Quan
hệ quân sự Mỹ-Trung giá lạnh: Hai bên có nói chuyện với nhau?
28/06/2023
Trong bối
cảnh tăng cường triển khai quân sự trên khắp Đông Á, cuộc đối thoại quốc phòng
cấp cao giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ vẫn bị đóng băng. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony
Blinken không đạt được bất kỳ tiến triển nào về vấn đề này trong chuyến thăm Bắc
Kinh vào tuần trước. Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin đã cố gắng nói
chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lý Thượng Phúc trong một hội nghị quốc
phòng ở Singapore trong tháng này, nhưng không gì hơn một cái bắt tay.
https://gdb.voanews.com/08910418-b0d5-430f-b822-ff451be8096a_w1023_r1_s.jpg
Bộ
trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lý Thượng Phúc phát biểu tại Đối thoại Shangri-La ở
Singapore ngày 4/6/2023.
Tình
hình hiện nay ra sao?
Tướng Lý,
được bổ nhiệm vào tháng 3 năm nay, vẫn bị Mỹ chế tài vì vai trò của ông trong
thương vụ mua vũ khí năm 2017 từ nhà xuất khẩu vũ khí lớn nhất của Nga, Rosoboronexport.
Các quan chức Trung Quốc đã nhiều lần nói rằng họ muốn các biện pháp trừng phạt
được áp đặt vào năm 2018 được dỡ bỏ để tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc thảo
luận.
Ông Lý và
các quan chức cấp cao khác cũng nói rằng họ muốn có dấu hiệu “tôn trọng lẫn
nhau” từ Mỹ - giảm bớt hoạt động tuần tra và giám sát ngoài khơi bờ biển Trung
Quốc và chấm dứt bán vũ khí cho Đài Loan. Cả hai điều đó sẽ không xảy ra. Căng
thẳng có từ trước khi ông Lý được bổ nhiệm, với việc Bắc Kinh hủy bỏ ba con đường
liên lạc quân sự vào tháng 8 năm 2022 để phản đối chuyến thăm Đài Loan của Chủ
tịch Hạ viện lúc đó là bà Nancy Pelosi. Điều này đã làm thất bại các cuộc đàm
phán lên kế hoạch giữa các bộ chỉ huy, sự phối hợp chính sách quốc phòng thông
thường và các cuộc tham vấn quân sự hàng hải, bao gồm các vấn đề an toàn hoạt động.
Một quan
chức quốc phòng cấp cao của Hoa Kỳ, phát biểu với điều kiện giấu tên, cho biết
kể từ năm 2021, Trung Quốc đã từ chối hoặc không phản hồi hơn chục yêu cầu đàm
phán với Ngũ Giác Đài và gần 10 yêu cầu tham gia ở cấp độ làm việc.
Các nước
trong khu vực đang theo dõi chặt chẽ, với một số lo ngại bị lôi kéo vào một cuộc
xung đột rộng lớn hơn hoặc buộc phải chọn bên giữa Mỹ-Trung.
Các sĩ
quan quân đội đang phục vụ và đã nghỉ hưu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc
thông tin liên lạc thông suốt ngoài các nhà lãnh đạo chính trị, trước những
nguy cơ tính toán sai lầm trong tác chiến.
Đóng
ang sâu như thế nào?
Đáng kể,
nhưng không phải hoàn toàn. Các nhà ngoại giao và nhà phân tích Trung Quốc nói
rằng các tùy viên quân sự tại các Tòa đại sứ ở Bắc Kinh và Washington vẫn có thể
gặp gỡ các quan chức - một yếu tố quan trọng trong giao tiếp thông thường.
Liên lạc
quân sự thường lệ giữa tàu với tàu và máy bay với máy bay vẫn diễn ra và, theo
ba nhà ngoại giao quen thuộc với tình hình, thường là chuyên nghiệp ở mức cơ bản.
Tuy nhiên, tại những thời điểm căng thẳng, nó còn nguy hiểm hơn.
Các quan
chức tình báo quân sự cấp cao của Trung Quốc cũng đã tham gia một cuộc họp bí mật
của các điệp viên khu vực tại Singapore vào đầu tháng này - một phiên họp bao gồm
Giám đốc Tình báo Quốc gia Hoa Kỳ Avril Haines.
Tương
lai như thế nào?
Washington
sẽ vẫn thúc đẩy đối thoại quân sự - đó không phải là phần thưởng mà là điều cần
thiết, ông Austin nói trong tháng này - nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy
Hoa Kỳ sắp dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với ông Lý. Và những thay đổi đối với việc
triển khai quân của Hoa Kỳ tới Đông Á hoặc một sự thay đổi đáng kể trong lập
trường của họ đối với Đài Loan thậm chí còn khó xảy ra hơn.
Với việc
ông Lý sẽ phục vụ nhiệm kỳ 5 năm, một số nhà phân tích Trung Quốc cho rằng Mỹ sẽ
không thể thúc đẩy các cuộc đàm phán với các quan chức quân sự cấp trên hoặc cấp
dưới của ông.
Ông Zhou
Bo, một đại tá cấp cao của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc PLA đã nghỉ
hưu và là thành viên cấp cao tại Đại học Thanh Hoa của Bắc Kinh, nói: “Việc Mỹ
trừng phạt ông Lý giống như một con hổ cản đường.”
Quan chức
cấp cao của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Yang Tao cũng nhấn mạnh chế tài đối với
ông Lý trong tuần này, nói với Reuters tại một cuộc họp báo rằng đó là “một
trong những lý do khiến chúng ta không thể có các cuộc trao đổi quân đội với
quân đội. Trước tiên, Mỹ cần loại bỏ trở ngại này”.
Một số nhà
phân tích quốc phòng nói rằng trong ngắn hạn, các cuộc thảo luận thường xuyên
giữa các chỉ huy chiến trường sẽ xây dựng lòng tin và giảm bớt căng thẳng.
Một quan
chức khác của Hoa Kỳ nói rằng người đứng đầu Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình
Dương, Đô đốc John Aquilino, đã có một yêu cầu thường trực để nói chuyện với
người đồng cấp Trung Quốc, Tư lệnh Quân khu phía Đông, Tướng Lin Xiangyang,
nhưng cuộc trò chuyện vẫn chưa diễn ra. Quan chức này cho biết một số tương tác
cấp thấp hơn với quân đội Trung Quốc vẫn tiếp tục.
Về lâu
dài, Ngũ Giác Đài mong muốn giao tiếp sâu rộng với Trung Quốc về các vấn đề chiến
lược rộng lớn hơn, đặc biệt là việc tăng cường vũ khí hạt nhân của nước này,
nhưng có những dấu hiệu khó khăn phía trước.
“Vẫn chưa
rõ làm thế nào giới lãnh đạo và những người ra quyết định (Trung Quốc) chấp nhận
tiền đề đằng sau sự ổn định chiến lược, bao gồm cả lợi ích của ổn định khủng hoảng
và thông tin liên lạc,” phúc trình thường niên về Trung Quốc của Ngũ Giác Đài
cho biết vào tháng 11 năm ngoái. “Các quan chức (Trung Quốc) đã do dự trong việc
tham gia vào các vấn đề hạt nhân, không gian mạng và không gian vì nó liên quan
đến việc giảm thiểu rủi ro chiến lược trong đối thoại chính thức hoặc không
chính thức, đặc biệt là trong các kênh quốc phòng.”
Tại
Singapore trong tháng này, Tướng Lý nói với cử tọa gồm các đối tác và học giả
trong khu vực rằng Trung Quốc vẫn cởi mở với mối quan hệ quân sự nhưng “nguyên
tắc cơ bản” phải là tôn trọng lẫn nhau.
Ông nói, nếu
không có điều đó, “thì thông tin liên lạc của chúng ta sẽ không hiệu quả”.
------------------------
LIÊN
QUAN
Tập,
Blinken đồng ý ổn định quan hệ Mỹ-Trung trong cuộc hội đàm hiếm hoi ở Bắc Kinh
Chủ
tịch Tập nói với tỷ phú Bill Gates: Hoan nghênh công nghệ AI của Mỹ ở Trung Quốc
Tại
sao các cuộc chạm trán nguy hiểm Mỹ-Trung sẽ vẫn tiếp diễn?
---------------------
CÁC
TIN KHÁC
YouTube
xóa 3 ‘vlogger’ nghi tuyên truyền cho Triều Tiên
Các
nghị sĩ Cộng hòa kêu gọi Mỹ hủy thỏa thuận khoa học với Trung Quốc
No comments:
Post a Comment