Thử nhìn lại lịch
sử mối quan hệ Nga/Liên Xô- Trung Quốc
28/03/2023
https://www.danchimviet.info/thu-nhin-lai-lich-su-moi-quan-he-nga-lien-xo-trung-quoc/03/2023/28435/
Bây giờ vai trò của Trung Quốc(TQ) với Nga đã lật ngược trở lại so với
giai đoạn nửa đầu thế kỷ 20. Thời đó Liên Xô (LX) bảo kê cho TQ (cả Quốc lẫn Cộng),
coi TQ là đàn em. Đến năm 45, LX (và cả Mỹ) bỏ rơi Tưởng, là Mao thắng. Từ đó mới
khai sinh ra nước Trung cộng ngày nay.
Khi Stalin chết, Khrushchev lên thay sau cuộc đấu tranh giành quyền lực kế
vị. Ông này chủ trương chung sống hòa bình với bọn đế quốc, trái với quan điểm
của Mao. Vì thế, TQ và LX xung đột chửi lẫn nhau và còn tranh chấp lãnh thổ.
Nhưng TQ vẫn là phận nhược tiểu so với LX.
Kể từ năm 64, Việt Nam trở thành vị trí đặc biệt, là nơi hội tụ của 2 thế
lực CS đang xung đột, cùng muốn lấy số má với thế giới tự do, bằng cách cùng viện
trợ cho Bắc Việt chống Mỹ. Lúc đó, trong thâm tâm, cả 2 ông anh đều không muốn
VNDCCH thống nhất cả nước, họ muốn duy trì 1 nước Việt chia 2 để có thể dùng Việt
Nam làm con bài để gây sức ép với Mỹ và phương Tây.
Tuy nhiên, VNDCCH đã tận dụng được thế mạnh con bài đó để đu dây giữa 2
ông anh, khiến cả 2 cùng phải giữ mối quan hệ với mình và có được sự tự chủ nhất
định với mỗi đại ca. Hơn nữa, dựa vào cái thế đó, Bắc Việt đã thực hiện được
mong muốn giải phóng miền Nam, nhưng cũng từ đó, thế mạnh của con bài đã chấp dứt.
Việt Nam quyết định rời bỏ TQ để đi theo LX khi TQ gây sức ép phải chọn 1. Cho
tới khi Mao chết, TQ vẫn chỉ nghèo nàn so với LX (khi đó đang là đại cường anh
cả của phe XHCN).
Kể từ từ năm 72, Mỹ bình thường hóa quan hệ với TQ, rồi tới khi Mao chết,
Đặng Tiểu Bình thực thi cải cách bằng cách học theo Mỹ để cải cách kinh tế, đồng
thời siết chặt kiểm soát chính trị sau sự kiện Thiên An Môn, đã dần dần khiến
TQ trỗi dậy 30 năm liên tục với tốc độ tăng trưởng khoảng 10%/năm. Trải qua 3 đời
chủ tịch Giang, Hồ, Tập, TQ không còn ẩn mình chờ thời (như mong muốn của Đặng
nữa) mà vươn mình trỗi dậy gây ảnh hưởng khắp toàn cầu và ra mặt đối đầu với Mỹ.
Chiến tranh Ukraine chính là cơ hội tốt nhất để TQ nắm lấy vai trò anh cả của
phe độc tài, làm cực đối lập với Mỹ và phương Tây.
Trong khi đó, LX do chậm cải cách và dân chủ hóa song song với cải cách
kinh tế thời Gorbachev đã trở thành bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối không qua
nổi đợt xạ trị của Gorby. LX sụp đổ cùng với sự sụp đổ của hệ thống XHCN.
Nước Nga, hậu thân của LX trở nên suy kiệt trong 10 năm nắm quyền của
Yeltsin. Cho đến khi Putin (1 cựu sĩ quan KGB) kế vị, ông này đã vực dậy phần
nào bóng hào quang quá khứ của LX, kích động được tinh thần đại Nga của dân
Nga. Đỉnh điểm của sự khuếch trương tinh thần đại Nga đó chính là chiến dịch
quân sự đặc biệt của Nga chống lại Ukraine. Nhưng cuộc chiến không cho thấy sức
mạnh quân sự như thời LX. Nga đã rất khó khăn để xâm lược và bảo vệ thành quả
xâm lược của mình ở Donbass và phải đương đầu với việc cấm vận gần như toàn diện,
không thua gì thời chiến tranh lạnh, của phương Tây.
Vì đơn độc trước cấm vận của phương Tây và sự yếu kém về kinh tế cũng như
quân lực. Nga tự biến mình thành đàn em của TQ để có thể sống sót. Nếu không có
TQ và Ấn Độ (với dân số bằng 1 nửa thế giới) tiêu thụ dầu mỏ, kinh tế Nga có lẽ
đã sụp đổ và không thể duy trì cuộc chiến. Nga đã trở thành cây xăng của TQ và
biến mình thành con bài của TQ. TQ tự dưng có thế lực để mặc cả với Mỹ và
phương Tây, trở thành anh cả của phe đối lập với Mỹ. Nói cách khác, nước Nga trở
nên có vị thế lép vế nhất trong lịch sử mối quan hệ với TQ. Lưu ý rằng ngay từ
thời Nga hoàng, nước Nga đã cùng các đại cường phương Tây xâu xé lãnh thổ của
nhà Thanh (lúc đó bị coi là Đông Á bệnh phu).
Thế là Putin tự dưng biến nước Nga thành Tây Á bệnh phu, cô độc đương đầu
với phương Tây và tự biến mình thành đàn em của TQ, dù trong cuộc gặp mấy hôm
trước, 2 vị lãnh đạo Nga – Trung cho rằng mối quan hệ giữa 2 nước đang là hữu hảo
nhất. Thực tế, Nga đã tự biến mình trở thành sân sau của Tàu và Tàu đánh Mỹ tới
người Nga cuối cùng. Thế là nước Nga đang từ vị trí kẻ chơi bài trong chiến
tranh Việt Nam trở thành con bài trong cuộc chiến Ukraine. Bởi vì nếu TQ quay
xe, thì chỉ sau 1-2 tháng, Nga sẽ sụp đổ kinh tế và buộc phải chấp dứt chiến
tranh.
Chính vì mục tiêu ngư ông đắc lợi đó, TQ sẽ chơi lại bài cũ bất thành ở
cuộc chiến Việt Nam. Đó là ra sức duy trì cuộc chiến để cho cả Nga và phương
Tây cùng suy yếu. TQ sẽ không bao giờ để Nga thua trận nhục nhã, mà sẽ tìm cách
tài trợ cho cuộc chiến khiến cho nước Nga sống lay lắt, phải lệ thuộc mình.
Hẳn chúng ta còn nhớ, TQ hi sinh xương máu hỗ trợ Bắc Việt từ cuộc chiến
chống Pháp với mục đích lấy số với quốc tế. Vai trò quốc tế đầu tiên khiến TQ
có chỗ ngồi đàm phán với các đại cường chính là từ hội nghị Geneva, với vai trò
tài trợ cho cuộc chiến Việt Nam và Triều Tiên. Có thể thấy, TQ trỗi dậy là nhờ
xương máu của các đồng chí và lần này, họ vẫn chơi bài cũ với nước Nga. Đây
chính là mối nhục với nước Nga do Putin tạo ra, chứ không phải vinh dự gì cho mối
quan hệ mèo mả gà đồng này.
Từ đó, chúng ta có thể thấy, cuộc chiến Ukraine sắp tới sẽ phức tạp vô
cùng, do đã bị biến thành cuộc chiến ủy nhiệm. Ban đầu thì không, do Nga còn tự
lực được, nhưng bây giờ thì Nga không còn đủ sức mạnh để đơn độc đương đầu.
Đứng trước thực tế phương Tây cam kết hỗ trợ vũ khí ngày càng nặng cho
Ukraine thì chắc chắn TQ cũng sẽ bơm vũ khí cho Nga qua ngả Bắc Triều Tiên. Điều
này làm chúng ta liên tưởng đến việc LX từng bơm vũ khí cho VNDCCH thông qua TQ
trong trận Điện Biên Phủ và TQ bơm vũ khí cho Khmer đỏ qua ngả (Hoa kiều) Thái
Lan.
Như vậy là kịch bản kéo dài cho cuộc chiến này là khá cao, có lẽ chỉ khi
Putin chết thì mới là cái kết vui vẻ nhất cho tất cả các bên. Mỹ chắc chắn cũng
không thể bỏ rơi Ukraine, vì đây cũng là nơi để phương Tây chứng tỏ sức mạnh. Nếu
Putin thắng, khả năng cao là Ba Lan, 3 nước Baltic và Phần Lan cũng bị đe dọa.
Vừa rồi người ta đã công bố kế hoạch thôn tính Moldova (nước CH thuộc LX cũ) từ
vài năm trước. Nếu Ukraine thua, khả năng lớn TQ sẽ tấn công Đài Loan và chiếm
Trường Sa. Vì thế, Ukraine đang ở vị trí tiền đồn giống Việt Nam thời chống Mỹ.
Dương
Quốc Chính (Facebook)
No comments:
Post a Comment