NỘI DUNG :
Mỹ
đưa YMTC Trung Quốc vào danh sách đen, truy quét lĩnh vực chip trí tuệ nhân tạo
Trung
Quốc vẫn đứng bên rìa cuộc chiến bán dẫn toàn cầu
Chi Phương - RFI
===================================================
.
Mỹ
đưa YMTC Trung Quốc vào danh sách đen, truy quét lĩnh vực chip trí tuệ nhân tạo
16/12/2022
Chính
quyền Biden ngày 15/12 đưa nhà sản xuất chip bộ nhớ YMTC của Trung Quốc và 21
công ty “lớn” của Trung Quốc trong lĩnh vực chip trí tuệ nhân tạo vào danh sách
đen thương mại, mở rộng cuộc truy quét đối với ngành công nghiệp chip của Trung
Quốc.
https://gdb.voanews.com/03190000-0aff-0242-0210-08da3f046ac0_w1023_r1_s.jpg
Huawei công ty công nghệ khổng lồ Trung Quốc đã bị Mỹ đưa vào
danh sách đen.
YMTC, từ lâu đã nằm trong tầm ngắm của chính phủ Hoa Kỳ, được thêm vào
danh sách vì lo ngại rằng công ty này có thể chuyển hướng công nghệ của Mỹ sang
những gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc đã bị đưa vào danh sách đen trước đó là Huawei
và Hikvision. Động thái này, được nêu trong Công báo Liên bang, sẽ cấm các
nhà cung cấp của YMTC vận chuyển hàng hóa của Hoa Kỳ đến YMTC mà không có giấy
phép vốn rất cực kỳ khó xin.
21 công ty khác của Trung Quốc bị đưa vào danh sách đen thương mại,
trong đó có Cambricon Technologies và CETC, phải đối mặt với hình phạt thậm chí
còn nặng nề hơn, với việc chính phủ Hoa Kỳ ngăn chặn hiệu quả việc họ tiếp cận
với công nghệ được sản xuất ở bất kỳ nơi nào trên thế giới mà dùng thiết bị của
Hoa Kỳ.
Trong lúc chính phủ Trung Quốc tìm cách loại bỏ các rào cản giữa lĩnh vực
quân sự và dân sự, “Lợi ích an ninh quốc gia của Hoa Kỳ đòi hỏi chúng tôi phải
hành động dứt khoát để từ chối tiếp cận các công nghệ tiên tiến”, Trợ lý Bộ trưởng
Thương mại phụ trách Quản lý Xuất khẩu Thea Kendler nói trong một tuyên bố.
YMTC, Cambricon và CETC không trả lời ngay các yêu
cầu bình luận.
Tòa đại sứ Trung Quốc tại Washington tố cáo Mỹ đang “ép buộc và bắt nạt
kinh tế trắng trợn trong lĩnh vực công nghệ”, phá hoại các hoạt động kinh doanh
bình thường giữa các công ty Trung Quốc và Mỹ và đe dọa sự ổn định của chuỗi
cung ứng toàn cầu.
“Trung Quốc sẽ kiên quyết bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của các
công ty và tổ chức Trung Quốc,” tòa đại sứ Trung Quốc nói thêm.
Động thái này được xây dựng dựa trên các biện pháp kiểm soát xuất khẩu
sâu rộng áp đặt lên Bắc Kinh vào tháng 10 để làm chậm những tiến bộ về công nghệ
và quân sự của Bắc Kinh, bao gồm các biện pháp hạn chế Trung Quốc tiếp cận các
công cụ sản xuất chip của Hoa Kỳ và cắt đứt nước này khỏi một số con chip được
sản xuất ở bất kỳ đâu trên thế giới có sử dụng thiết bị của Mỹ.
Việc này cũng diễn ra khi Quốc hội chuẩn bị hoàn thiện luật cấm chính
phủ Hoa Kỳ mua các sản phẩm có chứa chất bán dẫn do YMTC, do nhà sản xuất chip
bộ nhớ Trung Quốc CXMT, hoặc do nhà sản xuất chip hàng đầu của Trung Quốc SMIC
sản xuất.
Bộ Thương mại hôm 15/12 cũng nhắm mục tiêu vào 9 thực thể Trung Quốc bị
cáo buộc tìm cách hỗ trợ hiện đại hóa quân sự cho Trung Quốc, bao gồm tập đoàn Shanghai
Micro Electronics Equipment (SMEE).
SMEE không trả lời yêu cầu bình luận.
Bộ cũng liệt kê vào danh sách đen nhà sản xuất camera giám sát Trung Quốc
Tianjin Tiandi Weiye Technologies vốn bị cáo buộc tham gia vào “chiến dịch
đàn áp, giam giữ tùy tiện hàng loạt và giám sát công nghệ cao của Trung Quốc đối
với người Uyghur.” Tiandi không trả lời yêu cầu bình luận.
Tổng cộng có 35 thực thể Trung Quốc đã bị thêm vào
danh sách đen thương mại của Hoa Kỳ, cùng công ty con của YMTC có trụ sở tại Nhật
Bản.
Thông báo ngày 15/12 không phải là tất cả tin xấu cho Bắc Kinh. Chính quyền
Biden đã loại bỏ một công ty con của Wuxi Biologics, một công ty sản xuất
nguyên liệu cho vắc-xin COVID của AstraZeneca và 26 thực thể khác của Trung Quốc
khỏi cái gọi là danh sách chưa được kiểm chứng nhờ các chuyến thị sát thành
công.
Hai trong số các công ty Trung Quốc được xóa khỏi danh sách chưa được
xác minh đó là YMTC và SMEE đã bị đưa vào danh sách đen vừa kể.
Các công ty được đưa vào danh sách chưa được kiểm chứng nếu Hoa Kỳ
không thể hoàn thành các chuyến thị sát để xác định xem công ty có đáng tin cậy
để nhận hàng xuất khẩu công nghệ nhạy cảm của Hoa Kỳ hay không, việc kiểm tra ở
Trung Quốc cần có sự chấp thuận của Bộ Thương mại.
Việc được bỏ vào danh sách chưa được kiểm chứng buộc các nhà cung cấp
Hoa Kỳ phải thực hiện thẩm định kỹ lưỡng hơn trước khi giao hàng cho các công
ty mục tiêu.
Các quan chức của Bộ Thương mại cho rằng Bắc Kinh đã hợp tác nhiều hơn
trong việc kiểm tra thực địa với một quy tắc mới của Hoa Kỳ được công bố vào
tháng 10. Theo quy tắc đó, nếu chính phủ ngăn cản các quan chức Hoa Kỳ tiến
hành thị sát tại các công ty trong danh sách chưa được kiểm chứng, thì
Washington có thể thêm các công ty này vào danh sách đen sau 60 ngày.
Theo chính sách mới đó, Bộ Thương mại hôm 15/12 đã xóa chín thực thể của
Nga khỏi danh sách chưa được kiểm chứng và đưa chúng vào danh sách đen vì Hoa Kỳ
không thể thực hiện các chuyến thị sát tại chỗ.
.
========================================
Trung Quốc vẫn đứng bên rìa
cuộc chiến bán dẫn toàn cầu
Chi Phương - RFI
Đăng ngày: 15/12/2022 - 11:35
Gần đây Trung Quốc đã đệ đơn khiếu nại Hoa Kỳ lên Tổ
Chức Thương Mại Thế Giới vì các chính sách “bảo hộ mậu dịch”,
cấm xuất khẩu chip bán dẫn cho Trung Quốc. Bắc Kinh cũng được cho là có kế hoạch
đầu tư hơn 100 tỷ euro để sản xuất linh kiện bán dẫn trong nước.
https://s.rfi.fr/media/display/44d4407a-7c61-11ed-8ddc-005056a97e36/w:980/p:16x9/7%20nn.webp
Hình ảnh minh họa chip
bán dẫn. © canva
Tuy nhiên, đối mặt với các hạn chế từ Mỹ và đồng minh và cuộc cạnh
tranh gay gắt từ các nước khác trên thế giới, cũng như tình trạng công nghệ bán
dẫn còn thua kém, Trung Quốc vẫn chỉ đứng ở bên rìa của cuộc đua bán dẫn toàn cầu.
RFI xin giới thiệu bài phân tích trên chuyên san Pháp Asialyst.
Trong chương mới nhất của cuộc chiến không khoan nhượng này, tập đoàn
Đài Loan TSMC ngày 6/12 vừa qua đã thông báo xây dựng một nhà máy khổng
lồ thứ hai, sản xuất linh kiện bán dẫn ở bang Arizona, Hoa Kỳ, tương
đương với khoản đầu tư trị giá 12 tỷ đô la. Nhà máy thứ hai của TSMC sẽ sản
xuất chip điện tử thế hệ mới nhất. Các khoản đầu tư của nhà sản xuất Đài Loan
trên đất Mỹ tổng cộng lên đến 40 tỷ đô la. Từ nay, tập đoàn có trụ sở Đài Bắc
trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất lịch sử bang
Arizona.
Sự hiện diện của TSMC tại Hoa Kỳ càng được quan tâm
hơn, trong bối cảnh chính quyền Hoa Kỳ đã nhận ra tầm quan trọng chiến lược
của sản phẩm bán dẫn. Tổng thống Joe Biden đã ký luật Chips and Science
Act vào tháng 8 vừa qua, dự trù đầu tư hàng tỷ đô la vào lĩnh vực
này, trong đó 57 tỷ đô la để hỗ trợ vay, và các biện pháp thuế khóa, nhằm khuyến
khích các nhà sản xuất chất bán dẫn Hoa Kỳ tăng cường khả năng sản xuất.
Phân bổ địa lý chuỗi cung ứng, cơ hội của Hoa Kỳ
Tờ Nikkei Asia trích dẫn nhận định của phó giám đốc Hội Đồng Kinh Tế Quốc
Gia Hoa Kỳ (National Economic Council), ông Ronnie Chatterji, cho biết trong
vài năm nữa, khi hai nhà máy của TSMC đi vào hoạt động thì sẽ có thể sản xuất đủ
hàng bán dẫn để đáp ứng nhu cầu của Hoa Kỳ, tức là khoảng 600.000 linh kiện
bán dẫn mỗi năm.
Trong buổi lễ được tổ chức ngày 6/12 ở Phoenix, tại nơi xây dựng nhà
máy của TSMC, với sự hiện diện của tổng thống Joe Biden, chủ tịch kiêm nhà sáng
lập TSMC, ông Trương Trung Mưu (Morris Chang) đã giới thiệu các kế hoạch trong
mục tiêu phát triển tập đoàn ra quốc tế, được xem như là chìa khóa phát triển của
tương lai. Financial Times trích dẫn nhận định của ông Trương, cho rằng, “các
doanh nghiệp như TSMC đã gặp phải hàng loạt vấn đề để thấy được sự cần
thiết phải tính toán lại việc phân bổ địa lý chuỗi cung ứng. Đây cũng là điều
mà không chỉ các nhà chính trị gia kêu gọi thực hiện, mà cả phía khách hàng
cũng vậy”.
Giám đốc điều hành của Apple, ông Tim Cook cũng có mặt tại sự kiện.
Theo ông, việc sản xuất bán dẫn trên đất Mỹ, dù có hay không có đối tác nước
ngoài, đều rất quan trọng, để có thể giảm được chi phí sản xuất. Ông Cook nhấn
mạnh rằng : “Từ nay, nhờ vào thành quả lao động không mệt mỏi của
nhiều người, những con chip (bán dẫn) này có thể được gắn mác ‘Made in America’ –
sản xuất tại Hoa Kỳ. Đây là một thời khắc rất có ý nghĩa, là một cơ hội cho Hoa
Kỳ.” Đây cũng là suy nghĩ của lãnh đạo của tập đoàn Mỹ Nvidia,
Jensen Huang cũng có mặt tại sự kiện. Nvidia và Apple nằm trong số những
khách hàng chính của TSMC.
Căng thẳng giữa "ông trùm" bán dẫn
Đài Loan và Hoa Lục
Một nhân tố khác, về địa chính trị, khiến TSMC đặt cơ sở sản xuất ở nơi
khác ngoài Đài Loan để bảo đảm tương lai: Căng thẳng ngày càng gia tăng với Hoa
Lục, cùng với nguy cơ chiến tranh bùng nổ giữa Bắc Kinh và Đài Bắc, với sự can
dự theo một cách nào đó của Hoa Kỳ.
Thế mà các nhà máy chính của TSMC hiện vẫn nằm ở Đài Loan vào lúc mà
tình trạng căng thẳng tăng thêm do những biện pháp mà Hoa Kỳ đưa ra gần đây để
cô lập đất nước của Tập Cận Bình trong lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là
trong ngành công nghiệp bán dẫn. Vào tháng 10 vừa qua, chính quyền Biden đã áp
đặt các kiểm soát khắc nghiệt đối với việc xuất khẩu nguyên vật liệu công
nghệ cao đến Trung Quốc, trong đó có chip điện tử bán dẫn. (Ví dụ
như cấm Nvidia và AMD bán bộ vi xử lý tiên tiến cho khách hàng Trung Quốc.) Mục
đích rất rõ ràng, là để ngăn cản nỗ lực của Bắc Kinh nhằm thoát khỏi sự phụ thuộc
vào phương Tây trong lĩnh vực này.
Vì linh kiện bán dẫn hiện diện ở khắp mọi nơi: Trí tuệ nhân tạo,
5G, xe cộ, điện thoại, máy tính, các máy chủ, bệnh viện, và các ứng dụng trong
quân sự, cũng như bộ nhớ đám mây và các thiết bị điện tử kết nối thông minh, hoặc
đơn giản là Internet và kỹ thuật số. Biết bao thiết bị và ngành công nghiệp, đại
diện cho cuộc cách mạng công nghiệp thứ ba, đã diễn ra từ cuối thế kỷ XX và sẽ
tiếp diễn trong những thập kỷ tới.
Nhà sản xuất chíp bán dẫn TSMC hiện cung cấp cho khoảng
52% thị trường toàn cầu, tỷ lệ này lên đến 90% đối với loại chíp hiện đại nhất,
có độ dày 5 nanomet. Tập đoàn này có thể sẽ đầu tư tổng cộng 100 tỷ đô la trong
3 năm tới. Lợi nhuận của doanh nghiệp Đài Loan tăng 20% trong năm 2022 và tăng
ít nhất 15% trong những năm tới. (…)
Cuộc chạy đua chất bán dẫn toàn cầu
Ngoài hai nhà máy đang trong quá trình xây dựng tại Hoa Kỳ, vào tháng
Giêng vừa qua,TSMC đã thông báo sẽ xây dựng nhà máy sản xuất chất bán dẫn
đầu tiên ở Nhật Bản, trong chương trình hợp tác với tập đoàn Sony của xứ sở hoa anh đào.
Ông Mark Liu, đồng chủ tịch của TSMC đã nhấn mạnh rằng nhà máy với khoản đầu
tư khoảng 100 triệu đô la có thể cho phép 2 tập đoàn đáp ứng nhu cầu về bán dẫn
của thế giới.
Tập đoàn Đài Loan cũng không đơn độc trong cuộc đua này. Đối thủ chính
của TSMC là Samsung của Hàn Quốc. Những năm vừa qua, Samsung đã đạt nhiều tiến
bộ quan trọng trong việc thu nhỏ linh kiện bán dẫn. Mặc dù đã ngủ quên trên
cành nguyệt quế nhiều năm qua, nhà chế tạo chíp Hoa Kỳ Intel, ngày nay cũng cố
gắng lấy lại những vùng đất bị đánh mất. (…)
Ấn Độ cũng vừa dấn thân vào thị trường này. Hôm 8/12, chủ tịch doanh
nghiệp Tata của Ấn Độ, ông Natarajan Chandrasekaran đã tuyên bố với Nikkei
Asia rằng tập đoàn của ông có ý định sản xuất hàng bán dẫn cho thị trường Ấn Độ
trong những năm tới, với việc thành lập một công ty con Tata Electronics. Tập
đoàn cũng tính đến việc hợp tác với các nhà sản xuất Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc,
Đài Loan. Nhu cầu của Ấn Độ đối với loại vật liệu công nghệ cao này tăng gấp
đôi từ 2021-2026, trị giá lên đến 64 tỷ đô la.
Cho đến nay, Ấn Độ vẫn chưa có bất cứ cơ sở sản xuất chip bán dẫn nào.
Nếu như sáng kiến này được thực thi, Ấn Độ hy vọng có được vị trí nào đó ở Nam
Á trong lĩnh vực chiến lược mà chưa nước nào trong khu vực sở hữu.
Liên Hiệp Châu Âu cũng đổ xô vào thị trường bán dẫn. Khối 27 nước đánh
giá cao tầm quan trọng của thị trường này đối với sự phát triển trong tương lai
và để đạt được “chủ quyền công nghiệp” trong lĩnh vực mà Liên Âu đang
bị tụt lại phía sau. Vào ngày 08/02, Uỷ Ban Châu Âu đã trình bày đạo luật “
Chips Act”, cho phép châu Âu bảo đảm nguồn cung cấp chip điện tử, giảm phụ
thuộc vào các nhà cung cấp châu Á (lên đến 80%) và tăng gấp đôi thị phần hiện tại,
với mục tiêu đạt 20% vào năm 2030. (…)
Kế hoạch của châu Âu có thể so sánh với chương trình phát triển sản xuất
hàng bán dẫn của Hoa Kỳ, dự trù đầu tư 53 tỷ đô la đến năm 2026; hay khoản đầu
tư của Trung Quốc: 150 tỷ đô la từ 2015-2025; Nhật Bản thì thông báo đầu tư 8 tỷ
đô la; Riêng Hàn Quốc đầu tư 450 tỷ đô la vào nghiên cứu, phát triển sản xuất
bán dẫn từ nay đến 2030.
Châu Âu đã thương thảo với chính quyền Đài Loan và TSMC từ
nhiều năm qua để tập đoàn này xây dựng cơ sở sản xuất trên lãnh thổ của châu
Âu. Nhưng đàm phán vấp phải một thực tế là Đài Bắc yêu cầu châu Âu phải đáp lại
bằng hành động chính trị để giúp Đài Loan có vị thế rõ ràng trên trường quốc tế.
Đây là một chủ đề ngoại giao nhạy cảm mà nội bộ khối 27 nước khó đạt đồng thuận.
Cô lập Trung Quốc
Trước những hạn chế của Hoa Kỳ về việc xuất khẩu sản phẩm
công nghệ cao như chất bán dẫn sang Trung Quốc, một số quốc gia khác cũng
làm tương tự.
Vào tháng 11, nhân danh an ninh quốc gia, Anh Quốc đã yêu cầu công ty
Nexperia, vừa được một công ty có chủ Trung Quốc mua lại, phải bán đi 86% vốn của
nhà máy Newport Wafer – nhà máy sản xuất các tấm silicon để tạo ra chip bán dẫn
lớn nhất của Anh. Theo bộ Thương Mại, Năng Lượng và Công Nghiệp Anh Quốc, việc
Nexperia mua lại nhà máy này gần đây tạo ra những rủi ro về việc “rò rỉ” công
nghệ và kĩ thuật sang Trung Quốc.
Chip điện tử là linh kiện chủ chốt trong ngành công nghiệp sản xuất vũ
khí. Chip bán dẫn cực kỳ quý giá để sản xuất tên lửa mà độ chính xác phụ thuộc
vào loại công nghệ này. Tương tự như đối với các chiến đấu cơ, tàu ngầm và tàu
chiến.
Trung Quốc bị bỏ lại phía sau
Khi nhìn lại tất cả các chính sách đầu tư lớn mang tầm chiến lược cho sự
phát triển kinh tế của các quốc gia và khu vực nói trên, Trung Quốc hiện vẫn vắng
mặt do các biện pháp hạn chế mà Hoa Kỳ đã đưa ra từ những năm qua. Thêm vào đó,
các nhà sản xuất bán dẫn Trung Quốc không sở hữu công nghệ cho phép để theo kịp
các nước khác. Tại Trung Quốc, sản phẩm bán dẫn chủ yếu do công ty SMIC làm ra,
hiện được đúc ở độ dày 15 nanomet, cách xa bản đúc 5 nanomet, và sắp tới là bản
2 nanomet mà TSMC hoặc Samsung sắp ra mắt.
Ngành công nghiệp Trung Quốc đã cố gắng tuyển dụng thêm nhiều kỹ sư được
đào tạo về công nghệ này, nhưng thành công vẫn còn hạn chế, mặc dù một số
chuyên gia cho rằng Trung Quốc có thể bắt kịp quốc tế trong ngắn hoặc trung hạn.
Ngày 13/12 vừa qua, từ 3 nguồn tin khác nhau, hãng tin Reuters cho biết
Trung Quốc đang dự trù đầu tư khoảng 142 tỷ euro để phát triển sản xuất chất
bán dẫn tại Hoa Lục. Các khoản đầu tư chủ yếu dưới dạng trợ cấp và tín dụng thuế.
Kế hoạch này có thể được triển khai ngay từ năm 2023 và kéo dài 5 năm. Tên của
gói đầu tư này hiện vẫn chưa được tiết lộ. Theo giới chuyên gia, Trung Quốc đã
dấn thân vào cuộc chiến bán dẫn, coi ngành bán dẫn là nền tảng cho sức mạnh
công nghệ và định hình tương lai của nền công nghiệp đã trở thành điểm nóng địa
chính trị toàn cầu.
------------------------------
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
Trung
Quốc kiện Mỹ ra trước WTO về lệnh cấm bán chíp bán dẫn
Berlin
ngăn chặn việc Trung Quốc mua lại hai nhà máy bán dẫn
Mỹ
hạn chế xuất khẩu chất bán dẫn sang Trung Quốc
No comments:
Post a Comment