Màn phô trương
của Trung Quốc và rủi ro từ chính sách thương mại của Trump
Anthony Zurcher, Phóng viên Bắc Mỹ
BBC News
4 tháng 9 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c78nlnknlmko
Sức mạnh quân sự của Trung Quốc đã được phô
diễn toàn diện trong cuộc duyệt binh hôm 3/9 kỷ niệm 80 năm kết thúc Thế chiến
II.
Cách đó hàng ngàn dặm, tại Nhà Trắng ở
Washington DC, ông Donald Trump đã chú ý theo dõi.
"Họ hy vọng tôi đang xem, và đúng là tôi
đang xem," ông nói.
Tổng thống Mỹ không đi sâu vào chi tiết suy
nghĩ của mình về buổi lễ hoành tráng trải dài trên Quảng trường Thiên An Môn,
ngoài việc nhận xét rằng nó "rất, rất ấn tượng".
Thông điệp từ Trung Quốc – gửi tới ông Trump
và cả thế giới – dường như khá rõ ràng.
Một
trung tâm quyền lực mới đang hình thành và ngày càng lớn mạnh – trở thành
sự lựa chọn thay thế cho trật tự do Mỹ dẫn dắt trong thế kỷ qua.
Những phát biểu của ông Trump trong cuộc gặp
tại Phòng Bầu dục với Tổng thống Ba Lan Karol Nawrocki vào hôm 3/9, hầu như
không làm sáng tỏ thêm vấn đề.
Chúng là đỉnh điểm của chuỗi suy tưởng vòng
vo quen thuộc của tổng thống Mỹ về những sự kiện tại Trung Quốc những ngày qua
– pha trộn giữa thái độ mập mờ, sự bực bội và những lo ngại.
Trong một cuộc phỏng vấn podcast hôm 2/9, ông
Trump tỏ ra thờ ơ với cuộc duyệt binh, nói rằng ông "không lo ngại"
về màn phô trương sức mạnh của Trung Quốc trước sự chứng kiến của ông Putin,
lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và hơn hai chục nguyên thủ khác.
Tuy nhiên, đến tối hôm ấy, ông lại phàn nàn
trên mạng xã hội Truth Social rằng Trung Quốc không ghi nhận công lao của Mỹ
trong Thế chiến II.
"Xin hãy gửi lời hỏi thăm trân trọng của
tôi tới ông Vladimir Putin và ông Kim Jong-un, khi các ông cùng nhau âm mưu chống
lại Hợp chúng quốc Hoa Kỳ," ông viết.
Bỏ qua những thuyết âm mưu, ông Trump vốn có
thiện cảm với các cuộc duyệt binh và màn phô diễn sức mạnh quân sự.
Tháng trước, ông đã đón tiếp ông Putin tại
Alaska bằng màn bay trình diễn của máy bay ném bom tàng hình và hàng thảm đỏ
với hàng loạt chiến đấu cơ Mỹ.
Ông còn có những kỷ niệm đẹp khi tham dự lễ kỷ
niệm Ngày Quốc khánh Pháp (Bastille Day) trong nhiệm kỳ đầu. Hai tháng trước,
ông cũng tổ chức một cuộc duyệt binh riêng để kỷ niệm 250 năm thành lập Lục
quân Mỹ ngay tại Washington.
Khác với màn trình diễn hiện đại, đầy tính
công nghệ cao và bước đi đều tăm tắp của Bắc Kinh, cuộc duyệt binh của ông
Trump lại mang tính hoài niệm, tôn vinh lịch sử quân sự Mỹ, khi xe tăng Thế chiến
II và những binh sĩ mặc quân phục thời Cách mạng Mỹ đi bộ chậm rãi dọc Đại lộ
Hiến pháp gần Nhà Trắng.
Đó là một sự kiện đậm chất hoài cổ, phù hợp với
khẩu hiệu "Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại" của ông Trump và chính sách
kinh tế mang màu sắc chủ nghĩa trọng thương thế kỷ 19 – thời kỳ mà ông đã nhiều
lần khẳng định là lúc nước Mỹ ở đỉnh cao.
VIDEO : Toàn cảnh lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng của
Trung Quốc
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c78nlnknlmko
Tất nhiên, cuộc duyệt binh của Trung Quốc –
dù ngập tràn vũ khí tương lai – cũng lồng ghép một thông điệp lịch sử: nỗ lực của
chính quyền cộng sản nhằm khẳng định vai trò lớn hơn trong việc đánh bại phát
xít và chủ nghĩa đế quốc trong Thế chiến II.
Nếu cuộc chiến ấy khởi đầu cho thứ gọi là
"thế kỷ Mỹ", Bắc Kinh có lẽ đang hy vọng rằng sự công nhận mới về vai
trò của mình sẽ mở đường cho một tương lai do Trung Quốc kiến tạo.
"Đó là bước đi đầu tiên trong nỗ lực phối
hợp nhằm viết lại luật chơi," ông Richard Wilkie, bộ trưởng Cựu chiến
binh trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, nhận xét. "Và bạn bắt đầu làm
việc đó bằng cách viết lại lịch sử."
Ông nói thêm rằng trên thực tế, các lực lượng
dân tộc chủ nghĩa Trung Quốc và quân đội Mỹ mới đóng vai trò chủ chốt trong việc
đánh bại Nhật Bản tại châu Á, chứ không phải quân cộng sản.
Tuy nhiên, duyệt binh không phải là hình ảnh
đáng lo ngại duy nhất phát đi từ Trung Quốc trong tuần này đối với những nhà hoạch
định chính sách Mỹ đang muốn duy trì trật tự quốc tế do Washington dẫn dắt.
Hôm 1/9, ông Tập và ông Putin đã hội đàm cùng
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tại một hội nghị kinh tế ở Thiên Tân – dấu hiệu
cho thấy quan hệ lạnh nhạt lâu nay giữa Trung Quốc và Ấn Độ có thể đang ấm dần
lên, phần lớn do sức ép từ chính sách thuế quan của ông Trump – thứ vốn đã
giáng đòn mạnh vào cả hai nước.
Quan điểm "Nước Mỹ trước hết"
trong thương mại toàn cầu của ông Trump đã làm đảo lộn các mối liên kết kinh tế
và chính trị toàn cầu.
Và mối thân tình mới nổi giữa lãnh đạo Trung
Quốc, Nga và Ấn Độ mang đến một minh chứng rõ ràng rằng một số mảnh ghép lớn
trong bức tranh địa chính trị đang dần xích lại gần nhau, tạo ra một tình
thế đầy thách thức, nhưng không hề khó đoán.
Ông Trump, dĩ nhiên, coi thuế quan là một phần
không thể thiếu trong kế hoạch bảo vệ ngành công nghiệp Mỹ và tạo nguồn thu mới
cho chính phủ liên bang. Nếu phải trả giá về mặt ngoại giao, có lẽ ông chấp nhận,
ít nhất là vào lúc này.
"Người Hàn Quốc, Nhật Bản, Philippines,
Việt Nam đều hiểu rằng mối đe dọa thật sự không phải là vài trục trặc trong
quan hệ thương mại với Mỹ," ông Wilkie, đồng chủ tịch phụ trách An ninh Mỹ
tại Viện Chính sách Đối ngoại Nước Mỹ Trước hết - một tổ chức nghiên cứu theo
đường lối ông Trump, nói.
"Mối đe dọa chính là sức mạnh quân sự
đang lớn dần của Trung Quốc."
Hôm thứ Hai, ông Tập và ông Putin đã hội đàm
cùng Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tại một hội nghị kinh tế ở Thiên Tân
Ông Trump cũng thường tỏ ra dửng dưng trước
các xung đột và vấn đề ở những nơi cách xa Mỹ, thay vào đó tập trung vào
một "phạm vi ảnh hưởng" bao gồm những khu vực gần hơn như
Greenland, Panama hay Canada.
Tuy vậy, nguy cơ đối với ông Trump là các
hành động thương mại bao quát của ông có thể mang lại toàn rủi ro và không
có chút phần thưởng.
Ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy chế độ
thương mại mới do Mỹ dẫn dắt có thể bị chính hệ thống tư pháp Mỹ tháo dỡ trong
thời gian tới.
Hôm 29/8, một tòa phúc thẩm của Mỹ đã phán
quyết rằng nhiều sắc thuế của ông Trump dựa trên cách diễn giải sai luật liên
bang.
Ông
Trump khẳng định sẽ đưa vụ việc lên Tòa án Tối cao Mỹ, nhưng dù các thẩm phán
bảo thủ chiếm đa số tại đây thường đứng về phía ông, họ cũng không ít lần tỏ
thái độ dè dặt với các tổng thống tự ý ban hành những chính sách lớn mà không
có sự phê chuẩn rõ ràng của Quốc hội.
Không có gì đảm bảo tòa sẽ ủng hộ cách diễn
giải rộng rãi về quyền lực tổng thống của ông Trump.
Trong lĩnh vực thương mại, ông Trump đã chọn
đi theo con đường riêng – đưa nước Mỹ rẽ sang một hướng mới đầy kịch tính và tạo
ra những đồng minh quốc tế mới chỉ trong vài tháng.
Đó là một chiến thuật đầy tham vọng
ông Trump từng khẳng định sẽ một lần nữa đưa Mỹ tới thời kỳ hoàng
kim. Tuy nhiên, những sự nguy hiểm, dù là đến từ cuộc duyệt binh ở
quảng trường Thiên An Môn hay từ tòa án Mỹ, vẫn là rất thật.
------------------------------------
TIN LIÊN QUAN
Tin liên quan
·
Hội nghị an ninh
Trung Quốc: Khởi đầu mới cho một liên minh chống Mỹ?
1 tháng 9 năm 2025
·
Xe tăng, du lịch và
chụp ảnh: Tại sao ông Kim Jong-un và ông Putin cùng đến Bắc Kinh?
30 tháng 8 năm 2025
·
Tòa tuyên thuế
của Trump phi pháp, tiếp theo sẽ là gì?
31 tháng 8 năm 2025
·
Việt Nam kiểm
soát và sử dụng KOL: Làm theo mô hình Trung Quốc?
1 tháng 9 năm 2025
·
Soi sức mạnh dàn vũ
khí 'make in Vietnam' tại lễ diễu binh 2/9
3 tháng 9 năm 2025
·
Đôi điều về Di chúc
của Hồ Chí Minh nhân dịp Quốc Khánh 2/9
2 tháng 9 năm 2025
No comments:
Post a Comment