Sách
“Việt Nam: Ngôi sao đang lên của Châu Á”: Thêm, bớt nội dung so với bản gốc tiếng
Anh
Mai
Quỳnh
27/10/2024
Tóm
tắt:
•
Sách “Việt Nam: Ngôi sao đang lên của châu Á” có thêm chú thích rằng, Đài Loan
là vùng lãnh thổ của Trung Quốc.
• Bản
dịch tiếng Việt cắt bỏ một số nội dung liên quan đến lịch sử Việt Nam, nhất là
giai đoạn từ sau 1975 đến trước 1986.
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2024/10/1-92-1024x806.jpeg
Ảnh
chụp bìa sách tiếng Việt và tiếng Anh
Năm
2023, công ty Silkworm Books có trụ sở tại Thái Lan xuất bản cuốn sách
“Vietnam: Asia’s Rising Star” của Brook Taylor và Sam Korsmoe. Năm 2024, bản dịch
tiếng Việt của cuốn sách được Nhà xuất bản Hồng Đức (thuộc Hội Luật gia Việt
Nam) và Công ty cổ phần Xuất bản và Giáo dục Quảng Văn liên kết xuất bản, với
nhan đề “Việt Nam: Ngôi sao đang lên của châu Á: Động lực đằng sau
câu chuyện tăng trưởng thú vị nhất thế giới”.
Với
nhiều năm kinh nghiệm sống và làm việc tại Việt Nam, Brook Taylor và Sam
Korsmoe viết cuốn sách này để lý giải câu chuyện tăng trưởng kinh tế của Việt
Nam. Họ còn đưa ra dự báo về tương lai kinh tế của Việt Nam từ nay đến năm 2050
dựa trên một chỉ số kinh tế là GDP bình quân đầu người (chia tổng GDP dự báo
cho tổng dân số dự báo).
Để
làm điều đó, hai tác giả đưa ra một giả thuyết gồm hai vế: Việt Nam là con rồng
kinh tế mới của châu Á và sẽ theo đuổi con đường phát triển của những con rồng
kinh tế châu Á trước đó như Hàn Quốc và Đài Loan. Họ tiến hành hai bước để kiểm
tra giả thuyết. Một là xác định các tiêu chí để xem Việt Nam có phải là một con
rồng kinh tế hay không. Hai là đề xuất các tiêu chí để đánh giá liệu Việt Nam
có khả năng lặp lại mô hình tăng trưởng kinh tế của Hàn Quốc và Đài Loan không
và phân tích khả năng này thông qua 6 nghiên cứu điển hình về giáo dục, công
nghệ, vai trò của phụ nữ, thể thao, du lịch & ẩm thực, nông nghiệp và công
trình công cộng.
Ngoài
ra, hai tác giả kết hợp vận dụng sự hiểu biết của họ về đặc điểm địa lý, lịch sử,
tính cách con người Việt Nam và hệ thống chính trị của Việt Nam để có thêm căn
cứ cho các suy luận về động lực tăng trưởng của Việt Nam.
Đó
là một số thông tin chung về cuốn sách. Sau đây, người viết nêu hai vấn đề
chính tồn tại trong bản dịch tiếng Việt của cuốn sách.
Thêm
chú thích thể hiện quan điểm chính trị về Đài Loan
Bản
dịch tiếng Việt có thêm chú thích sau vào phần Lời Giới Thiệu của ông Carlyle
A. Thayer ở trang 11: “Trong cuốn sách này, chúng tôi sử dụng thống nhất cách
viết: Đài Loan (TQ) và được hiểu là: Đài Loan (vùng lãnh thổ của Trung Quốc)”.
Theo đó, trong suốt cả cuốn sách, mỗi khi nhắc đến Đài Loan là sách đều sử dụng
cách viết Đài Loan (TQ).
Để
đọc phần Lời Giới Thiệu này, bạn đọc xem ảnh chụp từ Tiki tại:
https://salt.tikicdn.com/cache/750×750/ts/product/08/8e/f1/8e34b450d8dfcb6b61d458cade9d0c65.png.webp (trang
10)
https://salt.tikicdn.com/cache/750×750/ts/product/40/62/98/26df4a112686f3b3d847e43b9b4c9004.png.webp (trang
11)
https://salt.tikicdn.com/cache/750×750/ts/product/1c/91/14/0e7b5be49dbf48fc90dbbb9c0ab49ab6.png.webp (trang
12)
Còn
bản gốc tiếng Anh chỉ dùng “Taiwan” mỗi khi đề cập đến Đài Loan
và không có chú thích riêng nào thể hiện quan điểm chính trị về Đài Loan như
trong bản dịch tiếng Việt.
Toàn
văn lời giới thiệu bằng tiếng Anh, bạn đọc xem tại đây:
và
FOREWORD
by
Carlyle
A. Thayer
Trang
1 : https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2024/10/1-10-1068x1602.png
Trang
2 : https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2024/10/2-21-1024x1016.jpg
Cắt
bỏ một số nội dung liên quan đến lịch sử Việt Nam
Khi
đọc bản dịch tiếng Việt, người viết thấy dấu […] xuất hiện nhiều lần trong sách
nhưng không rõ dấu này có ý nghĩa gì. Sau khi hỏi nhân viên của một công ty xuất
bản, người viết được biết rằng, dấu đó được dùng để đánh dấu các câu văn bị cắt
bỏ.
Đối chiếu
bản gốc tiếng Anh với vị trí dấu […] được dùng trong bản tiếng Việt, người viết
thấy có hơn 2200 từ đã bị cắt bỏ và được đánh dấu lại. Vì lý do bản quyền
nên người viết chỉ có thể trích dẫn nguyên văn một vài câu, chứ không thể trích
cả một trang hay nhiều trang trong sách được. Thay vào đó, ở những chỗ bị cắt bỏ
nhiều, người viết nêu vị trí xảy ra hiện tượng này trong bản dịch tiếng Việt và
kèm theo đường dẫn đến phần tiếng Anh tương ứng từ bản đọc thử sách do dịch vụ
Google Books cung cấp. Cụ thể:
Để
xem được bản đọc thử tác phẩm gốc “Vietnam: Asia’s Rising Star” trên Google
Books, bạn đọc truy cập vào địa chỉ sau:
Trang
74, chương 2, bản dịch tiếng Việt cắt
bỏ cả một phần liền mạch từ cuối trang 25 đến hết trang 29 trong bản gốc tiếng
Anh (1801 từ) viết về cuộc sống ở Việt Nam trước thời kỳ Đổi Mới (1975 – 1986).
Chi tiết, xem phần bản gốc tiếng Anh liên quan theo thứ tự tại:
https://books.google.com.vn/books/publisher/content?id=NtUBEQAAQBAJ&hl=vi&pg=PT14&img=1&zoom=3&sig=ACfU3U0mxCAVkwZF6E0a_vHqtRCYofVu-A&w=1280 (từ
“Life Before Doi Moi” đến hết trang)
https://books.google.com.vn/books/publisher/content?id=NtUBEQAAQBAJ&hl=vi&pg=PT15&img=1&zoom=3&sig=ACfU3U2VFWDtzaug-pGUhvBiiBY8Fgqavg&w=1280 (toàn
bộ trang này)
https://books.google.com.vn/books/publisher/content?id=NtUBEQAAQBAJ&hl=vi&pg=PT16&img=1&zoom=3&sig=ACfU3U2iZlLLaSQvEk2OOrUy5T-3eh-ENQ&w=1280 (toàn
bộ trang này)
https://books.google.com.vn/books/publisher/content?id=NtUBEQAAQBAJ&hl=vi&pg=PT17&img=1&zoom=3&sig=ACfU3U0Uy21W7kMw1Fzg25t_FzyzKWASIw&w=1280 (từ
đầu trang trở xuống đến [laughing])
Trang
79, chương 3 cắt
bỏ 3 câu văn dài 68 từ ở trang 33, chương 3 trong bản gốc tiếng Anh viết về cái
mác “Cộng sản” : “For some observers,
mainly those outside Vietnam, the country’s pursuit of independence and freedom
was considered for communist rather than for nationalist reasons. They could
point to President Ho Chi Minh’s writings, his travels to China and the Soviet
Union, and his participation in French communist groups as evidence. The notion
that he might be using communism as a tool to achieve nationalistic goals was
lost on many.”
Chi
tiết, xem trang tiếng Anh liên quan tại đây:
và
https://books.google.com.vn/books/publisher/content?id=NtUBEQAAQBAJ&hl=vi&pg=PT21&img=1&zoom=3&sig=ACfU3U0_LeKP5AJWM_EjsOC02nhOXvC42Q&w=1280 (từ
“For some observers” đến “as evidence”)
Trang
81, chương 3 cắt
bỏ 2 đoạn văn ở trang 34 và 35, chương 3 trong bản gốc tiếng Anh (323 từ). Hai đoạn này nêu những
dẫn chứng cụ thể về “ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống người dân” của “các chính
sách chưa thực sự hiệu quả” mà chính phủ Việt Nam thực hiện trong giai đoạn 10
năm sau khi đất nước thống nhất.
Chi
tiết, xem phần tiếng Anh liên quan tại đây:
https://books.google.com.vn/books/publisher/content?id=NtUBEQAAQBAJ&hl=vi&pg=PT22&img=1&zoom=3&sig=ACfU3U3u_-UxsywtSW9TSBzO7BSPLzAVCQ&w=1280 (từ
“It rounded up the South’s former army officers” đến “bailed them out of
prison.”)
Trang
83, chương 3 cắt
bỏ 1 câu dài 41 từ ở trang 37, chương 3 trong bản gốc tiếng Anh: “The predominant
socialist policies of state control, command economies, and limited free market
opportunities had ben proven not to work and communism as a means of governing
had been reduced to five countries, namely, China, Cuba, Laos, Norther Korea, and
Vietnam.”
Chi
tiết, xem trang tiếng Anh liên quan tại đây:
https://books.google.com.vn/books/publisher/content?id=NtUBEQAAQBAJ&hl=vi&pg=PT24&img=1&zoom=3&sig=ACfU3U3s_6Ou3J0O3Ag7UT53o_ZLAgrO_w&w=1280 (từ
“The predominant socialist policies of state control” đến “Vietnam.”)
Trang
154, chương 6, cắt bỏ
1 câu dài 47 từ ở trang 85, chương 6 trong bản gốc tiếng Anh. Câu này xuất hiện
trong phần các tác giả nhận định về hành động của chính quyền Việt Nam khi xử
lý thảm họa môi trường biển do công ty Formosa gây ra năm 2016: “This incident
also sheds light on the frustradingly paradoxical statement that is constantly
quoted by the Party and government leaders whenever they talk about economy:
Vietnam “will grow, develop, and become rich as a socialist-oriented market
economy,” without explaining what the latter part of the statement means.”
Trên đây
là một số khác biệt rõ rệt về nội dung giữa cuốn sách “Việt Nam: Ngôi sao
đang lên của châu Á” do Quảng Văn và NXB Hồng Đức liên kết xuất bản và bản
gốc tiếng Anh “Vietnam: Asia’s Rising Star”. Người viết chia sẻ để bạn đọc
cùng được biết.
No comments:
Post a Comment