Thờ
ơ vô cảm trước vấn nạn bạo hành cô giáo, trách nhiệm về ai?
02:53 20/9/2025 | Posted by BVN1
https://boxitvn.blogspot.com/2025/09/tho-o-vo-cam-truoc-van-nan-bao-hanh-co.html
1.
Tình trạng cần báo động
Thực
sự bàng hoàng và đau đớn: một học sinh lớp 7 của trường THCS Đại Kim, phường Định
Công, Hà Nội túm tóc, ghì đầu (rất lâu) rồi quật ngã cô giáo xuống sàn ngay
trong lớp học trước tất cả các học sinh khác, nhưng không em nào phản ứng hay
có thái độ gì rõ ràng. Một em học sinh cá biệt, vì hư, vì bộc phát hay có vấn đề
về sức khỏe tâm thần nên đã có hành động đánh giáo viên như thế đã là rất
nghiêm trọng, nhưng đây cả một tập thể dường như coi là bình thường, rất thờ ơ,
vô cảm, thì giáo dục của ta có lẽ không còn có thể dùng từ “báo động” để mô tả
được nữa.
HÌNH : https://boxitvn.blogspot.com/2025/09/tho-o-vo-cam-truoc-van-nan-bao-hanh-co.html
Tình
trạng giáo viên bạo hành các em (cả về thân thể, tinh thần) vốn phổ biến và nhức
nhối, làm thành một môi trường giáo dục ngột ngạt, nặng nề, nhiều sợ hãi, cần sớm
được thay đổi tận gốc. Nhưng, việc học sinh đánh/bạo hành thầy cô giáo cũng
không phải không có. Cả hai, thầy cô và học sinh, đều cần được bảo vệ. Và trách
nhiệm chính vẫn là của nhà nước.
Bộ
GDĐT vừa chính thức bỏ hình thức "đuổi học", và học sinh bị kỷ luật
cao nhất chỉ viết kiểm điểm. Áp dụng vào tình huống nghiêm trọng như trong clip
này, rõ ràng, việc chỉ “viết kiểm điểm” mà không có các biện pháp khác để thay
thế, bổ sung là chưa đủ... gãi ngứa. Vậy phải làm thế nào, trước tình trạng môi
trường giáo dục ngày càng hỗn loạn này, khi mà “thầy không ra thầy, trò không
ra trò”?
Trong
trường hợp nguy hiểm và gây hậu quả nặng nề, các nước tiên tiến có tòa vị thành
niên để xét xử, Việt Nam thì chưa. Trong khi đó, hình thức kỷ luật cũng mới dừng
lại ở “kiểm điểm, rút kinh nghiệm”, vừa không đủ nghiêm khắc để ngăn chặn về
sau, vừa không giải quyết gốc rễ vấn đề.
Theo
tôi, trước hết cần thừa nhận đây là hành vi bạo lực nghiêm trọng, xâm hại thân
thể người khác, đặc biệt là với giáo viên ngay trong lớp học, chứ không chỉ là
vi phạm kỷ luật học đường. Nếu chỉ coi đây là "hành vi không đúng mực"
như cách gọi của VTV24 rất
nguy. Và nếu chỉ dừng lại ở “viết kiểm điểm” thì vừa không đủ sức răn đe, vừa
không giúp học sinh nhận ra hậu quả hành vi.
Cần
tạm đình chỉ học tập có thời hạn để bảo đảm an toàn cho giáo viên và học sinh
khác, đồng thời cho thấy hành vi này bị lên án mạnh mẽ. Đánh giá chủ thể của
hành vi một cách nghiêm túc, sâu sắc để tìm ra nguyên nhân, động cơ, tình trạng
sức khỏe tâm thần, tiền sử bạo lực, hoàn cảnh gia đình... Sau đó, tổ chức hòa
giải – phục hồi: học sinh phải gặp trực tiếp giáo viên để xin lỗi, tham gia các
hoạt động lao động công ích hoặc tham gia lớp học về kiểm soát cảm xúc, kỹ năng
sống.
Vì
học sinh mới 13 -14 tuổi nên chưa thể xử lý hình sự, tuy nhiên vẫn cần sự điều
chỉnh của xã hội: phải tham vấn bắt buộc với chuyên gia tâm lý / công tác xã hội
(do nhà nước chịu trách nhiệm). Ở Việt Nam có Luật Trẻ em và các quy định về biện
pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc cơ sở giáo dưỡng nếu tái phạm nhiều
lần.
Tóm
lại, cả giáo viên và học sinh đều cần được bảo vệ bằng các biện pháp hữu hiệu.
Đối với học sinh, cách văn minh nhất là kết hợp kỷ luật nghiêm khắc, giáo dục
phục hồi, và hỗ trợ tâm lý; gia đình phải có trách nhiệm tham gia vào quá trình
này. Song song, khi tình trạng bạo lực ngày càng leo thang và phổ biến, cần sớm
xây dựng luật và mô hình tòa vị thành niên như các nước tiên tiến, để làm công
cụ quản lý và xây dựng xã hội.
Chứng
kiến mấy chục học sinh thờ ơ và bình thản trước cảnh cô giáo mình bị bạn đánh,
thì vấn đề của giáo dục Việt Nam không còn có thể giải quyết chỉ bằng các “hình
thức kỷ luật” nữa, gốc rễ của nó dường như đã hỏng. Đây mới chính là "kết
quả" thật sự của nền giáo dục. Lâu dài và căn bản là phải kiến tạo được một
môi trường giáo dục kỷ cương, giàu lòng yêu thương và tinh thần nhân văn. Muốn
thế, trước mắt cần dừng việc chạy theo thành tích và thi đua, giáo dục phải trở
về với Con Người.
2.
Nền giáo dục “kéo rèm”
Trong
clip, một học sinh lớp 7 tại Hà Nội túm tóc, ghì đầu và sau đó quật cô giáo xuống
sàn đang gây đau đớn cho toàn xã hội đã trình bày ở phần trên, chi tiết khiến
tôi thấy sợ hãi nhất, là động tác kéo rèm.
Sau
hơn 1 phút cô giáo bị bạn nam túm tóc, bạo hành, ngoài chút nhốn nháo, thì nhiều
em vẫn “ngồi trật tự”, một số em khác thì đi lại, một số khác thì vẫn đùa giỡn.
Tuyệt nhiên không ai đến can thiệp, cũng không em nào chạy ra ngoài để kêu cứu.
Ngược lại, các em kéo rèm cửa!
Ai
kêu các em kéo rèm? Lớp trưởng. Vâng, rất chấp hành, rất tuân thủ, rất đúng quy
trình...
Đây là một
vụ việc kinh hoàng, chấn động toàn xã hội, bởi nó phơi bày “thành tích” của nền
giáo dục bao nhiêu năm “trồng người” với những khẩu hiệu to tát, hào nhoáng và
những bảng điểm đẹp đến ngây ngất.
Không
can thiệp, không kêu cứu, không tìm người trợ giúp, các em kéo rèm! Vì sao kéo
rèm? Cần một điều tra chi tiết, đầy đủ, toàn diện về mọi diễn biến và mọi khía
cạnh. Nhưng ít nhất và rõ ràng, ai cũng hiểu rằng, vì các em không muốn người
khác thấy/biết những điều đang xảy ra. Nền giáo dục bưng bít, suốt bao năm
tháng chạy theo thi đua, xếp loại, đã làm các em phản ứng vô điều kiện rằng,
cái gì bất lợi cho hình ảnh và thành tích của lớp thì phải giấu đi. Sẽ kinh khủng
hơn nếu kéo rèm để “hỗ trợ” bạn tiếp tục đánh cô giáo (hy vọng không phải là điều
ghê gớm này).
Ít
nhất, sự thờ ơ và đỉnh điểm là hành động kéo rèm này hé lộ cho ta quá nhiều bệnh
tật chết người của nền một giáo dục. Sự sợ hãi đến thảm hại, sự vô cảm đến lạnh
người. Và có thể các em không biết phải làm gì trong trước một sự “sự cố”,
ngoài cái nhốn nháo, ngồi xem hoặc vẫn “giữ trật tự”, đó là sự thất bại hoàn
toàn trong kết quả dạy học về việc xử lý các tình huống.
Chúng
ta nhồi nhét để thi và báo cáo thành tích, khoe khoang thành tích, và bây giờ
chúng ta đang nhận lấy sự bất lực của chính học trò chúng ta.
Chúng
ta dạy các em im lặng, và bây giờ chúng ta đang nhận lấy chính sự im lặng ấy
khi cần lên tiếng.
Chúng
ta dạy các em “không phải việc của mình thì đừng đụng vào” và bây giờ, khi
chúng ta gặp nạn, không ai đụng vào để giúp ta.
Chúng
ta dạy học sinh tự hào với đủ thứ, nhưng không dạy về trách nhiệm và tình yêu
thương.
Chúng
ta “xử lý nội bộ” và bây giờ học sinh kéo rèm để xử lý nội bộ...
Ngày
hôm nay, với những gì chúng ta đang thấy trong cái clip này, đó chỉ là kết quả
do chính nền giáo dục và xã hội này “xây dựng” nên. Vâng, chiếc Boomerang đã trở
lại, một cách rực rỡ và đầy sức mạnh.
Mỗi
ngày, tôi nhận hàng chục tin nhắn “phản ánh” về đủ thứ chuyện, từ người dân đến
giáo viên, họ nhờ lên tiếng việc này việc khác, kể các các chuyện thu chi, những
hư họng và tệ nạn trong nhà trường. Họ “gửi gắm” xong thì xóa tin nhắn để mình
không phải liên quan gì. Sự im lặng, nỗi sợ hãi, tính vô cảm đã thấm đẫm vào
không chỉ những học sinh đang trên ghế nhà trường, mà người lớn cũng thế, đầy sự
khôn ngoan và lòng nhẫn chịu. Đó chính là kết quả của một xã hội, không thể
khác được.
Tự
hào và hò hết với lá cờ dán trên mặt, rồi vô tư giẫm nát hàng ngàn mét vuông
hoa cỏ, xả rác ngập trên các con phố, đánh nhau tranh chỗ ngồi, văng đủ thứ vào
mặt nhau..., đó là kết quả của giáo dục và cách mà một xã hội đang vận hành.
Đến
lúc hữu sự, cần một dân chúng biết sống có trách nhiệm, có kỷ cương, có văn
hóa, thì dù có kêu đến rách cổ cũng vô ích. Dạy những đứa trẻ bằng bạo lực để
mong chúng ngoan ngoãn nghe lời, không sớm thì muộn, chính cha mẹ sẽ ăn đòn với
chúng. Xã hội cũng thế thôi, gieo nhân nào gặt quả nấy (xin đừng hiểu rằng tôi
đang nói cô giáo trong clip).
Nếu
chúng ta không choàng tỉnh, thì đến lúc muốn thay đổi cũng đã muộn (giờ đã muộn
chưa?).
Để
đến nỗi dạy dỗ ra một lớp học như thế, trước hết phải có người chịu trách nhiệm.
Phải có ai đó từ chức chứ? Clip này dù đau đớn đến đâu, cũng mở toang cánh cửa
sự thật để một quốc gia biết mình cần làm gì và phải làm gì. Nếu không vỡ ra được
cái điều thường tình ấy, thì mọi sự bàn bạc, kể cả bài viết này, đều chỉ bằng
thừa.
Tác
giả gửi BVN
*
Nỗi
sợ hãi!
Trùm
lên tất cả sự kiện học trò B. đánh cô giáo H. ngay trong lớp 7A-14 trường Đại
Kim, Định Công, Hà Nội là nỗi sợ hãi.
Nỗi
sợ hãi ấy bộc lộ từ lúc nào? Không phải từ khi B. giật tóc, ghì đầu cô giáo, quật
ngã cô giáo. Mà chắc chắn từ trước. B với bản tính du côn chắc chắn thường bắt
nạt các học trò cùng lớp. Sự bắt nạt ấy không học trò nào dám phản ứng hoặc
mách nhà trường hoặc mách cha mẹ. Vì sao? Vì sợ bị trả thù. Vì bạo lực học đường
bấy lâu nhan nhản không bị trừng trị, ngăn chặn là bài học cho lũ trẻ: tốt nhất
là im lặng.
Chính
vì có nguyên nhân sâu xa vậy, nên tất cả học trò cùng lớp B không ai tỏ ra ngạc
nhiên, phản ứng trước hành động côn đồ của B.
Nỗi
sợ hãi luôn đồng nghĩa với hèn nhát. Một thế hệ trẻ lớn lên trong sự sợ hãi thì
chắc chắn sẽ góp phần tạo tương lai một dân tộc thành hèn nhát.
Sự
lo ngại về hành vi côn đồ của cậu học trò lớp 7 tuổi quàng khăn đỏ tên B ấy: 1.
Sự lo ngại về nỗi sợ hãi, hèn nhát trước cái ác của cả một lớp học gần 40 học
trò quàng khăn đỏ: 10.
Hầu
như trường học nào cũng treo tấm bảng ghi 5 điều cụ Hồ dạy. Trong đó có lời dạy
rất quan trọng: Thật thà, dũng cảm.
Chua
và chát thay!
*
Nhìn
sự vô cảm này, mình tự hỏi, tương lai các em sẽ đi về đâu…
02:51 | Posted
by BVN1
https://boxitvn.blogspot.com/2025/09/nhin-su-vo-cam-nay-minh-tu-hoi-tuong.html
Hôm
nay xem được video một học sinh chỉ vì bị cô giáo thu đồ chơi sắc nhọn mà đã
tác động đến cô giáo rất lâu, còn cả lớp thì chỉ ngồi nhìn, còn kéo rèm cửa lại
để không ai thấy… mình có chút hoang mang thực sự.
9x
đời đầu như mình, dù học trò có nghịch ngợm đến đâu thì giáo viên vẫn là những
người có tiếng nói, ảnh hưởng rất lớn đến hành trình trưởng thành.
Không
phải tự nhiên mà luôn có những học sinh hư năm nào cũng quay lại thăm cô, cảm
ơn vì ngày trước đã nghiêm khắc rèn dũa.
Các
trò ngày xưa, dù có hư mấy thì cũng chỉ là chuyện học trò với nhau, cúp học, va
chạm này kia, còn đối với thầy cô vẫn “sợ một phép”, cô phạt thì vẫn phải đứng
góc lớp, vẫn phải im lặng nghe cô mắng.
Đó
là trên lớp, về nhà thì chỉ cần cô hay thầy gọi điện, liên lạc về thôi là đã rắc
rối với bố mẹ lắm rồi…
Nhưng
những hình ảnh này làm mình hơi bàng hoàng. Không chỉ vì hành động của em kia,
mà là phản ứng của cả lớp, các trò thấy cô bị tác động nhưng không em nào can
ngăn, không có hành động bảo vệ, thậm chí còn đi che rèm cửa lại.
Các
trò còn nhỏ, thế giới quan chưa hoàn thiện, đành rằng.
Nhưng
có phải, hình ảnh người thầy, cô giáo, chuyện giáo dục có phải đã bị xem nhẹ
quá hay không?
Bởi
vì không còn sự tôn kính bậc nhất nơi trường học, nên các em mất đi phản xạ, cảm
xúc cần phải có khi thầy cô gặp chuyện, khi bạn bè làm điều sai trái?
Cho
dù người đó không phải cô giáo, chỉ cần là một bậc trưởng bối, người lớn của
mình gặp chuyện như vậy, sao lại có thể như thế?
Có
phải các em, ngoài giáo dục tại nhà trường, đã thiếu đi sự quan tâm chỉ bảo điều
hay lẽ phải, một chút kỹ năng sống không?
Sao
những hình ảnh không có chút sư phạm này lại xuất hiện ở trong lớp học được cơ
chứ?
Một
nỗi buồn dài, có lẽ lớp và trường học ấy cần phải làm rất nhiều điều…
| aT
Nguồn: Inside
the Box
===========
Có
bạn gửi cho tôi hình chụp bài viết này của ông Phúc Lai ...
Có
bạn gửi cho tôi hình chụp bài viết này của ông Phúc Lai...
Tôi
biết ông Phúc Lai hồi Nga xâm lược Ukraine. Ông bênh vực quốc gia bị xâm lược,
đứng về phía chính nghĩa, tôi kết bấm bạn với ông và trở thành bạn facebook. Rồi
bỗng một ngày, khi tôi phê phán Ba Vàng và TTTM, ông Phúc Lai hủy kết bạn với
tôi. Qua trang ông mới biết, ông đang bênh vực “sư phụ” và bóng gió chỉ trích
những người lên án “sư phụ” của ông. Tôi hiểu ra vấn đề, và không quan tâm nữa.
Qua
cái tút này, tôi hiểu rằng, ông Phúc Lai vì định kiến hay còn ấm ức gì tôi nên
đã đánh mất cả lý trí. Ông không kìm chế được, gọi tôi là “thằng”. Cũng vì mất
cả lý trí nên ông không thể đọc hiểu điều tôi viết. Hãy mở lại stt “Nền giáo dục
kéo rèm” của tôi để xem tôi đã viết gì: https://www.facebook.com/share/p/1JTFpFvkjp/
Tôi
viết, “Không can thiệp, không kêu cứu, không tìm người trợ giúp, các em kéo
rèm!”. Người có lý trí bình thường đọc cũng hiểu toàn bộ bài viết này là nêu bật
lên một nội dung: khi cô giáo bị bạn đánh đập ngay trong lớp, nhưng với cách phản
ứng như thế, nó chứng minh một điều rằng, kết quả giáo dục đã không đạt được, cả
trong xử lý tình huống đến ý thức, cảm xúc và lương tri. Và người lớn (cha mẹ,
nhà trường, nền giáo dục, xã hội) phải chịu trách nhiệm về “kết quả” này. Có nhận
thức được như thế, may ra mới có thể có giải pháp đúng và căn bản để cải thiện
giáo dục nước nhà.
Thấy
hiện tình, tôi buồn, đau đớn, nhưng tôi không xúi các em xông vào, tôi cũng
không kết tội các em, tôi càng không đòi hỏi các em phải đứng ra giải quyết vấn
đề. Nhưng tôi buộc phải phản ánh cái “kết quả” giáo dục này, là để chúng ta thấy
vấn đề nằm ở đâu, để mà tiến hành những cải sửa cần thiết và cấp thiết.
Ông
Phúc Lai, có lẽ vì lòng hậm hực chưa tan, nên đã không thể đọc ra được cái nội
dung giản dị và tường minh ấy. Không những thế, ông còn biện minh rằng, sợ
chúng nó dùng dao phóng lợn! Ý ông là gì? Vì nghĩ rằng nó có thể có dao phóng lợn
nên tốt nhất là kéo rèm lại để nó đánh cô giáo? Không thể/không dám can thiệp
thì có thể chạy đi kêu thầy cô đến cứu cơ mà? Biện minh như thế, hóa ra, trước
bất kỳ vấn đề nào cũng nên “kéo rèm” lại? Thế thì cần gì đến giáo dục nữa?
Ông
Phúc Lai, dù có mất lý trí đến đâu cũng nên hiểu một điều, cách những học sinh
trong lớp này phản ứng trước vụ việc là bất thường, là trái với lẽ tự nhiên
trong tính tình của con người. Mà chưa cần nói đến con người, ngay trong thế giới
tự nhiên hoang dã thôi, khi một con trâu rừng bị sư tử bắt, thì cả đàn dù sợ
hãi đến đâu cũng không bỏ đi, chúng sẽ vây xung quanh, chực xông vào, lâu lâu lại
có con liều mình lao vô. Trong không ít tình huống, đàn trâu đã giải cứu được đồng
loại của mình trước chúa sơn lâm. Tôi tin rằng, trong con người cái bản năng ấy
cũng không khác. Nhưng giáo dục đã vận hành thế nào mà bây giờ các em lại đánh
mất luôn cái bản năng sơ khai ấy? Ông không thấy điều ấy là đáng lo sợ và đau đớn
ư?
Khi
một đứa trẻ hư, phải tìm nguyên nhân ở gia đình. Khi một lớp học hư, phải tìm
nguyên nhân ở nhà trường, khi một trường học hư, phải tìm nguyên nhân ở xã hội.
Tôi không bao giờ đổ lỗi cho học trò, nhưng phải nhìn thấy nguyên nhân và những
phơi bày của nó, để tìm ra giải pháp.
Mọi
luận giải và bàn bạc của chúng ta trước các hiện tượng xã hội chỉ có ý nghĩa
khi ta đi tìm nguyên nhân xã hội của nó, để mong muốn, đòi hỏi và bắt tay xây dựng
các giá trị phổ quát, tiến bộ. Bằng không, chỉ là quấy loãng những ý tưởng mà
trước sau gì cũng trở nên độc hại trong một vũng ao tù.
Việc
bênh vực Ukraine là đứng trên giá trị nào? Nếu nói theo logic của ông Phúc Lai,
thì Nga – Pu có “dao phóng lợn” là vũ khí hạt nhân, vậy có phải là nên khuyên
Ukraine và thế giới là hãy “kéo rèm” thay vì chiến đấu để bảo vệ chủ quyền,
chính nghĩa và phẩm giá của mình? Giá trị nào đây, hay cũng chỉ là những thiên
kiến và cảm tình nhất thời?
Tôi
vẫn tưởng, những ai biết đau đớn và lo lắng cho thế hệ trẻ và nền giáo dục khi
xem cái clip kinh hoàng kia, thì chắc họ phải nghĩ ngay đến việc khơi dậy nhân
tính, thay vì một cái dao phóng lợn.
Thái
Hạo
https://www.facebook.com/photo?fbid=1175079224499095&set=a.234608251879535
Bài
viết của Phúc Lai GB
.
===================
Vì
sao học sinh kéo rèm trong lúc bạn đánh cô giáo trong lớp?
Vì sao học
sinh kéo rèm trong lúc bạn đánh cô giáo trong lớp? Vì sao có sự bất lực, vô cảm
này? Giáo dục đã vận hành như thế nào để đến bây giờ thước phim này là "kết
quả" mà chúng ta phải đau đớn chứng kiến? Xin đăng lại bài viết cách đây
hơn 2 năm, như một trong những lý giải cho các câu hỏi trên.
***
Thi
đua đang phá nát xã hội
Hãy
hình dung, trong một trường học, hiệu trưởng căn cứ vào việc giáo viên nào thu
được nhiều tiền “ủng hộ” hơn sẽ được đánh giá cao hơn, cuối năm lấy đó làm tiêu
chí xét danh hiệu thi đua – cũng tức là thi đua gắn chặt với quyền lợi của mỗi
người về mọi mặt, từ vật chất, thăng tiến, đến cả sự yên ổn, an toàn.
Nó
sinh ra điều gì? Thay vì ủng hộ là một hình thức tự nguyện, dưới áp lực thi đua
nó bị biến dạng thành ép buộc bằng nhiều phương cách. Ủng hộ mà có “chỉ tiêu”
và “mức tối thiểu”. Miệng nói “tự nguyện” nhưng em nào không nộp thì bị nhắc
khéo cho đến công khai chê trách, mỉa mai, thậm chỉ dùng đến các thủ đoạn bất
minh để thu được càng nhiều càng tốt. Nó biến nhà giáo thành người xấu khi nào
không hay; phá vỡ tình thầy trò, làm hỏng đi sự kết nối lành mạnh giữa phụ
huynh và giáo viên, gây ra những bức xúc ngầm, không còn sự tôn trọng và lòng
yêu mến nữa, mà thay vào đó là coi thường, khinh ghét.
Đến
lượt mình, giữa các giáo viên với nhau cũng nổ ra một cuộc chạy đua ngầm, sinh
ra cạnh tranh, tị hiềm, đấu đá, ghen ghét, phá vỡ quan hệ tốt đẹp giữa các đồng
nghiệp.
Môi
trường giáo dục, đến đây, bị băng hoại.
Vì sao mà
có cái gọi là thi đua? Một
xã hội không lấy tự do cá nhân và khai phóng tinh thần làm nền tảng để phát huy
sức sáng tạo, lòng nhân ái và vẻ đẹp tâm hồn một cách tự nhiên thì nó buộc phải
thay bằng một phương thức khác: tranh giành. Thi đua thực chất là đặt sự vận động
của xã hội trên nền của sự hơn thua giữa các cá nhân chứ không phải ở mục đích
tạo ra giá trị bằng việc phát triển năng lực nhiều mặt của con người.
Những
cái chỉ tiêu như tỉ lệ học sinh giỏi, học sinh khá, học sinh trung bình, tỉ lệ
lên lớp, v.v., đã biến môi trường giáo dục thành một cuộc chạy đua thành tích.
Mà thành tích thì có nhiều cách để đạt được, như “chấm thoáng”, cho điểm khống,
văn mẫu, mớm đề, nhận xét “tốt cả”... Thành ra, cuối năm học, lớp nào cũng 100%
tiên tiến, học sinh giỏi nhiều hơn học sinh khá. Cả lớp được giấy khen nhưng có
những em dù học lớp 8 rồi vẫn chưa biết viết!
Vẫn
là thi đua. Bộ giao chỉ tiêu cho Sở, Sở giao chỉ tiêu cho Phòng, Phòng giao chỉ
tiêu Trường, Trường giao chỉ tiêu cho Lớp... Cứ thế, một cuộc đua được khởi động,
và tất cả đều phải chạy. Chạy bằng mọi cách có thể. Bảng thành tích long lanh
nhưng thực chất thì không bao giờ tương xứng với nó.
Chính
cách đánh giá, xếp loại hàng năm giữa tỉnh này với tỉnh khác, giữa trường này với
trường kia dựa trên các con số được ấn định mang tính thành tích này là nguồn
cơn của những giả dối và hư hỏng. Hãy hình dung, vì Sở giáo dục đánh giá năng lực
của hiệu trưởng dựa trên số giải học sinh giỏi mỗi năm, mà không ai lại muốn mất
ghế cả, thế là hiệu trưởng ép giáo viên dạy ngày dạy đêm, nhồi nhét học sinh
như những con gà công nghiệp, và sẵn sàng chi những khoản tiền lớn để mời giáo
sư về luyện thi. Những chuyện “đi đêm” và tiêu cực đủ trò không phải là hiếm mà
báo chí đã nhiều lần phanh phui, ngay cả ở kỳ thi học sinh giỏi quốc gia.
Bởi
vì thành tích trong thi đua sẽ quyết định “sinh mệnh chính trị” của người đứng
đầu nên làm dối, làm láo, cho đến sử dụng các cách thức vô đạo và phạm pháp để
đạt được mục đích là chuyện tất yếu sẽ xảy ra.
Thi
đua, vì thế, không những không kích thích tư duy lành mạnh và óc sáng tạo vô tận
cũng như cảm thức đạo đức lành mạnh; mà ngược lại, bật một hệ điều hành khác hẳn:
mánh khóe và thủ đoạn.
Chính
ở đây mà nó [thi đua] phá hủy từng con người, biến họ thành những kẻ xấu từ
trong động cơ cho đến việc làm; gây thành những môi trường ngột ngạt, gian dối,
tiểu xáo, kèn cựa, đấu đá..., làm mục ruỗng xã hội từ bên trong bởi sự xuống cấp
trông thấy mỗi ngày trong nhân tính.
Giáo
dục chỉ là một minh họa cho tất cả, chứ không phải duy nhất.
Một
học sinh đến trường là để có cơ hội phát huy tư duy và mỹ cảm, để học được những
năng lực thiết thực cho cuộc sống cá nhân của mình, nhưng, lại bị đẩy vào một
cuộc chạy đua phi lý với người khác. Dần, các em quên mất mục đích của việc đi
học, chỉ còn lại những hiếu thắng hay nỗi sợ hãi bởi hơn thua. Những em có tố
chất tốt thì bị biến thành công cụ cho cuộc chạy đua của thầy cô và nhà trường,
những em kém hơn thì được tiếp sức bởi đủ các trò gian dối để người lớn đối phó
với nhau. Trẻ em bị chính nền giáo dục phá hỏng.
Thi
đua có nguồn gốc sâu xa trong cách tổ chức và quản lý xã hội. Khi mảnh đất tự
do không còn thì phải thiết kế một động cơ khác để xã hội vận động. Ở đó, lòng
tham, sự tranh giành, tính hiếu thắng trở thành “nguyên khí”. Và cũng ở đó, mỗi
người sẽ vừa là tội nhân, vừa là nạn nhân. Trong nỗ lực tự vệ bằng thành tích
thi đua, họ đồng thời phải tìm cách triệt hạ người khác, hay ít nhất là bước
lên đầu nhau mà sống.
Trong
một bộ khung luật pháp tiến bộ, mỗi người được tự do tuyệt đối để sống với sở
thích, đam mê và thiên hướng của mình. Đây chính là lý do vì sao các nước
phương Tây lại phát triển không ngừng với đầy rẫy các phát minh, sáng chế, các
thành tựu mọi mặt về khoa học, nghệ thuật... Họ không có thi đua, không ai phải
thi đua với ai để tồn tại cả. Trong tinh thần thượng tôn pháp luật, họ chỉ cần
đi theo tiếng gọi của trái tim mình. Và ở đó con người được sống thật, nghĩ thật,
làm thật, tạo ra giá trị thật. Đến đây, nó thúc đẩy xã hội đi lên bằng cách tạo
ra sản phẩm vật chất và các thành tựu văn hóa.
Ngược
lại, trong một xã hội thi đua, ngoài bản báo cáo thành tích luôn đẹp như mơ,
thì tất cả đều nhạt nhòa, xám ngắt, nó hủ bại từ bên trong cho đến ngày cuối
cùng để hiện nguyên hình là một đống đổ nát.
Thi đua là
con đẻ của nỗi sợ hãi tự do.
Chừng
nào bộ máy với động cơ thi đua chưa được thay bằng con người cá nhân với sự tôn
trọng tự do của nó, chừng đó một tương lai về những điều tốt đẹp còn mãi chỉ là
mơ ước.
Thái
Hạo
(https://www.facebook.com/share/p/1G8zEXgwLk/)
.
.
Hầu hết các thầy cô giáo đều im lặng trước các bất công
đang diễn ra xung quanh mình. Họ đang im lặng trước tệ lạm thu hoặc tình trạng
tham nhũng lãng phí trong cơ quan, trước những bất hợp lý của chương trình của
sách giáo khoa...
Nó có khác gì so với hình ảnh hàng chục học sinh thờ ơ
trước sự việc cô giáo bị tấn công.
Đó có phải là kết quả của việc tiêu diệt mọi đấu tranh phản
kháng ở tất cả các cấp?
No comments:
Post a Comment