Amy Coney Barrett và vụ kiện đáng sợ của GOP tấn công nền dân chủ
Việt Linh
December 9, 2022
Trước thềm cuộc tranh luận của Tòa án Tối cao
hôm thứ Tư trong vụ Moore kiện Harper, khiến nhiều người lo lắng nền dân chủ ở
Hoa Kỳ dường như đang gặp nguy hiểm.
https://www.baocalitoday.com/wp-content/uploads/2022/12/AmyConeyBarrett-1024x576.jpg
Amy Coney Barrett
Một nhóm các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa North
Carolina đã yêu cầu Tòa án Tối cao hãy chấp nhận yêu cầu của họ, của đảng Cộng
Hòa mà là ngược lại với Hiến pháp liên bang để các tiểu bang có toàn quyền thay
đổi các luật bầu cử mà không bị tòa án tối cao tiểu bang làm khó.
Nhưng với những yêu cầu như vậy, nếu Tòa án tối
cao liên bang thuận theo ý họ, thì có lẽ họ cần phải bãi bỏ hàng trăm điều khoản
hiến pháp của tiểu bang bảo vệ quyền bầu cử, lật tung lên mọi thứ chỉ để làm vừa
lòng những đảng viên Cộng Hòa luôn tìm mọi cách để giành lấy quyền lực, họ hiểu
chỉ có cách đó là duy nhất, chứ bầu cử công bằng, hợp pháp thì họ thừa biết sẽ
không thể nào đạt được chiến thắng.
Tồi tệ hơn, trước ngày thứ Tư, bốn trong số những
người được bổ nhiệm của Đảng Cộng hòa của Tòa án Tối cao đã tán thành “học
thuyết cơ quan lập pháp nhà nước độc lập”.
Vụ kiện Moore kiện Harper, một trong những vụ
bầu cử đáng sợ nhất và ảnh hưởng ghê gớm nhất trong lịch sử hiện đại của Tòa án
Tối cao, có lẽ sẽ không kết thúc trong thảm họa như nhiều người lo sợ.
Vì vào thứ Tư, Thẩm phán Amy Coney Barrett do
Trump bổ nhiệm đã dội một gáo nước lạnh vào hy vọng của Đảng Cộng hòa North
Carolina.
Lý thuyết “cơ quan lập pháp nhà nước độc lập”
bắt nguồn từ hai điều khoản của Hiến pháp quy định rằng các quy tắc quản lý các
cuộc bầu cử quốc hội và tổng thống sẽ do “cơ quan lập pháp” của mỗi tiểu
bang toàn quyền quyết định.
Hơn một thế kỷ đã qua, các phán quyết của Tòa
án Tối cao cho rằng danh xưng “cơ quan lập pháp,” khi được sử dụng trong
ngữ cảnh này, đề cập đến bất kỳ tổ chức nào trong một tiểu bang có quyền làm luật
— có nghĩa là, không chỉ là Hạ viện và Thượng viện của bang, mà còn có cả một
thống đốc có quyền phủ quyết – Hiến pháp được soạn thảo cũng định nghĩa danh
xưng “cơ quan lập pháp” như Tòa án Tối cao đã định nghĩa trong lịch sử
Hiến pháp.
Nhưng, rất tiếc, các hình thức mạnh mẽ nhất của
học thuyết “cơ quan lập pháp nhà nước độc lập” tuyên bố rằng tất cả các
tiền lệ này đều sai, rằng các thống đốc tiểu bang, tòa án tiểu bang và hiến
pháp tiểu bang phải bị loại khỏi quy trình xác định cách thức tiến hành các cuộc
bầu cử liên bang.
Như Thẩm phán Neil Gorsuch đã viết trong một ý
kiến đồng tình năm 2020 nhằm tán thành “cơ quan lập
pháp nhà nước độc lập” có ghi rõ rằng: “Hiến pháp quy định rằng các cơ
quan lập pháp tiểu bang — không phải thẩm phán liên bang, không phải thẩm phán
tiểu bang, không phải thống đốc tiểu bang, không phải các quan chức tiểu bang
khác — chịu trách nhiệm chính trong việc thiết lập các quy tắc bầu cử.”
Tuy nhiên, tại cuộc tranh luận hôm thứ Tư, chỉ
có Neil Gorsuch – người đã dành một khoảng thời gian để vạch ra một lý thuyết kỳ
lạ và khó hiểu rằng học thuyết “cơ quan lập pháp nhà nước độc lập” là một
học thuyết chống phân biệt chủng tộc ngăn cản các nhà lập pháp tiểu bang coi
người Da đen là 3/5 dân số.
Ngay cả Thẩm phán Samuel Alito, một đảng viên
Đảng Cộng hòa cũng cho rằng các tòa án tiểu bang được quyền đóng một số vai trò
trong việc xác định cách thức tiến hành các cuộc bầu cử, vì nhiệm vụ của họ là
giải quyết các tranh chấp về cách diễn giải luật bầu cử của tiểu bang.
Như vậy, đã có những bất đồng lớn giữa các thẩm
phán về việc liệu Tòa án Tối cao có nên can thiệp vào điều mà Chánh án John
Roberts tại một thời điểm đã mô tả là những vụ án “thái quá” – tức là những
vụ án mà tòa án tối cao của tiểu bang đã hiểu sai luật một cách nghiêm trọng.
Tuy nhiên, các thẩm phán khác, bao gồm một số
người do Đảng Cộng hòa bổ nhiệm bày tỏ sự cởi mở đối với các quy tắc tôn trọng
hơn chỉ cho phép họ áp đặt ý chí của mình lên các tiểu bang trong các trường hợp
đặc biệt.
Chánh án John Roberts và những người khác thì cho
rằng Tòa án Tối cao chỉ nên can thiệp vào những trường hợp cực đoan nhất.
Có lẽ sẽ có ít nhất năm phiếu bầu để bác bỏ “học
thuyết cơ quan lập pháp nhà nước độc lập” và một trong số này là bà Amy
Coney Barrett.
Tuy nhiên, vẫn có khả năng Tòa án Tối cao sẽ
chấp nhận một phiên bản yếu hơn của “học thuyết cơ quan lập pháp nhà nước độc
lập” và các nhà lập pháp tiểu bang có thể dựa vào đó để làm sai lệch luật bầu
cử nhằm có lợi cho họ. Lúc đó, điều này sẽ được xem là một vấn đề quan trọng dẫn
đến khủng hoảng Hiến pháp trầm trọng, khi “Phép Vua thua lệ Làng”, các
tiểu bang sẽ tha hồ sửa đổi luật bầu cử miễn có lợi cho đảng của họ và các toà
án tối cao của tiểu bang chỉ ngồi đó mà nhìn Hiến pháp bị bẻ cong theo xu hướng
đảng phái.
Việt
Linh 09.12.2022
No comments:
Post a Comment