Bầu cử Mỹ: Những cử
tri gốc Việt này bầu cho ai?
BBC News Tiếng Việt
24
tháng 10 2024
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cp393evp92no
Có
77% cử tri gốc Việt cho biết sẽ bỏ phiếu cho bà Kamala Harris trong khi chỉ có
20% bầu cho ông Donald Trump, theo khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu người Mỹ gốc
Á (AAPI) của Trường UC Berkeley (bang California).
Cựu
Tổng thống Donald Trump và ứng viên thượng nghị sĩ Hùng Cao nói chuyện với cử
tri gốc Việt tại nhà hàng Trường Tiền ở trung tâm Eden, thành phố Falls Church,
bang Virginia vào tháng 8/2024
Nước
Mỹ có hơn 2 triệu công dân gốc Việt, trong đó có khoảng 1,4 triệu người đủ điều
kiện bầu cử, theo Cục Thống kê Dân số Mỹ.
Vào
tháng 5/2023, một báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Pew (Mỹ) cho thấy về mặt
chính trị, nhóm cử tri gốc Việt khá khác biệt so với các nhóm cử tri gốc châu Á
khác.
Trong
khi có khoảng 34% ủng hộ Đảng Cộng hòa tính trên toàn bộ người Mỹ gốc Á, con số
đó trong cộng đồng người Việt gốc Mỹ lại là 51%.
Tuy
nhiên, một báo cáo mới được xuất bản vào tháng 10/2024 của AAPI lại cho thấy một
kết quả tương đối khác so với báo cáo trước đó của Pew.
AAPI
đã so sánh hai khảo sát trong hai năm bầu cử 2020 và 2024 và nhận thấy sự ủng hộ
dành cho Đảng Dân chủ của các cử tri gốc Việt tăng vượt bậc.
Theo
khảo sát vào tháng 9/2024 của AAPI, 42% cử tri gốc Việt là người theo Dân chủ
hoặc nghiêng về Đảng Dân chủ, 37% là người theo Cộng hòa hoặc nghiêng về Đảng Cộng
hòa, 19% không thuộc đảng nào.
Những
con số này trong năm 2020 lần lượt là 33%, 48% và 19%.
Đáng
chú ý, hồi tháng 4-5/2024, chỉ có 36% cử tri gốc Việt nói rằng họ sẽ bầu cử cho
ứng viên Dân chủ khi đó là Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên, đến tháng 9/2024,
77% cử tri cho biết họ sẽ bầu cho bà Harris.
Sự
ủng hộ dành cho cựu Tổng thống Donald Trump chỉ nằm ở mức 20%, thấp hơn một nửa
so với mức 48% năm 2020.
Khi ngày bầu
cử 5/11 cận kề, BBC News Tiếng Việt đã phỏng vấn một số cử tri gốc Việt để xem
họ bầu cho ai và những lý do nào đằng sau các lựa chọn đó.
Các
cử tri Mỹ gốc Việt đăng ký bầu cử tại tiểu bang Georgia vào tháng 9/2024
Hồ
Việt Anh, 30 tuổi, bang California
Ông
Hồ Việt Anh trong một chuyến về thăm quê ở Sài Gòn
Việt
Anh, một bác sĩ tâm lý, đã qua Mỹ từ năm 2004 và nhập tịch vào năm 2008. Lần đầu
tiên ông đi bầu là vào năm 2020 và đã chọn phe Dân chủ trong lá phiếu của mình.
Chia
sẻ lý do không đi bầu vào năm 2016, vị cử tri cho biết khi đó mình còn khá trẻ,
chưa quan tâm nhiều đến chính trị.
Từ
khi bắt đầu đi làm, ông mới chú ý nhiều hơn đến chính trường Mỹ.
Việt
Anh nhận thấy Đảng Dân chủ bảo vệ cho nhiều giá trị mà ông tin tưởng, đặc biệt
là những giá trị mà theo ông là thu hút với thế hệ trẻ, chẳng hạn như tập trung
vào phúc lợi xã hội hay hỗ trợ người nhập cư.
"Tuy
nhiên, trong đợt bầu cử năm nay, tôi không thực sự thấy ứng viên của phe nào
thuyết phục cả. Tôi sẽ bầu cho bà Harris phần nhiều là do tôi không thích ông
Trump," Việt Anh nói về lựa chọn của bản thân trong cuộc bầu cử 2024.
Vị
bác sĩ tâm lý đánh giá phó Tổng thống Kamala Harris chưa thật sự rõ ràng về mặt
chính sách và dấu ấn của bà trong bốn năm qua còn mờ nhạt.
Tuy
vậy, ông nghĩ rằng phó tổng thống có thể giành chiến thắng nhờ vào cộng đồng
LGBT, những người ủng hộ quyền phá thai hay sự mâu thuẫn giữa các sắc tộc trong
nước Mỹ.
"Nhiều
người thích Trump vì ông ta là doanh nhân nên họ nghĩ ông ta sẽ giải quyết được
các vấn đề kinh tế. Nhưng theo tôi, các chính sách của Trump chỉ mang tính tạm
thời và thường ưu tiên hơn cho các doanh nghiệp lớn."
Ông
Việt Anh mong vị tổng thống mới sẽ là một người có thể mang tính đại diện cho
hình ảnh của toàn nước Mỹ trước toàn thế giới.
Vấn
đề mà vị cử tri này muốn tổng thống thứ 47 ưu tiên giải quyết trước hết là sự
chia rẽ, phân cực bên trong nước Mỹ, không chỉ giữa hai đảng mà còn là về giữa
các cộng đồng, sắc tộc.
Đinh
Quỳnh Dao, 35 tuổi, bang Pennsylvania
Bà
Đinh Quỳnh Dao
Bà
Đinh Quỳnh Dao, một nhân viên công tác xã hội, đã sống ở Mỹ được khoảng 30 năm.
Là một người sinh sống và làm việc ở bang dao động quan trọng
bậc nhất trong năm bầu cử - bà
Dao cho biết mình cũng không theo một đảng nào cụ thể mà quan tâm nhiều hơn đến
việc ứng viên tổng thống là người như thế nào.
Năm
nay, bà và chồng dự kiến sẽ bầu cho cựu Tổng thống Donald
Trump.
Trong
hai lần bầu cử gần nhất, bà bỏ phiếu cho cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton vào
năm 2016 và cho bên thứ ba vào năm 2020.
"Năm
2020, tôi có đi xem phát biểu của cả Biden lẫn Trump nhưng không ấn tượng với
ai cả, nên tôi chọn cho người mà mình thích ở bên thứ ba," bà Dao nói.
Trả
lời cho câu hỏi vì sao lần này mình có thể bầu cho ông Trump, bà Dao cho biết
lý do lớn nhất là về vấn đề nhập cư bất hợp pháp.
"Những
người nhập cư bất hợp pháp từ các nước Trung Mỹ, Nam Mỹ đang được hưởng quá nhiều
quyền lợi, trong khi đó những người nhập cư hợp pháp, chẳng hạn như từ Việt
Nam, lại không có nhiều quyền lợi đến vậy.
"Nhiều
tiền thuế của người dân bị đem đi phục vụ cho nhóm người nhập cư bất hợp pháp
này. Họ quá đông, đôi khi nhà nước phải mướn khách sạn cho họ ở, mà Mỹ lại đang
mất việc làm nữa, không có việc làm cho những người này."
Năm
2016, tuy không bầu cho ông Trump nhưng bà ủng hộ ý tưởng về hàng rào biên giới
Mỹ-Mexico.
Cử
tri này quan sát thấy nhiều lao động nhập cư trái phép không những không đóng
thuế mà còn lợi dụng các quyền lợi mà chính phủ cung cấp, điển hình là chương
trình trợ cấp thực phẩm, thuốc men.
Một
lý do khác mà gia đình bà Dao muốn bầu cho cựu Tổng thống Donald Trump trong
năm nay là về vấn đề lạm phát, đặc biệt khi "giá trứng gà, giá xăng tăng
quá cao". Theo bà, kinh tế nước Mỹ dưới thời ông Trump tốt hơn dưới thời
ông Biden.
"Đúng
là đôi khi ông Trump hành xử như trẻ con, nhưng ông ấy là một người nói được
làm được, một người thẳng tính, khó bị bắt nạt trên trường quốc tế," bà
Dao nhận xét.
Joseph
Nguyễn, 35 tuổi, bang California
California
là bang có nhiều công dân Mỹ gốc Việt nhất với khoảng 800.000 người, theo số liệu
mới nhất của AAPI
Joseph
Nguyễn (tên nhân vật đã được thay đổi vì ông không được phép xuất hiện trên
truyền thông), nhân viên chính phủ liên bang, đã sống ở Mỹ 25 năm và luôn bỏ
phiếu cho Đảng Dân chủ kể từ khi đủ điều kiện bầu cử. Năm nay cũng không phải
là ngoại lệ.
Cử
tri này đã gửi phiếu bầu qua đường bưu chính chứ không đợi đến ngày 5/11 mới đi
bầu.
Ông
Joseph cho biết lựa chọn của ông đi ngược lại với toàn bộ gia đình.
Theo
ông quan sát, những cử tri Việt thế hệ trước thường bỏ phiếu "vì Việt Nam,
chẳng hạn như mối quan hệ Việt Nam-Trung Quốc mà họ thì tin các tổng thống Cộng
hòa sẽ cứng rắn với Trung Quốc hơn".
Vì
đã sang Mỹ từ nhỏ, ông Joseph quan tâm nhiều hơn đến các vấn đề thiết thực đối
với cuộc sống người Mỹ như giáo dục, bảo hiểm sức khỏe, thuế, bình đẳng hôn
nhân, bình đẳng giới hay quyền phá thai.
"Là
người theo Công giáo nên tôi không ủng hộ việc phá thai lắm. Nhưng tôi vẫn nghĩ
phụ nữ nên có quyền phá thai, họ nên là người quyết định làm gì với cơ thể
mình."
Dù
thừa nhận Mỹ đang có khủng hoảng về nhập cư trái phép, ông Joseph vẫn đánh giá
cao những nỗ lực của bà Harris lẫn Tổng thống Biden để giữ biên giới an toàn nhất
có thể.
Đối
với ông Trump, ông Joseph cho rằng những chính sách vị cựu tổng thống hứa hẹn
là không thực tế và "chỉ giúp những người siêu giàu như ông ta".
"Tôi
làm việc trong chính phủ nên tôi biết làm tổng thống vô cùng vất vả. Bà Harris
trẻ hơn nên sẽ có lợi thế hơn về sức khỏe," ông Joseph nói thêm.
Cử
tri này nhận định rằng Mỹ đang đổ tiền để "lo bao đồng" chuyện quốc tế
quá nhiều trong khi lại ít chú trọng đến các vấn đề nội địa. Ông mong tổng thống
thứ 47 sẽ quan tâm nhiều hơn tới các vấn đề trong nước, đặc biệt là y tế cho
người dân.
"Một
hộ gia đình dù có thu nhập 300.000-400.000 USD/năm đi chăng nữa, thì chỉ cần một
lần bệnh nặng thôi thì cũng dễ tán gia bại sản," ông Joseph nói.
Andy
Nguyễn, 44 tuổi, bang Texas
Texas
là tiểu bang có nhiều người Mỹ gốc Việt thứ hai toàn quốc với khoảng 325.000
người, theo số liệu mới nhất của AAPI
Andy
Nguyễn, kỹ thuật viên hóa chất, đã sống ở Mỹ gần 20 năm, là một người ủng hộ
lâu năm của Đảng Dân chủ. Trong những lần trước đó, ông Andy đều bầu cho ứng
viên của đảng này.
"Tôi
có ấn tượng tốt với những ứng viên Dân chủ trước đây, đặc biệt là ông Barack
Obama - người có nhiều bài phát biểu truyền cảm hứng."
Thế
nhưng, trong kỳ bầu cử năm nay, ông nói rằng gần như chắc chắn mình sẽ không bầu
cho bên nào cả:
"Ông
Trump là một người dính nhiều 'phốt', dù người ta đang tìm cách xóa chúng đi,
nhưng không có lửa thì làm sao có khói. Một người tốt thì không thể nào dính
nhiều tai tiếng như vậy được.
"Còn
bà Harris, trong suốt bốn năm qua, rõ ràng là bà biết sức khỏe ông Biden đi xuống
nhưng vẫn để yên cho ông ấy tranh cử mà không có động thái gì. Tôi nghĩ bà chỉ
là một phó tổng thống 'ngoan' chứ không có cái 'hồn' nên tôi không bầu."
Vị
kỹ thuật viên ngành hóa chất khẳng định ông chỉ đi bầu khi tin rằng ứng viên đó
xứng đáng với chiếc ghế tổng thống.
Về
kỳ vọng cho vị tổng thống mới, ông Andy Nguyễn mong đó sẽ là người ưu tiên giải
quyết lạm phát, thực trạng sinh hoạt phí tăng phi mã.
"Đối
với người trẻ, mua được một ngôi nhà hiện nay như một giấc mơ xa vời."
Dù
nhiều cử tri cho rằng ông Trump chính là sự lựa chọn phù hợp để giải các bài
toán về lạm phát, ông Andy lại không nghĩ vậy.
"Tôi
thấy Trump là một người tự mãn. Dù khi đọc cuốn sách mà Trump viết lúc còn là
doanh nhân, tôi thấy ông ta có những tư duy hay, xét trên khía cạnh kinh doanh,
nhưng từng đó là chưa đủ để làm tổng thống."
Cử
tri này cũng bày tỏ hy vọng nhà lãnh đạo mới của nước Mỹ sẽ xử lý tốt các cuộc
xung đột hiện nay trên thế giới.
"Có
thể chưa giải quyết dứt điểm được ngay nhưng tôi mong tổng thống mới có thể
giúp giảm nhiệt các xung đột đi phần nào, chẳng hạn như tổ chức các cuộc đối
thoại hòa bình," ông Andy nói.
Hà
Thúc Thi Minh, 58 tuổi, bang California
Bà
Hà Thúc Thi Minh
Hà
Thúc Thi Minh, quản lý dây chuyền sản xuất ngành công nghệ, là một người ủng hộ
lâu năm của Đảng Cộng hòa.
Hôm
19/10, bà Minh đã gửi lá phiếu để bầu của mình - với sự lựa chọn giống như bà
đã làm vào hai năm bầu cử 2016 và 2020.
Tuy
là người theo phe Cộng hòa, nhưng bà Minh vẫn có ngoại lệ, nếu thấy người đó xứng
đáng và có thể đem lại những điều tốt nhất cho nước Mỹ.
"Tôi
từng bầu cho ông Bill Clinton (tổng thống thứ 42 của Mỹ)," bà Minh nói.
Về
lý do chọn ông Trump trong cả ba năm bầu cử, bà Minh nghĩ rằng vị cựu tổng thống
là một doanh nhân nên ông có thể giải quyết tốt các vấn đề liên quan đến nền
kinh tế Mỹ, đặc biệt là vấn đề công ăn việc làm.
Bà
cũng tán thành việc ông Trump đánh thuế mạnh lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.
Thêm
vào đó, thái độ cứng rắn của vị cựu tổng thống đối với làn sóng nhập cư ở biên
giới phía nam là một lý do đủ sức thuyết phục khác để lấy lá phiếu của bà Minh.
Cử
tri này cảm thấy bất an vì tình trạng trộm cướp quanh khu vực mình sinh sống xuất
hiện nhiều hơn so với trước kia, mà theo bà là có một phần nguyên nhân từ quản
lý yếu kém trong vấn đề nhập cư.
Theo
khảo sát vào tháng 9/2024 của AAPI, 76% cử tri gốc Việt xem các vấn đề liên
quan tới nhập cư là "cực kỳ quan trọng" đối với quyết định bỏ phiếu của
họ.
"Nếu
ứng viên Đảng Dân chủ là một người tốt hơn ông Trump thì tôi sẽ bầu cho người
đó. Nhưng tôi thấy bà Harris vẫn còn thiếu kinh nghiệm," bà Minh nói thêm.
'Cử
tri gốc Việt chia rẽ'
Trong bài viết gửi BBC News Tiếng
Việt từ bang Washington, Mỹ, tác giả Võ Ngọc Ánh nhận định ứng viên Cộng hòa
đang "mang đến không khí căng thẳng trong các gia đình, hội đoàn người Việt"
trong cuộc bầu cử năm nay.
Tác
giả chỉ ra nhiều thành viên trong các gia đình gốc Việt đã xích mích với nhau
khi không ủng hộ ứng viên giống nhau. Có cử tri còn bị cả hội đoàn xa lánh, cô
lập chỉ vì không bầu cho ông Trump giống những người còn lại.
Bản
thân tác giả cũng bị một số đồng hương "ngưng cộng tác trong công việc
chung khi tôi trở thành người điều phối cho cả nhóm vì việc không ủng hộ ứng
viên giống họ trong bầu cử tổng thống ở Mỹ".
Các
cử tri gốc Việt mà BBC phỏng vấn ở trên cũng cho biết họ cũng hạn chế bàn luận
về chính trị với các thành viên gia đình vì lo ngại xảy ra mâu thuẫn.
Như
ông Hồ Việt Anh và ông Joseph Nguyễn, những cử tri trẻ tuổi ủng hộ Đảng Dân chủ
ở bang California, cũng nhận thấy quan điểm chính trị của bản thân "ngược
dòng với gia đình".
Họ
cho rằng việc trưởng thành, lớn lên tại Mỹ khiến họ suy nghĩ khác so với thế hệ
trước.
-----------------------------
Tin
liên quan
·
Taylor Swift tác động
ra sao tới bầu cử Mỹ?
21
tháng 10 năm 2024
·
Bầu cử Mỹ: Những
tranh cãi về người nhập cư
16
tháng 10 năm 2024
·
Trump hay Harris? Người
Trung Quốc muốn gì từ cuộc bầu cử Mỹ 2024?
14
tháng 10 năm 2024
·
Cuộc đời ông Donald
Trump: từ bất động sản đến chính trị
22
tháng 10 năm 2024
·
'Trump được Chúa Trời
phái xuống trần gian'
23
tháng 10 năm 2024
·
Donald Trump và
Kamala Harris ngang ngửa – ‘bất ngờ tháng 10’ sẽ tác động ra sao?
6
tháng 10 năm 2024
No comments:
Post a Comment