Tập
Cận Bình bắt đầu nhượng bộ
03/10/2024
https://www.voatiengviet.com/a/tap-can-binh-bat-dau-nhuong-bo/7808210.html
Mỗi
năm Cộng sản Trung Quốc thường kỷ niệm ngày 1 tháng 10 bằng những cuộc diễn
binh rầm rộ. Năm nay họ chỉ biểu diễn một lễ chào cờ trước Thiên An Môn. Trong
bữa đại yến trước ngày “quốc khánh” Chủ tịch Tập Cận Bình còn báo động: “Con đường
trước mặt sẽ không dễ dàng, sẽ rất nhiều khó khăn, chướng ngại, và chúng ta sẽ
phải đối phó với những thử thách lớn như (con thuyền) trước sơn gió mạnh, sóng
lớn, kể cả giông bão.” Ông kêu gọi toàn dân phải “cảnh giác…, định kế hoạch đối
phó, hoàn toàn tin tưởng vào Đảng, vào quân đội, và nhân dân …”
https://gdb.voanews.com/a70722c5-b896-4591-98ad-ac49cf5f937c_w1023_r1_s.jpg
Hình
ông Tập Cận Bình tại buổi diễn hành kỷ niệm 70 năm ngày thành lập đảng Cộng Sản
Trung Quốc tại Bắc Kinh, tháng 10, 2019.
Theo
tin AP, hệ thống tuyên truyền của Trung Cộng vẫn tiếp tục thông báo các tin tức
kinh tế phấn khởi mà không nhắc đến những khó khăn như dân chúng bớt tiêu tiền
gây mối lo giảm phát, kinh tế trì trệ ảnh hưởng xấu ngay tới ngành xuất cảng;
trong tình trạng cạnh tranh ngày càng gắt gao với các nước khác cũng đua nhau
xuất cảng.
Trước
tình cảnh đó, Tập Cận Bình đã bắt đầu tỏ ra nhượng bộ, ít nhất, trên mặt lý
thuyết. Ông công nhận có một thứ gọi là “dân tiêu thụ” trong đời sống kinh tế!
Xưa nay, giới lãnh đạo Cộng sản quyết tín vào chủ nghĩa Mác, một lý thuyết kinh
tế chú trọng đến hệ thống sản xuất. Năm ngoái, trước cảnh kinh tế chậm tăng trưởng,
Thủ tướng Lý Cường (Li Qiang) công bố sẽ chi ra hơn một tỷ mỹ kim để nâng cấp
các nhà máy quốc doanh; nhưng không nói gì đến dân tiêu thụ. Ngay trong thời
gian bệnh Covid, trong khi chính phủ Mỹ tặng cho mỗi người dân đóng thuế mấy
ngàn mỹ kim, các nước Âu châu giúp các xí nghiệp trả lương cho nhân viên phải
nghỉ việc để họ tiếp tục tiêu thụ, thì Trung Cộng không có một biện pháp nào nhắm
giúp cho có thêm tiền xài.
Theo
Linette Lopez, trong bản tin Markets Insider ngày 20 tháng 1 năm 2024, số tiền
tiêu thụ của dân Trung Quốc chỉ chiếm 40 phần trăm Tổng Sản Lượng Nội Địa
(GDP), thấp 20% so với tỷ lệ trung bình 60% GDP trên thế giới; nhưng tỷ lệ tiền
đầu tư lại cao hơn 20% hơn các nước khác. Riêng ở Mỹ, dân tiêu thụ đóng góp gần
ba phần tư GDP, chỗ còn lại là phần chi tiêu của chính phủ và đổ ra để đầu tư.
Chủ trương đổ nhiều tiền cho các doanh nghiệp nhà nước đầu tư thực ra chỉ có
tác dụng nuôi dưỡng các cán bộ và đảng viên cộng sản nắm đầu các xí nghiệp quốc
doanh. Những người dân này chiếm địa vị ưu tiên hơn dân tiêu thụ! Theo một cuộc
phỏng vấn trong tháng Tám của Linette Lopez, nhà phân tích kinh tế Logan
Wright, thuộc nhóm Rhodium Group, nhận định rằng chính phủ Trung Cộng không đạt
được món tiền thâu đáng kể nào ngoài cách đánh thuế trên các xí nghiệp mà họ trợ
cấp để đầu tư!
Kinh
tế Trung Cộng đầu tư với tỷ lệ cao hơn nhưng sau khi đổi mới (tư bản hóa) gần
30 năm vẫn không hy vọng đuổi kịp kinh tế Mỹ vì “lợi suất đầu tư” thấp quá. Một
công ty tư nhân ở Mỹ bỏ ra một đô la lập nhà máy mới hy vọng lợi suất sẽ lên
10%, 20%, hoặc cao hơn. Các doanh nghiệp nhà nước của Bắc Kinh thường không đạt
được mức lời đó.
Trung
Ương Đảng Trung Cộng trong phiên họp gần đây kéo dài cả tuần lễ đã được nghe đủ
các thông tin kinh tế xấu trong tháng Tám. Theo bản tin Reuters, Ngân hàng BNP
Paribas ở Pháp nhận xét: “Hầu như Bộ Chính Trị đã cảm thấy kinh tế đang lâm
tình trạng khẩn cấp trong phiên họp vừa qua.” Reuters cho biết số lợi nhuận của
ngành sản xuất công nghiệp đã đi xuống. Số tiền bán lẻ còn đi lên nhưng, theo
các con số của Sở Thống kê Quốc gia (NBS, National Bureau of Statistics), tỷ lệ
gia tăng thấp hơn tháng Bảy. Dân chúng mất tin tưởng vào tương lai nên bớt tiêu
xài để tiết kiệm. Thị trường Lao động cũng bi quan, tỷ lệ thất nghiệp tại các
đô thị lên tới 5.3%, cao nhất trong sáu tháng vừa qua, vẫn theo Reuters. Đài
CNBC dẫn con số của NBS cho biết tỷ lệ thất nghiệp trong giới thanh niên lớp tuổi
16 đến 24 đã lên tới 18.8% trong tháng Tám, so với tỷ lệ 17.1% trong tháng Bảy.
CNBC dẫn lời giải thích của Đan Vương, kinh tế trưởng Ngân hàng Hằng Thịnh
(Hang Seng Bank), nói trong ba năm qua sinh viên tốt nghiệp khó kiếm việc vì
các dịch vụ tin học, các ngành xây dựng đang đi xuống.
Bộ
Chính Trị Trung Cộng phải đồng ý với Tập Cận Bình là cần thay đổi, bắt đầu chú
ý đến người dân tiêu thụ. Bắc Kinh đang chuẩn bị “vay tiền,” phát hành “công
trái đặc biệt” trị giá 2 ngàn tỷ đồng nguyên ($284.43 tỷ đô la, mỗi đô la Mỹ trị
giá bằng 7 đồng nguyên Trung Quốc). Một ngàn tỷ nguyên sẽ đem trợ giúp chính
quyền các địa phương. Từ trước đến nay, các tỉnh và thành phố thường chỉ bán đất
công thâu tiền cho ngân sách, rồi tới không còn đất để bán nữa, chỉ còn cách đi
vay. Họ sẽ được tặng ngàn tỷ đồng nguyên để trả nợ! Một tỷ đồng nguyên khác sẽ
dùng để giúp giới tiêu thụ. Chính phủ sẽ trợ cấp cho các gia đình có từ hai con
trở lên, mỗi đứa trẻ được lãnh 800 nguyên, khoảng $114 đô la một tháng – trừ đứa
con đầu. Đây là một hành động “cách mạng” trong ngân sách nhà nước, chiếm thêm
được cảm tình. Tuy nhiên, trong ngàn tỷ đồng đó cũng bị bớt đi, một số bị bớt để
giúp doanh nghiệp nhà nước tu sửa máy móc thiết bị. Thống đốc Ngân hàng Nhân
dân Phan Công Thắng (Pan Gongsheng, 潘功胜) đã giúp một tay khi
hạ thấp lãi suất và tăng lưu lượng tiền tệ thêm một ngàn tỷ đồng nguyên ($142.5
tỷ mỹ kim) và cắt 0.50% trong tỷ lệ tiền dự trữ bắt buộc của các ngân hàng.
Mark Williams, nhà kinh tế phụ trách vùng Á châu thuộc Capital Economics tiên
đoán các chương trình cứu cấp hai ngàn tỷ đồng nguyên đang bắt đầu có thể giúp
nâng GDP Trung Quốc tăng thêm được 0.4%.
Ông
Tập Cận Bình đã chịu nhượng bộ, bắt đầu trợ cấp dè dặt cho người tiêu thụ.
Nhưng ai cũng thấy Đảng cho tay này thì giật lại bằng bàn tay khác! Dân đang bất
mãn vì chính phủ quyết định nâng tuổi về hưu, bắt dân phải làm việc nhiều năm
hơn. Đàn ông đang được nghỉ hưu vào năm 60 tuổi, sẽ phải chờ đến tuổi 63; phụ nữ
lao động tay chân phải chờ tới 55 tuổi thay vì 50.
Mối
lo nặng nhất của Tập Cận Bình là thị trường địa ốc suy sụp. Để cứu các công ty
xây dựng, Tập Cận Bình mới ra lệnh các thành phố Thượng Hải, Thẩm Quyến thả lỏng
các điều kiện cho phép người dân mua nhà; các thành phố nhỏ sẽ làm theo. Đây là
kết quả một chủ trương đầy rủi ro. Hai chục năm qua, Bắc Kinh khuyến khích ngân
hàng cho vay dễ dãi, để công nhân xây cất có việc làm, nâng cao con số ghi nhận
trong GDP. Ngành địa ốc chiếm từ 25% đến 35% Tổng Sản Lượng Nội Địa, số cung
lên gấp đôi dân số, theo Linette Lopez, trong khi dân số Trung Quốc bắt đầu giảm
từ ba năm qua. Mấy năm nay, nhà cửa xây xong bắt đầu không bán được nữa. Giá
nhà cửa xuống khiến rất nhiều người trong giới trung lưu thua lỗ vì họ thường
dùng tiền tiết kiệm để mua nhà, hy vọng giá sẽ lên cao mãi. Trong tài sản của
dân Trung Hoa hơn 70% là các ngôi nhà. Khi cảm thấy giá trị tài sản xuống thấp,
người ta càng thấy phải giảm bớt tiêu thụ.
Một
chính sách dại rủi ro khác của Tập Cận Bình là tạo áp lực giảm bớt tầm quan trọng
của tư doanh, lo lấn áp quốc doanh. Đó là “gốc rễ của các khó khăn kinh tế hiện
nay,” theo giáo sư Trần Chí Vũ (Chen Zhiwu, 陈志武), dạy tài chánh ở Đại
học Hương Cảng (University of Hong Kong), nói với Katrina Northrop, báo The
Washington Post. Tờ báo này nêu lên các thí dụ chèn ép giới tư bản trong nước,
như vụ bắt bớ tỷ phú Hứa Gia Ấn (Xu Jiayin, 许家印) chủ công ty địa ốc
Hằng Đại (Evergrande. 恒大) bị phá sản. Vụ này kéo theo nhiều công ty lớn
khác, tất cả không những thua lỗ mà còn bị điều tra như tội phạm. Một thí dụ nổi
tiếng khác là năm 2020 Bắc Kinh đã ra lệnh cho Mã Vân (Jack Ma, 马云), chủ công ty
Alibaba, không tiến hành kế hoạch bán cổ phần trên thị trường quốc tế để gây vốn.
Hành động này mở đầu việc kiểm soát chặt chẽ các công ty tin học, một ngành
đang lên tại Trung Quốc và khắp thế giới. Mã Vân phải “lánh nạn,” đi ra nước mấy
năm liền. Từ tháng 10 năm 2023 ông sống tại Nhật Bản làm một giáo sư thỉnh giảng,
tại Đại học Đông Kinh.
Một
căn bản của nền kinh tế thị trường là tinh thần tôn trọng pháp luật; giới kinh
doanh phải biết chắc chắn quyền tư hữu được bảo đảm. Linette Lopez nhận định rằng
các nhà tỷ phú ở Trung Quốc cảm thấy tài sản của họ còn hay mất tùy theo chính
sách của Đảng. Nhiều công ty ngoại quốc lo lắng, giảm đầu tư hoặc rút bớt về nước.
Trung
Quốc đang phải đối đầu với ba mối lo kinh tế: Giới tiêu thụ mất tin tưởng nên bớt
tiêu xài; mối nguy “giảm phát” (giá sinh hoạt đi xuống, như đã diễn ra tại Nhật
Bản trong nhiều thập niên qua); và thị trường địa ốc suy sụp. Nhìn xa, còn mối
nguy dân số giảm, số người trong tuổi làm việc đi xuống còn số người già cần
lãnh hưu bổng thì tăng nhanh hơn. Nhưng đó là điều ông Tập Cận Bình không thể
làm gì để thay đổi.
----------------------
LIÊN
QUAN
Cầm
quyền 75 năm, liệu Đảng Cộng sản Trung Quốc có thể tồn tại trăm năm?
.
Tại
LHQ, Trung Quốc cảnh báo về ‘mở rộng chiến trường’ trong cuộc chiến ở Ukraine
.
Trung
Quốc trong chương trình nghị sự khi ông Biden gặp ông Tô Lâm
.
Sự
ủng hộ của Trung Quốc đối với cuộc chiến của Nga ‘đến từ cấp cao nhất’
No comments:
Post a Comment