BBC Tiếng Việt
19 tháng 4 2019
Cuộc
điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller đã vẽ nên một bức tranh hỗn tạp
về hành vi của Tổng thống Donald Trump, vừa đáng ngờ vừa kỳ lạ.
Bản báo cáo dài 448 trang về cáo buộc can thiệp của
Nga vào cuộc bầu cử năm 2016 của Mỹ, vừa được công bố, đã xác nhận những gì ông
Trump khẳng định ngay từ đầu: không có sự thông đồng.
Cuộc điều tra cũng tạo một hồ sơ dầy cộm cho thấy
rằng vị tổng thống đảng Cộng hòa cũng đã cản trở công lý, nhưng nó lại không kết
luận ông Trump phạm tội.
Và trong khi không có chứng cớ "nóng hổi"
để ngay lập tức tiến hành các thủ tục luận tội, đảng Dân chủ cho biết bản báo
cáo cũng cho họ rất nhiều thông tin khác để tiếp tục sự giám sát của Quốc hội đối
với ông Trump.
'Nhiệm kỳ tổng thống của tôi kết thúc rồi'
Báo cáo mô tả cụ thể về nỗi kinh hoàng của ngài Tổng
thống với những ngôn từ chửi rủa kể từ ngày ông Trump biết một công tố viên đặc
biệt đã được bổ nhiệm để điều tra ông hồi tháng 5/2017.
Theo báo cáo của Mueller, khi cựu Bộ trưởng Tư pháp
Jeff Sessions nói với ông Trump về cuộc điều tra của Mueller, ông Trump đã nói:
"Ôi trời ơi! Điều này thật tồi tệ. Nhiệm kỳ tổng
thống của tôi kết thúc rồi." Ông Trump văng thêm hai câu chửi tục sau đó.
Ông nói thêm: "Mọi người nói với tôi nếu anh bị
một trong những công tố viên độc lập này điều tra, điều đó có nghĩa là nhiệm kỳ
tổng thống của anh coi như kết thúc. Nó sẽ kéo dài nhiều năm và tôi sẽ không
làm gì được. Đây là điều tồi tệ nhất từng xảy ra cho tôi."
'Mueller phải ra đi'
Báo cáo của Mueller cho thấy vào tháng 6/2017, tổng
thống đã gọi cho cố vấn Nhà Trắng Donald McGahn từ Trại David và ra lệnh cho
ông phải loại bỏ công tố viên đặc biệt.
Trong cuộc gọi thứ hai, ông McGahn nói rằng tổng thống
đã gia tăng áp lực, nói: "Gọi cho Rod [Phó Bộ trưởng Tư pháp Rod
Rosenstein], nói với Rod rằng Mueller có mâu thuẫn và không thể là Công tố viên
Đặc biệt", và "Mueller phải ra đi "và" Gọi lại cho tôi khi
anh làm xong điều đó."
McGahn đã rất bực mình vì sự can thiệp này đến nỗi
ông đe dọa sẽ bỏ việc thay vì tham gia vào những gì ông dự đoán sẽ xảy ra là một
"Cuộc thảm sát đêm thứ Bảy" giống như vụ Nixon.
Vào tháng 1/2018 sau khi truyền thông tiết lộ những
nỗ lực của ông Trump để loại bỏ Mueller, một trong các luật sư của tổng thống
đã liên lạc với ông McGahn, yêu cầu ông công khai bác bỏ thông tin đó.
Nhưng McGahn, thông qua luật sư của mình, đã từ chối.
Không thông đồng
Báo cáo cho thấy có một số liên hệ giữa các thành
viên trong nhóm của ông Trump và Nga, và báo cáo cũng phát hiện chiến dịch
tranh cử của ông Trump "dự kiến sẽ có lợi về mặt bầu cử từ những thông tin bị đánh cắp và được tiết lộ thông
qua các hỗ trợ của Nga".
Nhóm Trump cũng "thể hiện sự quan tâm" đối
với các email bị hack do Wikileaks công bố và "hoan nghênh thiệt hại có thể
gây ra" cho ứng cử viên Hillary Clinton. Đảng Dân chủ gọi đó là
"không yêu nước và vô đạo đức". Nhưng nhóm Mueller nói rõ rằng nó
không cấu thành âm mưu hình sự.
"Các mối liên hệ với Nga bao gồm
các liên hệ kinh doanh, đề nghị hỗ trợ cho chiến dịch, lời mờiứng cử
viên Trump và [Tổng thống Nga Vladimir] Putin gặp gỡ nhau trực tiếp,
mời các quan chức chiến dịch tranh cử và đại diện của chính phủ Nga gặp
gỡ, và các đề nghị chính sách giúp cải thiện Quan hệ Nga-Mỹ.
"Trong khi cuộc điều tra xác định có nhiều
mối liên hệ giữa các cá nhân có mối quan hệ với chính phủ Nga và các cá nhân
liên quan đến chiến dịch tranh cử Trump, không có đủ các bằng
chứng để cáo buộc hình sự.
"Cuộc điều tra không xác định được rằng
các thành viên của chiến dịch tranh cử củaTrump đã âm mưu hoặc phối hợp với
chính phủ Nga trong các hoạt động can thiệp bầu cử."
Không minh oan việc cản trở công lý
Tuy nhiên báo cáo của Mueller không hề là 'sự giải
oan' như ông Trump đã tuyên bố hồi tháng trước.
Báo cáo cuối cùng kết luận: "Không giống như
các trường hợp mà đối tượng liên quan đã cản trở công lý để che giấu tội ác, bằng
chứng chúng tôi thu thập được không cho thấy Tổng thống có liên quan đến một tội
ác tiềm ẩn liên quan đến sự can thiệp bầu cử của Nga."
Nhưng báo cáo cũng ghi chú rõ ràng:
"Nếu chúng tôi tự tin rằng, sau khi
điều tra kỹ lưỡng, Tổng thống không có hành vi cản trở công
lý nào, chúng tôi đã tuyên bố như vậy. Tuy nhiên, dựa trên các sự việc và
các tiêu chuẩn pháp lý hiện hành, chúng tôi không thể đưa ra phán quyết
đó. Các bằng chứng chúng tôi thu thập được về các hoạt động và ý định
tìm cách gây khó khăn cho chúng tôicủa Tổng thốngkhiến chúng tôi
không thểkết luận một cách thuyết phục rằngkhông có bất kỳ hành
vi phạm tội nào. "
Trong khi báo cáo thừa nhận một tổng thống tại vị
không thể bị truy tố, nó cũng đề cập đến việc Quốc hội có quyền điều tra và có
khả năng luận tội Tổng thống:
"Quốc hội có thể áp dụng luật cản trở công
lý xem xét những hành vi sai phạm lạm dụng quyền lực của Tổng thống với hệ
thống tam quyền phân lập (checks and balances) theoHiến pháp của
chúng ta và nguyên tắc không có ai đứng trên phápluật."
Trump cố ảnh hưởng cuộc điều tra thế nào
Báo cáo trích dẫn 10 trường hợp được cho là có tiềm
năng cản trở công lý của ông Trump mà nhóm Mueller điều tra.
Hầu hết đã được ghi chú rất kỹ, chẳng hạn như việc
Giám đốc FBI James Comey bị ông Trump sa thải.
Nhưng những phát hiện cũng xác nhận các thông tin
truyền thông Mỹ trước đây đã bị Nhà Trắng từ chối.
Khi ông Trump biết các hãng truyền thông đã đặt câu
hỏi về cuộc họp tháng 6/2016 tại Trump Tower giữa các quan chức chiến dịch vận
động tranh cử cấp cao, bao gồm Donald Trump Jr., và một luật sư người Nga được
cho là đang hứa hẹn sẽ tung những "tin xấu" cho đối thủ Hillary
Clinton, tổng thống đã đưa ra một thông tin đánh lạc hướng, báo cáo cho biết:
"Trước khi các email được công khai, Tổng thống
đã chỉnh sửa một thông cáo báo chí cho Trump Jr bằng cách xóa một dòng thừa nhận
rằng cuộc họp với 'một cá nhân [Trump Jr] được cho biết có thể có thông tin hữu
ích cho chiến dịch' và thay vào đó chỉ nói rằng cuộc họp là về việc nhận con
nuôi của Nga."
Ông Trump cũng bảo cựu quản lý chiến dịch tranh cử
Corey Lewandowski yêu cầu cựu Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions tuyên bố công
khai rằng cuộc điều tra "rất không công bằng" và ông Trump đã không
làm gì sai, báo cáo cho biết.
Sau khi Jeff Sessions tuyên bố rút khỏi cuộc điều
tra Nga, để lại một ông Trump tức giận rằng mình đang mất quyền kiểm soát cuộc
điều tra, tổng thống đã ép cựu Bộ trưởng Tư pháp rằng nếu ông nghĩ lại quyết định
rút khỏi cuộc điều tra đó thì ông sẽ là "anh hùng".
Từ chối 'thi hành mệnh lệnh'
Báo cáo của Mueller cho thấy tiềm năng cản trở công
lý của tổng thống chỉ đã thất bại vì các thành viên trong chính quyền ông từ chối
"thi hành mệnh lệnh", bao gồm cựu Giám đốc FBI James Comey, cựu cố vấn
Nhà Trắng Don McGahn và cựu quản lý chiến dịch tranh cử Corey Lewandowksi.
Trong một đoạn văn không hay ho gì cho Trump, báo
cáo viết:
"Những nỗ lực của Tổng thống nhằm gây ảnh hưởng
đến cuộc điều tra hầu như không thành công, nhưng điều đó phần lớn
là vì những người vây quanh Tổng thống đã từ chối thi hành mệnh
lệnh hoặc chiều theo yêu cầu của ông. Comey đã không kết thúc cuộc điều
tra cuối cùng dẫn đến việc Flynn bị truy tố và bị kết
án tội nói dối với FBI. McGahn đã không nói với Bộ trưởng Tư
pháp Sessions rằng Công tố viên Đặc biệt phải bị đuổi,
nhưng thay vào đó, chuẩn bị từ chức nếu Tổng thống ra lệnh đó.
Lewandowski và Dearborn không gửi thông điệp của Tổng thống
cho Sessions rằng nên giới hạn cuộcđiều tra Nga cho những
cuộc bầu cử trong tương lai. Và McGahn từ chối rút lại những thông
tin xoay quanh chỉ đạo loại bỏ Công tố viên Mueller của Tổng thống
mặc cho Tổng thống liên tục yêu cầu ông làm như vậy. Tương
tự như thế, chứng cớ chúng tôi thu thập được không hỗ trợ việc cáo
buộc các trợ lý và cộng sự của Tổng thống có khả năng cản trở
công lý ngoài những hồ sơ đã nộp. "
'Trả lời bằng văn bản không đầy đủ'
Những người theo dõi sát sao câu chuyện Mueller có
thể nhớ lại rằng vào tháng 1/2018 tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump nói với các
phóng viên rằng ông "mong chờ" được ngồi xuống trả lời phỏng vấn với
ông Mueller, rằng ông sẽ "thích làm điều đó càng sớm càng tốt", và
khoe rằng ông ta sẽ trả lời câu hỏi và thề không nói dối như trước toà án.
Nhưng báo cáo Mueller lại ghi chú, "sau hơn một
năm thảo luận, Tổng thống đã từ chối phỏng vấn".
Ông đồng ý gửi câu trả lời bằng văn bản cho các câu
hỏi của công tố viên đặc biệt cho các vấn đề liên quan đến Nga, nhưng từ chối
"cung cấp câu trả lời bằng văn bản cho các câu hỏi về chủ đề cản trở công
lý hoặc câu hỏi về các sự kiện trong quá trình chuyển giao quyền lực", báo
cáo lưu ý.
Báo cáo của Mueller viết: "Nhận thấy rằng Tổng
thống sẽ không tự nguyện trả lời phỏng vấn, chúng tôi đã xem xét liệu có nên gửi
trát hầu tòa cho lời khai của ông hay không. Chúng tôi thấy các câu trả lời bằng
văn bản của ông không thỏa đáng."
Nhưng nhóm Mueller cho biết cuối cùng họ quyết định
không triệu tập ông Trump vì việc kiện tụng sẽ gây ra sự chậm trễ đáng kể ở
giai đoạn cuối của cuộc điều tra.
Tại sao Sessions, Trump Jr và Kushner không bị truy tố
Đội ngũ Mueller đã không truy tố Bộ trưởng Tư pháp
Jeff Sessions vì tội khai man trước Quốc hội khi ông ta làm chứng sai rằng ông
ta không liên lạc với người Nga trong chiến dịch tranh cử, vì những câu hỏi
dùng từ không chính xác, theo báo cáo.
"Bằng chứng không đủ để chứng minh rằng
Sessions có thể đưa ra câu trả lời sai cho các câu hỏi liên quan đến Nga theo
cách diễn đạt và bối cảnh của những câu hỏi đó", báo cáo viết.
Nó cũng làm rõ Donald Trump Jr, Jared Kushner và các
nhân viên chiến dịch tranh cử khác đã đi sát ranh giới phạm luật trong cuộc họp
tháng 6/2016 tại Trump Tower với một luật sư người Nga.
Nhóm Mueller nói rằng họ đã không truy tố con trai cả
và con rể của tổng thống vì vi phạm tài chính chiến dịch tranh cử vì họ không
thể chứng minh rằng những người này đã "cố tình" vi phạm luật.
No comments:
Post a Comment