Carl
Thayer -
The Diplomat
25/07/2017
Kiểu
cách hiếu chiến mới của Trung Quốc?
Ngày 15 tháng 7, các nguồn thông tin am tường ở Hà
Nội cho biết, Việt Nam đã yêu cầu Repsol, một công ty con của Tây Ban Nha, ngừng
hoạt động khoan dầu tại lô 136-03 ở biển Đông. Chín ngày sau đó, một bài báo
trên BBC của Bill Hayton cuối cùng đã xác nhận điều này.
Theo BBC, Việt Nam thông báo cho các giám đốc điều
hành của Repsol tuần trước rằng “Trung Quốc đã đe dọa tấn công các căn cứ của
Việt Nam trên quần đảo Trường Sa nếu không ngừng việc khoan thăm dò“.
Các quan chức chính phủ Việt Nam đã chỉ thị cho Repsol rời khỏi khu vực.
Mặc dù đã có một số tranh cãi giữa các nhà quan sát
về khả năng khai thác thương mại của lô 136-03, BBC tường thuật rằng Repsol
xác nhận đã phát hiện ra một mỏ khí lớn chỉ cách đây vài ngày.
Trong hai năm rưỡi qua, Việt Nam đã thận trọng khi
tiến hành các hoạt động thăm dò dầu khí ở Trường Sa sau cuộc khủng hoảng [giàn
khoan] HD 981 giữa năm 2014. Đầu năm nay đã có một sự thay đổi rõ rệt. Việt Nam
đã ký hợp đồng thăm dò khí đốt lớn nhất với Exxon Mobil, thăm dò Dự án Cá voi
Xanh và Việt Nam đã dỡ bỏ các hạn chế về thăm dò ở lô 136-03.
Thỏa thuận của Exxon Mobil đã được công khai, trong
khi việc cho Repsol xấn tới vẫn được giữ kín.
Hành động của Việt Nam làm dấy lên cơn thịnh nộ của
Trung Quốc. Theo các nguồn tin riêng thì tướng Phạm Trường Long, Phó Chủ tịch
Quân Uỷ Trung ương, đã viếng thăm Madrid vào tháng 6 và nêu các hoạt động thăm
dò của Repsol. Sau đó, tướng Long đã bay đến Hà Nội để thảo luận kế hoạch cho
các hoạt động giao lưu hữu nghị biên giới lần thứ tư. Trong cuộc gặp lãnh đạo
cao nhất của Việt Nam, tướng Long yêu cầu ngừng thăm dò dầu khí. Ông nói hai
bên cần “tuân thủ nhận thức chung quan trọng đã được lãnh đạo hai Đảng,
hai Nhà nước nhất trí“.
Được biết, các nhà lãnh đạo Việt Nam đã phản bác
lại, bảo vệ quyền quyền tài phán chủ quyền của Việt Nam trong vùng Đặc quyền
Kinh tế của mình. Điều này đã khiến tướng Long tức giận, hủy việc tham gia
vào các hoạt động giao lưu biên giới Trung Quốc và đột ngột rời khỏi nước này.
Bài báo của BBC cho rằng, Trung Quốc đe doạ tấn
công các thể địa lý mà Việt Nam đang đóng ở biển Đông, nếu việc khoan dầu
không dừng lại, là một sự leo thang đáng báo động về sự quyết đoán của Trung Quốc
và tạo thành một phần của một kiểu cách hiếu chiến gia tăng đang trỗi dậy của
Trung Quốc.
Chẳng hạn, ngày 19 tháng 5, Reuters tường thuật cuộc
trò chuyện sau đây giữa Tổng thống Rodrigo Duterte và chủ tịch Tập Cận Bình ở
Bắc Kinh bốn ngày trước đó:
“Chúng tôi dự định khoan dầu ở đó, nếu đó là của
ông thì đó là quan điểm của ông, nhưng theo tôi, tôi có thể khoan dầu, nếu có
dầu trong lòng đất vì đó là của chúng tôi“, Duterte nói trong một bài phát
biểu , nhớ lại cuộc nói chuyện của ông với Tập Cận Bình.
“Ông ấy trả lời tôi, chúng ta là bạn,
chúng tôi không muốn cãi nhau với ông, chúng tôi muốn duy trì mối quan hệ nồng ấm
hiện có, nhưng nếu ông ép buộc tới vấn đề đó thì sẽ có chiến
tranh”.
Vào tháng 7, Trung Quốc đã công khai phản đối khi Việt
Nam cho phép ONGC của Ấn Độ được thuê lô 128 ở biển Đông.
Việc Trung Quốc đe dọa sử dụng vũ lực đối với Việt
Nam và Philippines có những hậu quả lớn cho an ninh năng lượng ở hai nước này.
Cả hai cần phải phát triển dầu khí để đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước
đang tăng lên.
Việc Trung Quốc đe dọa sử dụng vũ lực cũng làm tăng
nguy cơ cho các công ty dầu lửa nước ngoài hiện đang hoạt động tại biển Đông. Nếu
họ không thể tin cậy nước chủ nhà trong việc bảo vệ mình, họ có thể sẽ bỏ
cuộc và chạy đi vì rủi ro tăng cao.
Sự đe dọa của Trung Quốc tạo ra một tình huống ác
mộng đặc biệt đối với các nhà lãnh đạo Việt Nam, bởi vì nó sẽ là một thử nghiệm
về chính sách vừa hợp tác vừa đấu tranh với Trung Quốc. Các nhà lãnh đạo của
Việt Nam sẽ nhanh chóng hiểu rằng, nhường Trung Quốc một bước sẽ dẫn tới
việc Trung Quốc đòi tiếp một bước khác.
Bất cứ cuộc tấn công vào một thể địa lý Việt Nam
đang đóng ở biển Đông, sẽ dẫn đến sự bùng nổ tình cảm chống Trung Quốc ở Việt
Nam. Điều này có thể làm suy yếu nghiêm trọng uy thế chính trị của chế độ hiện
nay và một ban lãnh đạo chống Trung Quốc sẽ dẫn đến một mối quan hệ song
phương ghẻ lạnh kéo dài.
Ví dụ, trong cuộc khủng hoảng giàn khoan HD 981 hồi
năm 2014, sáu mươi mốt quan chức cao cấp nghỉ hưu của Việt Nam đã kêu gọi lãnh
đạo Việt Nam tiến hành hành động pháp lý chống lại Trung Quốc, thoát khỏi quỹ
đạo của Trung Quốc và loại bỏ chính sách ba không (không là đồng minh quân sự
của bất kỳ nước nào, không cho bất cứ nước nào đặt căn cứ quân sự ở Việt Nam và
không dựa vào nước này để chống nước kia).
Bất cứ cuộc tấn công nào của Trung Quốc vào Việt Nam
sẽ là chuông báo động khắp khu vực. Các quốc gia trong vùng sẽ chia thành những
nước sẵn sàng chiều theo Trung Quốc và những nước tìm kiếm sự ủng hộ của các
cường quốc bên ngoài để duy trì sự cân bằng quyền lực.
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sẽ khó có
thể đưa ra phản ứng ngoại giao nào khác ngoài việc kêu gọi các bên liên
quan giải quyết tranh chấp hòa bình. Những kẻ đầu hàng như Duterte có thể
làm suy giảm nghiêm trọng sự đồng thuận của ASEAN. Một trong những thiệt hại
đầu tiên sẽ là Quy tắc Ứng xử ở biển Đông.
Mỹ có thể buộc phải hành động nếu Trung Quốc đe
dọa Exxon Mobil. Khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp tổng thống Donald Trump tại
Nhà Trắng ngày 31 tháng 5, họ đã đưa ra một tuyên bố chung trong đó có một đoạn
dài về biển Đông:
“Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của
quyền tự do đi lại trên biển và bay ngang qua
trên không và các hoạt động sử dụng biển hợp pháp khác, và lưu ý với quan
ngại về những tác động bất ổn mà những hạn chế bất hợp pháp về tự
do trênbiển gây ra đối với hòa bình và thịnh vượng ở khu vực Châu
Á – Thái Bình Dương. Hai bên cũng khẳng định sự ủng hộ hoàn
toàn việc giải quyết hòa bình các tranh chấp mà không có sự đe dọa hoặc sử dụng
vũ lực, hoặc cưỡng chế, theo luật pháp quốc tế … Tổng thống Trump nhấn mạnh
rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục bay, cho tàu bè đi lại và hoạt động
bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép”.
Bất kỳ cuộc tấn công nào của Trung Quốc vào Việt Nam
cũng giống như việc lột găng tay thách thức Hoa Kỳ, Nhật Bản và các cường quốc
biển khác. Các nước này sẽ phải đối mặt với một số câu hỏi khó khăn: liệu họ
có thực sự bảo vệ nền công nghiệp dầu mỏ của Việt Nam hay đánh nhau với Trung
Quốc về một vài bãi đá nhỏ ở biển Đông?
Việc Trung Quốc đe dọa sử dụng vũ lực đối với Việt
Nam sẽ thúc đẩy cuộc tranh luận chiến lược đang diễn ra ở Hoa Kỳ và các thủ đô
đồng minh khác về việc làm thế nào để ngăn lại nếu không đảo ngược được
việc Trung Quốc tiếp tục quân sự hóa biển Đông.
©
Copyright Tiếng Dân – Bản tiếng Việt
Carl Thayer : Alarming Escalation in the South China Sea:
China Threatens Force if Vietnam Continues Oil Exploration in Spratlys
----------------------------------
TIN
LIÊN QUAN :
*
Bill
Hayton -
BBC News
24 tháng 7 2017
Tin
cho hay Việt Nam đã ngưng khoan thăm dò khí đốt tại khu vực có tranh chấp ở Biển
Đông, sau khi bị Trung Quốc đe dọa dùng vũ lực tại Trường Sa.
*
Đăng ngày 24-07-2017
Theo
nguồn tin báo chí, dường như Việt Nam đã dừng các hoạt động thăm dò dầu khí tại
vùng có tranh chấp ở Biển Đông, do bị Trung Quốc đe dọa.
*
RFA
2017-07-24
2017-07-24
Việt
Nam đã yêu cầu công ty Repsol của Tây Ban Nha ngừng khoan thăm dò dầu khí tại
lô 136-03 ngoài khơi phía đông nam của Việt Nam trước sức ép của Trung Quốc.
BBC trích nguồn tin từ phía Việt Nam cho biết như vậy vào hôm 24 tháng 7.
Quyết định này của Việt Nam đưa ra chỉ vài ngày sau
khi Repsol đã xác nhận tìm thấy một mỏ khí đốt quan trọng.
*
24/07/2017
Việt
Nam đề nghị công ty Talisman-Vietnam ngừng thăm dò dầu khí ở vùng tranh chấp
trên Biển Đông sau khi nhận những lời đe dọa từ Bắc Kinh, theo một bài viết do
BBC đăng tải vào sáng 24/7.
Talisman-Vietnam là công ty con trong tập đoàn năng
lượng Repsol của Tây Ban Nha. Trước đây trong tháng này, công ty đã bắt đầu
khoan thăm dò ở một vị trí cách bờ biển Việt Nam khoảng 400 kilomet. Nhưng BBC
dẫn một nguồn giấu tên nói rằng Hà Nội mới đây đã ‘ra lệnh’ cho công ty rời khỏi
khu vực đó.
*
Tâm Don - Việt
Nam Thời Báo
24-7-2017
(VNTB)
- Việt Nam có thể bị Repsol kiện ra một tòa quốc tế để đòi bồi
thường thiệt hại. Trong trường hợp đó, Repsol chỉ có thắng kiện chứ không bao
giờ thua kiện.
Giàn khoan của hãng Repsol đang khoan thăm dò dầu
khí ở mỏ Cá Rồng Đỏ thuộc lô 136 trên thềm lục địa Việt Nam.
*
*
No comments:
Post a Comment