Thứ sáu 08 Tháng Mười 2010
Sáng nay 08/10/2010, vài giờ trước lúc danh tánh người nhận giải Nobel Hòa bình 2010 được công bố, chủ tịch Ủy ban Nobel của Na Uy đã xác nhận là quyết định của Ủy ban chắc chắn sẽ gây ra tranh cãi. Quả đúng là như vậy. Khi tên tuổi nhà ly khai Trung Quốc Lưu Hiểu Ba là người được giải Nobel Hòa bình được công bố vào đúng 9 giờ GMT, sự kiện đã lập tức gây chấn động trong dư luận do tính chất bạo dạn của nó.
Quốc gia bị chấn động nhiều nhất có lẽ là Trung Quốc, vì trong những tháng qua, chính quyền Bắc Kinh đã không ngừng gây sức ép trên Oslo để ngăn cản việc trao giải Nobel Hòa bình cho ông Lưu Hiểu Ba. Chỉ ít lâu sau khi danh tánh giải Nobel Hòa bình 2010 được loan báo, bộ Ngoại giao Trung Quốc có phản ứng rất gay gắt đối với Ủy ban Nobel Hòa bình và đối với chính quyền Na Uy.
Theo phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc Mã Triêu Húc, thì Ủy ban Nobel Hòa bình đã vi phạm và thóa mạ tinh thần của giải thưởng này, vốn phát huy quan hệ hài hòa giữa các dân tộc cũng tình hữu nghị quốc tế. Đối với với phía Trung Quốc, Lưu Hiểu Ba là một tội phạm đã bị kết án tù vì đã vi phạm luật lệ quốc gia. Các hành động này của ông Lưu Hiểu Ba , theo Bắc Kinh, hoàn toàn đi ngược lại mục tiêu của giải Nobel Hòa bình.
Ngoài ra, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc còn lên tiếng đe dọa chính quyền Na Uy khi cho rằng việc trao giải cho ông Lưu Hiểu Ba sẽ gây tổn hại cho quan hệ song phương Trung Quốc – Na Uy. Tuyên bố dọa nạt chính quyền Oslo này đã lập lại luận điệu mà nhiều quan chức ngoại giao Trung Quốc từng đưa ra trong thời gian qua để gây áp lực.
Như tin chúng tôi đã loan, gần đây, thư ký Ủy ban Nobel Hòa bình ông Geir Lundestad đã tiết lộ là ngay từ tháng sáu vừa qua, nhân một chuyến công du Na Uy, một quan chức ngoại giao Trung Quốc cao cấp đã gặp đại diện Ủy ban Nobel và tuyên bố rằng việc trao giải thưởng cho một nhà ly khai là « một hành động không hữu nghị, có thể gây ra những hậu quả tiêu cực cho quan hệ giữa Na Uy và Trung Quốc ».
Theo hãng AFP, khi đe dọa như trên, Trung Quốc đã nhắm vào việc chính phủ Oslo đang mong muốn ký kết được với Bắc Kinh càng sớm càng tốt một thỏa thuận tự do mậu dịch song phương. Thế nhưng, Bắc Kinh đã quên đi một điều là trên nguyên tắc, Ủy ban Nobel là một định chế độc lập, không chịu áp lực của chính quyền khi ra các quyết định.
Chủ trương của Trung Quốc dùng sức ép chinh trị và kinh tế để ngăn không cho một công dân của mình đươc giải Nobel Hòa bình như vậy đã hoàn toàn thất bại trước quyết định độc lập của Ủy ban Nobel vào hôm nay. Và đây quả là một vố đau cho chính quyền Bắc Kinh, vốn không muốn thế giới chú mục vào vấn đề thiếu vắng dân chủ và nhân quyền mà nhà ly khai Lưu Hiểu Ba đã luôn luôn tố cáo.
Ngay sau khi có thông tin về việc ông Lưu Hiểu Ba được trao giải thưởng cao quý này, hai tổ chức bảo vệ nhân quyền hàng đầu thế giới là Ân xá Quốc tế, trụ sở ở Luân Đôn, và Human Rights Watch, trụ sở ở New York đã lập tức lên tiếng hoan nghênh sự kiện này, đồng thời lên tiếng kêu gọi Bắc Kinh trả tự do cho nhà ly khai, cũng như tất cả các tù nhân vì chính kiến khác.
Đối với hai tổ chức này, giải Nobel Hòa bình về tay ông Lưu Hiểu Ba là một hậu thuẫn quý giá cho tất cả các nhà ly khai Trung Quốc. Tuy nhiên, không chỉ có các tổ chức bảo vệ nhân quyền là có phản ứng như trên. Nhiều chính phủ và chính khách tên tuổi trên thế giới cũng lên tiếng hoan nghênh quyết định của Ủy ban Nobel Hòa bình năm nay.
Ngoại trưởng Pháp Bernard Kouchner còn kêu gọi Trung Quốc trả tự do cho ông Lưu Hiểu Ba , một yêu cầu cũng được phát ngôn viên chính phủ Đức Steffen Seibert đưa ra. Riêng thủ tướng Na Uy, nước bị Trung Quốc đe dọa nhiều nhất trong vụ này cũng lên tiếng chúc mừng nhà ly khai Lưu Hiểu Ba, vài phút sau khi ông được tuyên bố nhận giải.
Giới phân tích ghi nhận : Đây không phải là lần đầu tiên mà Bắc Kinh bị Ủy ban Nobel Hòa bình giáng cho một vố đau. Lần trước đây là vào năm 1989, khi giải Nobel Hòa bình được trao cho lãnh tụ tinh thần người Tây Tạng là Đức Đạt Lai Lạt Ma, bất chấp các thủ đoạn ngăn chặn của Trung Quốc.
Thế nhưng lần này, thất bại của Trung Quốc còn đau đớn hơn. Theo chuyên gia Pháp Jean Philippe Béja, giám đốc nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Pháp CNRS/CERI, thì vào năm 1989, Bắc Kinh còn bị cô lập sau vụ thảm sát Thiên An Môn vào tháng 6, đo đó không có nhiều uy thế trên trường quốc tế. Thẽ nhưng hiện nay, tình hình đã hoàn toàn khác. Từ sau cuộc khủng hoảng kinh tế tài chính, hầu hết các quốc gia phương Tây đều tìm cách chiều chuộng Trung Quốc.
Trả lời phỏng vấn của AFP, chuyên gia Pháp cho rằng cho dù Trung Quốc ngày ngày càng hùng mạnh, thế nhưng, nếu họ muốn đóng một vai trò quan trọng trên trường quốc tế thì họ phải « tuân thủ các giá trị phổ quát và tôn trọng quyền tự do ngôn luận ».
---------------------------------
Stephanie Ho
Thứ Sáu, 08 tháng 10 2010
Nhân vật bất đồng chính kiến Trung Quốc đang bị cầm tù Lưu Hiểu Ba đã đoạt giải Nobel hòa bình năm 2010, vì “cuộc tranh đấu lâu dài và bất bạo động cho các quyền cơ bản của con người ở Trung Quốc.” Ủy ban Nobel Thụy Điển tại Oslo đã đưa ra thông báo hôm nay, và nói uỷ ban “lâu nay vẫn tin rằng có một sự liên hệ mật thiết giữa nhân quyền và hòa bình.”
Tin liên hệ
Ủy ban cũng nói qua hình phạt nghiêm khắc ông phải chịu đựng, ông Lưu đã trở thành “biểu tượng sáng chói nhất” của cuộc tranh đấu nhiều mặt cho nhân quyền ở Trung Quốc. Ông Lưu 54 tuổi, là một nhà văn và một người kỳ cựu trong các chiến dịch tranh đấu cho dân chủ ở Trung Quốc. Ông Lưu đã ra vào nhà tù ở Trung Quốc nhiều lần trong 2 thập niên vừa qua vì đã thẳng thắn ủng hộ nhân quyền và cải cách chính trị.
Thông tín viên VOA Stephanie Ho tại Bắc Kinh ghi nhận thêm chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Nhân vật vừa đoạt giải Nobel hòa bình, ông Lưu Hiểu Ba, có nhiều phần chắc sẽ không thể đích thân đi nhận giải thưởng – bởi lẽ ông đang thụ một án tù 11 năm trong một nhà tù ở Trung Quốc.
Tháng 12 năm ngoái, nhà chức trách Trung Quốc đã buộc ông Lưu can tội lật đổ chính quyền, nhưng không cho biết chi tiết ông đã vi phạm các luật lệ nào của Trung Quốc. Ông bị bắt một năm trước đó, vào tháng 12 năm 2008, ngay trước khi công bố Hiến chương 08 – một bản tuyên ngôn mà ông đã giúp dự thảo kêu gọi cải cách chính trị sâu rộng.
Một trong những người ký tên vào văn bản nguyên thủy của Hiến chương 08 là ông Bào Đồng, 77 tuổi, cho rằng giải Nobel trao tặng cho ông Lưu là một điều tuyệt vời cho Trung Quốc.
Ông Bào nói rằng qua Hiến chương 08, ông Lưu đã kêu gọi chính phủ phải chịu trách nhiệm về Hiến pháp của đất nước và phải có trách nhiệm đối với nhân dân Trung Quốc. Ông Bào mô tả nỗ lực này là một đóng góp cho nền hòa bình thế giới.
Ông Bào là giới chức cấp cao nhất của Trung Quốc đã thụ án tù sau vụ chính phủ đàn áp đẫm máu người biểu tình gần quãng trường Thiên An Môn năm 1989.
Ông Lưu cũng đã bị tù vì can dự vào những cuộc biểu tình năm 1989. Về sau, ông lại bị vào tù một lần nữa vì những bài viết nêu nghi vấn về hệ thống chính trị độc đảng của Trung Quốc.
Vợ của ông Lưu, bà Lưu Hà, nói bà rất xúc động về tất cả những sự hỗ trợ bà đã nhận được trong suốt thời gian chồng bà được đề cử trao giải. Kể từ lúc ông bị tù lần này, bà được phép đi thăm ông mỗi tháng một lần.
Bà Lưu Hà cho biết chồng bà luôn luôn giữ vững tinh thần, nhưng có những vấn đề về sức khoẻ, kể cả bệnh viêm gan.
Không phải toàn thể thế giới đều ủng hộ ông Lưu. Một số nhân vật bất đồng chính kiến sinh sống ở nước ngoài phản đối việc ông được đề cử và đã viết một bức thư ngỏ tố giác ông là bêu xấu các đồng chí hoạt động và không đủ cứng rắn đối với giới lãnh đạo Trung Quốc.
Chính phủ Trung Quốc cũng rõ ràng chống đối việc ông Lưu được đề cử. Trong một cuộc họp báo mới đây, nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Khương Du không nêu đích danh ông, nhưng tuyên bố ông không xứng đáng được giải Nobel bởi vì ông là một người vi phạm luật pháp.
Bà Khương Du nói bà tin rằng giải Nobel Hòa bình phải được trao cho những người quảng bá cho sự hòa đồng sắc tộc, tình bằng hữu toàn cầu hay cắt giảm vũ khí.
Trung Quốc gọi ông Lưu là một “tội phạm” và nói Ủy ban Nobel Hoà bình đã vi phạm các nguyên tắc của ủy ban khi trao giải cho ông Lưu.
Một trong những nhân vật nổi tiếng nhất trên trường quốc tế đưa ra cam kết ủng hộ ông Lưu là kịch tác gia và cựu tổng thống Czech Vaclav Havel. Ông Havel ca ngợi hành động “tranh đấu ôn hoà và không mệt mỏi cho cải cách” của ông Lưu. Hiến chương 08 được mô phỏng theo khuôn thức của Hiến Chương 77 , một bản tuyên ngôn đã từng là văn kiện hợp lực của giới tranh đấu tại nước trước đây là Tiệp Khắc.
Giới lập pháp Mỹ cũng đã kêu gọi Tổng thống Obama nêu trường hợp ông Lưu khi ông gặp Chủ tịch Hồ Cẩm Đào của Trung Quốc tại hội nghị thượng đỉnh G-20 vào tháng 11.
Ông Patrick Poon, thuộc Trung tâm Văn bút độc lập của Trung Quốc, một tổ chức các nhà văn, nói rằng ông nghĩ giải Nobel sẽ khiến nâng cao sự chú ý vào các ý tưởng của ông Lưu bên trong Trung Quốc.
Ông Poon nói: “Chúng tôi có cảm tưởng nó sẽ gây ảnh hưởng rất mạnh đến việc thu hút thêm những người mới đi tìm hiểu nội dung của Hiến chương 08, và đọc những bài viết của ông Lưu Hiểu Ba.”
Hiến chương 08 ban đầu nhận được chữ ký của khoảng 300 nhà trí thức, luật sư, nông dân và công nhân. Văn kiện này được phổ biến trên mạng Internet và nay đã có 10 ngàn chữ ký.
Vợ của ông Lưu nói mặc dầu chồng bà đang bị giam giữ, ông vẫn đọc tất cả các loại sách, trừ các sách báo chính trị, và vẫn tiếp tục viết.
Bà Lưu cho biết bà đem tập vở và bút cho ông Lưu để ông có thể tiếp tục viết.
Tuy nhiên, bà nói bà không được phép nói chuyện với ông Lưu về những gì đang xảy ra ở thế giới bên ngoài.
Nhân vật vừa đoạt giải Nobel hòa bình, ông Lưu Hiểu Ba, có nhiều phần chắc sẽ không thể đích thân đi nhận giải thưởng – bởi lẽ ông đang thụ một án tù 11 năm trong một nhà tù ở Trung Quốc.
Tháng 12 năm ngoái, nhà chức trách Trung Quốc đã buộc ông Lưu can tội lật đổ chính quyền, nhưng không cho biết chi tiết ông đã vi phạm các luật lệ nào của Trung Quốc. Ông bị bắt một năm trước đó, vào tháng 12 năm 2008, ngay trước khi công bố Hiến chương 08 – một bản tuyên ngôn mà ông đã giúp dự thảo kêu gọi cải cách chính trị sâu rộng.
Một trong những người ký tên vào văn bản nguyên thủy của Hiến chương 08 là ông Bào Đồng, 77 tuổi, cho rằng giải Nobel trao tặng cho ông Lưu là một điều tuyệt vời cho Trung Quốc.
Ông Bào nói rằng qua Hiến chương 08, ông Lưu đã kêu gọi chính phủ phải chịu trách nhiệm về Hiến pháp của đất nước và phải có trách nhiệm đối với nhân dân Trung Quốc. Ông Bào mô tả nỗ lực này là một đóng góp cho nền hòa bình thế giới.
Ông Bào là giới chức cấp cao nhất của Trung Quốc đã thụ án tù sau vụ chính phủ đàn áp đẫm máu người biểu tình gần quãng trường Thiên An Môn năm 1989.
Ông Lưu cũng đã bị tù vì can dự vào những cuộc biểu tình năm 1989. Về sau, ông lại bị vào tù một lần nữa vì những bài viết nêu nghi vấn về hệ thống chính trị độc đảng của Trung Quốc.
Vợ của ông Lưu, bà Lưu Hà, nói bà rất xúc động về tất cả những sự hỗ trợ bà đã nhận được trong suốt thời gian chồng bà được đề cử trao giải. Kể từ lúc ông bị tù lần này, bà được phép đi thăm ông mỗi tháng một lần.
Bà Lưu Hà cho biết chồng bà luôn luôn giữ vững tinh thần, nhưng có những vấn đề về sức khoẻ, kể cả bệnh viêm gan.
Không phải toàn thể thế giới đều ủng hộ ông Lưu. Một số nhân vật bất đồng chính kiến sinh sống ở nước ngoài phản đối việc ông được đề cử và đã viết một bức thư ngỏ tố giác ông là bêu xấu các đồng chí hoạt động và không đủ cứng rắn đối với giới lãnh đạo Trung Quốc.
Chính phủ Trung Quốc cũng rõ ràng chống đối việc ông Lưu được đề cử. Trong một cuộc họp báo mới đây, nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Khương Du không nêu đích danh ông, nhưng tuyên bố ông không xứng đáng được giải Nobel bởi vì ông là một người vi phạm luật pháp.
Bà Khương Du nói bà tin rằng giải Nobel Hòa bình phải được trao cho những người quảng bá cho sự hòa đồng sắc tộc, tình bằng hữu toàn cầu hay cắt giảm vũ khí.
Trung Quốc gọi ông Lưu là một “tội phạm” và nói Ủy ban Nobel Hoà bình đã vi phạm các nguyên tắc của ủy ban khi trao giải cho ông Lưu.
Một trong những nhân vật nổi tiếng nhất trên trường quốc tế đưa ra cam kết ủng hộ ông Lưu là kịch tác gia và cựu tổng thống Czech Vaclav Havel. Ông Havel ca ngợi hành động “tranh đấu ôn hoà và không mệt mỏi cho cải cách” của ông Lưu. Hiến chương 08 được mô phỏng theo khuôn thức của Hiến Chương 77 , một bản tuyên ngôn đã từng là văn kiện hợp lực của giới tranh đấu tại nước trước đây là Tiệp Khắc.
Giới lập pháp Mỹ cũng đã kêu gọi Tổng thống Obama nêu trường hợp ông Lưu khi ông gặp Chủ tịch Hồ Cẩm Đào của Trung Quốc tại hội nghị thượng đỉnh G-20 vào tháng 11.
Ông Patrick Poon, thuộc Trung tâm Văn bút độc lập của Trung Quốc, một tổ chức các nhà văn, nói rằng ông nghĩ giải Nobel sẽ khiến nâng cao sự chú ý vào các ý tưởng của ông Lưu bên trong Trung Quốc.
Ông Poon nói: “Chúng tôi có cảm tưởng nó sẽ gây ảnh hưởng rất mạnh đến việc thu hút thêm những người mới đi tìm hiểu nội dung của Hiến chương 08, và đọc những bài viết của ông Lưu Hiểu Ba.”
Hiến chương 08 ban đầu nhận được chữ ký của khoảng 300 nhà trí thức, luật sư, nông dân và công nhân. Văn kiện này được phổ biến trên mạng Internet và nay đã có 10 ngàn chữ ký.
Vợ của ông Lưu nói mặc dầu chồng bà đang bị giam giữ, ông vẫn đọc tất cả các loại sách, trừ các sách báo chính trị, và vẫn tiếp tục viết.
Bà Lưu cho biết bà đem tập vở và bút cho ông Lưu để ông có thể tiếp tục viết.
Tuy nhiên, bà nói bà không được phép nói chuyện với ông Lưu về những gì đang xảy ra ở thế giới bên ngoài.
.
.
.
No comments:
Post a Comment