Cuba
có thực sự là tai mắt của Trung Quốc ở cửa ngõ nước Mỹ ?
Anh Vũ - RFI
Đăng ngày: 12/06/2023 - 16:31
TRUNG QUỐC -CUBA- MỸ - DO THÁM – Nhật báo Mỹ Wall Street Journal phát
giác việc Bắc Kinh đã đạt được thỏa thuận với La Habana về việc xây dựng một trạm
do thám trên đất Cuba nằm cách biên giới với nước Mỹ khoảng 100 km. Một cơ sở
gián điệp như vậy có thể sẽ là một hiểm họa an ninh cho Washington. Những ngày
qua thông tin này đã gây không ít ồn ào trong dư luận quốc tế, cũng như thu hút
sự chú ý của giới phân tích chính trị.
https://s.rfi.fr/media/display/a24def4e-0929-11ee-8a8a-005056bfb2b6/w:980/p:16x9/000_1H1044.webp
Ảnh tư liệu: Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (P)
và đồng nhiệm Cuba Bruno Rodriguez họp báo sau cuộc hội đàm tại Điếu Ngư Đài, Bắc
Kinh, 29/05/2019. AFP - FLORENCE LO
Tất cả các bên liên quan đều nhanh chóng phủ nhận thông tin. Trung Quốc,
Cuba và cả Mỹ đều nói không biết gì về một « căn cứ gián điệp bí mật »
mà Bắc Kinh thể sẽ xây dựng ở Cuba. Trong khi nhật báo Wall Street Journal,
trong một bài viết đăng hôm 08/06 vừa qua dẫn nguồn « các quan chức
Mỹ nắm rõ hồ sơ tuyệt mật » khẳng định điều ngược lại. Theo nhật
báo Mỹ, Trung Quốc và Cuba đã ký thỏa thuận về nguyên tắc, dự trù chi «
hàng tỷ đô la » cho La Habana để được phép xây dựng một trạm nghe lén
với những thiết bị cực kỳ hiện đại trên hòn đảo này. Wall Street Journal cho biết,
cơ sở này có khả năng thu được đủ các loại thông tin liên lạc, từ cuộc gọi điện
thoại, thư điện tử đến các dữ liệu truyền qua vệ tinh.
Nhưng thông tin của Wall Street Journal ngay lập tức đã thu hút sự chú ý
của giới chuyên gia phân tích chính trị. « Nếu tin này được xác nhận,
thì đó sẽ là chuyện rất nghiêm trọng đối với an ninh của nước Mỹ, bởi cơ sở chỉ
nằm cách bang Florida của nước Mỹ khoảng 100km, sẽ có thể do thám toàn bộ phía
nam Hoa Kỳ, nơi đặt nhiều cơ sở quân sự », theo nhận định của ông
Anurag Mishra, chuyên gia về quan hệ quốc tế của Hoa Kỳ, thuộc cơ quan nghiên cứu
an ninh quốc tế Team for the Study of Security (ITSS) Verona.
Về phần chính giới Mỹ, các nghị sĩ của Ủy Ban Tình báo của Thượng Viện
cũng tỏ ra lo lắng về viễn cảnh một cơ sở gián điệp như vậy được dựng lên ngay
trước cửa ngõ nước Mỹ. Trong một tuyên bố chung, các nghị sĩ của ủy ban nói
trên khẳng định : « Chúng tôi vô cùng hoang mang về thông tin cho
biết La Habana và Bắc Kinh hợp tác nhắm vào Hoa Kỳ và nhân dân của chúng
ta ».
Theo giới quan sát, dù không được xác nhận, nhưng dự án hợp tác Cuba-
Trung Quốc này có những logic nhất định. Trong thời kỳ chiến tranh lạnh, Liên
Xô đã có những cơ sở do thám điện tử trên lãnh thổ Cuba. Giờ đây Trung Quốc
thay chân Liên Xô, mở rộng sự hiện diện quân sự ở khắp nơi trên địa cầu. Bắc
Kinh và La Habana có mối quan hệ ngoại giao rất khăng khít. Hợp tác giữa hai nước
nhanh chóng mở rộng ra nhiều lĩnh vực quân sự. Sau khi Liên Xô sụp đổ, Cuba mất
nguồn viện trợ lớn rơi vào tình trạng khốn đốn về kinh tế. Trung Quốc đã ra tay
giúp đỡ Cuba trong mọi lĩnh vực. Bắt đầu từ năm 2015, quan hệ quân sự giữa
hai nước không ngừng được tăng cường trên nhiều lĩnh vực.
Chuyên gia về các vấn đề an ninh của Trung Quốc thuộc viện ITSS, Ho
Ting Bosco Hung phân tích : « Quan hệ giữa Cuba và Hoa Kỳ hiện
đang rất xấu, nhất là từ khi Washington quyết định đưa Cuba trở lại danh sách
đen những quốc gia hỗ trợ khủng bố (12/01/2021). Trung Quốc chắc chắn sẽ lợi dụng
khai thác mối quan hệ thù địch này ». Một điều kiện thuận lợi khác để
Bắc Kinh nắm bắt cơ hội đó là chế độ ở 2 nước có sự gần gũi về mặt ý thức
hệ.
Thách
thức địa chính trị và kinh tế
Trung Quốc có mọi lợi ích trong việc xây dựng một "trạm gián điệp"
ở Cuba. Đầu tiên vì lý do địa chính trị. "Đặt bước chân đầu tiên
lên lục địa Mỹ là rất quan trọng, bởi vì bất kỳ cuộc xung đột hay đọ sức,
có sự can dự của Trung Quốc, ở Đài Loan hay Biển Đông thì đều có khả năng
Mỹ can thiệp. Vì thế mà điều quan trọng với Bắc Kinh là tìm hiểu càng nhiều
càng tốt về khả năng quân sự của Hoa Kỳ", chuyên gia Ho Ting
Bosco Hung nhận định. Theo ông, một cơ sở nghe lén sẽ giúp chế độ Trung
Quốc có được thông tin cần thiết để "biết sẽ phải trả giá như thế
nào nếu Bắc Kinh quyết định phát động một cuộc chiến tranh".
Bên cạnh đó, đặt được tai mắt ở Cuba còn có thể mang lại lợi thế kinh tế.
Chuyên gia Anurag Mishra được trích dẫn ở trên nhận định : « Ở
Trung Quốc, Nhà nước và các tập đoàn lớn phối hợp với nhau rất khôn khéo. Nếu
trạm nghe lén đó cho phép do thám các doanh nghiệp ở Texas hay Florida, các
thông tin thu được chắc chắn hấp dẫn cho cuộc cạnh tranh của Trung Quốc ».
Có thể Bắc Kinh cũng nhận thấy đã đến lúc cần phải trang bị những vũ khí
tương tự như Hoa Kỳ có trong cuộc chiến gián điệp. Rosemary Foot, chuyên gia về
quan hệ Mỹ-Trung thuộc St. Antony's College Oxford cho rằng « không
có gì nghi ngờ nếu dự án nói trên có thực, Trung Quốc sẽ biện minh bằng cách nhắc
lại rằng Washington cũng có thỏa thuận tình báo với Đài Loan, như thế có nghĩa
là Hoa Kỳ cũng có các trạm nghe lén đặt sát cạnh Trung Quốc ». Như vậy
Bắc Kinh chơi ngang bằng với đối thủ Mỹ.
Những “ phát lộ “của Wall Street Journal cũng dính dáng đến Cuba. Chuyên
gia Anurag Mishra nhận xét , “ vấn đề Cuba không được ghi trong lịch
trình ưu tiên của tổng thống Mỹ Joe Biden”. Giả thuyết về sự cộng tác giữa
Bắc Kinh và La Habana trong lĩnh vực tình báo nhắc nhở Nhà Trắng rằng buông lơi
hồ sơ Cuba sẽ nguy hiểm.
Lại
trước chuyến đi Trung Quốc của Blinken ?
Ngay cả khi những đồn đoán xung quanh trạm nghe lén này được chứng minh
là vô căn cứ đi chăng nữa thì các thông tin bung ra thế này vẫn sẽ khiến
Hoa Kỳ phải chú ý và cảnh giác nhiều hơn nữa trong hoạt động thông tin
liên lạc đề phòng trường hợp trạm nghe lén của Trung Quốc tại Cuba tồn tại.
Chi tiết khiến các nhà quan sát chú ý và thắc mắc là thời điểm thông tin
được tung ra. Vụ việc gần đây cũng liên quan đến các hoạt động gián điệp của
Trung Quốc gây nhiều ồn ào trên truyền thông, vẫn được gọi là vụ « khí
cầu gián điệp », bung ra từ hồi tháng Hai năm nay. Vào thời điểm
đó, ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken đã phải hủy chuyến công du Trung Quốc để phản
đối điều mà ông coi là hành động gây hấn của Bắc Kinh.
Chuyến đi phải hoãn đó đã được lên kế hoạch lại vào cuối tháng 6 này. Nói
một cách khác , « người ta có thể thắc mắc liệu có phải các
tin đồn này nhằm phá chuyến đi (của ông Blinken)», chuyên gia Rosemary Foot
nhấn mạnh. Bài báo của Wall Street Journal dù sao cũng sẽ « nuôi dưỡng
tâm lý chống Trung Quốc ở Hoa Kỳ. Điều này sẽ làm phức tạp thêm mọi sáng kiến
nhằm cải thiện quan hệ Mỹ-Trung », chuyên gia Ho ting Bosco Hung nhận
xét.
Cuối cùng dù có căn cứ hay không thì thông tin trên sẽ buộc Washington phải
có phản ứng. Đôi khi tìm được cách chống lại hiểm họa vô hình còn phức tạp hơn
là chống lại mối đe dọa có thực.
(Theo france24.com)
---------------------------
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
Trung
Quốc lập cơ sở dọ thám Mỹ ở Cuba từ 2019
Báo
Mỹ: Trung Quốc dự trù lập một căn cứ gián điệp ở Cuba
No comments:
Post a Comment