Tina Hà
Giang
bbcvietnamese.com
15
tháng 2 2018
Ngoài
giòng máu Việt Nan, thì âm nhạc, hay sự quan tâm đến đất nước là nhịp cầu đã
đưa hai người nhạc sĩ tuổi đời cách nhau hơn một thập niên, và ở xa nhau cả nửa
Địa cầu đến với nhau?
VIDEO
: Điều gì đã đưa Trúc Hồ ở Mỹ và Việt Khang ở VN đến với nhau?
Trả
lời phỏng vấn của BBC, nhạc sĩ Việt Khang cho đó là 'cơ duyên'.
Đáp
lời sông núi, anh em ta đáp lời sông núi
Quyết
bảo vệ giang san ta thà chết cho quê hương.
Đây
muôn triệu con tim, đây muôn triệu khối óc,
Cùng
giòng máu Việt Nam.
Đây
Hai Bà Trưng, đây Lý Lê Trần,
Bốn
ngàn năm chưa một lần khuất phục ngoại xâm…
(Đáp
lời sông núi, Trúc Hồ, 2008)
Đó
là tâm tư mà nhạc sĩ Trúc Hồ, lúc ấy 45 tuổi đã gửi đến người Việt Nam, trong
nhạc phẩm có tên 'Đáp Lời Sông Núi'.
Đáp
Lời Sông Núi được phổ biến cùng với nhiều tác phẩm khác phát hành khoảng năm
2009, đã không vào Việt Nam qua ngả đường chính thức, và vì thế, rất lâu mới đến
được với người nghe.
Tâm
tư tưởng rằng 'gửi gió cho mây ngàn bay' này của nhạc sĩ Trúc Hồ đã làm một
thanh niên trẻ đam mê nhạc ở Việt Nam xúc động.
Võ
Minh Trí, tên chàng thanh niên lúc ấy 34 tuổi, lên tiếng khẳng định:
…Là
một người con dân Việt Nam
Lòng
nào làm ngơ trước ngoại xâm
Người
người cùng nhau
Đứng
lên đáp lời sông núi…
(Việt
Nam Tôi Đâu, Việt Khang, 2011)
Một
người hô và một người xướng.
Một đoạn trong bài 'Việt
Nam tôi đâu' của nhạc sỹ Việt Khang. NHÂN
VẬT CUNG CẤP
Nói
về những giây phút đầu tiên bỡ ngỡ đặt chân đến phi trường LAX tại Los Angeles,
California, Việt Khang tâm sự:
''Việt Khang hôm đó bất
ngờ rất lớn trước sự đón nhận của đồng bào, nhiều người kêu tên Việt Khang, Việt
Khang, không biết nhìn ai luôn, chỉ chỉ biết gật đầu, biết cúi đầu chào, và chỉ
biết kêu tên anh Trúc Hồ, tìm coi anh Trúc Hồ đâu…''
''Anh Trúc Hồ là người
Việt Khang biết từ bé, không hiểu sao em cảm nhận được, thích cái giòng nhạc
đó, thích giai điệu của anh. Từ khi chậm chững mới vào cái nghề ca hát, em đã
hát những bài nhạc của anh Trúc Hồ. Những nhạc phẩm Việt Khang sáng tác có mang
ảnh hưởng của anh Trúc Hồ, điều này anh Trúc Hồ biết, và nói thật lòng là Việt
Khang yêu quý anh Trúc Hồ đã từ lâu.''
''Lúc đó thì thấy em
mình nó qua được rồi có bao nhiêu người tiếp đón thì mình đứng đó mình mừng.
Mình mừng cho đến khi mình thấy nó kêu mình 'anh Hồ ơi, anh Hồ ơi' thì chạy đến
mình không biết nói gì, chỉ ôm nó một cái thôi.'' Nhạc sĩ Trúc Hồ thổ
lộ.
Trả
lời câu hỏi có ai khóc không, cả hai im lặng giây lát, rồi Việt Khang ngần ngại
nhìn sang Trúc Hồ, tố cáo:
''Anh Trúc Hồ khóc,
anh khóc quá trời!''
''Ôm nó cúi đầu xuống
để không ai thấy không ai biết gì hết trơn…'' Trúc Hồ thú nhận.
''Cái người anh Hồ ảnh
rung rung vậy nè, tại ảnh khóc, ảnh mừng đó.''
Cộng đồng Việt Nam tại
Hoa Kỳ chào đón Việt Khang khi nhạc sỹ mới đặt chân tới sân bay. NHÂN VẬT CUNG
CẤP
Làm
sao tả hết được mối thâm tình của họ?
Trúc
Hồ cho biết anh 'không biết Việt Khang là ai' cho đến khi xem bản tin của một
phóng viên SBTN ở San Jose đưa tin là có một nhạc sĩ sáng tác ở Việt Nam bị bỏ
tù.
''Vào Youtube xem thì
Trúc Hồ mới biết được mặt Việt Khang, rồi mới thấy người nhạc sĩ này viết nhạc
hay, và còn hát hay nữa. Việt Khang hát bài 'Một Mai Giã Từ Vũ Khí' rất là
hay.''
Nhạc sĩ Trúc Hồ hồi tưởng.
Ông
tâm sự:
''Mình thấy thương
cho một người nhạc sĩ rất yêu nước mà lại bị ở tù. Bản thân mình cũng là một nhạc
sĩ thì cảm thấy chuyện đó là điều không thể xẩy ra được ở đất nước mà mình đang
sống, nhưng đã xẩy ra ở Việt Nam.''
''Từ đó Trúc Hồ tìm mọi
cách để giúp Việt Khang. Việt Khang là một người có khiếu sáng tác nhạc, quan
tâm tới đất nước, có giọng hát hay, thì anh nên sống ở cái nơi anh được quyền
sáng tác, được quyền nói lên những suy nghĩ của mình. Đó là việc cần phải làm.
Sau sáu năm trời thì rốt cục anh em cũng đã gặp được nhau.''
Trả
lời câu hỏi mối cảm thông giữa hai bên đã ảnh hưởng đến từng người ra sao, ông
Trúc Hồ đáp:
''Thì tôi quan tâm đến
nhân quyền cho Việt Nam nhiều hơn. Trước đó tôi chỉ sáng tác những bài nhạc yêu
nước, và chống ngoại xâm, nhưng sau khi thấy một người thanh niên yêu nước, yêu
nước nhe, và chống ngoại xâm, mà còn đi tù, thì còn có điều gì mà họ không làm
để áp bức người dân, vì thế Trúc Hồ bắt đầu để ý đến những vấn đề vi phạm nhân
quyền nhiều hơn, và dùng âm nhạc để kêu gọi mọi người cùng quan tâm đến những
quyền căn bản mà người dân ở nước nào cũng phải có bằng cách sáng tác những bài
như 'Triệu Con Tim', 'Thiên Thần Trong Bóng Tối'...
Sáu
năm tù tội, phải xa cách gia đình, mất hết tự do, có phải là cái giá quá đắt
cho việc sáng tác không, và nếu đi ngược lại được giòng thời gian, liệu anh có
làm khác đi không,
Việt
Khang thoáng buồn pha chút khôi hài:
''Là người sống trong
nước, Việt Khang biết là mình thốt ra những lời chống ngoại xâm như vậy thì rất
nguy hiểm, và cũng tìm cách bảo vệ bản thân, không lấy tên thật. Cũng không
nghĩ sẽ đi tù lâu như vậy, mình mới sáng tác vài bài hát, nghĩ nếu có đi tù thì
chắc cũng một năm thôi, ví dụ vậy, ai ngờ… hơi bị lâu…''
Rồi
ông nói:
''Việc gì cũng có cơ
duyên. Con người nào cũng có định mệnh. Gọi là định mệnh thì con người mình bé
nhỏ không thể nào cưỡng lại được. Việt Khang thấy là trong suốt thời gian qua,
nhất là thời gian ở trong tù, trải qua rất nhiều nỗi niềm mà bình thường không
phải ai cũng trải nghiệm được.
Trải nghiệm để được
trưởng thành hơn, để được vững vàng hơn, để có được những tác phẩm sau này, để
những tác phẩm của Việt Khang thật hơn, nó lột tả được những khó khăn mình phải
đối diện lúc trong tù, cả lúc về nhà với bao thay đổi…''
Kể
về một kỷ niệm sâu đậm nhất giữa hai người, ông Trúc Hồ nói:
''Một kỷ niệm sẽ suốt
đời không quên là hai anh em lo lắng từng ngày cho lần đi kỳ trước. Ngày 31/01
đi, thì ngày 30 Việt Khang có vé máy bay rồi, nhưng cuối cùng lại không đi được.
Hai anh em lo lắng quá. Việt Khang phải an ủi Trúc Hồ, thôi anh Trúc Hồ đừng lo
quá, số mệnh đã được ơn trên an bài rồi, trước sau gì em cũng phải được đi
thôi...''
Rồi
ông cười:
''À Việt Khang có
chuyện này hay lắm. Hỏi tôi 'Anh Hồ ơi, khi mà em xuống máy bay á, mình có phải
đi trình diện địa phương không? Bên này nó không phải như bên kia. Bây giờ Quốc
Khanh là địa phương của em, là cái nhà, bây giờ Việt Khang đi đâu cũng phải xin
phép địa phương…''
Chân dung nhạc sỹ Việt
Khang trên một thông cáo báo chí tại Hoa Kỳ. NHÂN VẬT CUNG CẤP
Ông
nói tiếp:
''Nghe Việt Khang nói
thì Trúc Hồ mới cảm nhận là Việt Khang ở tù lâu quá. Trong cuộc đời Trúc Hồ
cũng đã ở tù hai lần, năm 16 tuổi ở tù ở Vĩnh Long vì tội vượt biên, ở có một
tuần.
Sau khi ở tù về thì vẫn
năm 16 tuổi, cha mẹ tìm đường cho vượt biên bằng đường bộ, lại bị bỏ tù, vì
Thái Lan buộc tội làm điệp viên. Cũng chỉ một tuần thôi, mà bảy ngày đó sao thấy
nó khủng khiếp quá. Đó là tù Thái Lan đó...Không thể nào tưởng tượng nổi thằng
em mình nó bốn năm ở tù, rồi ra tù bị giam ở nhà hai năm, thì nó kinh khủng như
thế nào, mới thấy thằng em của mình nó chịu đựng giỏi quá.''
Nói
về dự tính tương lai, liệu hai người có sáng tác chung không, Việt Khang nói:
''Thì còn tùy duyên
thôi, hai anh em bây giờ đã kế bên nhau rồi, chuyện gì cũng thể xảy ra…''.
Bài
viết của Tina Hà Giang, Trưởng biên tập Văn phòng Bangkok của BBC Tiếng Việt.
No comments:
Post a Comment