Hô
hào "vô vọng" thu hút trí thức xây dựng đất nước của Tổng bí thư
RFA
2023.03.27
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại buổi làm việc với
Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam sáng 24/3/2023 tại Hà Nội, kêu
gọi thu hút đội ngũ trí thức trẻ xây dựng đất nước. Ông Trọng nhấn mạnh ý nghĩa
và tầm quan trọng của đội ngũ trí thức.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ảnh minh
họa chụp tại Hà Nội trước đây. AFP PHOTO
Từ Paris – Pháp Quốc hôm 27/3/2023, Giáo sư Phạm Minh Hoàng
nhận định với RFA:
“Đây
không phải là lần đầu tiên các lãnh đạo nhà nước Việt Nam kêu gọi giới trí thức.
Tuy nhiên cách hành xử của nhà nước Việt Nam đối với những người trí thức nói
riêng và với kiểu nói chung không phù hợp. Đơn cử một người hàng đầu của nền
khoa học Việt Nam, đặc biệt toán học là Giáo sư Ngô Bảo Châu, ngay cả ông ta mà
nhà nước còn có cách cư xử mà tôi nghĩ là không phù hợp lắm. Tôi nhớ một lần
ông ấy viết về chủ tịch Hồ Chí Minh với một nhận định theo tôi là bình thường,
thì đối với dư luận viên và một số người đứng về phía chính quyền đã dùng những
từ ngữ rất là nặng để miệt thị Giáo sư Ngô Bảo Châu. Tôi thấy chuyện này hơi
phi lý, vì Giáo sư Ngô Bảo Châu không hề có một ý tưởng gì gọi là phê phán, chỉ
trích ông Hồ Chí Minh cả.”
Qua đó Giáo sư Hoàng cho rằng, những người như Giáo sư Ngô Bảo Châu mà
còn bị như vậy, huống chi những người nhỏ bé như ông hoặc những trí thức dám
lên tiếng, thì chắc chắn nhà nước không bao giờ chấp nhận. Giáo sư Hoàng nói tiếp:
“Đối với
họ, họ chỉ bảo vệ cho cái đảng của họ thôi, ai mà đụng vào thì cho dù người đó
có giỏi đến cỡ nào thì họ vẫn coi là nguy hiểm. Tôi thấy cái đó là điều rất tiếc
bởi vì Việt Nam là một đất nước có nhiều người có khả năng, có tâm với đất nước….
mà mình không khai thác được, không sử dụng được, đó là đáng buồn. Chuyện này
đã kéo dài từ mấy chục năm nay, nhà nước họ đưa ra những lời kêu gọi hoa mỹ,
nhưng thật sự đối với những người trí thức, thì chúng tôi đâu cần một căn nhà,
hay lương cao… tôi chỉ cần một nơi làm việc xứng đáng, điều kiện làm việc phù hợp
một người trí thức.”
Giáo sư Phạm Minh Hoàng, người từ Pháp về giảng dạy tại Đại học Bách
khoa thành phố Hồ Chí Minh, sau đó bị án tù vì những hoạt động cổ súy cho tự do
dân chủ tại Việt Nam, đã bị trục xuất về Pháp hồi tháng 6 năm 2017.
Trước đó, hôm 7/3/2023 Bộ Chính trị cũng đã có Thông báo số 50 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 18 của
Trung ương Đảng, trong đó yêu cầu ban hành chính sách ưu đãi để phát hiện, thu
hút, trọng dụng nhân tài vào làm việc trong cơ quan nhà nước.
Nghị quyết số 18-NQ/TW, của Ban Chấp hành Trung ương
Đảng khóa XII về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, thu hút nhân
tài… được ban hành ngày 25/10/2017. Tuy nhiên sau nhiều năm thực hiện, số nhân
tài thu hút được chỉ đếm trên đầu ngón tay. Đơn cử như TPHCM qua năm năm thí điểm
nghị quyết thu hút nhân tài, theo truyền thông trong nước, TPHCM thu hút được
19 nhà khoa học về làm việc, nhưng sau đó 14 người đã rời đi và ba năm qua
không tuyển được chuyên gia nào.
Giáo sư Phạm Minh Hoàng nhận định thêm:
Một khi
đã chấp nhận trở về sống và làm việc tại Việt Nam, thì có những điều bắt buộc
phải chấp nhận. Nhưng những người sống ‘thẳng lưng’ họ không thể ‘cong lưng’. Một
cô giáo ở Việt Nam từng phát biểu: ‘trong một xã hội như Việt Nam, mình mà thẳng
lưng thì mình là khác thường’. Cho nên không có đất cho trí thức, thì tôi thấy
cũng uổng lắm. Nước khác chẳng hạn như Do Thái, họ dành hẳn tuổi sung mãn nhất
về trí tuệ để phục vụ cho đất nước của họ, cho dù họ ở nước ngoài. Nhưng Việt
Nam thì không, vì Việt Nam đặt nặng vấn đề ý thức hệ quá. Nếu không theo ý thức
hệ của họ, thì dù tài năng đến đâu, họ cũng không cần.”
Chính điều đó theo Giáo sư Phạm Minh Hoàng, đã ngăn cản sự phát triển của
đất nước và là một điều rất đáng tiếc.
Dù Nghị quyết 18 của Trung ương về thu hút nhân tài không đạt được kết
quả như mong muốn, nhưng Bộ Chính trị vẫn ra thông báo số 50 về tiếp tục thực
hiện Nghị quyết này.
Mới đây, tại Chương trình lãnh đạo thành phố gặp gỡ sinh viên tiêu biểu,
do Thành uỷ TPHCM tổ chức hôm 23/3/2023, một sinh viên tốt nghiệp loại xuất sắc
hai ngành Luật và Quản trị kinh doanh, thủ khoa Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí
Minh năm 2022 là cô Quách Thanh Vịnh An cho biết, không đủ điều kiện theo Nghị định 140/2017 của Chính phủ để được tuyển thẳng
vào cơ quan nhà nước.
Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Thế Hùng, giảng viên
Khoa xây dựng thủy điện thủy lợi Đại học Bách khoa Đà Nẵng, hôm 27/3 khi nhận định
với RFA cho rằng đó là lỗi của một hệ thống không đồng bộ:
“Một xã
hội giống như một cỗ máy, tất cả các bộ phận phải đồng bộ với nhau, nó ăn khớp,
nó nhịp nhàng với nhau. Nếu như một xã hội nào thiết lập lên mà không có sự đồng
bộ, sẽ bị tự hủy hoại, đó là lỗi của hệ thống. Cái máy không ăn khớp nhịp nhàng
ở Việt Nam mình không phải lỗi một chỗ, mà là lỗi nhiều chỗ… và như vậy sẽ
không vận hành tốt được, cơ cấu nhà nước cũng như thế. Với các nước tiên tiến,
các cơ chế sẽ đào thải những nhân tố hủy hoại hay không lành mạnh. Còn ở Việt
Nam thì cơ chế vẫn nuôi những mầm mống không lành mạnh như thế.”
Mặc khác theo Giáo sư Nguyễn Thế Hùng, những sinh viên giỏi được
tuyển thẳng vào bộ máy nhà nước nếu không được bồi dưỡng đúng thì cũng như đem
con bỏ chợ:
“Những
sinh viên tốt nghiệp loại giỏi cần được thu hút vô bộ máy nhà nước, thì xưa nay
xã hội rất nhầm lẫn. Vì tốt nghiệp ở trường là loại giỏi chỉ là điều kiện cần,
chứ chưa là điều kiện đủ để phục vụ xã hội. Mình tốt nghiệp loại giỏi ở trường
đại học mới là tiền đề thôi, để mình có thể phục vụ xã hội, mình còn phải ôn
luyện, tiếp xúc với thực tế, trao đổi với đồng nghiệp… Cho nên chuyện đưa một
sinh viên giỏi nào đó về bộ máy nhà nước và ta không có điều kiện để bồi dưỡng,
cũng giống như đem con bỏ giữa chợ.”
Chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài được Việt Nam đề ra từ rất lâu
và đã được thể hiện qua văn kiện của Đảng CSVN trước đây như: Nghị quyết số
03-NQ/TW, ngày 18/6/1997 của Hội nghị Trung ương lần thứ ba, khóa VIII. Nhiều
năm sau đó, Bộ Nội vụ, Thủ tướng Chính phủ VN nhiều nhiệm kỳ cũng thường xuyên
nhắc lại, đốc thúc thực hiện chính sách này...
--------------------------
Tin, bài liên quan
THỜI SỰ
Liệu
trí thức có môi trường tự do sáng tạo trong thể chế Việt Nam hiện nay?
Trí
thức trẻ và thời cuộc Việt Nam: Họ là ai?
Kêu
gọi trước ‘im lặng’ về tin Ông Trọng ngã bệnh
Tự
do học thuật tại Việt Nam bị siết chặt
No comments:
Post a Comment