Ukraina
cáo buộc Nga hành quyết những binh sĩ đã đầu hàng
Minh Anh - RFI
Đăng ngày: 03/12/2023 - 11:43
Kiev ngày 02/12/2023 tố cáo Nga phạm «
tội ác chiến tranh » khi cho hành quyết những binh sĩ Ukraina đã
ra dấu ý định quy hàng.
https://s.rfi.fr/media/display/71c0382a-8e33-11ee-9dc9-005056a90284/w:980/p:16x9/09-11.webp
Ảnh minh họa : Các chiến sĩ biên phòng Ukraina trong
lúc giải lao tại vị trí ở vùng Sumy, ngày 24/11/2023. AP - Hanna Arhirova
Theo AFP, một đoạn vidéo ngắn xuất hiện trên mạng Telegram cho thấy có
hai người dường như đã bị bắn hạ ngay tại chỗ sau khi rời chỗ ẩn núp và báo hiệu
quy hàng. Những hình ảnh này không ghi rõ ngày, được ghi lại gần Avdiivka, một
thành phố ở phía đông Ukraina, nơi đang diễn ra các cuộc giao tranh ác liệt.
Tuy nhiên, AFP khẳng định chưa thể khẳng định địa điểm cũng như tính xác
thực của đoạn video trên.
Trung tâm truyền thông chiến lược Ukraina lên án Nga một lần nữa «
vi phạm luật lệ chiến tranh cũng như là các quy định luật quốc tế ».
Quân đội Ukraina nêu rõ là đã dựa vào những nguồn « thông tin xác thực » để
khẳng định rằng quân đội Nga đã « nhắm bắn vào các binh sĩ "tay
không vũ khí" một cách hiểm độc ».
Nhiều quan chức Ukraina gọi đấy là một « tội ác chiến
tranh », một « tội ác mới » mà quân đội Nga vi
phạm. Quân đội Nga kêu gọi cộng đồng quốc tế « lên án những hành động
này của Nga ».
Cũng trong ngày hôm qua, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (AIEA) đã
bày tỏ lo sợ xảy ra « tai nạn hạt nhân và phát xạ lớn » sau
việc hai đường dây điện cung cấp cho trung tâm khai thác hạt nhân Zaporijjia,
hiện trong tay quân Nga, đã bị ngắt trong đêm sau một cuộc không kích.
Về tình hình chiến sự, không quân Ukraina Chủ Nhật ngày 03/12/2023, loan
báo đã dùng tên lửa dẫn đường bắn rơi 10 trong số 12 drone Shahed do Nga phóng
đi.
------------------------------
Các nội
dung liên quan
ĐIỂM BÁO
Nga
không tiếc tiền và mạng lính, Ukraina gặp khó vì viện trợ nhỏ giọt
Thụy My - RFI
Đăng ngày: 22/11/2023 - 18:18Sửa đổi ngày: 22/11/2023 - 15:18
Le Figaro ngày
21/11/2023 báo động « Ukraina đứng trước nguy cơ thất bại ». Cuộc
phản công không hiệu quả, và phương Tây tự hỏi làm thế nào để trợ giúp Kiev lâu
dài.
https://s.rfi.fr/media/display/7d128698-88ba-11ee-8de2-005056bf30b7/w:980/p:16x9/09-9.webp
Ảnh minh họa : Một trực thăng Mi-8 của Ukraina bắn hỏa
tiễn về phía quân Nga tại một địa điểm ở miền đông, ngày 29/09/2023. Ảnh chụp từ
màn hình video. REUTERS - STAFF
Thế
khó của Kiev : Mặt trận đóng băng, Israel thu hút mọi chú ý
Nếu Ukraina thua cuộc trước Nga thì sao ? Câu hỏi mang tính cấm kỵ nơi
người Ukraina cũng như các đồng minh phương Tây vì dẫn đến nhiều hệ lụy. Nhưng
sau 21 tháng chiến tranh, mặt trận đóng băng, một số đang lặng lẽ nêu ra vấn đề.
Tình hình chưa đến nỗi nào, tuy nhiên những tuần qua nhiều đám mây đen chính trị
và ngoại giao đang kéo đến. Trên chiến địa, bùn lầy và giá lạnh chưa ngự trị,
nhưng các cuộc khủng hoảng làm rung chuyển Kremlin trong năm không dẫn đến sự sụp
đổ như đã hy vọng.
Alyona Getmanchuk, giám đốc think-tank New Europe Center ở Kiev cho rằng
châu Âu đánh giá thấp năng lực quân sự của Nga. Người Nga vốn giỏi chịu đựng
sau những năm độc tài xô-viết kể cả Đệ nhị Thế chiến. Họ đã thích ứng được, như
sử dụng drone ngày càng nhiều hơn. Kỹ nghệ vũ khí hoạt động 24/24, bên cạnh đó
còn có sự trợ lực của Iran và Bắc Triều Tiên ; Nga cũng lách được cấm vận. Bất
mãn xã hội trước thảm họa 150.000 lính tử trận bị bóp nghẹt nhờ số tiền Kremlin
phân phát cho các gia đình ; đồng tiền cũng giúp tuyển thêm quân mà không phải
động viên. Một viên chức Ukraina tóm tắt tình hình : « Chúng tôi giữ vững
vị trí, không thua nhưng cũng không thắng ».
Cuộc chiến nổ ra giữa Israel và Hamas làm Ukraina bỗng biến mất trên truyền
thông và những cuộc họp chính trị. Cựu ngoại trưởng Ukraina, Pavlo Klimkin nói
: « Chúng tôi phải cạnh tranh với Israel về đạn dược Mỹ, và sẽ còn tệ
hơn khi F-16 đến, vì Israel cũng có những chiến đấu cơ tương tự ». Vladimir
Putin biết rõ như thế, ông ta muốn có kết quả trước bầu cử tổng thống tháng
3/2024 và sẽ không xuống thang trước thời hạn này. Tổng thống Nga liên tục xuất
hiện trước công chúng, Douma khẳng định Kiev chỉ có thể « đầu hàng
» hay « chấm dứt hiện hữu ».
Châu
Âu « chờ đợi bầu cử Mỹ và phép lạ »
Những người ủng hộ Kremlin trông đợi Ukraina « hết người chiến đấu », sự
« mệt mỏi » của phương Tây và sự ra đi của Joe Biden. Lo sợ trước đe dọa vũ khí
nguyên tử của Nga, xung đột leo thang hay Ukraina tấn công Crimée, phương Tây chỉ viện trợ nhỏ giọt và trễ
tràng, đủ để Kiev kháng cự nhưng không giành được chiến thắng.Giờ đây khi
Mỹ phải quay lại Trung Đông, châu Âu không thể giảm cam kết với Kiev nhất là về
kinh tế. Một viên chức Pháp nhấn mạnh, không nên nhầm lẫn cuộc chiến, an ninh
châu Âu bị đe dọa ở Ukraina chứ không phải Cận Đông. Tuy nhiên lời hứa cung cấp
1 triệu viên đạn chỉ mới thực hiện được 30 %.
Alyona Getmanchuk nói : « Vấn đề là châu Âu không cảm thấy tính
khẩn cấp. Các nước lớn chờ đợi cuộc bầu cử Mỹ và hy vọng trong thời gian đó
phép lạ sẽ xảy ra ở Ukraina. Mọi người cho rằng Ukraina sẽ trụ được một, hai
năm nữa mà không cần trợ giúp thêm. Nhưng chúng tôi không thể chiến đấu đến người
Ukraina cuối cùng ». Châu Âu vẫn đang trong tâm lý thời bình, còn Ukraina đang trên
tuyến đầu, nghĩ đến một kế hoạch B : gia nhập NATO mà không cần Điều 5, trong
khi chờ đợi thu hồi được lãnh thổ bằng ngoại giao. Nhưng liệu phương Tây có chiến
lược về Ukraina hay không ? Một viên chức Ukraina đặt câu hỏi.
Nếu Kiev thất bại, hậu quả sẽ rất nặng nề. Kremlin sẽ được khuyến khích
bành trướng sang các nước thuộc Liên Xô cũ, các giá trị và nguyên tắc của phe
dân chủ coi như bằng không trước các chế độ độc tài Vladimir Putin và Tập Cận
Bình. Không còn nhiều thời gian để thức tỉnh, Donald Trump quay lại sẽ là món
quà cho Kremlin. Một nguồn tin Élysée nói : « Chúng ta may mắn có một
chính quyền Mỹ tử tế và trông cậy được vào kho vũ khí thời chiến tranh lạnh. Tất
cả đã kết thúc, cần tỉnh giấc và tái kỹ nghệ hóa châu lục ». Quân đội
Nga đã loan báo tăng ngân sách quân sự 2024 lên 70 % so với 2023, và với số tiền
Kremlin hiện có, quân Nga có thể tham chiến nhiều năm nữa.
Cuộc
xâm lăng nuốt trọn nguồn lực nước Nga
Ngược lại, Le Monde nhận định « Matxcơva đang có giọng điệu đắc
thắng, nhưng chiến tranh sẽ làm rõ thêm khiếm khuyết về cơ cấu của kinh tế Nga
». Cuộc xâm lăng Ukraina rốt cuộc sẽ nuốt trọn nguồn sinh lực của nước
Nga.Những tuyên bố tích cực về kinh doanh của Putin không lừa được ai, nhất là
những công ty ngoại quốc bị quốc hữu hóa như tài sản của tập đoàn Pháp Danone bị
tịch biên để giao cho phe nhóm độc tài Chechnya Ramzam Kadyrov.
Tăng trưởng được thổi phồng một cách giả tạo vì chiến tranh chiếm
30 % ngân sách 2024, tỉ lệ chưa từng thấy trong lịch sử đương đại của Nga.
Quốc phòng được dành cho 6 % nguồn lực quốc gia, gấp đôi so với Hoa Kỳ, và
gần 10 % nếu tính thêm nhiều tỉ rúp khác như « tiền đền bù » cho các
gia đình quân nhân tử trận. Kỹ nghệ vũ khí không đáp ứng nổi nhu cầu quân đội,
Matxcơva phải mua đạn dược của Bắc Triều Tiên, nhập các linh kiện điện tử lưỡng
dụng từ Trung Quốc, lén lút mua chip bán dẫn châu Âu cho hỏa tiễn.
Kremlin còn yêu cầu các khách hàng trung thành như Ai Cập, Belarus,
Pakistan, Brazil gởi trả lại những thiết bị mà Nga đang rất cần như động cơ trực
thăng, vì số bị bắn hạ rất lớn. Về vũ khí xuất khẩu, Nga đành để mất thị trường
vào tay phương Tây và Trung Quốc. Nguy cơ trước mắt là sự yếu kém của đồng rúp,
lạm phát 6,69 % và thị trường lao động : kỹ nghệ vũ khí hút hết công nhân
công nghiệp và dịch vụ vốn đã thiếu người vì bị động viên và làn sóng chạy trốn
ra nước ngoài. Những khiếm khuyết càng bộc lộ : công nghệ chậm tiến, dân số sụt
giảm và nay lệ thuộc vào Trung Quốc. Một tương lai chẳng mấy huy hoàng như
Putin mong muốn.
Matxcơva
mở rộng ảnh hưởng sang Gruzia
Đặc phái viên Le Monde tại Tbilissi cho biết từ bốn năm
qua, một tượng bán thân Stalin đã được dựng lên ở ngã tư Okami nhưng không có
ai phản đối. Ít nhất 12 tượng bán thân hay toàn thân của nhà độc tài Liên Xô đã
xuất hiện ở đất nước vùng Kavkaz kể từ năm 2012, khi đảng « Giấc mơ
Gruzia » lên nắm quyền. Đảng này do tài phiệt Bidzina Ivanichvili thành lập,
điều khiển trong bóng tối, và đây chỉ mới là biểu hiện bên ngoài của cuộc chiến
đa diện mà Nga tiến hành từ nhiều năm qua để ngăn cản Gruzia xích gần với Liên
Hiệp Châu Âu và NATO.
Nhà nghiên cứu Eto Buziashvili nhận xét : « Nga sắp
giành được Gruzia. Giờ đây chính quyền tỏ ra thù địch hẳn với phương Tây, với
những tuyên bố rập khuôn theo Kremlin ». Thời gian đứng về phía
Putin. « Đó là một chiến lược dài hạn. Matxcơva ra tay từ từ, và một
hôm bừng con mắt dậy ta thấy mình đã nằm trong quỹ đạo của Nga ». Tất cả
mọi lãnh vực đều bị ảnh hưởng : chính trường, truyền thông, kinh tế, tôn
giáo. Quân Nga hiện đã chiếm đóng 20 % lãnh thổ Gruzia từ sau cuộc chiến năm
2008. Nhà hoạt động Dachi Imedadzé khẳng định, mục tiêu của Putin là biến
Gruzia thành một « vùng xám ».
Châu Âu là nhà tài trợ lớn nhất cho Tbilissi, Hoa Kỳ cũng đã đầu tư nhiều
tỉ đô la để giúp dân chủ hóa ; nhưng Gruzia lại từ chối tham gia trừng phạt
Nga, tái lập đường bay trực tiếp với Matxcơva. Tuy tiếp nhận 100.000 người Nga
chạy trốn lệnh động viên, nhưng Gruzia lại từ chối cho các nhà đối lập với
Kremlin nhập cảnh. Đặc biệt quân Nga gặm nhấm dần khu vực biên giới tại hai
vùng đã bị chiếm trước đây là Abkhazia và Nam Ossetia, công dân Gruzia thường
xuyên bị Nga bắt cóc thậm chí sát hại. Dù lòng dân vẫn hướng về phương Tây
nhưng « mưa dầm thấm lâu », tuyên truyền bóp méo thông tin dần có ảnh
hưởng.
Houthi
nhập cuộc, nhưng không đe dọa được Israel
Tại Trung Đông, Le Monde chạy tựa « Chiến
lược hủy diệt của Israel ở Gaza » : gần phân nửa thành phố Gaza
đã bị phá hủy. Tờ báo nhận thấy tình đoàn kết quốc gia vẫn vững chắc sau 45
ngày chiến tranh với Hamas. Le Figaro cho rằng « Nên
ngưng nhìn cuộc xung đột Israel-Ả Rập dưới lăng kính nạn nhân của phương
Tây ». Không phải kẻ mạnh là sai chỉ vì họ mạnh, và ngược lại, kẻ yếu
là đúng chỉ vì họ yếu. Chủ nghĩa quân phiệt Nhật bị diệt trừ sau Hiroshima
không thể được phục hồi, và Nhà Nước Hồi Giáo (Daech, IS) không được trao cho
tính chính danh sau khi bại trận.
Bên cạnh đó, các báo đều chú ý đến sự kiện dân quân Houthi ở Yemen mở một
mặt trận mới trên Hồng Hải. Hôm Chủ nhật 19/11, phe này chiếm tàu buôn Galaxy
Leader, chủ tàu là một doanh nhân Israel nhưng thủy thủ đoàn 25 người không có
ai là người Do Thái. Từ sau vụ thảm sát của Hamas, Houthi đã nhiều lần dùng
drone và hỏa tiễn tấn công Nhà nước Do Thái ở cách 1.600 kilomet nhưng đều bị bắn
chận, không lần nào chạm được lãnh thổ Israel. La Croix và Le
Figaro đều nhận định lực lượng Shia thân Iran muốn củng cố sự hiện diện
ở tầm quốc tế, nhưng không phải là mối đe dọa thực sự cho Israel.
Hamas
khủng bố, vấn đề án tử hình lại được nêu ra
Libération cho biết sau vụ thảm sát ngày 07/10, tranh luận
về án tử hình lại dấy lên ở Israel. Ủy ban An ninh Quốc gia của Quốc Hội Israel
hôm qua đã họp lại để bàn luận, sau khi gia đình các con tin và các tổ chức bảo
vệ nhân quyền chất vấn. Một dự luật đề nghị án tử hình cho những ai « cố
tình hoặc do thờ ơ, gây ra cái chết cho một công dân Israel với mục đích làm hại
cho Nhà nước Do Thái », đã tạm thời bị xếp xó vì cuộc đấu tranh
chống cải cách tư pháp, nay bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben-Gvir muốn đưa
vào nghị trình. Nhưng nhiều gia đình con tin đang bị giam giữ ở Gaza phản đối,
sợ rằng người thân của mình sẽ gặp nguy hiểm. Ngược lại, chủ tịch ủy ban cho rằng
họ « bị Hamas lợi dụng ». Sau cuộc họp chính phủ thông báo trước mắt
không ủng hộ dự luật.
Tân
tổng thống Achentina và liệu pháp sốc gây lo ngại
Tại Nam Mỹ, các báo tỏ ra nghi ngại khi chính khách có khuynh hướng tự do
Javier Milei được bầu làm tổng thống, hứa hẹn một cú sốc kinh tế. về tân tổng
thống Achentina. Ông Javier Milei dự kiến cắt giảm mạnh chi phí nhà nước, đô la
hóa nền kinh tế.Trong chiến dịch tranh cử, ông đã loại trừ mọi hợp tác kinh tế
với láng giềng Brazil và Trung Quốc. Milei tuyên bố : « Tôi
không làm ăn với cộng sản. Tôi là người bảo vệ tự do, hòa bình và dân chủ », nêu
gương Hoa Kỳ và Israel, trong khi Brasilia và Bắc Kinh là đối tác thương mại
hàng đầu của Achentina. Để trả nợ cho Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), ông dự kiến giảm
hẳn bộ máy chính quyền được cho là cồng kềnh : giải tán các bộ giáo dục, y
tế, xã hội và nữ quyền ; thậm chí đòi đóng cửa luôn Ngân hàng Trung ương.
Nhìn chung, tân tổng thống muốn tiêu diệt « giai cấp tham nhũng »
trong đó ông gộp luôn chính giới và báo chí.
Javier Milei, 53 tuổi, một nhân vật mới cách đây hai năm ít ai biết đến,
đã toàn thắng với 55,6 % số phiếu, vượt xa đối thủ Sergio Massa đến 3 triệu phiếu.
Cử tri của Milei thuộc giới bình dân và trung lưu, đặc biệt lớp trẻ và giới
quân nhân đã ồ ạt dồn phiếu cho ông. Đây là bất ngờ lớn tại đất nước có hệ thống
đảng phái quy củ từ nhiều năm. Dân chúng đã chán ngán với lạm phát 143 % chỉ
trong một năm, 40 % cư dân nghèo túng. Dẫn đầu tại 21/24 tỉnh, Milei là tổng thống
đắc cử với tỉ lệ cao nhất kể từ khi đất nước trở nên dân chủ. Nhưng liệu chính
phủ của ông có thể áp đặt những liệu pháp sốc như đã tuyên bố ? Tại Quốc Hội,
đảng của Milei chỉ có 38/350 dân biểu, và không có chân rết vững chắc ở các tỉnh.
No comments:
Post a Comment