RFA
10.05.2023
https://www.rfa.org/vietnamese/special/country-behind-bars/index.html
Tình hình
nhân quyền Việt Nam trong ba năm trở lại đây bị các tổ chức nhân quyền quốc tế
đánh giá là đang xấu đi nghiêm trọng với việc hàng loạt các nhà hoạt động xã hội,
Facebookers bị bắt giam. Đài Á Châu Tự Do tổng hợp những dữ liệu về những tù
nhân lương tâm tại Việt Nam trong giai đoạn từ năm 2020 đến cuối năm 2022.
Tù Nhân Lương
Tâm qua các năm 2020-2022
Số người bị bắt
2020
: 76 người
2021
: 45 “
2022
: 32 “
Số người bị xét xử
2020
: 59 người
2021
: 42 “
2022 :
38 “
Tổ chức
Theo dõi Nhân quyền Quốc tế (Human Rights Watch) ước tính, hiện Hà Nội đang giam giữ ít nhất khoảng 150 tù chính trị. Ước tính về số tù nhân lương tâm đang bị giam giữ ở Việt Nam khác
nhau tùy theo nguồn số liệu. Chính phủ Việt Nam luôn khẳng định Việt Nam không
có tù chính trị, chỉ có những người vi phạm pháp luật.
.
Quyền đất đai bị tước đoạt
Năm 2020 là năm có nhiều người bị bắt nhất so
với hai năm 2021 và 2022 với tổng số người bị bắt là 76 người. Con số này trong
các năm 2021 và 2022 là 45 và 32 người. Khoảng một nửa số người bị bắt trong
năm 2020 liên quan đến vấn đề đất đai.
Năm 2020 là năm xảy ra vụ cưỡng chế đất gây chết
người ở xã Đồng Tâm, ngoại thành Hà Nội. Khoảng 3.000 công an được điều động đến
địa phương để cưỡng chế một khu đất nông nghiệp đang tranh chấp giữa người dân
và chính quyền vào ngày 9/1/2020.
Hậu quả của vụ cưỡng chế đã khiến bốn người chết
bao gồm ba công an và một người dân là cụ Lê Đình Kình, 82 tuổi, người được cho
là thủ lĩnh của người dân Đồng Tâm trong vụ tranh chấp đất này. Vụ việc đã dẫn
đến việc bắt giữ 29 người dân Đồng Tâm với những cáo buộc tội “giết người” và
“chống người thi hành công vụ”. Hai người trong số này bị kết án tử hình về tội
“giết người”. Toà phúc thẩm vào ngày 9/3/2021 đã tuyên y án “tử hình" đối
với hai người dân Đồng Tâm.
VIDEO : Toàn cảnh khủng
hoảng Đồng Tâm
https://www.youtube.com/watch?v=E4XsMdlBrBs
Vụ Đồng Tâm đã khiến dư luận quốc tế quan tâm,
yêu cầu chính quyền phải có điều tra minh bạch và khách quan. Những người hoạt
động về quyền đất đai góp phần đưa sự việc ra ánh sáng đã lần lượt bị bắt trong
cùng năm bao gồm cả ba người trong một gia đình là bà
Cấn Thị Thêu và hai con là Trịnh Bá Tư, Trịnh Bá Phương. Một nhà hoạt động về quyền đất đai khác thường xuyên đưa tin về vụ việc
cũng bị bắt cùng năm là bà Nguyễn
Thị Tâm.
Nhà báo Phạm
Đoan Trang, người tham gia viết Báo cáo Đồng Tâm, đưa sự việc ra quốc tế, cũng bị
chính quyền bắt giam cùng năm.
.
Đàn áp nhà báo
Trong giai đoạn ba năm qua, một loạt các nhà
báo cũng là các đối tượng bị chính quyền đàn áp mạnh tay.
Báo cáo của
Tổ chức Phóng viên Không biên giới (RSF) công bố hồi cuối năm 2022 cho thấy Việt
Nam vẫn đang giam giữ ít nhất 39 nhà báo, và là một trong năm quốc gia cầm tù
nhiều nhà báo nhất thế giới.
Thống kê của RFA trong giai đoạn 2020 – 2022
cho thấy, chính quyền Việt Nam đã bắt giữ ít nhất 16 nhà báo. Mười bốn người
trong số này bị cáo buộc vi phạm các Điều 117 (Tuyên truyền chống Nhà nước) và
Điều 331 (Lợi dụng các quyền dân chủ) thuộc Bộ luật Hình sự.
Hội Báo Sạch :
Nguyễn
Thanh Nhã : bị bắt
ngày 20/4/2021 theo điều 331
Trương Châu
Hữu Danh : bị bắt ngày 17/12/2020 theo điều 331
Đoàn Kiên
Giang : bị bắt ngày 20/4/2021 theo điều 331
Lê Thế Thắng : bị bắt ngày 17/12/2020 theo điều
331
Nguyễn Phước
Trung Bảo : bị bắt ngày 20/4/2021 theo điều 331
Đáng chú ý, trong ba năm này, chính quyền Việt
Nam đã bắt và kết án một blogger của Đài Á Châu Tự Do là Nguyễn Tường Thụy với
án tù 11 năm theo Điều 331. Một blogger khác của RFA là Nguyễn Lân Thắng bị
chính quyền bắt giữ hôm 5/7/2022 với cáo buộc vi phạm Điều 117.
Hiện, chính quyền Việt Nam đang giam giữ bốn
blogger/cộng tác viên của Đài Á Châu Tự Do bao gồm: blogger
Nguyễn Tường Thụy, blogger Nguyễn Lân Thắng, blogger Trương Duy Nhất, cộng tác
viên Nguyễn Văn Hóa.
Hội Nhà Báo Độc Lập Việt Nam :
Nguyễn Tường
Thụy : bị bắt ngày 23/5/2020 theo điều 117
Lê Hữu Minh
Tuấn : bị bắt ngày 6/12/2020 theo điều 117
Các Nhà Báo Khác :
Phạm Chí Thành : bị bắt ngày 21/5/2020 theo điều
117
Lê Trọng Hùng : bị bắt ngày 29/3/2021 theo điều
117
Võ Hoàng Thơ : bị bắt ngày 4/10/2021 theo điều
331
Phạm Đoan
Trang : bị bắt ngày 6/10/2020 theo điều 88 BLHS cũ
Nguyễn Hoài
Nam : bị bắt ngày 2/4/2021 theo điều 331
Nguyễn Lân
Thắng : bị bắt ngày 5/7/2022 theo điều 117
Lê Thị Thu
Hương : bị bắt
ngày 20/10/2021 theo điều 331
Phan Bùi Bảo
Thy : bị bắt ngày 5/2/2021 theo điều 331
Trần Thị
Tuyết Diệu : bị bắt ngày 21/8/2020 theo điều 117
.
Các
nhà hoạt động môi trường thành đối tượng đàn áp :
Một loạt các nhà hoạt động môi trường cũng trở
thành đối tượng bị chính quyền bắt giam dồn dập trong ba năm qua với cáo buộc tội
“Trốn thuế”.
Những nhà hoạt động môi trường này là những
người tích cực tham gia vào các hoạt động kêu gọi Việt Nam chuyển đổi việc sử dụng
than sang các nhiên liệu thân thiện với môi trường. Đây cũng là giai đoạn mà
Chính phủ Việt Nam đang thảo luận với các quốc gia công nghiệp phát triển về một
thỏa thuận trị giá hàng tỷ đô la giúp Việt Nam chuyển đổi. Điều này đã khiến quốc
tế đặt câu hỏi về cam kết thực lòng của Việt Nam với quốc tế.
Mai Phan Lợi : bị bắt ngày 24/6/2021
Ngụy Thị
Khanh : bị bắt ngày 11/1/2022, bị kết án 2 năm tù
giam
Bạch Hùng Dương
: bị bắt ngày 24/6/2021 , bị kết án 2 năm 6 tháng
tù giam
Đặng Đình Bách : bị bắt ngày 24/6/2021, bị kết án 5 năm tù giam
.
Điều 117 và Điều 331
Trong giai đoạn 2020 – 2022, các tòa án ở Việt Nam đã kết án hơn 130
người là những nhà báo, Facebookers, và các nhà hoạt động xã hội.
Các Điều luật được sử dụng nhiều nhất là Điều
117 (Tuyên truyền chống Nhà nước) và Điều 331 (Lợi dụng các quyền dân chủ) thuộc
Bộ luật Hình sự. Đây là các điều luật đã bị quốc tế chỉ trích là mù mờ và thường
dùng để bịt miệng những người dám lên tiếng chỉ trích chính quyền.
Theo thống kê của RFA, trong giai đoạn này, có
ít nhất 34 người bị kết án theo Điều 331, 34 người bị kết án theo Điều 117, với
các án tù từ dưới năm năm đến trên 10 năm tù.
.
Số Tù Nhân Lương Tâm theo năm bắt
Nguồn: RFA, Project 88
https://www.rfa.org/vietnamese/special/country-behind-bars/index.html
.
Tù nhân lương tâm bị đối xử tàn tệ
Các tù nhân lương tâm và người thân họ thường
xuyên phản ánh tình trạng tù chính trị bị đối xử tàn tệ bao gồm: không được
chăm sóc y tế kịp thời, bị chuyển đi xa gia đình, bị đánh đập và biệt giam, điều
kiện giam giữ tồi tệ.
Trong giai đoạn này, RFA ghi nhận ít nhất ba
trường hợp tù nhân lương tâm chết trong tù do bệnh tật hiểm nghèo và không được
chăm sóc y tế kịp thời.
© Copyright - RFA Đài Á Châu Tự Do
No comments:
Post a Comment