Phiên tòa nhà báo
Hàn Ni, nhận tội chưa hẳn vì có tội
Luật sư Đặng Đình Mạnh
Gửi cho
BBC từ Washington DC, Hoa Kỳ
2 tháng 3
2024, 12:24 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c90e5z7jdlyo
Nhà
báo, luật sư Đặng Thị Hàn Ni và luật sư Trần Văn Sỹ nhận tội trong phiên tòa
hôm 1/3. Sự nhận tội và bản án của hai người này nói lên điều gì?
https://ichef.bbci.co.uk/ace/ws/800/cpsprodpb/d502/live/fd152290-d853-11ee-9edb-51b7efc3c042.jpg
Luật
sư, nhà báo Đặng Thị Hàn Ni
Sau khi bị
bắt giữ và khởi tố hình sự về tội danh theo điều 331 Bộ luật Hình sự vì những
phát ngôn bị cho là xâm phạm đến cá nhân bà Nguyễn Thị Phương Hằng từ
khoảng một năm trước, sáng ngày 1/3/2024, hai luật sư Đặng Thị Hàn Ni và Trần
Văn Sỹ đã bị Tòa án Nhân dân TP Hồ Chí Minh đưa ra xét xử và nhận hình phạt, lần
lượt mỗi người là 18 tháng và 24 tháng tù giam.
Theo tường
thuật từ truyền thông trong nước, tại phiên xét xử, cả hai đều nhận tội. Bên cạnh
đó, vẫn theo tường thuật của truyền thông, các luật sư của họ cũng bào chữa
theo hướng có tội và đề nghị tòa án xem xét cho họ chịu mức hình phạt tương
đương với thời gian tạm giam, tức là 12 tháng.
·
Ba luật sư bị bắt
liên quan tới vụ bà Nguyễn Phương Hằng
26
tháng 2 năm 2023
VN: Bị khởi tố vì Điều
331, bà Nguyễn Phương Hằng khai nhận những gì?
11 háng 9 năm 2022
Hiện tượng bà Nguyễn
Phương Hằng ‘không như tin đồn’?
·
19
tháng 11 năm 2021
Đọc dòng
tin, có lẽ công chúng sẽ phải tự hỏi: Nếu họ là luật sư và biết rằng họ phát
ngôn như thế là vi phạm pháp luật như đã thừa nhận trong phiên tòa, thế tại sao
họ vẫn thực hiện?
Dĩ nhiên,
không cần là luật sư, chỉ với sự hiểu biết bình thường thì chẳng có ai dại dột
đến mức thực hiện hành vi vi phạm pháp luật của mình một cách công khai, trước
hàng ngàn, thậm chí, hàng chục, hàng trăm ngàn người như thế bằng cách
livestream trực tiếp trên nền tảng mạng xã hội.
Để rồi họ
phải trả giá đắt, không chỉ bằng nghề nghiệp của mình, mà còn là sức khỏe, thời
gian, uy tín… vì bản án có tội và những năm tháng tù đày.
Câu trả lời
chỉ có một. Rằng họ chưa từng bao giờ đánh giá rằng những phát ngôn của họ là
vi phạm pháp luật cả và tôi cũng vậy, đến thời điểm này, sau khi đã nghe kết quả
xét xử, tôi vẫn khẳng định rằng những phát ngôn của họ là hoàn toàn hợp pháp,
không vi phạm pháp luật. Nếu có, chỉ là lỗi
dân sự mà thôi.
https://ichef.bbci.co.uk/ace/ws/800/cpsprodpb/656f/live/5b5391c0-d854-11ee-9a5b-e35447f6c53b.jpg
Luật
sư, nhà báo Đặng Thị Hàn Ni, Luật sư Trần Văn Sỹ và Luật sư Đặng Anh Quân (từ
trái sang phải) bị bắt liên quan tới vụ bà Nguyễn Phương Hằng
Cơ sở để
tôi khẳng định không phải bằng sự cảm tính, mà trên cơ sở pháp luật. Luật quốc
nội lẫn công ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.
Với luật
quốc nội, Hiến pháp, tại Điều 25, quy định về quyền tự do ngôn luận của công
dân.
Với công ước
quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về các quyền Chính trị và Dân sự năm 1966,
chính quyền Việt Nam đã ký kết tham gia công ước năm 1982, tại điều 19 cũng quy
định về quyền tự do ngôn luận.
Theo đó,
các điều luật 331 và 117 của Bộ luật Hình sự hiện hành chế tài các phát ngôn của
công dân đều vi phạm Điều 25 Hiến pháp và Điều 19 Công ước Liên Hợp Quốc.
Thế nên,
chúng đều là những điều luật vi hiến và bất hợp pháp. Trong trường hợp đó, tòa
án không có quyền vận dụng điều luật vi hiến, bất hợp pháp để kết tội công dân
được.
Dĩ nhiên,
quyền tự do ngôn luận không phải là một quyền tuyệt đối. Ranh giới của quyền tự
do ngôn luận chính là lợi ích của người khác, tổ chức khác bị xâm phạm.
Tham chiếu
luật pháp của các quốc gia văn minh trên thế giới, thì sự xâm phạm ấy chỉ bị
đánh giá là lỗi dân sự mà thôi. Người bị xâm phạm có quyền khởi kiện vụ án dân
sự tại tòa án để yêu cầu bồi thường. Việt Nam là một quốc gia hiếm hoi xem việc
“Lợi dụng quyền tự do dân chủ” như là một tội danh hình sự.
Chúng ta cứ
thử tìm trên trang tìm kiếm sẽ thấy những người như ông Lý Hiển Long, Thủ tướng
Singapore, đã từng rất nhiều lần sử dụng quyền khởi kiện dân sự đối với những
người phỉ báng mình để yêu cầu bồi thường danh dự.
Nếu ở Việt
Nam, người phỉ báng tương tự đã phải chịu mức phạt hình sự trên mức 10 năm tù giam vì xúc
phạm lãnh tụ, lãnh đạo.
·
Việt Nam: Công tác quản
trị ngôn luận chưa khoa học
19
tháng 6 năm 2023
·
Vụ xử bà Đoan Trang:
Xúc phạm lãnh đạo luôn là 'tội hình sự'?
14
tháng 12 năm 2021
Chưa kể rằng,
trong các vụ án xét xử về tội danh theo Điều 331 hoặc Điều 117 Bộ luật Hình sự
đều phải áp dụng thủ tục giám định tư pháp về nhận thức, quan điểm, tư tưởng của
nghi can.
Điều này
cũng lại là một “đặc sản” riêng có trong luật pháp hình sự Việt Nam. Trên thế
giới, thì nhận thức, quan điểm, tư tưởng đều là các ý niệm tự do. Chính quyền
không phán xét nên không có bất kỳ định chế tư pháp nào để giám định về chúng cả.
Ngoài ra,
một khi công an và công tố cùng nhau quyết định việc bắt giữ, khởi tố, tạm
giam… thì hầu như sự đảo ngược lại quyết định đó là bất khả kháng. Vấn đề còn lại
là hình phạt như thế nào mà thôi và đây cũng là dư địa co giãn tùy thuộc vào
thái độ của người bị xét xử.
Là người
trong nghề, hai luật sư Đặng Thị Hàn Ni
và Trần Văn Sỹ cùng các luật sư của họ rất hiểu điều đó và dĩ
nhiên, họ cố gắng đạt được lợi ích cao nhất trong vụ án là hình phạt tù giam thấp
nhất.
Vì vậy, chỉ
bằng giải pháp nhận tội, thậm chí, nhận tội thành khẩn mới là cách thức duy nhất
để đạt lợi ích đó và cả hai luật sư đã chọn giải pháp nhận tội.
Vụ án xét
xử hai luật sư Đặng Thị Hàn Ni và Trần Văn Sỹ cũng cho thấy sự khác biệt lớn nếu
so sánh giữa những người lên tiếng vì mục đích tranh đấu, phản biện làm cho xã
hội tốt đẹp hơn.
Một khi họ
tự đánh giá rằng mình thực hiện quyền tự do ngôn luận do Hiến pháp công nhận,
thì hầu như không ai trong số họ nhận tội khi bị xét xử bao giờ.
Thế nên,
hình phạt của họ bao giờ cũng rất nặng nề hơn rất nhiều lần, tuy rằng xét xử với
cùng tội danh.
Điều này
cho thấy sự nhận tội của cả hai luật sư Đặng Thị Hàn Ni và Trần Văn Sỹ trong
phiên tòa xét xử vào ngày 1/3/2024 không phải vì họ có tội, mà chỉ là một sự
tính toán thiệt hơn mà thôi.
Đánh giá về
vụ án, công chúng nên giữ góc nhìn khách quan như vậy.
----
Bài
viết thể hiện văn phong và quan điểm của tác giả, một luật sư đang sống tại Mỹ.
------------------
Tin
liên quan
·
Việt Nam: Mạng xã hội
'cuộn sóng' khi bà Nguyễn Phương Hằng bị bắt
24 tháng 3
năm 2022
·
Ba thành viên nhóm Báo Sạch
bị bắt, dư luận nói gì?
22 tháng 4
năm 2021
·
Nhân quyền Việt
Nam: ‘Một năm u ám’
13 tháng 1
năm 2024
No comments:
Post a Comment