Monday, December 11, 2023

NHÀ ĐẤU TRANH NHÂN QUYỀN IRAN VẮNG MẶT TẠI LỄ TRAO GIẢI NOBEL 2023 (RFI)

 



Nhà đấu tranh nhân quyền Iran vắng mặt tại lễ trao giải Nobel 2023

Thanh Hà  -  RFI

Đăng ngày: 10/12/2023 - 13:27

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20231210-kh%C3%B4i-nguy%C3%AAn-iran-v%E1%BA%AFng-m%E1%BA%B7t-nh%C3%A2n-l%E1%BB%85-trao-gi%E1%BA%A3i-nobel-2023

 

Theo thông lệ, đúng ngày 10/12 hàng năm, tất cả những người được vinh danh lại tề tựu về Oslo, thủ đô Na Uy, nhận giải thưởng Nobel. Năm nay, giải Nobel Hòa bình người Iran, nhà đấu tranh nhân quyền Narges Mohammadi vắng mặt do bị chính quyền Teheran giam giữ. Bà thông báo sẽ bắt đầu một đợt tuyệt thực vào lúc mà ở Oslo bà được xướng tên cùng với các giải Nobel khác năm nay.

 

https://s.rfi.fr/media/display/e704372e-96aa-11ee-9141-005056a97e36/w:980/p:16x9/AP23343468620479.webp

Phu quân và hai người con của Narges Mohammadi tại Oslo, Na Uy, ngày 10/12/2023. AP - Frederik Ringnes

 

Là một nhà đấu tranh chống án tử hình tại Iran và bảo vệ quyền của phụ nữ được để đầu trần khi xuất hiện ở những nơi công cộng, Narges Mohammadi, 51 tuổi, đã nhiều lần bị bắt giữ và tống giam trong thời gian gần đây. Từ 2021, bà bị đưa vào nhà tù Evin, trại giam khủng khiếp nhất của Teheran. Bà là một trong những gương mặt tiêu biểu của phong trào đấu tranh đòi tự do cho nữ giới ở Iran.

 

Tháng 10/2023, Narges Mohammadi được trao tặng giải Nobel Hòa Bình do những « đóng góp chống lại những biện pháp đàn áp phụ nữ Iran, và những nỗ lực của Mohammadi vì nhân quyền, vì tự do cho tất cả mọi người ». Thế nhưng, bà sẽ không đến Oslo và là người duy nhất vắng mặt trong buổi lễ trao giải vào lúc 12 giờ trưa nay. Hai người con của bà sẽ thay mặt mẹ nhận phần thưởng cao quý này và sẽ phát biểu nhân danh người mẹ đang bị « tước đoạt tự do ». Đúng vào giờ trao giải Nobel, từ nhà tù Evin ở Teheran, Narges Mohammadi bắt đầu tuyệt thực để phản đối một bản án bất công.

 

Thông tín viên của RFI Vahid Shamsoddinnezhad đã có dịp trao đổi với phu quân của giải Nobel Hòa Bình 2023. Ông Taghi Rahmani, nhấn mạnh đến công cuộc đấu tranh của người phụ nữ Iran này :

 

« Đúng là nhẽ ra Narges phải có mặt ở đây để nhận giải thưởng. Nhưng chúng tôi biết là Cộng Hòa Hồi Giáo Iran không có một cái nhìn thiện cảm về giá trị của giải thưởng này, về người được trao giải. Teheran xem đây là một giải thưởng mang đậm màu sắc chính trị. Từ thứ Bảy vừa qua, Narges không được gặp thân nhân và thậm chí không được quyền trao đổi qua điện thoại. Nói cách khác, nhà tôi bị phạt. Narges, kể cả khi đã bị bắt giam, vẫn ủng hộ cuộc nổi dậy của phụ nữ để đòi tự do và quyền sống. Narges luôn bày tỏ quan điểm về những biện pháp đàn áp nhắm vào người biểu tình của phong trào xuất phát từ sau cái chết của cô Mahsa Amini và những cuộc thảm sát đã diễn ra. Nhà tôi rất quan tâm đến những vấn đề về nữ quyền, về bất bình đẳng giới tính, về chính sách đàn áp nhắm vào các sắc tộc thiểu số và những thiểu số tôn giáo. »

 

------------------------------

Các nội dung liên quan

 

NOBEL HÒA BÌNH 2023

Nobel Hòa Bình 2023 tôn vinh nhà đấu tranh nhân quyền Iran Narges Mohammadi

Minh Anh  -  RFI

Đăng ngày: 06/10/2023 - 14:31

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20231006-nobel-h%C3%B2a-b%C3%ACnh-2023-t%C3%B4n-vinh-nh%C3%A0-%C4%91%E1%BA%A5u-tranh-nh%C3%A2n-quy%E1%BB%81n-iran-narges-mohammadi

 

Ngày 06/10/2023, Ủy ban Nobel Na Uy thông báo giải Nobel Hòa Bình 2023 vinh danh nhà báo, nhà đấu tranh vì nhân quyền, bà Narges Mohammadi, hiện đang bị giam tù tại Iran. Narges Mohammadi còn được mệnh danh là « tiếng nói của những người thấp cổ bé miệng ».

 

https://s.rfi.fr/media/display/2e9fddd2-643c-11ee-8992-005056a90321/w:980/p:16x9/2023-10-06T095531Z_1196267087_RC2AJ0ACIFWS_RTRMADP_3_NOBEL-PRIZE-PEACE.webp

Nhà đấu tranh nhân quyền người Iran, bà Narges Mohammadi giải thưởng Nobel Hòa Bình 2023. Ảnh tư liệu. via REUTERS - MOHAMMADI FAMILY ARCHIVE PHOTOS

 

Sinh năm 1972, ở miền tây bắc Iran, Narges Mohammadi, tuy là một kỹ sư vật lý, nhưng bà cũng là một cây bút cho nhiều tờ báo mang tư tưởng cải cách. Trong những năm 2000, Narges Mohammadi gia nhập Trung tâm Bảo vệ Nhân quyền do nữ luật gia Shiron Ebadi, giải Nobel Hòa Bình 2003 sáng lập, người đấu tranh đòi hủy án tử hình.  

 

Trả lời phỏng vấn hãng tin Pháp AFP, chồng bà Mohammadi, hiện đang sống tị nạn ở Pháp cùng với hai đứa con sinh đôi từ năm 2012, cho biết, tôn trọng nhân quyền, dấn thân vì nữ quyền và đòi công lý cho mọi tội ác là ba mục tiêu đấu tranh trong đời của Narges Mohammadi.  

 

Dù trong cảnh lao tù từ nhiều năm qua, nhà đấu tranh 51 tuổi này vẫn tiếp tục cuộc chiến đấu chống bắt buộc trùm khăn đầu hay án tử hình, tố cáo nạn lạm dụng tình dục trong trại giam, bà « không quên các bổn phận và cung cấp thông tin về tình hình tù nhân ». Theo ông Reza Moini, một nhà đấu tranh Iran có trụ sở tại Paris, được AFP trích dẫn, Narges Mohammadi đã từ chối rời đất nước, và muốn là « tiếng nói cho người thấp cổ bé miệng » tại Iran.   

 

Bị bắt nhiều lần từ năm 1998, Narges Mohammadi đã bị kết án tù nhiều lần và sắp tới đây sẽ bị đưa ra xét xử với nhiều tội danh mới. Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) khẳng định nhà đấu tranh này là nạn nhân của tình trạng bị « tư pháp quấy nhiễu thực sự ».    

 

Việc trao giải Nobel Hòa Bình cho nhà đấu tranh nhân quyền Iran mang tính biểu tượng cao, vào thời điểm phong trào « Phụ nữ sống Tự do » nổ ra sau cái chết của một cô gái người Iran-Kurdistan trong lúc bị giam giữ và đang làm rung chuyển Iran từ hơn một năm qua.   

 

Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc tức thì khẳng định việc trao tặng Nobel Hòa Bình 2023 cho Narges Mohammadi còn vinh danh « lòng quả cảm và quyết tâm » của người phụ nữ Iran.  

 

Về phần mình, chủ tịch Ủy ban Nobel Na Uy, Berit Reiss-Andersen, tại Oslo bày tỏ mong muốn chính quyền Iran trả tự do cho bà Narges Mohammadi để nhà đấu tranh này có thể đến dự lễ trao giải thưởng dự kiến diễn ra vào tháng 12/2023.  

 

--------------------------
Các nội dung liên quan

 

QUỐC TẾ - NOBEL

Tổ chức Nobel rút ý định mời đại sứ Nga, Belarus và Iran dự lễ trao giải Nobel

 

IRAN - NHÂN QUYỀN

Iran lắp camera để nhận diện phụ nữ không đeo khăn trùm đầu

 

IRAN - CHÍNH TRỊ

Iran: Một năm sau cái chết của Mahsa Amini, chính quyền gia tăng trấn áp

 

 





No comments: