Vụ rò rỉ tài liệu mật của Lầu Năm Góc: Những nút thắt mới
trong một âm mưu quen thuộc
Cù Tuấn biên dịch
Tóm tắt: Một số người Ukraine thậm chí còn hoan nghênh vụ rò rỉ thông tin này vì
các tài liệu đã xác nhận những gì họ đã nói trong nhiều tháng - rằng quân đội của
họ rất cần thêm vũ khí và đạn dược.
Theo nội dung các tài liệu tình báo của
Mỹ bị rò rỉ, tình trạng khó khăn của Ukraine có vẻ rất nghiêm trọng.
Tên lửa cho hệ thống phòng không thời Liên Xô dự kiến sẽ được dùng hết
vào tháng Năm. Vị thế của Ukraine ở thành phố trọng điểm Bakhmut là “thảm họa”.
Quân đội Ukraine đã chịu tổn thất với hơn 120.000 người chết và bị thương — ít
hơn con số ước tính của Nga, nhưng rất lớn đối với một quốc gia có dân số chưa
bằng một phần ba dân số Nga.
Tuy nhiên, tại Kyiv, thủ đô của Ukraine, trong tuần vừa qua, có rất ít
bài viết cảnh báo về số lượng trang tài liệu mật xuất hiện trong một trong những
vụ tiết lộ bí mật đáng chú ý nhất của Mỹ trong thập kỷ qua. Trên thực tế, một số
người dân Ukraine hoan nghênh vụ rò rỉ này, hy vọng rằng nó sẽ nhấn mạnh điều
mà Tổng thống Volodymyr Zelensky đã nói trong nhiều tháng - rằng Ukraine cần khẩn
cấp thêm đạn dược và vũ khí để đánh đuổi quân Nga.
Oleksiy Honcharenko, một thành viên của Nghị viện Ukraine trong đảng đối
lập Đoàn kết Châu Âu, cho biết: “Từ nhiều quan điểm, vụ rò rỉ này thực sự hữu
ích và tốt, thậm chí tôi có thể nói là tốt cho Ukraine."
Ông nói rằng trừ khi những quốc gia phương Tây ủng hộ Ukraine nhanh chóng
cung cấp nhiều hơn những gì ông gọi là hỗ trợ “tăng dần”, nếu không thì “mọi thứ
có thể trở nên lãng phí, bởi vì ngày nay có rất nhiều thứ đang bị đe dọa”.
Các bản cập nhật tình báo của Lầu Năm Góc và các slide tóm tắt đã bị rò rỉ
công khai trong tháng này - sau khi được một Vệ binh Quốc gia Không quân 21 tuổi
đăng trên một máy chủ trò chuyện trong game, các nhà chức trách cho biết - đã
cung cấp những chi tiết mới về tình trạng của cuộc chiến. Nhưng theo các nhà
phân tích và hoạch định chính sách phương Tây, về cơ bản chúng không làm thay đổi
bức tranh toàn cảnh về nó.
Họ nói rằng tài liệu mới phần lớn chỉ ra những gì họ đã biết về cuộc chiến
— và sẽ không thay đổi cách họ xử lý cuộc chiến.
Nils Schmid, phát ngôn viên chính sách đối ngoại tại Quốc hội Đức cho Đảng
Dân chủ Xã hội, đảng của Thủ tướng Olaf Scholz trong liên minh ba bên của đất
nước này, cho biết: “Điều này không làm thay đổi lập trường của chúng tôi.
Chúng tôi hiểu rằng giờ là lúc cung cấp vũ khí cho Ukraine”.
Nhưng khi Ukraine chuẩn bị cho một cuộc phản công được dự đoán từ lâu có
thể mở ra một giai đoạn mới của cuộc chiến kéo dài gần 14 tháng, các tài liệu
đang khiến mọi người tập trung sự chú ý cao độ vào những thách thức của
Ukraine, những thiếu sót trong viện trợ quân sự của phương Tây và sự không chắc
chắn của những gì xảy ra tiếp theo.
Liệu các đồng minh phương Tây của Ukraine có thể cung cấp những gì Kiev cần
trong thời điểm quan trọng này hay không là một câu hỏi mở lớn. Các quan chức
châu Âu cho biết họ đang làm việc để tăng cường đưa thêm đạn pháo tới Ukraine,
nhưng thừa nhận rằng họ có thể không đạt được mục tiêu cung cấp một triệu viên
đạn trong năm nay.
Ulrich Speck, nhà phân tích chính sách đối ngoại người Đức, cho biết:
“Chúng tôi không thể sản xuất nhiều hơn nữa, ít nhất là trong tương lai gần.
Trong tương lai, châu Âu vẫn có thể cho đi những gì? Bây giờ thì khó hơn, chúng
tôi nhận ra rằng chúng tôi không có khả năng hoàn thành mọi việc đủ nhanh.”
Một số nhà phân tích lưu ý rằng các thông tin tình báo không quyết định
cuộc chiến sẽ thực sự diễn ra như thế nào. Trong quá khứ, các đồng minh của
Ukraine đã đánh giá rất thấp khả năng của Ukraine, và dự đoán rằng quân Nga sẽ
tràn ngập Kyiv trong những ngày đầu của cuộc chiến. Trên hết, các tài liệu đánh
giá trong bối cảnh hơn sáu tuần trước. Thực tế chiến trường thì thay đổi nhanh
chóng.
Nhưng các tài liệu bị rò rỉ này cho thấy rõ nỗ lực chiến tranh phụ thuộc
vào Mỹ nặng nề như thế nào. Các cơ quan tình báo Mỹ đã thâm nhập vào bên trong
quân đội Nga đủ để đưa ra những cảnh báo theo thời gian thực cho Ukraine về thời
điểm Moscow tiến hành các cuộc không kích và thậm chí cả các mục tiêu cụ thể của
Nga. Một số slide bị rò rỉ cho thấy hình ảnh vệ tinh về hậu quả của các cuộc
không kích của Ukraine vào những mục tiêu trên lãnh thổ do Nga nắm giữ và được
mô tả là "do Mỹ định hướng" - bằng chứng mới cho thấy Mỹ đang cung cấp
dữ liệu để tên lửa xác định mục tiêu chính xác.
Một trong những lo ngại lớn nhất của phương Tây về vụ rò rỉ tài liệu này
là Nga sẽ nỗ lực để tìm kiếm và phong tỏa các nguồn tại Nga đã cung cấp thông
tin tình báo cho Mỹ. Nhưng trong tuần kể từ khi các tài liệu mật được đăng tải
rộng rãi trên Telegram và Twitter, nỗi lo sợ đó vẫn chưa thành hiện thực, hai
quan chức cấp cao của Mỹ cho biết: Không có dấu hiệu nào cho thấy Điện Kremlin
thực hiện các bước ngăn chặn Mỹ thâm nhập vào an ninh và tình báo của Nga.
Cũng không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy các chỉ huy Nga đã thay đổi
các hoạt động quân sự ở Ukraine để đáp lại những tiết lộ trên, hai quan chức Mỹ
cho biết.
Ngoài ra, các quan chức Ukraine, trong khi bày tỏ sự không hài lòng với vụ
rò rỉ này, đã nói với các quan chức Mỹ rằng việc tiết lộ sẽ không ảnh hưởng
nghiêm trọng đến kế hoạch tấn công của họ vì Nga đã biết các thông số chung về
các khiếm khuyết của Ukraine (chẳng hạn như tình trạng thiếu vũ khí và đạn dược).
Và các tài liệu không tiết lộ chính xác thời gian, địa điểm và cách thức người
Ukraine sẽ thực hiện cuộc phản công của họ, theo một quan chức cấp cao của Mỹ.
Samuel Charap, một nhà phân tích về Nga tại RAND Corporation, cho biết:
“Tôi rất khó tin rằng điều này sẽ thay đổi đáng kể các kế hoạch phản công ngắn
hạn của Ukraine. “Đã có cuộc thảo luận trong các nguồn mở về hướng có khả năng
là hướng nam. Liệu nó có ảnh hưởng đến thời gian phát động tấn công hay không?
Có lẽ là có.”
Trong khi các tài liệu cho thấy các cơ quan gián điệp của Mỹ đã chặn được
các thông tin liên lạc quân sự của Nga, đôi khi là chi tiết về các cuộc tấn
công đã được lên kế hoạch của Nga, chúng đưa ra rất ít dấu hiệu cho thấy Mỹ đã
có thể nghe lén các cuộc trò chuyện của giới lãnh đạo Nga.
Trong các tài liệu mà The New York Times được xem — bao gồm nhiều nhưng
không phải tất cả trong số hàng trăm trang được đăng trực tuyến — thông tin về
Tổng thống Vladimir V. Putin và những người thân cận của ông chủ yếu xuất hiện
dưới dạng tin đồn. Một mục mô tả một âm mưu giật gân của các quan chức cấp cao
của Nga nhằm phá hoại cuộc xâm lược được cho là của một nhà lập pháp Ukraine
“người đã nhận được thông tin từ một nguồn không xác định của Nga có quyền tiếp
xúc với các quan chức của Điện Kremlin”.
Việc thiếu thông tin trực tiếp về ông Putin có thể phản ánh những thách
thức của cộng đồng tình báo Mỹ trong việc thu thập thông tin về một nhà lãnh đạo
đã tự bao bọc mình trong một lớp bảo mật phi thường. Tuy nhiên, các tài liệu chỉ
cung cấp một góc nhìn nhỏ vào phạm vi thu thập thông tin tình báo của Mỹ, dựa
trên thông tin thu thập được từ các lần lấy thông tin từ mạng hơn là trên hệ thống
nhân lực của CIA, tổ chức đối địch mà Nga luôn cẩn thận phòng chống.
Ở Nga, nhiều người ủng hộ cuộc chiến đã cảnh báo rằng vụ rò rỉ này có thể
là một phần của một âm mưu. Các chi tiết mới về những trở ngại mà nỗ lực quân sự
của Ukraine phải đối mặt - bao gồm cả những dự đoán rằng các kho tên lửa phòng
không chủ chốt sẽ cạn kiệt hoàn toàn vào đầu tháng 5 - nhiều đến mức một số nhà
bình luận ủng hộ Điện Kremlin đã bác bỏ chúng vì có thể là thông tin sai lệch của
phương Tây nhằm khiến Nga mất cảnh giác.
“Chúng tôi sẽ rất vui nếu điều này là sự thật,” người dẫn chương trình
trò chuyện trên truyền hình nhà nước Nga, Olga Skabeyeva, đã châm biếm trong một
buổi nói chuyện về vụ rò rỉ này vào thứ Ba tuần trước.
Nhưng các tài liệu cũng trình bày chi tiết về vô số thách thức và tổn thất
nặng nề của quân đội Nga, đưa ra cái nhìn hậu trường về lý do tại sao các quan
chức phương Tây tin rằng cuộc chiến có thể sẽ kéo dài sang năm tới. Cuộc tấn
công diễn ra chậm chạp của Nga ở khu vực Donbas, miền đông Ukraine “có khả năng
sẽ đi đến bế tắc,” một slide tóm tắt ngày 22 tháng 2 dự đoán, với tổn thất chiến
đấu cao của Nga và kho dự trữ đạn dược ngày càng giảm “dẫn đến một cuộc chiến
kéo dài qua năm 2023.”
Đối với một số người, điều này nhắc nhở rằng chiến tranh có nhiều khả
năng sẽ kết thúc bằng một hình thức dàn xếp thương lượng nào đó hơn là một chiến
thắng quân sự mang tính quyết định cho cả hai bên.
Ông Schmid, một nhà lập pháp Đức, cho biết: “Chúng tôi biết rằng Ukraine
cần nghiêng cán cân quân sự theo hướng có lợi cho mình để mở đường cho các cuộc
đàm phán."
Đối với đội ngũ các nhà phân tích trên khắp thế giới quen phân tích các
video truyền thông xã hội và hình ảnh vệ tinh thương mại để thu thập thông tin
về cuộc chiến, các vụ rò rỉ thông tin tình báo đã cung cấp các chi tiết dữ liệu
mới. Nhưng một số người nói rằng họ không thấy điều gì khiến họ phải sửa đổi
quan điểm cơ bản về cuộc chiến, vốn đã khẳng định cuộc chiến sẽ là một cuộc
xung đột kéo dài.
Một nhà phân tích quân sự độc lập của Nga, Ruslan Leviev, cho biết các
tài liệu phù hợp với kết luận trước đó của ông, bao gồm cả quan điểm của ông rằng
những thách thức của Ukraine trong việc huy động binh lính và thu được đạn dược
có nghĩa là cuộc phản công sắp tới sẽ không thể mang lại một chiến thắng quyết
định. Rob Lee, một thành viên cao cấp của Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại,
cho biết ông chưa thấy có điều gì “làm thay đổi suy nghĩ của tôi một cách đáng
kể”.
Nhưng ông cảnh báo rằng kết quả của cuộc phản công của Ukraine - và cuộc
chiến - phụ thuộc vào các yếu tố mà ngay cả các cơ quan tình báo Mỹ cũng khó đo
lường được, chẳng hạn như tinh thần của quân đội cả hai bên và họ sẽ chiến đấu tốt
như thế nào.
“Có rất nhiều điều về cuộc chiến này mà chúng ta vẫn chưa biết hoặc chưa
thể chắc chắn về nó,” ông Lee nói. “Chiến tranh mà, bạn không bao giờ có thể có
thông tin chắc chắn 100%.”
Hình ảnh:
1: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6355066161198677&set=pcb.6355067334531893
Một đội pháo binh Ukraine đang dỡ đạn pháo. Các tài
liệu Lầu Năm Góc bị rò rỉ đã cảnh báo về tình trạng thiếu hụt đạn dược sắp xảy
ra, nhưng các quan chức Ukraine đã nói điều đó một cách công khai trong nhiều
tháng.
2: https://www.facebook.com/photo?fbid=6355066061198687&set=pcb.6355067334531893
Một binh sĩ Ukraine bị thương đang được điều trị gần
khu vực tiền tuyến ở khu vực Donetsk, miền đông Ukraine vào tháng 3. Các tài liệu
bị rò rỉ đưa ra con số 120.000 người Ukraine thiệt mạng hoặc bị thương, phù hợp
với những gì Lầu Năm Góc công khai tuyên bố.
3: https://www.facebook.com/photo?fbid=6355066004532026&set=pcb.6355067334531893
Một người lính Ukraine bắn lựu pháo về phía các vị
trí của Nga ở Bakhmut, nơi Ukraine buộc phải phân phối chia phần đạn pháo vì
không có đủ.
Bài gốc :
https://www.nytimes.com/.../pentagon-document-leaks...
NYTIMES.COM
Pentagon Leaks: New Twists in a
Familiar Plot
No comments:
Post a Comment