Đại Hội Đảng Cộng Sản
Trung Quốc (CSTQ) lần thứ 19 được ấn định sẽ bắt đầu từ ngày 18 tháng 10 và dự
trù kéo dài khoảng một tuần lễ. Trong số 88 triệu đảng viên thì sẽ có khoảng
2300 đại biểu trên khắp 31 tỉnh thành đại diện cho chính quyền địa phương, quân
đội, doanh nghiệp nhà nước và các đoàn thể về Bắc Kinh tham dự Đại Hội. Các đại
biểu này sẽ bầu chọn khoảng 350 Ủy viên Trung Ương Đảng. Ủy viên Trung Ương sẽ
chọn 25 thành viên Bộ Chính Trị và Tổng Bí Thư. Bộ Chính Trị đề cử Ban Thường Vụ
gồm có 7 thành viên của Bộ Chính Trị và được Uỷ Ban Trung Ương phê chuẩn. So với
các Đảng Cộng Sản khác, quyền lực thực tế của Bộ Chính Trị nằm trong tay Ban
Thường Vụ. Ban Thường Vụ được coi là cơ cấu có quyền lực cao nhất tại Trung Quốc.
Ủy viên Ban Thường Vụ hiện nay gồm có Tập Cận Bình (1953), Lý Khắc Cường
(1955), Trương Đức Giang (1946), Du Chính Thanh (1945), Lưu Vân Sơn (1947),
Vương Kỳ Sơn (1948) và Trương Cao Lệ (1946).
Các cơ cấu quan trọng
khác là Ủy Ban Quân Sự Trung Ương, Ban Bí Thư, Ủy Ban Kiểm Tra Kỷ Luật Trung
Ương và các nhóm lãnh đạo nhỏ. Quân Ủy Trung Ương có trách nhiệm điều hành quân
đội, đề cử tướng lãnh vào các vai trò chủ chốt, ra lệnh điều quân và ấn định
chi tiêu quốc phòng. Chủ tịch Quân Ủy Trung Ương hiện nay là Tổng Bí Thư Tập Cận
Bình. Ban Bí Thư điều hợp công tác do Bộ Chính Trị đề xướng. Trưởng Ban Bí Thứ
là Lưu Vân Sơn, Ủy viên Ban Thường Vụ. Ủy Ban Kiểm Tra Kỷ Luật Trung Ương có
nhiệm vụ thực thi điều lệ Đảng và cụ thể là phòng chống tham nhũng vì đây là vấn
nạn đương nhiên trong một thể chế độc đảng. Lãnh đạo của Ban này là Vương Kỳ
Sơn Ủy Viên Ban Thường Vụ. Các nhóm lãnh đạo nhỏ thường do Tổng Bí Thư lập ra
chẳng hạn như Nhóm Tư vấn cho công tác Cải cách Toàn diện và Nhóm Tài Chánh và
Kinh Tế đều do Tập Cận Bình chủ trì.
Thông thường thì Ủy
Ban Trung Ương tổ chức 7 kỳ hội nghị trong nhiệm kỳ 5 năm. Hội nghị thứ nhất họp
một ngày sau khi Đại Hội bắt đầu và tập trung vào việc nội bộ gồm có bầu chọn Bộ
Chính Trị, Ban Thường Vụ, Ban Bí Thư và lãnh đạo Quân Ủy Trung Ương. Hội nghị
thứ hai thường được tổ chức vào mùa xuân năm tới trước phiên họp Quốc Hội và Hội
Nghị Hiệp Thương Chính Trị Nhân Dân Trung Quốc. Công tác chính là bổ nhiệm các
chức vụ bộ trưởng và lãnh đạo nhà nước. Hội nghị thứ ba thường diễn ra vào mùa
thu và chú trọng vào các vấn đề chính trị và kinh tế. Hội nghị thứ tư và năm
thường được tổ chức vào năm thứ ba và tư của nhiệm kỳ tập trung vào các vấn đề
liên quan tới quân đội và công bố kế hoạch 5 năm kế tiếp. Hội nghị thứ sáu diễn
ra vào năm cuối nhiệm kỳ và đặt trọng tâm về xây dựng ý thức hệ. Hội nghị thứ bảy
thường diễn ra một tuần trước Đại Hội và kéo dài nguyên một ngày. Đây là cơ hội
cho Ủy Ban Trung Ương duyệt lại dự thảo báo cáo chính trị, đề xuất tu chính nội
quy Đảng và duyệt xét danh sách ứng viên vào các chức vụ lãnh đạo.
Đại Hội Đảng CSTQ
quan trọng vì đây là lúc các chức vụ lãnh đạo được bầu chọn và Đảng CSTQ cũng
đưa ra chính sách cho 5 năm kế tiếp. Trong tuần lễ Đại Hội, các đại biểu sẽ duyệt
xét thành tích trong 5 năm qua, đánh giá cơ hội và thách thức hiện tại và ấn định
các công tác ưu tiên cho 5 năm tới. Các quyết định này sẽ được đúc kết thành một
bản báo cáo chính trị sẽ do Tổng Bí Thư trình bày trước Đại Hội.
Đảng CSTQ như các Đảng
Cộng Sản khác có quy định và quy ước bất thành văn, ví dụ như giới hạn tuổi
tác. Một quy ước tuổi hưu là ''7 lên, 8 xuống''. Có nghĩa là đảng viên có thể tại
chức tới 67 tuổi nhưng phải về hưu khi 68. Các bộ trưởng thì nên về hưu ở độ tuổi
65. Các chức vụ thấp hơn thì có thể nghỉ vào lúc 60. Nhưng cũng có những trường
hợp ngoại lệ, chẳng hạn như Phó Thủ Tướng Trương Cao Lệ (Zhang Gaoli) và Mã Khải
(Ma Kai). Cả hai năm nay là 70 tuổi nhưng khi được bầu tại Đại Hội trước thì
còn dưới tuổi hưu. Nếu như quy ước về tuổi tác được áp dụng triệt để thì có tới
5/7 ủy viên Ban Thường Vụ phải về hưu trừ Tổng Bí Thư Tập Cận Bình và Thủ Tướng
Lý Khắc Cường. Tương tự như vậy 11/25 ủy viên Bộ Chính Trị cũng phải rút lui.
Có 3 phe phái chính
tranh giành ảnh hưởng và quyền lực trong Đảng là phe thái tử đỏ, phe quân đội
và đoàn thanh niên cộng sản. Trong mỗi phe lại chia ra nhiều nhóm khác nhau vì
song trùng lợi ích. Ngoài ra còn có các bang hội chẳng hạn như bang Thượng Hải,
bang dầu hỏa, ban doanh nhân... Trong thời gian cầm quyền vừa qua, Tập Cận Bình
đã dần dần thanh trừng và loại ra thành phần ''trung lập'' và đưa tay chân thân
tín vào các chức vụ chủ chốt. Vào cuối tháng 7 vừa qua, Tân Hoa Xã loan tin là
Tôn Chính Tài (Sun Zhengcai) Ủy viên Bộ Chính Trị và Bí Thư Trùng Khánh (lãnh
thổ của Bạc Hy Lai trước đây) đã bị cách chức vì ''vi phạm kỷ luật nghiêm trọng''
(có nghĩa là dính líu tới tham nhũng). Trần Mẫn Nhĩ được chọn thay thế Tôn làm
Bí Thư Trùng Khánh. Trần Mẫn Nhĩ sinh năm 1960 tại Chiết Giang là một đàn em
thân tín của Tập. Hiện nay, giới đánh bạc đang đặt cựa là Tập sẽ nâng tay đàn
em này vào Bộ Chính Trị để củng cố quyền lực trong Đại Hội sắp tới.
Hiện nay, phe thái
tử đỏ đặc biệt là có liên quan tới quân đội dường như đang bị thất thế. Không
nhận được thiệp mời tham dự Đại Hội 19 gồm có Thiếu Tướng Mao Tân Vũ cháu nội của
Mao Trạch Đông, Thượng Tướng Lưu Nguyên con trai của Lưu Thiếu Kỳ, Đô Đốc Lưu
Hiểu Giang con rể của Hồ Diệu Bang, Thượng Tướng Trương Hải, con trai Trương Chấn
và Thượng Tướng Lưu Á Châu con rể của Lý Tiên Niệm. Có nghĩa là con đường hoạn
lộ của các vị tướng này không có cơ hội thăng tiến vì Đại Hội sẽ bầu 300 đại biểu
mới đại diện cho giới quân đội. Vào đầu tháng 9 này, thông tấn xã Reuters đưa
tin là Thượng Tướng Lý Tác Thành đã được bổ nhiệm thay thế Tướng Phòng Phong
Huy làm Tham Mưu Trưởng Bộ Tham Mưu Liên Hiệp Quân Ủy Trung Ương. Reuters cũng
cho biết là Tướng Huy bị điều tra về vấn đề ''kinh tế'' (ám chỉ tham nhũng). Chỉ
mới tháng 4 vừa qua, Tướng Huy đã tháp tùng Tập Cận Bình tới Mỹ dự họp với Tổng
Thống Trump tại Mar- A - Lago.
Trong trong nhiệm kỳ
qua, Tập Cận Bình đã dùng chiêu bài chống tham nhũng để loại hết thành phần
lưng chừng hầu đưa tay chân trung thành vào thay thế những chức vụ then chốt.
Thông cáo Hội Nghị Trung Ương 6 hồi tháng 10 năm ngoái Đảng CSTQ 6 khẳng định tập
Cận Bình là "lãnh đạo hạt nhân". vai trò này chỉ được ban cho 3 người
tiền nhiệm là Mao Trạch Đông, Đặng Tiểu Bình và Giang Trạch Dân. Chưa hài lòng
với vai trò này, Tập đã đạt được sự chấp thuận đưa tư tưởng Tập Cận Bình vào điều
lệ Đảng trong cuộc họp kín với các lãnh đạo cao cấp tại Bắc Đới Hà vào đầu
tháng 8 vừa qua. Điều này có nghĩa là Tập lên đứng ngang hàng với Mao Trạch
Đông và vượt qua Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào.
Vào năm 2012 khi Tập
được chuẩn bị trao ngai vàng, giới trí thức nghĩ là Tập sẽ có tư duy đột phá tiến
hành cải cách chính trị mạnh mẽ. Giới doanh nhân kỳ vọng là Tập sẽ mở rộng kinh
tế thị trường dựa vào thàch tích của Tập ở Chiết Giang. Giới phật tử hy vọng là
tình thân gia đình của Tập với Đức Đạt Lai Lạt Ma sẽ khiến Trung Quốc có chính
sách hòa hoãn hơn đối với Tây Tạng. Ngay cả giới chuyên gia tại Hồng Kông, Đài
Loan và Nhật Bản đều cho rằng Tập là người có tư tưởng ôn hòa. Nhưng mọi điều kỳ
vọng cũng như dự đoán đều là ảo tưởng. Từ khi lên ngôi, Tập đã tiến hành các
chiến dịch đàn áp luật sư và các nhà tranh đấu bảo vệ nhân quyền dã man. Trái với
lới hứa của Tập với Tổng Thống Obama, Trung Quốc đã hoàn tất tiến trình quân sự
hóa và kiểm soát hầu hết khu vực Biển Đông cùng lúc gây hấn với Nhật Bản và Ấn
Độ.
Không có gì ngăn cản
được Tập Cận Bình tiếp tục làm Tổng Bí Thứ nhiệm kỳ thứ hai sau Đại Hội 19. Câu
hỏi mà một số bình luận gia đặt ra là liệu Tập có muốn phá lệ ở lại sau 2 nhiệm
kỳ hay không? Dưới thời của Tập, Trung Quốc đang tạo dựng danh tính là vua phá
lệ và phá vỡ nguyên trạng. Điều 79 của Hiến Pháp Trung Quốc giới hạn hai nhiệm
kỳ đối với vai trò chủ tịch nước nhưng điều lệ Đảng không có giới hạn nhiệm kỳ
tổng bí thư. Liệu Trung Quốc sẽ có Hoàng Đế Tập nối gót Hoàng Đế Mao hay không
là một câu hỏi vẫn còn bỏ ngỏ.
Trong mấy ngày qua,
Bắc Kinh đã đưa hai nhân vật cao cấp là Ủy Viên Ban Thường Vụ Lưu Vân Sơn và
Phó Chủ Tịch Quân ủy Tướng Phạm Trường Long sang Việt Nam để 'dỗ dành' đàn em
sau vụ Bãi Tư Chính và tập trận bắn đạn thật trong vùng đặc quyền kinh tế của
Việt Nam chỉ cách Đà Nẵng 75 hải lý. Đảng CSVN cũng đang chuẩn bị tổ chức Hội
Nghị Trung Ương 6 trong bối cảnh Đức vừa tuyên bố đình chỉ quan hệ đối tác chiến
lược vì vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh. Liệu Trọng có giải pháp cho những thách thức
này không và nếu vì bất cứ lý do gì mà Trọng không giữ được ghế trong những
ngày tháng tới thì sẽ có một nhân vật nào khác đủ tầm để lên thay thế không hay
là sẽ dẫn đến hiện tượng 'Trọng xuống, Đảng sụp'? Cũng mong là ngày đó tới sớm
để dân tộc Việt Nam còn có cơ hội vươn lên và phát triển hầu có đủ nguồn lực để
bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và lãnh hải.
2/10/2017
No comments:
Post a Comment