"HOÀNG ĐẾ" TẬP CẬN BÌNH - MỐI NGUY HIỂN HIỆN (Hiếu Chân / Người Việt)

 

‘Hoàng Đế’ Tập Cận Bình – mối nguy hiển hiện

Hiếu Chân/Người Việt

October 4, 2022

https://www.nguoi-viet.com/binh-luan/hoang-de-tap-can-binh-moi-nguy-hien-hien/

 

Chủ Tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc chắc chắn sẽ giành được nhiệm kỳ lãnh đạo thứ ba tại đại hội toàn quốc lần thứ 20 của đảng Cộng Sản Trung Quốc (ĐCSTQ), sẽ diễn ra trong hơn 10 ngày nữa. Thành tích chưa từng có tiền lệ này sẽ biến ông Tập thành một “hoàng đế” mới của 1.4 tỉ dân Trung Quốc.

https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2022/10/BL-Hoang-De-Tap-Can-Binh-1068x711.jpg

Ông Tập Cận Bình, chủ tịch nhà nước Trung Quốc. (Hình minh họa: Matthew Walsh/AFP via Getty Images)

 

Theo bàn luận của giới quan sát, đại hội ĐCSTQ sẽ sửa đổi điều lệ để khôi phục chức vụ “chủ tịch đảng” (chairman) mà người thành lập đảng, ông Mao Trạch Đông, từng nắm giữ cho đến khi chết. Hiến Pháp Trung Quốc trao cho chủ tịch ĐCSTQ quyền hạn tối đa, đồng thời là chủ tịch nhà nước (president) và tổng tư lệnh quân đội.

 

Từ tổng bí thư tới chủ tịch đảng

 

Khi thực hiện cải cách năm 1978, ông Đặng Tiểu Bình bãi bỏ chức chủ tịch đảng, thay bằng chức tổng bí thư (general secretary). Vấn đề không chỉ là thay đổi từ ngữ mà ông Đặng muốn thay đổi cơ chế lãnh đạo, cơ chế ban hành quyết định và chính sách, từ cá nhân lãnh tụ sang tập thể lãnh đạo. Chủ tịch là quyền lãnh đạo tối cao của một người, trong khi tổng bí thư chỉ là người đứng đầu một tập thể.

 

Ở Trung Quốc hiện nay, tập thể đó là Ban Thường Vụ Bộ Chính Trị gồm bảy thành viên, chọn ra từ 25 ủy viên Bộ Chính Trị. Ông Đặng cho rằng, chức vụ chủ tịch cho phép ông Mao thâu tóm mọi quyền lực như một hoàng đế, dẫn tới tệ sùng bái cá nhân hết sức tai hại cho sự phát triển của Trung Quốc.

 

Ông Tập Cận Bình luôn coi ông Mao Trạch Đông là thần tượng, là mẫu mực về chính trị để ông noi theo. Từ khi lên nắm quyền lãnh đạo năm 2012, ông Tập từng bước mở rộng quyền lãnh đạo cá nhân dù vẫn duy trì về hình thức cơ chế lãnh đạo tập thể của Bộ Chính Trị mà ông chỉ là tổng bí thư.

 

Ngay từ năm 2016 ông Tập đã cho đưa vào điều lệ ĐCSTQ khái niệm “lãnh đạo cốt lõi” (core leader) và “Tư tưởng Tập Cận Bình,” tự đặt mình lên trên các lãnh đạo khác, vượt qua những tổng bí thư tiền nhiệm.

 

Năm 2018, ông cho sửa Hiến Pháp để ông có thể làm chủ tịch nhà nước Trung Quốc thêm nhiệm kỳ thứ ba. Ông thành lập một số ban chỉ đạo có nhiệm vụ hoạch định chính sách cho từng lĩnh vực, và đều do ông phụ trách. Ngay cả việc điều hành nền kinh tế, theo thông lệ là nhiệm vụ của chính phủ, ông Tập cũng vượt quyền Thủ Tướng Lý Khắc Cường, trực tiếp ban hành những chính sách cụ thể, phục vụ cho ý tưởng “thịnh vượng chung” của ông.

 

Với việc thay đổi cơ chế từ tổng bí thư sang chủ tịch đảng và bãi bỏ giới hạn hai nhiệm kỳ trong đại hội sắp tới, ông Tập gần như đạt được mục đích làm lãnh tụ trọn đời, thành một Mao Trạch Đông thứ hai trong lịch sử Trung Quốc hiện đại.

 

Không còn nữa những giới hạn của chế độ tập thể lãnh đạo thời ông Hồ Cẩm Đào, ông Giang Trạch Dân, không còn những nguyên tắc cải cách thị trường và “trỗi dậy hòa bình” mà ông Đặng Tiểu Bình đề ra 40 năm trước. Chỉ còn “Hoàng Đế” Tập Cận Bình với tư tưởng và tham vọng của ông làm kim chỉ nam cho con đường phát triển của Trung Quốc.

Sự thay đổi đó có phải là điều tốt cho Trung Quốc và thế giới?

 

Cái hại cho Trung Quốc

 

Thực tế, 10 năm lãnh đạo vừa qua của ông Tập Cận Bình là bước lùi của xã hội Trung Quốc. Công cuộc cải cách do ông Đặng Tiểu Bình khởi xướng và góp phần tạo nên sự phát triển thần kỳ của nền kinh tế nước này bị dừng lại, một xã hội tương đối cởi mở và phồn thịnh được thay bằng một xã hội khép kín trong đó người dân thường xuyên bị theo dõi.

 

Trung Quốc, từ một cường quốc được ngưỡng mộ, biến thành một quốc gia bị thế giới sợ hãi và xa lánh!

 

Về kinh tế, Trung Quốc đạt tốc độ tăng trưởng GDP 7.9% năm 2012 khi ông Tập lên cầm quyền, đến năm 2021 chỉ còn 2.2%, đồng thời phát lộ những vấn đề nghiêm trọng trong các thị trường bất động sản, tài chính và môi trường. Thay vì tiếp tục đẩy mạnh cải cách theo thị trường tự do, ông Tập chọn hướng ngược lại là củng cố doanh nghiệp nhà nước và áp đặt quyền kiểm soát của đảng lên cả khối doanh nghiệp tư nhân như tập đoàn Alibaba của ông Jack Ma.

 

Về đối ngoại, Trung Quốc vẫn là một cường quốc có triển vọng bắt kịp và vượt qua Hoa Kỳ để trở thành cường quốc số một thế giới, nhưng những chính sách của ông Tập như đại dự án “Vành Đai và Con Đường” biến thành một thứ bẫy nợ, chính sách ngoại giao hung hăng, chính sách bành trướng lãnh thổ, đe dọa các nước láng giềng, và lập trường ủng hộ Nga trong cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine, khiến nhiều nước lo ngại.

 

Một liên minh các đối thủ của Trung Quốc đã hình thành và ngày càng mở rộng.

 

Nhiều nhà phân tích coi sự chuyển hướng của chính trị Trung Quốc sang chế độ toàn trị khắc nghiệt dưới thời ông Tập Cận Bình là một phản ứng tự nhiên chống lại tác động phá hủy của tư tưởng tự do dân chủ đối với uy quyền tuyệt đối của ĐCSTQ.

 

Tuy nhiên, do ông Tập coi trọng sự tồn vong của đảng hơn sự phát triển của đất nước nên Trung Quốc phải trả giá.

 

Nếu ông Tập tiếp tục cầm quyền, trở thành một tân hoàng đế, thì con đường tương lai của Trung Quốc chắc sẽ không thuận lợi như 10 năm qua. Đất nước này có thể đi lùi và không loại trừ khả năng xảy ra biến động chính trị làm chệch hướng nỗ lực xây dựng của người dân.

 

Tập và Putin, ai đáng sợ hơn?

 

Trên bình diện quốc tế, ông Tập thường tuyên bố: “Phương Đông đang trỗi dậy, phương Tây đang suy tàn.” Ông cho rằng mô hình “chủ nghĩa xã hội mang đặc điểm Trung Quốc” tốt hơn mô hình dân chủ tự do vì nó không vướng vào những thủ tục cồng kềnh trong tiến trình hoạch định chính sách.

 

Thực tế, ĐCSTQ có thể huy động toàn bộ nguồn lực của xã hội để thực hiện một mục tiêu nào đó của đảng một cách nhanh chóng mà không bị thách thức, trái hẳn với cơ chế tam quyền phân lập của Phương Tây.

 

Một ví dụ, cho đến nay, Trung Quốc là nước duy nhất phong tỏa nhiều thành phố chỉ để thực hiện chính sách “zero-COVID” của ông Tập, bất chấp những thiệt hại khủng khiếp cho nền kinh tế và cuộc sống người dân nhưng không ai dám có ý kiến khác với ông.

 

Cũng có thể thấy một sự tập trung quyền lực như vậy đối với nhà độc tài Vladimir Putin, trong cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine đang diễn ra.

 

Chế độ độc tài không bao giờ là tốt. Quyền lực tuyệt đối, quy tụ chung quanh ông Tập những người do ông chọn lựa, chỉ lo thực hiện những ý tưởng của ông. Ông dần dần xa rời thực tế, luôn thủ thế và hoang tưởng. Kinh nghiệm lịch sử cho thấy lãnh đạo càng độc tài thì càng nguy hiểm và càng khó bị thay thế. ĐCSTQ sắp trao quyền tuyệt đối cho ông Tập, và ông sẽ coi đó là một thứ “thiên mệnh” trời ban để ông có thể làm bất cứ chuyện gì ông muốn.

 

Một “Hoàng Đế” Tập Cận Bình cầm đầu 1.4 tỉ dân và nền kinh tế quy mô thứ hai thế giới sẽ là điều đáng ngại. Vì cái chủ nghĩa dân tộc cực đoan trong “Tư tưởng Tập Cận Bình,” ông có thể đẩy nhanh tiến trình xâm chiếm các lãnh thổ tranh chấp ở Biển Đông, biển Hoa Đông, thâu tóm Đài Loan và xung đột quyết liệt với Hoa Kỳ.

Đi xa hơn là phá hoại trật tự quốc tế dựa trên luật lệ thay bằng trật tự dựa trên sức mạnh. So với ông Putin của nước Nga mà cả thế giới đang ghê tởm thì ông Tập nguy hiểm hơn nhiều, bởi vì ông có đủ phương tiện và sức mạnh để thực thi các mưu đồ hoang tưởng của mình trong khi ông Putin chỉ thạo cướp đất và dọa sử dụng vũ khí nguyên tử.

 

Ông Tập Cận Bình sắp đăng quang vào lúc thế giới đang trong cơn nguy biến, cả về kinh tế, chính trị lẫn quân sự.

 

Và đó là điều thật sự rất đáng lo ngại. [đ.d.]