Độc lập tư tưởng như đối tượng của giáo dục
Tác giả: Albert Einstein*
Người dịch: Nguyễn Văn Khoa
12.5.23
http://www.phantichkinhte123.com/2023/05/oc-lap-tu-tuong-nhu-oi-tuong-cua-giao.html#more
Dạy con người một chuyên môn
là không đủ. Bởi qua đó, hắn có thể trở thành một loại máy hữu
dụng, nhưng không phải là một nhân cách được phát triển hài
hòa. Điều thiết yếu là học viên phải có được một sự hiểu biết và một cảm
thức sống động về giá trị. Hắn phải có được một ý thức sâu sắc về
cái tốt, cái đẹp của đạo đức. Nếu không, hắn ta — với mớ tri thức chuyên môn của
mình — sẽ giống một con chó được huấn luyện giỏi, hơn là một
con người được phát triển hài hòa. Hắn phải học để hiểu các động cơ, những ảo
tưởng và những đau khổ của người đời, để có được mối quan hệ thích hợp với mỗi
cá nhân đồng loại, và với toàn thể cộng đồng người.
Những điều quý giá này phải được
trao truyền đến thế hệ trẻ hơn thông qua sự tiếp xúc cá nhân với những
người giảng dạy, chứ không phải qua sách giáo khoa — hay ít ra không thông
qua chúng như kênh chính. Về cơ bản, đây là điều căn bản cho sự hình thành, và
bảo tồn nền văn hóa của nhân loại. Đấy là điều tôi luôn mang trong tâm khảm khi
đề xuất rằng các bộ môn “nhân văn” là quan trọng, chứ không phải chỉ là những
chuyên ngành khô khan trong các lĩnh vực lịch sử và triết học.
Sự chú trọng quá nhiều vào hệ
thống cạnh tranh, và sự chuyên môn hóa quá sớm
trên cơ sở lợi ích tức thời, thường giết chết cái tinh thần trên đó tất cả đời
sống văn hóa, kể cả tri thức chuyên môn, đều phụ thuộc.
Điều quan trọng sống còn cho một
nền giáo dục có giá trị là tư duy phê phán độc lập phải được phát triển ở
mọi thanh niên, một sự phát triển bị đe dọa rất nhiều bởi sự nhồi nhét vào
đầu óc họ, những môn học vừa quá đa tạp vừa quá biến đổi. Sự quá tải nhất thiết
phải dẫn đến bệnh hời hợt, sự nông cạn. Việc giảng dạy cần được thực hiện sao
cho những gì nhà trường cung cấp phải được xem là một món quà có giá trị, chứ
không phải là một phận sự khó nhọc.
Albert Einstein,
Education For Independant Thought,
New York Times, 5-10-1952.
Nguồn: Độc lập tư tưởng như đối tượng của giáo dục (A.
Einstein, 1952), Viện Giáo Dục IRED,
15-09-2022
No comments:
Post a Comment