Kế
hoạch Gaza của Trump: Thiên đường du lịch trên nỗi đau của người Palestine
Anh Vũ - RFI
Đăng
ngày: 02/09/2025 - 12:20
Một tài liệu
mật do Washington Post tiết lộ hôm Chủ nhật (31/08) đã phác thảo dự án của
Donald Trump về Dải Gaza: đặt vùng đất Palestine này dưới sự quản lý của Mỹ
trong vòng 10 năm, di dời toàn bộ dân cư và biến lãnh thổ bị tàn phá thành
trung tâm du lịch – công nghệ. Một kế hoạch mang dáng dấp một cuộc “thanh lọc sắc
tộc” mà tổng thống Mỹ đã ấp ủ từ tháng 02/2025.
HÌNH
:
Khu
lều trại tạm thời dành cho người Palestine di tản trải dài khắp khu vực gần cảng
thành phố Gaza, ngày 01/09/2025 AP - Jehad Alshrafi
Chủ
nhân Nhà Trắng chưa từ bỏ ý định biến Gaza thành một thiên đường du lịch “Riviera
của Trung Đông”, dù có phải di dời toàn bộ người dân. Nhật báo Washington
Post hôm 31/08 đã tiết lộ một tài liệu 38 trang, lưu hành trong chính quyền Mỹ,
chi tiết hóa một kế hoạch tái thiết vùng lãnh thổ Palestine hoàn toàn trống vắng
dân cư.
Theo
tài liệu này, khoảng 500 ngàn trong số hơn hai triệu người Gaza có thể sẽ chấp
nhận “tự nguyện” rời khỏi vùng đất này vào thời điểm tái thiết, và 75%
trong số “tự nguyện” này , tức 375.000 người, sẽ không bao giờ quay
lại. Những người ra đi sẽ được nhận 5.000 đô la tiền mặt cùng khoản trợ cấp chi
trả tiền thuê nhà trong 4 năm và thực phẩm trong 1 năm. Những người còn lại sẽ
bị di dời vào các “khu vực an toàn” trong dải đất này, chờ đến khi tái
thiết xong.
Các
chủ đất sẽ được cấp các thẻ số (digital tokens) có thể dùng đổi lấy căn hộ
trong một trong những “thành phố thông minh” mới như được hứa hẹn trong
dự án hoặc sử dụng để trang trải cuộc sống ở nơi khác. Kế hoạch còn định giá
chi phí cho một cuộc ra đi: 23.000 đô la tiết kiệm được trên mỗi người so với
chi phí giữ họ trong các vùng an toàn.
Trong
kịch bản mà nhà tỷ phú vẽ ra, Gaza sẽ được đặt dưới quyền quản lý của một tổ chức
Mỹ mang tên “GREAT Trust” (viết tắt của Gaza
Reconstitution, Economic Acceleration and Transformation Trust tạm dịch Quỹ Tái
thiết, Tăng tốc và Chuyển đổi Kinh tế Gaza) trong ít nhất 10 năm, trước khi
trao quyền lại cho một thực thể Palestine đã được “phi cực đoan hóa”.
Israel vẫn giữ đặc quyền kiểm soát an ninh, với sự hỗ trợ của các công ty quân
sự tư nhân “phương Tây” và “công dân nước thứ ba”, trước khi dần
chuyển giao cho một “lực lượng cảnh sát địa phương”.
Dự
án viễn tưởng
Theo
một nguồn tin nắm rõ hồ sơ, kế hoạch đã hoàn tất vào tháng Tư, song vẫn được
trình bày như một phương án “thăm dò”, không ràng buộc. “Người
dân Gaza phải có cơ hội xây dựng một cái gì mới mẻ, như tổng thống đã nói, và
có một cuộc sống tốt đẹp hơn”, vẫn nguồn tin này giải thích với Washington
Post.
Người
ta cũng được biết là GREAT Trust được phát triển bởi Quỹ Nhân đạo Gaza (GHF) –
một tổ chức tư nhân được Mỹ và Israel hậu thuẫn, về mặt chính thức quỹ được
giao nhiệm vụ phân phát viện trợ lương thực, nhưng bị chỉ trích dữ dội. Theo
Liên Hiệp Quốc, từ tháng Năm đến nay, hơn 1.000 người Palestine đã thiệt mạng
trong các đợt phân phát viện trợ, trong đó phần lớn bị bắn bởi các binh sĩ
Israel được triển khai quanh các điểm do GHF quản lý. Và nhiệm vụ của cơ quan
này dường như thất bại : nạn đói đang hoành hành tại Gaza, vẫn theo Liên
Hiệp Quốc.
Trái
ngược với thực tế đẫm máu đó, tài liệu vẽ ra những dự án viễn tưởng: Tưởng tượng
Dải Gaza biến thành một trung tâm công nghệ cao. Đầy kín các sơ đồ và hình ảnh
do trí tuệ nhân tạo tạo ra, bản kế hoạch mô tả một vùng đất gồm 6–8 thành phố
thông minh được quản lý bằng AI, các tổ hợp khách sạn, tuyến tàu điện, các
trung tâm dữ liệu, nhà máy ô tô điện… thậm chí cả đảo nhân tạo lấy cảm hứng từ
Dubai.
Một
trong những “siêu dự án” được các nhà đầu tư tài trợ bao gồm việc xây dựng đường
cao tốc “MBS”, đặt theo tên Thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed bin Salman. Sự ủng hộ
của nhân vật này được coi là chìa khóa để dự án được chấp nhận trong khu vực.
Ngoài ra, một cảng biển và sân bay cũng sẽ được xây dựng ở phía nam Gaza, nối
liền với Ai Cập, Israel và Ả Rập Xê Út.
Tất
cả được quảng bá như một cơ hội cho giới đầu tư: 100 tỷ đô la lợi nhuận trong
vòng 10 năm, mà Washington không phải chi một xu nào. Với những nhà thầu của dự
án, Gaza có thể trở thành “một trung tâm của cấu trúc mới theo tinh thần Hiệp
định Abraham”.”.
“Một
ý tưởng điên rồ”
Với
những người phản đối, đây là một kế hoạch phi thực tế, chẳng khác nào một dạng “thanh
lọc sắc tộc”. “Đó là một ý tưởng điên rồ”, một quan chức cấp cao Ả Rập
nói với phóng viên của kênh truyền hình Mỹ NBC News tại Jerusalem, Richard
Engel.
Giáo
sư Adil Haque, chuyên gia luật chiến tranh, lưu ý với Washington Post rằng việc
ngăn cản người Palestine trở về quê hương hoặc từ chối cho họ lương thực, chỗ ở
hay chăm sóc y tế đầy đủ là “phi pháp”, bất kể có đền bù như thế nào.
Kể
từ khi trở lại Nhà Trắng, Donald Trump công khai ủng hộ kế hoạch này. “Gaza
là một nơi tuyệt vời, nằm bên bờ biển, với khí hậu lý tưởng. Mọi thứ đều hoàn hảo.
Chúng ta có thể biến nó thành điều đẹp đẽ”, hồi tháng Giêng năm nay ông
phát biểu, lặp lại quan điểm của con rể Jared Kushner, người năm 2024 từng ca
ngợi vị trí ven biển của Gaza là “rất quý giá”.
Hai
tuần sau, ở bên cạnh Benyamin Netanyahu, Trump khẳng định Mỹ sẽ “nắm quyền
kiểm soát Dải Gaza”, hứa hẹn một “Riviera Trung Đông” hấp dẫn giới đầu
tư. Thủ tướng Israel, giống như một bộ phận cực hữu Israel, khi đó đã
công khai ủng hộ kế hoạch này.
Cảnh
báo về “thanh lọc sắc tộc”
Vài
ngày sau đó, tổng thống Mỹ đăng tải trên mạng Truth Social một video do AI tạo
ra để minh họa cho “giấc mơ” này: Sau những hình ảnh Gaza đổ nát là cảnh các
tòa tháp chọc trời lấp lánh, bãi biển cát trắng tinh, du thuyền sang trọng, tiền
bạc từ trên trời rơi xuống và một bức tượng khổng lồ tạc hình chính ông. Ngay
trên trang mạng xã hội của ông, video này đã làm dấy sự phẫn nộ trong những người
ủng hộ. Một người bình luận: “Tôi không thích chút nào. Tôi ngưỡng mộ tổng
thống của chúng ta, nhưng video này thật kinh khủng”.
Giống
như phản ứng đó, kế hoạch đã thổi bùng làn sóng phẫn nộ toàn cầu. Liên Hiệp Quốc
bày tỏ quan ngại sâu sắc, cảnh báo dự án có thể đồng nghĩa với một dạng “thanh
lọc sắc tộc”. Nhiều chính phủ phương Tây và hầu hết các nước Ả Rập cũng đồng
loạt lên án.
Ngay
sau khi tài liệu mật được Washington Post tiết lộ, Hamas kiên quyết bác bỏ kế
hoạch, tố cáo âm mưu di dời dân cư. Trên mạng xã hội, Bassem Naïm, thành viên
văn phòng chính trị của Hamas, khẳng định: “Gaza không phải để bán”,
đồng thời nhấn mạnh vùng đất này là “một phần không thể tách rời trong
quê hương lớn của người Palestine”. Một quan chức Hamas khác, giấu tên, khẳng
định phong trào “phản đối tất cả các kế hoạch nhằm di dời người dân và duy
trì kẻ chiếm đóng trên đất của chúng tôi”.
Về
phía người dân Gaza, phản ứng dao động giữa ngờ vực và tuyệt vọng. Một số, như
Waël Azzam, tị nạn tại Khan Younès, tỏ hoài nghi. Người đàn ông tuổi lục tuần
này mỉa mai đặt câu hỏi: “Liệu Trump có chấp nhận bị buộc rời khỏi nhà và
thành phố của mình nếu Nga trở nên mạnh hơn Mỹ không?”
Qassem
Habib, sống trong một cái lều tại thành phố Gaza, cho rằng kế hoạch là vô
nghĩa. Với ông, sự trợ giúp duy nhất có ý nghĩa là gây sức ép buộc Benyamin
Netanyahu “chấm dứt chiến tranh và giết chóc”. Ngược lại, Ahmad
al-Akkaoui, một cư dân khác của Gaza, thừa nhận sẵn sàng chấp nhận tất cả để đổi
lấy hòa bình: “Nếu chiến tranh chấm dứt và chúng tôi được chuyển tới các nước
châu Âu để sống một cuộc đời bình thường, với bảo đảm tái thiết Gaza, thì tôi ủng
hộ kế hoạch của Trump”.
-----------------------------
Các
nội dung liên quan
Tái
thiết Gaza : Khối Ả Rập họp bàn cách chống lại kế hoạch di dân Palestine của
Donald Trump
TÁI
THIẾT GAZA
Tổng
thống Donald Trump tuyên bố Mỹ muốn kiểm soát dải Gaza
HOA
KỲ - GAZA
Ai
Cập, Jordanie bác đề xuất của Mỹ di dời người Palestine khỏi Gaza
TRUNG
ĐÔNG - DI DÂN
No comments:
Post a Comment