Hy Lạp : Công
nhân cảng Pirée biểu tình phản đối Vương Nghị
Tại Hy Lạp, thông tín viên Le Monde cho
biết "Phẫn nộ tăng lên ở Pirée trong chuyến thăm của ngoại trưởng
Trung Quốc". Ở cách trụ sở tập đoàn Trung Quốc Cosco - đang nắm 67% cổ
phần cảng Pirée - chỉ vài mét, những công nhân giận dữ dành một phút im lặng để
tưởng niệm Dimitri, 45 tuổi, bị một cần cẩu đè chết hôm thứ Hai 25/10. Một công
nhân cầm biểu ngữ "Không để một ai thiệt mạng nữa vì lợi nhuận của
Cosco", cho biết tại các cầu cảng bị Trung Quốc mua lại, máy móc không
được bảo trì, đôi khi phải làm việc liên tục 8 đến 12 tiếng đồng hồ. Cùng lúc ấy
ở trung tâm Athens, Vương Nghị được thủ tướng Kyriakos Mitsotakis thân mật đón
tiếp. Hồi tháng 6/2020, một công nhân 35 tuổi cũng đã tử thương trên cùng một bến
cảng container. Đại diện nghiệp đoàn tố cáo sau 12 năm người Trung Quốc đặt
chân vào Pirée, cuộc sống người lao động ngày càng tệ hại.
Cách đây vài ngày, Quốc Hội Hy Lạp đã đồng ý
cho Cosco Shipping mua thêm 16% cổ phần cảng Pirée (thêm vào 51% đã sở hữu từ
2016), trị giá 368,5 triệu euro. Đổi lại, Cosco cam đoan đầu tư thêm 293 triệu
euro đến cuối 2021, nhưng thực tế rót vào chỉ 58%. Các đơn vị đóng tàu, đại biểu
dân cử và cư dân vùng Pirée cáo buộc Cosco không quan tâm đến môi trường, người
dân địa phương không được hưởng lợi tuy "Pirée đã trở thành dự án
tiêu biểu cho Con đường tơ lụa mới" - theo lời Vương Nghị.
Dù tỏ ra thân thiện với Trung Quốc, Athens gần
đây càng ngả sang các đối tác khác. Nhiều công ty được tư nhân hóa như đường sắt,
bảo hiểm, phi trường cũ...mà Trung Quốc muốn mua lại, rốt cuộc đã được nhượng
cho những nước khác. Nhà nghiên cứu George Tzogopoulos của Quỹ Hy Lạp về Chính
sách Đối ngoại và Châu Âu (Eliamep) giải thích, Athens không muốn mất đầu tư
Trung Quốc và giữ quan hệ tốt vì Bắc Kinh luôn có cùng quan điểm về vấn đề
Chypre. Nhưng vì lý do an ninh trước Thổ Nhĩ Kỳ, những tháng gần đây Hy Lạp
quay sang Pháp và Hoa Kỳ. Athens đi dây giữa Bắc Kinh và Washington.
Người Mỹ đoàn kết
trước mối đe dọa Trung Quốc
Về quan hệ Pháp-Mỹ, sử gia kiêm chiến lược gia
Walter Russell Mead ở New York khi trả lời phỏng vấn Le Figaro đã
có những phân tích thẳng thắn tuy khó « lọt tai » người Pháp. Ông nhấn
mạnh đến sự vững chải của hệ thống tư pháp Mỹ, khả năng đoàn kết trước kẻ thù
Trung Quốc, và logic phía sau vụ thành lập liên minh AUKUS.
Trước hết, cựu tổng thống Donald Trump đã bổ
nhiệm các thẩm phán bảo thủ, nhưng đó là những người giỏi giang có trách nhiệm,
chứ không phải là luật sư riêng Rudolph Giuliani hay con gái ông là Ivanka
Trump. Về Trung Quốc, sự hung hăng của Tập Cận Bình đã đoàn kết người Mỹ, cả tả
lẫn hữu. Theo thăm dò mới nhất của Pew, 52% dân Mỹ ủng hộ can thiệp quân sự nếu
Trung Quốc xâm lăng Đài Loan. Xoay trục sang châu Á luôn là trung tâm.
Ba
đời tổng thống liên tiếp Obama, Trump và Biden đều tập trung chú ý vào Trung Quốc,
và có cải thiện ngoạn mục trong quan hệ với Ấn Độ, cho thấy sự phân cực trong nội
bộ không ảnh hưởng đến chính sách đối ngoại.
Giáo sư Mead nhấn mạnh, sau cuộc nội chiến làm 650.000 người thiệt mạng, các tướng
lãnh Nam và Bắc đều hợp sức trong cuộc chiến năm 1898, cho thấy mối đe dọa từ
bên ngoài luôn gắn bó người Mỹ.
Hoa Kỳ muốn có mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng
các tiêu chí, cạnh tranh không thù địch về công nghệ, nhưng Trung Quốc không chấp
nhận. Thế nên tuần này hải quân Nga và Trung Quốc đi vào eo biển Nhật Bản và
Nga tuyên bố ủng hộ Bắc Kinh. Theo ông, chính Trung Quốc quyết định có tiến
hành chiến tranh lạnh hay không, và hiện Bắc Kinh đang gia tăng việc tách rời
khỏi phương Tây, đặc biệt là sản phẩm công nghệ, viễn thông.
Washington không
tin tưởng khả năng của Paris tại Ấn Độ-Thái Bình Dương
Tại sao loại Pháp khỏi AUKUS? Đối với
người Mỹ, Pháp là một nước không kiểm soát được hồ sơ Địa Trung Hải nhưng lại
muốn tham gia vào hồ sơ Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Đành rằng Pháp có 2,7 triệu công dân trong khu
vực và sở hữu vùng biển rộng lớn, nhưng không phải sự hiện diện này có thể giúp
Pháp "xuất khẩu an ninh" sang Ấn Độ-Thái Bình Dương. Tahiti vẫn là của
Pháp một khi Mỹ và Nhật có thể ngáng chân Trung Quốc ở Thái Bình Dương. Mỹ vẫn
mong Nhật thắng thầu hợp đồng tàu ngầm Úc thay vì Pháp, để củng cố thêm sức mạnh
tại Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Còn về ý nghĩ Washington muốn bỏ rơi châu Âu,
giáo sư Mead nhắc nhở, ưu
tiên dành cho châu Âu trong thời chiến tranh lạnh không ngăn trở Hoa Kỳ tiến
hành hai cuộc chiến lớn ở Thái Bình Dương là Triều Tiên và Việt Nam.
Châu Âu đã suy diễn quá rộng việc xoay trục sang châu Á.
Hợp đồng tàu ngầm :
Còn quá sớm để Pháp hòa giải với Úc
Trong khi đó, hợp đồng tàu ngầm Úc tiếp tục
làm tốn giấy mực: Les Echos cho biết hôm qua 28/10, tổng thống
Pháp Emmanuel Macron lần đầu tiên trao đổi với thủ tướng Úc Scott Morrison. Hiện
chưa thể có được sự hòa giải, dù Pháp đã cho đại sứ quay lại Canberra. Tại G20,
ông Macron sẽ gặp Joe Biden, nhưng không có cuộc gặp tay đôi nào được dự kiến với
Morrison.
Theo điện Elysée, Macron nhắc lại rằng quyết định
đơn phương của Úc đã bẻ gãy mối quan hệ tin cậy giữa hai nước, và ông đòi hỏi
phải có những động thái cụ thể nếu muốn tiếp tục hành động chung ở Ấn Độ-Thái
Bình Dương. Hiện giờ theo Les Echos, bản thân người Úc còn chưa biết
sẽ đi đến đâu, tờ « Australian Defence Magazine » cho biết thương vụ
mua tàu ngầm nguyên tử vẫn chưa hoàn tất. Bộ trưởng Quốc Phòng Peter Dutton chỉ
mới xác nhận không yêu cầu một mẫu riêng để thích ứng với Hải quân Úc như từng
đòi hỏi với Pháp.
Úc có thể đóng nửa trước của tàu ngầm, còn
phía sau, nơi có động cơ nguyên tử thì dành cho Anh hay Mỹ, như vậy sản xuất tại
Úc chỉ chiếm 40% giá trị hợp đồng trong khi đối với Pháp lên đến 60%. Nhưng có
thực hiện được hay không thì còn phải chờ ê-kíp Anh và Mỹ sang năm đến nơi, và
cần 18 tháng để hoàn tất nghiên cứu tiền khả thi. Chiếc tàu ngầm nguyên tử đầu
tiên có thể hạ thủy năm 2040, trong khi Barracuda của Pháp có thể sẵn sàng từ
2034.
Biden phải
« đại hạ giá » cuộc cách mạng xã hội và khí hậu
Tựa chính Le Figaro hôm nay nói về
« Kế hoạch bí mật của Macron cho chiến dịch tranh cử 2022 ». Libération
phỏng vấn một số cử tri cánh hữu, cho rằng « không còn lãnh đạo
đúng nghĩa ». Tựa trang nhất của La Croix và Les Echos
được dành cho hồ sơ khí hậu với hội nghị COP26 Chủ nhật tới, mà hai tờ báo cho
là giờ phút quyết định. Về nước Mỹ, Libération nói về « Joe
Biden, cuộc cách mạng xã hội và khí hậu bị đại hạ giá », còn theo
Les Echos, tham vọng của Biden phải giảm xuống.
Trở thành tổng thống ở buổi hoàng hôn của sự
nghiệp chính trị, ông Biden phải xích gần lại cánh cực tả trong đảng, nhưng lại
đối mặt với sự chống đối của các thành viên bảo thủ nhất – trong một đảng Dân
Chủ bao gồm cả cánh tả chống tư bản lẫn phe trung hữu. Sau nhiều tháng thương
lượng gay gắt, rốt cuộc đã có được thỏa thuận khung. Nhưng kế hoạch từ 3.500 tỉ
đô la đã giảm xuống phân nửa còn 1.750 tỉ, chủ yếu để có được sự đồng ý của hai
thượng nghị sĩ Dân Chủ Joe Manchin (West Virginia) và Kyrsten Sinema (Arizona).
Nhà Trắng phải lần lượt hy sinh nhiều biện
pháp mang tính biểu tượng, bị cặp thượng nghị sĩ được mệnh danh là
« Manchema » cho là quá tốn kém hoặc quá « tả ». Kỳ nghỉ có
lương sau khi bệnh, sinh nở, hoặc để chăm sóc con cái, người thân từ 12 tuần xuống
còn 4 tuần và giờ đây biến mất. Không miễn phí đại học cộng đồng, không mở rộng
bảo hiểm y tế cho người cao tuổi, không thể thương lượng giảm giá dược phẩm,
không tăng thuế doanh nghiệp. Điều khoản liên quan đến than đá bị bỏ rơi dưới
áp lực của Joe Manchin, đại diện một tiểu bang có nhiều hầm mỏ.
No comments:
Post a Comment