ĐƯỜNG
XE LỬA CAO TỐC BẮC NAM VÀ CÁC TUYẾN METRO TP.HCM : LÀM SAO ĐỂ CÓ LẠI NIỀM TIN?!
Như
bao dự án khác trước khi bắt đầu, hai kế hoạch Đường xe lửa cao tốc Bắc – Nam
1.531km và Metro TP.HCM 183km lại được truyền thông chính thức thông tin dày dặc
theo hướng hứa hẹn năm 2035 xong. Cơ bản là những thông tin quen thuộc trước mọi
dự án về nhu cầu, phát triển và cơ sở thực hiện, cơ bản là thuận lợi. Tràn đầy
niềm tin.
Dư
luận bên ngoài, hiếm khi lên truyền thông chính thức, lại có những thông tin phản
biện, trái chiều từ nguồn vốn, khả năng, kỹ thuật, vận hành, nhu cầu… cho tới cảnh
giác chuyện… mất mát cán bộ do cách chức, đi tù… vì chuyện này việc nọ khi tham
gia dự án. Cũng lại là chuyện niềm tin.
Đa
số ý kiến, dư luận đều đứng từ góc nhìn của mình: Đầy thuận lợi hoặc toàn khó
khăn. Nói theo cách nói thông thường là bàn vô hay bàn ra.
Chẳng
hạn, chỉ thấy cao tốc 350km/g, nhưng đó là tốc độ tối đa. Còn tốc độ trung bình
bao nhiêu? Nhất là khi cao tốc Bắc Nam có 23 trạm dừng, mỗi trạm có lẽ cũng phải
dừng ít nhất 5-10 phút; 23 trạm dừng mất 115-230 phút, tức từ gần hai tiếng đến
gần bốn tiếng. Rồi thời gian để giảm/tăng tốc – trước và sau khi dừng… Phải nói
rõ kẻo không nhiều người ngỡ tuyến cao tốc 1.531km mà chạy 350km/g thì sáng “cà
phê trứng” Hà Nội, trưa cơm tấm “sà bì chưởng” Sài Gòn.
Khoan
nói về góc nhìn, tất cả những thông tin như vậy đều cần được đặt lên bàn những
vị có trách nhiệm xem xét.
Cũng
xin được bỏ qua việc hiệu quả thực tế của những công trình ấy trong việc đáp ứng
nhu cầu đi lại, đóng góp vào phát triển nếu may mắn một ngày đẹp trời nào đó
cũng đi vào hoạt động so với hứa hẹn. Bởi chúng ta đã có vô số những công trình
làm xong vẫn “cửa đóng then gài”, mãi “trơ gan cùng tuế nguyệt”. Bỏ qua vì chuyện
này thuộc trách nhiệm tính toán khách quan, biện chứng, nhiều chiều… của các
ngành chức năng. Dân trả lương cho quý ông bà đó để họ làm chuyện chuyên môn
này.
Xin
nói rõ là tính toán khách quan, tức các bộ ngành phải nhìn và đưa ra thuận lợi
lẫn khó khăn gần thực tế nhất, một cách nghiêm túc và tử tế, chứ không cắt cúp
một phía, thông tin một chiều. Kẻo không, khi “có chuyện”, lại là bài quen thuộc:
Đổ lỗi cho thực tế này, khách quan nọ. Kẹt lắm thì “xin lỗi nhân dân”. Gần đây,
ai cũng biết có nhiều cán bộ làm ăn không ra gì, khi bị dư luận lên tiếng đã
mau mắn “xin lỗi” – một cụm từ “chán như con gián” với dân.
Cái
chúng ta cần suy nghĩ là cốt nền của những công trình đang và sẽ làm hiện nay
đó là niềm tin trong dân về những vướng mắc, lo ngại có thật về tiến độ, chất
lượng công trình.
Dự
án Metro Nhổn – Ga Hà Nội, quyết định phê duyệt đầu tư tại thời điểm khởi công,
dự án hoàn thành vào năm 2016 với tổng mức đầu tư 18.408 tỉ đồng. Cuối cùng,
ngày 8-8-2024 mới xong, trễ 8 năm; đội vốn lên 34.826 tỉ đồng. Trước đó, đường
sắt Cát Linh – Hà Đông 13km, 2011 khởi công, hứa 2015 xong. Sau 8 lần thay đổi
tiến độ hoàn thành, năm 2021 mới xong. Vốn đầu tư dự tính 8.770 tỉ đồng, cuối
cùng lên hơn 18.000 tỉ.
Metro
1 Bến Thành – Suối Tiên dài 19,7km. Năm 2007, dự án này được phê duyệt, dự kiến
chạy vào năm 2015. Hứa hẹn năm lần bảy lượt, tới giờ 17 năm vẫn “đứng bánh”. Thỉnh
thoảng cho chạy thử, mời một số văn nghệ sĩ, nhà báo, công dân… đi thử, có lẽ để
“lên dây cót” bà con (?!).
Anh
em mình nhiều người từng xây nhà đều có kinh nghiệm: Mấy ông thầu hứa thời gian
làm xong nhà ghê lắm. Thực tế trớt quớt hết. Hồi tôi xây nhà, anh thầu hứa bốn
tháng xong. Bốn tháng sau, chưa xong phần thô. Tôi hỏi: “Sao ông kêu bốn tháng
là xong hết?”. Chả cười: “Thì nói vậy anh mới ký hợp đồng chớ” (!). Cuối cùng
13 tháng mới xong.
Giờ
cao tốc Bắc Nam 1.541km, Metro TP.HCM 288km đều hứa năm 2035 xong. Cao tốc Bắc
Nam thì quả quyết 67,3 tỉ USD để làm có đủ. Nhưng sáng nay 5-10-2024, ông thủ
tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu “làm rõ việc huy động nguồn lực”.
Metro
TP.HCM dự kiến hết 36 tỉ USD thì ông chủ tịch UBND TP.HCM hôm trước khơi gợi bà
con “thay vì gởi tiền vô ngân hàng dù có lãi hơn nhưng nên mua công trái để
góp phần phát triển thành phố”. Tức quyết làm nhưng… chưa có tiền, chưa rõ
nguồn tiền.
Ông
bà xưa thường dạy: “Liệu cơm gắp mắm, liệu bò đo chuồng”.
Đó
là chưa nói một thực tế quen thuộc của vô số công trình lâu nay: Triền miên chậm
trễ tiến độ, dẫn tới đội vốn gấp hai, ba… lần. Metro Nhổn – Ga Hà Nội, dự tính
tổng mức đầu tư 18.408 tỉ đồng, cuối cùng lên 34.826 tỉ. Đường sắt Cát Linh –
Hà Đông vốn đầu tư dự tính 8.770 tỉ đồng, cuối cùng lên hơn 18.000 tỉ. Metro 1
Bến Thành – Suối Tiên từ 17.387 tỉ đồng lên 47.000 tỉ…
Tiền
đội vốn lấy đâu ra? Hay lại vì đội vốn nên không hoàn thành như lời hứa hẹn?
Tiền
ngân sách rõ ràng là tiền của dân, bay như vàng mã. Cho tới giờ, chưa thấy ai
cam kết nếu không hoàn thành đúng hẹn thì “tôi sẽ… ” ra sao. Và hình như cũng
chưa vị nào bị xử lý nghiêm khắc, khởi tố chẳng hạn, về chuyện không hoàn thành
đúng hẹn lẫn đội vốn gấp mấy lần. Còn công trình bị trễ hẹn 5-10 năm thì đã
thành chuyện thường ngày.
“Ta
đánh giá ta ở những cái ta có thể làm. Người khác đánh giá ta ở những việc ta
đã làm” (danh ngôn).
Làm
sao để có lại niềm tin trước những hứa hẹn “quen quá” ở thì tương lai?
HÌNH
:
https://www.facebook.com/photo/?fbid=2044292666016776&set=pcb.2044292989350077
Tuyến
đường sắt cao tốc Bắc - Nam (ảnh vẽ bằng Al). Nguồn ảnh chinhphu.vn
.
https://www.facebook.com/photo?fbid=2044292736016769&set=pcb.2044292989350077
Tuyến
Metro Bến Thành - Suối Tiên bên cầu Sài Gòn 16 năm "trơ gan cùng tuế nguyệt"
- Ảnh CMC
.
https://www.facebook.com/photo?fbid=2044292676016775&set=pcb.2044292989350077
Chưa
làm đã đưa ra giá vé rất cụ thể, bất chấp đồng tiền chắc chắn sẽ trượt giá mạnh
sau cả chục năm, nếu may mắn làm xong đúng tiến độ năm 2035 - Ảnh Tin tức Việt
Nam
.
https://www.facebook.com/photo?fbid=2044292682683441&set=pcb.2044292989350077
Đề
xuất vị trí 26 ga đường sắt tốc độ cao Bắc Nam -
https://vnexpress.net/de-xuat-vi-tri-26-ga-duong-sat-toc...
.
https://www.facebook.com/photo/?fbid=2044292776016765&set=pcb.2044292989350077
Quảng
Bình là 1 trong 20 tỉnh thành dự kiếền đưởng sắt tốc độ cao 350km/g đi qua - Đồ
họa: Fanpage Quảng Bình.
No comments:
Post a Comment