Tuesday, October 8, 2024

GIẢI NOBEL Y HỌC 2024 ĐƯỢC TRAO CHO HAI NHÀ KHOA HỌC HOA KỲ NGHIÊN CỨU microRNA (RFI, RFA, Người Việt Online)

 



Giải Nobel Y Học được trao cho hai nhà nghiên cứu người Mỹ

Minh Phương  -  RFI

Đăng ngày: 07/10/2024 - 14:02Sửa đổi ngày: 07/10/2024 - 14:55

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20241007-gi%E1%BA%A3i-nobel-y-h%E1%BB%8Dc-%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c-trao-cho-hai-nh%C3%A0-nghi%C3%AAn-c%E1%BB%A9u-ng%C6%B0%E1%BB%9Di-m%E1%BB%B9

 

Tuần lễ trao giải Nobel vinh danh những “người có công lớn với nhân loại” đã mở màn hôm nay, 07/10/2024 tại Stockholm, Thụy Điển với lễ trao giải Nobel Y Học. Giải thưởng đầu tiên đã được trao cho hai nhà khoa học người Mỹ Victor Ambros và Gary Ruvkun vì đã phát hiện ra phân tử ARN và vai trò của nó trong việc điều hòa gene sau phiên mã.

 

HÌNH :

Trên màn hình: Victor Ambros (T) và Gary Ruvkum đoạt giải Nobel Y Học 2024, ngày 07/10/2024. © AFP/Jonathan Nackstrand

 

Victor Ambros và Gary Ruvkun đã vượt qua các ứng viên tên tuổi khác như Kevan Shokat, (với nghiên cứu giúp xây dựng các liệu pháp điều trị cho các loại bệnh ung thư) hay Jonathan C. Cohen và Helen Hobbs (với công trình giúp phát triển của các loại thuốc chống cholesterol) để giành giải thưởng danh giá năm nay.

 

Hãng tin AFP trích thông cáo của Ủy ban Nobel cho biết các phân tử ARN có tầm quan trọng rất lớn đối với sự phát triển và hoạt động của các sinh vật. Ủy ban này cũng nhấn mạnh "chỉ một sự rối loạn trong việc điều chỉnh các gene cũng có thể dẫn đến những bệnh lý nghiêm trọng như ung thư, tiểu đường hoặc bệnh tự miễn. Đó là lý do tại sao việc hiểu rõ việc điều chỉnh hoạt động của các gene là một mục tiêu quan trọng trong nhiều thập kỷ qua".

 

Ambros, 70 tuổi, là nhà sinh học tại Trường Y tế Massachusetts, và Ruvkun, 72 tuổi, là giáo sư di truyền tại Trường Y Harvard. Vào năm 1993, họ đã công bố trong hai bài báo riêng biệt về những phát hiện của mình về "một cấp độ mới trong việc điều chỉnh các gen". Sau đó hai bên đã tiến hành nghiên cứu về một loại giun tròn để xác định lý do và thời điểm mà các đột biến tế bào xảy ra.

 

"Phát hiện mang tính cách mạng của họ đã tiết lộ một nguyên tắc hoàn toàn mới về việc điều chỉnh các gen, chứng minh tính cần thiết của nó với các sinh vật đa bào, bao gồm cả con người," thông cáo của Ủy ban Nobel cho hay. Trong khi đó, Gunilla Karlsson Hedestam, giáo sư tại viện Karolinska, Thụy Điển, thì cho biết thêm rằng phát hiện này đã dẫn đến "nhiều thử nghiệm không chỉ chống lại ung thư, mà cả các bệnh khác, như các bệnh thận, tim mạch (...) nhưng hiện vẫn chưa thể ứng dụng vào thực tế."

.

====================================================

.

.

Giải Nobel Y sinh 2024 thuộc hai nhà sinh học phân tử Hoa Kỳ nghiên cứu microRNA

RFA
2024.10.07

https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/nobel-medical-2024-for-microrna-research-scientists-10072024081633.html

 

Giải Nobel Y sinh năm nay thuộc về hai nhà sinh học phân tử Hoa Kỳ là Victor Ambros và Gary Ruvkun nhờ vào công trình phát hiện ra microRNA và vai trò của microRNA trong quá trình điều hòa gene. 

 

https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/nobel-medical-2024-for-microrna-research-scientists-10072024081633.html/@@images/d9e1510f-6dc0-4955-8dfd-ade1839819b8.jpeg

Hai nhà khoa học đoạt Nobel Y sinh 2024 gồm Victor Ambros và Gary Ruvkun.

( AFP)

 

Ủy ban Nobel thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển vào chiều ngày 7/10 công bố giải như vừa nêu. 

 

Hội đồng trao giải được dẫn lời : “Khám phá mang tính đột phá của hai nhà sinh học tiết lộ một nguyên lý hoàn toàn mới về điều hòa gene. Nguyên lý này rất cần thiết cho các sinh vật đa bào, gồm con người. Hiện người ta biết rằng bộ gene của con người mã hóa cho hơn 1.000 microRNA.” 

 

Khám phá của hai nhà sinh học phân tử Victor Ambros và Gary Ruvkun đang chứng minh được tầm quan trọng cơ bản đối với cách các sinh vật phát triển và hoạt động. 

 

Từ năm 1901 đến nay, 114 giải Nobel Y sinh đã được trao cho 227 người nhận giải. 

Số tiền cho mỗi giải Nobel năm nay là 11 triệu krona Thụy Điển, tương đương chừng 1 triệu USD.

 

-------------------------------

.

Nobel Y Khoa 2024 trao cho 2 khoa học gia khám phá ra mRNA

Người Việt Online

October 7, 2024 : 10:22 AM

https://www.nguoi-viet.com/the-gioi/nobel-y-khoa-2024-trao-cho-2-khoa-hoc-gia-kham-pha-ra-mrna/ 

 

STOCKHOLM, Thụy Điển (NV) – Giải Nobel công bố hai khoa học gia được trao khôi nguyên về sinh lý học hoặc y khoa hôm Thứ Hai, 7 Tháng Mười vì khám phá ra microRNA, những mảnh vi mô trong vật liệu di truyền đóng vai trò như công tắc bên trong tế bào, giúp kiểm soát thời gian và hoạt động của tế bào, theo hãng tin AP.

 

Nếu các khoa học gia có thể hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động và cách điều khiển các tế bào, một ngày nào đó thế giới có thể chứng kiến các phương pháp điều trị bệnh tật hiệu quả, chẳng hạn như ung thư.

 

Công trình nghiên cứu của hai khoa học gia người Mỹ Victor Ambros và Gary Ruvkun “đang chứng minh bản chất trong cách thức phát triển và hoạt động của các sinh vật quan trọng ra sao,” theo hội đồng trao giải tại Stockholm.

 

https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2024/10/GettyImages-2176426876-1536x995.jpg

Olle Kaempe, thành viên hội đồng giải Nobel trong buổi họp báo công bố khôi nguyên về sinh lý học/y khoa 2024 Victor Ambros và Gary Ruvkum tại Viện Karolinska ở Stockholm, Thụy Điển ngày 7 Tháng Mười, 2024 (Hình: JONATHAN NACKSTRAND/AFP/Getty Images)

 

Ban đầu, Ambros và Ruvkun quan tâm tới các loại gene kiểm soát thời điểm phát triển di truyền khác nhau, bảo đảm các loại tế bào phát triển đúng thời điểm.

 

Cuối cùng, khám phá của hai khoa học gia “tiết lộ một khuynh hướng mới trong quá trình điều hòa gene, điều cần thiết cho tất cả các loại sinh vật sống phức tạp,” hội đồng trao giải cho biết.

 

Người ta biết tới RNA nhiều nhất nhờ vai trò truyền tín hiệu hướng dẫn cách tạo ra protein từ DNA trong nhân tế bào tới các nhà máy tế bào vi mô thực sự tạo ra protein. MicroRNA không tạo ra protein, nhưng giúp kiểm soát những hoạt động tế bào đang thực hiện, trong đó có cả bật và tắt các loại gene quan trọng có nhiệm vụ tạo ra protein.

 

Nobel Y Khoa năm ngoái cũng được trao cho các khoa học gia khám phá ra cách thức điều khiển một trong những loại RNA đó, được gọi là RNA truyền tin hoặc mRNA, nay được dùng để tạo ra vaccine Covid-19.

 

Khám phá của Ambros và Ruvkun là một cuộc cách mạng và ban đầu được thí nghiệm trên giun; hai khoa học gia đặt mục tiêu kiểm chứng lý do vì sao một số loại tế bào không thể phát triển trong hai loài giun đột biến, thường được dùng làm mô hình nghiên cứu trong khoa học.

 

“Khám phá bước ngoặt của họ tiết lộ một nguyên tắc hoàn toàn mới về hình thức điều hòa gene, hóa ra lại rất cần thiết cho các sinh vật đa bào, trong đó có cả con người,” trích dẫn phần giải thích về tầm quan trọng của công trình nghiên cứu.

 

Nguyên lý đó vận hành suốt hàng trăm triệu năm và cho phép các sinh vật phức tạp tiến hóa, phần trích dẫn cho biết.

 

Ambros đang là giáo sư khoa học thiên nhiên tại Trường Y Khoa đại học University of Massachusetts, từng tham gia nghiên cứu tại đại học Harvard University. Nghiên cứu của Ruvkun được thực hiện tại Bệnh Viện Đa Khoa Massachusetts và Trường Y Khoa Harvard, nơi ông là giáo sư di truyền học.

 

Nghiên cứu về microRNA đặt nền móng cho những cách thức tiếp cận giúp điều trị các bệnh như ung thư vì mRNA hỗ trợ điều chỉnh cách thức hoạt động của gene trong tế bào loài người, Bác Sĩ Claire Fletcher, giáo sư giảng dạy ung thư học phân tử tại đại học Imperial College London cho biết.

 

Fletcher cho biết có hai lãnh vực chính mà microRNA có thể hữu hiệu: phát triển thuốc điều trị bệnh và đóng vai trò là chỉ số tham chiếu giúp phát giác bệnh tật, bằng cách theo dõi nồng độ microRNA trong cơ thể.

 

Eric Miska, nhà di truyền học tại đại học Cambridge University, cho biết khám phá của Ambros và Ruvkun thực sự ngỡ ngàng, đảo lộn những gì các khoa học từng thông hiểu từ lâu về cách thức hoạt động của tế bào.

 

Khám phá microRNA làm giới khoa học gia sửng sốt, Miska cho biết. Ông giải thích rằng hệ thống gene của con người có ít nhất 800 microRNA đóng vai trò quan trọng trong cách thức hoạt động của tế bào.

 

Miska cho biết vẫn còn những nghiên cứu khám phá vai trò của microRNA trong các bệnh truyền nhiễm như viêm gan và loại gene này cũng có thể hữu dụng trong việc điều trị các bệnh thần kinh.

 

Cho tới nay, các nghiên cứu có tầm vóc lớn nhất đang xem xét microRNA điều trị ung thư da hiệu quả tới mức nào, Fletcher cho biết, nhưng vẫn chưa có loại thuốc nào được chuẩn thuận. Fletcher dự đoán điều đó có thể thành hiện thực trong những năm tới, đồng thời nói thêm rằng phần lớn các phương pháp điều trị hiện tại đều nhắm vào các protein tế bào.

 

Buổi trao giải vào Tháng Mười Hai sẽ là lần thứ ba Ruvkun tham dự lễ trao giải Nobel tại Stockholm sau khi dự phần trong lễ trao giải cho ​​khoa học gia cố vấn Robert Horvitz từng gặt hái thành tựu vào năm 2002, và sau đó là người bạn Jack Szostak, từng đoạt khôi nguyên năm 2009.

 

Ambros cho biết ông không trông mong giải thưởng này vì ông nghĩ rằng ủy ban Nobel từng chọn RNA cho giải thưởng năm 2006 trao cho những người bằng hữu của ông là Andrew Fire và Craig Mello.

 

Năm ngoái, Nobel sinh lý học hoặc y khoa được trao cho Katalin Karikó người Mỹ gốc Hungary và Drew Weissman người Mỹ vì những khám phá giúp điều chế vaccine mRNA chống lại Covid-19, đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát đại dịch.

 

Giải thưởng gồm có hiện kim trị giá 11 triệu kronor Thụy Điển ($1 triệu) từ di sản do khoa học gia sáng lập giải thưởng, nhà phát minh người Thụy Điển Alfred Nobel, để lại.

 

Giải Nobel tiếp tục trao cho lãnh vực vật lý vào Thứ Ba, hóa học vào Thứ Tư và văn chương vào Thứ

 

 Năm. Nobel Hòa Bình sẽ được công bố vào Thứ Sáu và Nobel Kinh Tế Học sẽ được công bố vào ngày 14 Tháng Mười. (TTHN)

 

 





No comments: