NỘI DUNG :
Nanocovax:
Những chông gai trên đường về đích
Tia Sáng
.
Việt
Nam sẽ ưu tiên mua vắc xin Pfizer?
Triệu Tử Long
- VNTB
.
Việt
Nam đang hướng đến chung sống với con virus Covid
Nguyễn Nam
- VNTB
.
===================================================
.
.
Nanocovax:
Những chông gai trên đường về đích
Tia Sáng
27/08/2021 17:57 -
https://tiasang.com.vn/khoa-hoc-cong-nghe/Nanocovax-Nhung-chong-gai-tren-duong-ve-dich-28447
“Cứ hết sức bình tĩnh chờ đó, khoa học vẫn là khoa
học, số liệu vẫn là số liệu. Bọn tôi đã đi 99% đoạn đường phát triển vaccine
này rồi” – TS. Hồ Nhân, CEO của Công ty Nanogen trả lời những bình luận trái
chiều trong một buổi tọa đàm online do một nhóm dược sĩ, bác sĩ có tên là
Hippocrates Pharma vào ngày 7/8 vừa qua.
Ông Nhân lúc đó đọc chính xác đã có “10257
tình nguyện viên trong nhóm 13 ngàn người được tiêm ít nhất một mũi…”
Theo lời TS. Đỗ Minh Sĩ, Giám đốc nghiên cứu của
Nanogen, ông Hồ Nhân sẵn sàng “chơi lớn, bao nhiêu tài sản cá nhân của ông đều
đổ vào dự án này”. Tính đến nay, Nanogen đã bỏ ra hơn một nghìn tỉ đồng để
nghiên cứu – phát triển và mở rộng nhà máy sản xuất cho vaccine Nanocovax, mặc
dù đây không phải là một sản phẩm có lợi nhuận hấp dẫn so với thuốc điều trị -
thứ mà Nanogen vẫn sản xuất gần 20 năm nay.
Nanogen đã công khai toàn bộ dữ liệu tiền lâm
sàng (đánh giá trên động vật) và dữ liệu lâm sàng của pha I và pha II của
Nanocovax dưới dạng bản thảo trên hai cổng thông tin về y sinh lớn nhất thế giới
là BioRxiv và MedRxiv vào cuối tháng bảy bằng tiếng Anh và trên website của họ
bằng tiếng Việt.
Trong nghiên cứu tiền lâm sàng của họ, đáng
chú ý nhất là thí nghiệm thử thách được thực hiện ở phòng thí nghiệm an toàn
sinh học cấp 3 tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương trên chín con chuột hamster.
Trong đó, có ba con chuột được tiêm giả dược, và sáu con chuột được tiêm
vaccine Nanocovax (hai liều cách nhau bảy ngày). Bảy ngày sau khi tiêm, cả chín
con chuột được tiêm giả dược được thử thách bằng cách xịt nồng độ cả cao và thấp
virus Sars-CoV-2 qua mũi. Sau hai tuần quan sát, ba con chuột tiêm giả dược có
dấu hiệu bị mắc bệnh (sụt cân, xù lông, toát mồ hôi…), trong khi sáu con chuột
được tiêm vaccine còn lại hoàn toàn khỏe mạnh và khi xét nghiệm phổi thì không
thấy dấu hiệu RNA của virus. Thí nghiệm này không phải là một phần yêu cầu của
Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh, tuy nhiên nó cũng góp phần khiến
Nanogen tiến nhanh hơn tới giai đoạn thử nghiệm lâm sàng vào cuối năm 2020.
Cho đến cuộc họp vào đầu tháng 8/2021, Bộ Y tế
và Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh vẫn đánh giá Nanocovax là “an toàn,
sinh miễn dịch”. Trước đó, vào giữa tháng 6/2021, chủ tịch Hội đồng, GS.Trương
Việt Dũng còn thốt lên khi trả lời báo Doanh nghiệp và Tiếp thị: “Tôi không hiểu
sao [Nanocovax] lại ghi nhận ít tác dụng phụ nguy hiểm thế, thậm chí an toàn
hơn các loại đang tiêm”. (thời điểm đó, ở Việt Nam mới có hai loại vaccine là
Oxford/AstraZeneca và Sputnik V). Trong hơn 500 người (từ 18 tuổi trở lên, có cả
người già trên 65 tuổi) tham gia thử nghiệm lâm sàng ở giai đoạn hai, chỉ khoảng
¼ người hơi đau ở chỗ tiêm, bảy trường hợp bị sốt nhẹ và chỉ có duy nhất một
trường hợp bị sốt cao ở trên hai mũi tiêm.
Tính sinh miễn dịch được đánh giá trong giai
đoạn I và II của Nanocovax được đo bằng hai chỉ số là hoạt tính trung hòa virus
Sars-CoV-2 (nếu hoạt tính này >30% thì tức là trong huyết thanh của người được
tiêm có xuất hiện kháng thể chống lại protein S của virus) và hiệu giá kháng thể
trung hòa PRNT50 (tạm hiểu là nồng độ pha loãng huyết thanh tối đa vẫn có khả
năng trung hòa được virus sống 50%). Trong đó, hai tuần sau khi tiêm liều thứ
hai vaccine Nanocovax, 100% những người được tiêm liều 25mg (liều thấp nhất) xuất
hiện kháng thể chống lại protein S của virus với hoạt tính trung bình là xấp xỉ
90%. Còn với hiệu giá kháng thể trung hòa, khoảng 97% huyết thanh của người được
tiêm liều 25mg cho thấy khả năng trung hòa được virus Sars-CoV-2 (chủng Vũ
Hán). Điều quan trọng là, nồng độ (hay hiệu giá) huyết thanh trung bình của người
được tiêm Nanocovax có khả năng trung hòa virus nhỏ hơn 1:50.
“Kháng thể trung hòa liên quan trực tiếp đến
tác dụng bảo vệ của vaccine” TS. Nguyễn Hữu Huân, người có 27 năm nghiên cứu về
vaccine cúm, từng là nghiên cứu viên chính tại Viện Vaccine Quốc tế IVI, Hàn Quốc,
hiện nay là giám đốc khoa học của công ty sản xuất kháng thể kháng virus thông
qua vaccine IGY Life Sciences, cho biết. Ông cũng nói thêm rằng, “Trong cúm,
khi cơ thể tạo được hiệu giá kháng thể trong huyết thanh 1:40 thì được coi là
có miễn dịch bảo vệ. Kết quả của Nanocovax cho thấy hiệu giá kháng thể trong
huyết thanh trung bình là 1:50, thì tôi cho là có nhiều khả năng bảo vệ được”.
Nanogen có cơ sở
gì để thành công?
Mặc dù đã hoạt động được 20 năm trong lĩnh vực
sản xuất thuốc sinh học, nhưng Nanogen hầu như không xuất hiện trên báo chí và
cũng chưa bao giờ sản xuất vaccine. “Bỗng nhiên” công ty này tung ra dự tuyển
vaccine sớm nhất cả nước chỉ sau chưa đầy nửa năm nghiên cứu phát triển, thậm
chí trở thành niềm hi vọng đưa Việt Nam thoát khỏi đại dịch trong tình trạng mỗi
ngày có gần 10 nghìn ca nhiễm, hệ thống y tế đang quá tải và vaccine nhập khẩu
vô cùng khan hiếm. Nhiều người không khỏi nghi ngờ. Trong buổi tọa đàm online
vào ngày 7/8, có người đã hỏi TS. Đỗ Minh Sĩ rằng, liên minh của hai “đại gia”
trong ngành dược phẩm của Anh và Pháp là GSK và Sanofi để sản xuất vaccine
COVID-19 còn thất bại (cùng công nghệ protein tái tổ hợp của Nanogen), Nanogen
có cơ sở gì để thành công? Câu trả lời của Nanogen lúc chỉ là: “Chúng tôi biết
chúng tôi đang làm gì”.
Nhưng ít người biết rằng, Nanogen thành công
cũng không đủ. Khi nhà nước đặt hàng cho công ty này vào đầu năm 2020 thông qua
Bộ Khoa học và Công nghệ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã kì vọng Nanogen có thể sản
xuất vaccine vừa nhanh, vừa rẻ hơn vaccine nước ngoài nhưng cũng vừa phải hiệu
quả. Theo như TS. Hồ Nhân, đó là yêu cầu khó như: “sản xuất ra một chiếc
Mercedes nhưng giá thành như KIA morning và lại phải bền như Land Cruiser của
Toyota”.
Vì vậy, khi nghiên cứu và phát triển vaccine
COVID-19, dù có nhiều tham vọng nhưng cuối cùng, Nanogen đã đi theo hướng “ăn
chắc mặc bền” nhất – từ công nghệ đến nguyên liệu đều nằm trong năng lực và
kinh nghiệm của họ. Ban đầu, Nanogen đã định theo đuổi công nghệ “hot” nhất bây
giờ là mRNA, nhưng rồi họ quyết định sử dụng công nghệ protein tái tổ hợp – công
nghệ mà họ vẫn dùng trong sản xuất thuốc sinh học.
Về cơ bản, công nghệ protein tái tổ hợp chỉ
tiêm một phần, gồm một hoặc một vài loại protein của virus vào cơ thể. Các loại
protein này được tổng hợp trên tế bào vi khuẩn, nấm men, côn trùng, động vật có
vú hoặc tế bào thực vật. Tuy nhiên, protein “trần” nhanh chóng bị các enzyme
trong cơ thể phân hủy trước khi hệ miễn dịch kịp “phản ứng”. Vì vậy, thông thường
các vaccine theo công nghệ này còn cần một thành phần khác là các chất bổ trợ để
kích thích hệ miễn dịch.
Mỗi nhà phát triển sẽ có một bí quyết riêng để
tạo ra một phiên bản protein, sao cho giống protein thật của virus, đồng thời
cũng phải tương đối ổn định và bền vững trong quá trình sản xuất, bảo quản, vận
chuyển và tiêm vào cơ thể. Một phần của bí quyết này nằm ở kinh nghiệm nuôi cấy
trên một hoặc một vài loại tế bào nhất định. Novavax, một trong những vaccine
COVID-19 được đánh giá là “vaccine mà thế giới thực sự cần hiện nay”, cũng sử dụng
protein tái tổ hợp, nuôi cấy protein S của Sars-CoV-2 trên tế bào côn trùng (bướm
đêm). Sau đó là các nhà sản xuất cần lựa chọn chất bổ trợ nào, ví dụ Novavax sử
dụng QS-21, được chiết xuất từ cây xà phòng ở Chile.
Ban đầu Nanogen tham vọng đi theo xu hướng “thời
thượng” nhất của công nghệ protein tái tổ hợp. Đó là tạo ra vỏ virus để tiêm
vào cơ thể (virus like particles – VLP). Tức là họ sẽ không chỉ tạo ra protein
S của virus mà phải tổng hợp ba loại protein khác ngoài vỏ của virus bao gồm
protein M (membrane), N (nucleocapsid), E (envelope) rồi “lắp ghép” lại thành một
virus “như thật” (nhưng bên trong không có vật liệu di truyền). Tuy nhiên, để đảm
bảo tốc độ làm vaccine đại dịch, cuối cùng, họ đã đơn giản hóa dự án của mình,
chỉ tập trung tạo ra protein S – những cái gai bên ngoài virus Sars-CoV-2.
Đội ngũ nghiên cứu của Nanogen biểu hiện
protein S trên tế bào động vật có vú, cụ thể là tế bào chuột túi Trung Quốc
(CHO). Lí do sử dụng tế bào này, một phần vì nó có khả năng tạo ra protein gai
giống thật nhất so với các loại tế bào khác (mặc dù sản lượng thấp hơn và giá
thành cao hơn). Một phần khác, quan trọng hơn, đây là kĩ thuật mà TS. Đỗ Minh
Sĩ đã nghiên cứu và làm chủ hơn 20 năm nay. Nanogen này đã nuôi cấy protein
Erythropoietin – tác nhân kích thích hồng cầu trong cơ thể người trên tế bào
CHO để sản xuất thuốc Nanokine, dùng để điều trị bệnh nhân thiếu máu do suy thận
mãn tính, ung thư, HIV… đã xuất khẩu sang nhiều nước châu Á. Họ cũng có sáng chế
được đăng ký tại Mỹ liên quan đến việc tăng sản lượng và chất lượng protein
nuôi cấy trên tế bào CHO vào năm 2017.
Nhiều người có phần “thất vọng” vì vaccine
Nanocovax sử dụng chất bổ trợ “cũ” là nhôm. Trên thực tế, họ đã thử nhiều loại
chất bổ trợ mới trên thế giới, trong đó có QS-21 mà Novavax sử dụng, thậm chí họ
còn nghĩ tới việc sử dụng hạt nano silica (các hạt này có đường kính tương
đương như virus Sars-CoV-2, họ sẽ gắn các protein S lên hạt này). Khi thử nghiệm
tại phòng thí nghiệm, họ nhận ra rằng kích thích miễn dịch của nhôm là thấp nhất,
thậm chí chỉ bằng 1:20 lần so với QS-21. Nhưng cuối cùng tá dược nhôm được chọn,
một phần vì rẻ (giá tiền của riêng QS-21 cho một liều vaccine là 5 USD, trong
khi giá của một liều nanocovax hiện nay công bố chỉ chưa đến 6 USD) và phần lớn
hơn, vì nhôm là tá dược an toàn được sử dụng gần một thế kỉ nay. Đa phần các
vaccine đang lưu hành hiện nay, kể cả vaccine dành cho trẻ em mới sinh (vaccine
phòng ngừa viêm gan B) đều sử dụng nhôm trong khi nanosilica chưa từng sử dụng
trên thuốc cho người và QS-21 cũng mới sử dụng trên một vài loại vaccine. “Mới
làm vaccine từ ban đầu, bọn tôi hoàn toàn không dám mạo hiểm, chỉ dám chọn loại
nào an toàn nhất” – TS. Đỗ Minh Sĩ cho biết.
Dám quyết định bất
thường
Cuộc tọa đàm online vào ngày 7/8 không phải là
lần đầu tiên Nanogen “đăng đàn” chia sẻ về quá trình làm vaccine Nanocovax
nhưng không dễ lay chuyển được niềm tin của công chúng. Trước đó, những chỉ
trích Nanocovax nổi lên mạnh mẽ khi Nanogen gửi đơn xin cấp phép khẩn cấp vào
ngày 23/6. Sau đó, ông Nguyễn Ngô Quang, Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ
và Đào tạo, Bộ Y tế đã nhận định rằng kiến nghị này là “nóng vội, chưa đầy đủ dữ
liệu khoa học”.
Ý của ông Quang chính xác là chưa có dữ liệu về
hiệu lực bảo vệ của vaccine (vaccine efficacy). Mà hiệu lực này chỉ có thể tính
trong giai đoạn III. Tuy nhiên, nếu muốn tính hiệu lực như nhiều vaccine được cấp
phép trước đó, trong số những người tình nguyện tham gia thử nghiệm, bắt buộc
phải có ca bệnh. Hiện nay, với tỉ lệ nhiễm bệnh là 1/10 nghìn người, nếu muốn
có đủ số người mắc bệnh để tính được hiệu lực vaccine, cần phải thử nghiệm trên
hơn một triệu người. Kinh phí trung bình cho một tình nguyện viên tham gia thử
nghiệm là khoảng 30 triệu đồng, đầu tư cho một cuộc thử nghiệm như vậy sẽ là
không tưởng. Hơn nữa, để chờ “bắt” được các ca bệnh, sẽ cần nhiều tháng trời.
“Để hoàn tất giai đoạn ba có thể phải mất ít nhất tám tháng đến một năm hoặc
lâu hơn nữa. Đây là thời gian khá dài chứa chấp nhiều rủi ro bùng phát dịch và
tổn thất kinh tế nặng nề, ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của đa số người trong
xã hội” – TS. Nguyễn Hữu Huân cho biết.
Việt Nam sẽ phải đưa ra một quyết định bất thường
cho một thời điểm bất thường, đứng trước ngã rẽ giữa rủi ro những tác dụng phụ
chưa lường trước của vaccine và rủi ro về khủng hoảng y tế và kinh tế mà dịch bệnh
đang đe dọa. Tuy nhiên, TS. Huân cho biết: “Tôi cho rằng sử dụng đại trà
vaccine Nanocovax tại thời điểm hiện nay rủi ro rất nhỏ (nếu có thì theo lý
thuyết thấp hơn các vaccine hiện đang được lưu hành) nhưng lợi ích thì lớn”.
Là người từng nghiên cứu về công nghệ virus
vector sử dụng Adenovirus (công nghệ đằng sau AstraZeneca và J&J, Sputnik
V), TS.Huân cho rằng, vaccine dựa trên công nghệ protein tái tổ hợp thậm chí
còn an toàn hơn. Lí do là bởi, vaccine này chỉ cho hệ miễn dịch tiếp xúc với một
thành phần duy nhất là protein S của virus Sars-CoV-2 để tạo ra kháng thể (giống
vaccine mRNA của Moderna hay Pfizer). Trong khi đó, các vaccine dùng adenovirus
thách thức hệ miễn dịch bởi tất cả các thành phần khác của adenovirus (khoảng
15 protein). Hơn nữa, công nghệ protein tái tổ hợp đã được dùng hàng chục năm
nay, điển hình là vaccine phòng viêm gan B tiêm cho trẻ mới sinh được lưu hành
từ những năm 1980.
Hơn nữa, lợi thế của Nanocovax là đã có các
vaccine khác đi trước “dò đường”. TS. Huân cho rằng, kết quả của các vaccine
phòng COVID-19 đang được sử dụng trên thế giới đều cho thấy kết quả thử nghiệm
lâm sàng giai đoạn ba phù hợp với kết quả của giai đoạn I và II.
Gần đây, Nanogen còn chia sẻ kết quả so sánh
hiệu giá kháng thể giữa 86 người tiêm vaccine Nanocovax sau hai tuần với con số
này ở 16 người nhiễm Sars-CoV-2 và đã bình phục thì thấy rằng kết quả tốt hơn gấp
hai lần. Tuy phía Nanogen thận trọng cho rằng, đây mới chỉ là kết quả bước đầu
vì cỡ mẫu số người nhiễm còn nhỏ và không phải là những người bị nhiễm nặng phải
hồi sức cấp cứu (ICU), nhưng đây vẫn là kết quả khả quan. Họ kì vọng sẽ cải thiện
chất lượng dữ liệu này khi có thể xin được các mẫu huyết thanh của những người
bị nhiễm nặng và khỏi bệnh trong giai đoạn vừa qua.
Khi Nanocovax triển khai thử nghiệm lâm sàng ở
giai đoạn I và II, các chủng Beta và Delta chưa xuất hiện. Vì vậy, khả năng
trung hòa các chủng này của vaccine cũng sẽ được công bố ở giai đoạn III, trước
mắt là giai đoạn IIIa trên 1000 người.
Trên thực tế, búa đã gõ, các cơ quan chuyên
môn đã có lựa chọn của mình. Việc xét duyệt khẩn cấp sẽ tiến hành khi đủ dữ liệu
ở giai đoạn IIIa, đặc biệt là dữ liệu về hiệu giá kháng thể trung hòa với bốn
chủng virus Sars-CoV-2. Trong cuộc họp với Thủ tướng vào ngày 12/8 vừa qua, các
cơ quan tham gia thử nghiệm lâm sàng giai đoạn III tuyên bố rằng vào ngày 10/9
sẽ đủ dữ liệu. PGS. Lê Văn Truyền, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn cấp giấy đăng ký
lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc tuyên bố: “Nếu hội đồng đạo đức phê duyệt
các kết quả […], trong vòng ba ngày chúng tôi sẽ xem xét hồ sơ và trong vòng
hai ngày, chúng tôi sẽ họp vào bất cứ lúc nào”.
"Để hoàn tất giai đoạn ba có thể phải mất
ít nhất tám tháng đến một năm hoặc lâu hơn nữa. Đây là thời gian khá dài chứa
nhiều rủi ro bùng phát dịch và tổn thất kinh tế nặng nề, ảnh hưởng rất lớn đến
đời sống của đa số người trong xã hội." (TS. Nguyễn Hữu Huân)
Theo khoahocphattrien.vn
.
==============================================
.
.
Việt
Nam sẽ ưu tiên mua vắc xin Pfizer?
Triệu Tử Long
https://vietnamthoibao.org/vntb-viet-nam-se-uu-tien-mua-vac-xin-pfizer/
(VNTB) – “Chúng ta đang thúc đẩy chiến
lược vắc xin, trong đó có vắc xin cho trường học, vắc xin cho trẻ em và sẽ làm
tất cả những gì có thể làm được để các cháu được tiêm vắc xin sớm nhất có thể”.
Thủ tướng
Phạm Minh Chính đã nêu ý kiến như vậy hôm 28-8, trong hội nghị trực tuyến tổng
kết năm học 2020 – 2021, bàn phương hướng nhiệm vụ năm học 2021 – 2022.
Ông Vũ Đại
Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình, cho hay trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn
tiếp tục diễn biến phức tạp, kéo dài, để đảm bảo an toàn trong môi trường học
đường, Bộ Giáo dục và đào tạo nên tính toán đến chương trình tiêm vắc xin cho học
sinh các cấp, đặc biệt là học sinh trung học phở thông.
Đồng quan
điểm, bà Nguyễn Thị Quyên Thanh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long, cho biết hiện
nay 91% giáo viên tỉnh này đã được tiêm vắc xin mũi 1, trên 44% được tiêm mũi
2. Tuy nhiên, học sinh chưa được tiếp cận với vắc xin.
Theo bà
Thanh, “tỉnh Vĩnh Long xác định học sinh chỉ được đến trường khi trước hết Vĩnh
Long trở lại trạng thái bình thường mới; thứ 2 là các em phải được an toàn,
giáo viên và học sinh phải an tâm trong quá trình dạy học, xã hội có thể an
lòng… Đề nghị Bộ Giáo dục và đào tạo và Bộ Y tế quan tâm, có chương trình tiêm
vắc xin cho đối tượng từ 12 đến 18 tuổi, để đảm bảo quyền lợi các em là được bảo
vệ khi đến trường”.
Bà Nguyễn
Thị Thanh Lịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, cũng đề xuất Bộ Giáo dục và đào
tạo cần xây dựng chương trình vắc xin học đường để học sinh được tiếp cận, an
tâm đến trường.
Trước băn
khoăn trên, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, trường học trở lại hoạt động
bình thường là mong ước của tất cả học sinh, sinh viên, giáo viên, phụ huynh học
sinh. Vì thế, Chính phủ đã chỉ đạo giải quyết vấn đề đảm bảo an toàn cho trẻ
khi đến trường theo hướng Bộ Y tế phối hợp với Bộ Giáo dục và đào tạo triển
khai tiêm vắc xin cho trẻ em.
“Chính phủ
sẽ có giải pháp năm học mới đảm bảo an toàn trường học, gắn với tiêm vắc xin.
Các lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã phải tranh thủ mọi mối quan hệ quốc tế để thúc đẩy
ngoại giao vắc xin. Hiện, chúng ta đang thúc đẩy chiến lược vắc xin, trong đó
có vắc xin cho trường học, vắc xin cho trẻ em”, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho
biết như vậy.
Theo Thủ
tướng, Chính phủ đã yêu cầu Bộ Y tế căn cứ vào khoa học để quy định độ tuổi
tiêm các loại vắc xin, tính toán phân bổ, có kế hoạch tiêm phù hợp. Ví dụ, loại
vắc xin nào được nhiều nước sử dụng để tiêm cho trẻ em từ 12 tuổi trở lên thì
trong thời gian tới, khi nhập khẩu vắc xin về, sẽ dành loại đó tiêm cho trẻ em.
Các cháu được tiêm đủ 2 mũi vắc xin có thể học bình thường kèm với các biện
pháp phòng chống dịch khác như một số nước hiện nay cũng đang làm.
Hôm 17-8,
trong một văn bản gửi Sở Y tế Bình Dương, Bộ Y tế cho biết ngày 5-8 có nhận được
văn bản của tỉnh Bình Dương, xin chủ trương tiêm vắc xin phòng Covid-19 cho trẻ
12-18 tuổi.
Sau khi
xem xét, Bộ Y tế cho biết việc lựa chọn đối tượng tiêm vắc xin thực hiện theo
nghị quyết 21 của Chính phủ và các quyết định của bộ này về tăng cường các biện
pháp phòng chống dịch. Theo đó, ưu tiên tiêm trước cho các địa bàn, khu vực
đang có dịch, tiêm ngay cho lực lượng y tế tuyến đầu, người cao tuổi, các trường
hợp có bệnh lý nền, nhân viên đại sứ quán, lãnh sự quán các nước tại Việt Nam,
lực lượng tuyến đầu về phát triển kinh tế như các nhà đầu tư, doanh nghiệp, khu
công nghiệp, nhóm cung cấp dịch vụ thiết yếu, nhóm đảm bảo lưu thông, cung cấp
hàng hóa.
Bộ Y tế
cũng cho biết đã đàm phán với Pfizer (tham khảo dữ liệu liên quan về Pfizer
dành cho trẻ tại https://www.fda.gov/media/148542/download) và thỏa
thuận mua 20 triệu liều vắc xin dành cho trẻ 12 – 17 tuổi, Chính phủ cũng thông
báo cho phép triển khai mua lô vắc xin này. Thông tin cho hay lô Pfizer dành
cho trẻ em này sẽ về Việt Nam vào quý 4 năm nay. Pfizer cũng là vắc xin duy nhất
cho đến nay có chỉ định sử dụng cho trẻ em 12 – 17 tuổi.
Như vậy phải
chăng đến đầu năm 2022 các trường phổ thông mở trở lại học ‘trực tiếp’, không
còn phải ‘trực tuyến’?
.
===========================================
.
.
Việt
Nam đang hướng đến chung sống với con virus Covid
Nguyễn Nam
https://vietnamthoibao.org/vntb-viet-nam-dang-huong-den-chung-song-voi-con-virus-covid/
(VNTB) – Việt Nam cần xác định và sẵn
sàng tư tưởng chung sống, thích ứng với tình hình mới của dịch bệnh
Việt Nam
cũng không ngoại lệ với thế giới, cần xác định và sẵn sàng tư tưởng chung sống,
thích ứng với tình hình mới của dịch bệnh; kiểm soát dịch bệnh để tập trung cho
thực hiện các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế, xã hội.
Tại hội
nghị Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch, sáng 29-8, Thủ tướng Phạm Minh
Chính nhấn mạnh: “Đã hy sinh, thực hiện giãn cách xã hội phải đạt mục tiêu kiềm
chế dịch bệnh”.
Việt
Nam không thể ngoại lệ
Theo tường
thuật của báo chí, sau chuyến thị sát ở TP.HCM, Bình Dương và Đồng Nai trở về
Hà Nội hôm 28-8, Thủ tướng nhận định tình hình dịch bệnh Covid-19 trên thế giới
và khu vực vẫn diễn biến phức tạp, khó lường, khó dự báo, kể cả tại các nước có
tiềm lực hàng đầu.
“Việt Nam
cũng không ngoại lệ. Do đó cần xác định và sẵn sàng tư tưởng chung sống, thích ứng
với tình hình mới của dịch bệnh; đồng thời thực hiện quyết liệt các biện pháp,
dứt điểm kiểm soát dịch bệnh để tập trung cho thực hiện các nhiệm vụ chính trị,
phát triển kinh tế – xã hội” – Thủ tướng nhận định.
Đối với thực
hiện chiến lược vắc xin, Thủ tướng tiếp tục nhắc lại, vắc xin tốt nhất là vắc
xin được tiêm sớm nhất. Do đó cần tổ chức tiêm vắc xin nhanh, an toàn, hiệu quả,
theo thứ tự ưu tiên. Tuy nhiên cụ thể bao giờ có thể cung ứng vắc xin để tiêm
ngừa miễn phí đáp ứng nhu cầu, tiếc là không thấy báo chí cho biết Thủ tướng Phạm
Minh Chính đã nói gì.
Theo báo
cáo, từ ngày 19-7 đến ngày 28-8, tại 23 địa phương thực hiện giãn cách xã hội
theo Chỉ thị số 16 đã ghi nhận 343.686 ca mắc Covid-19. Riêng giai đoạn tăng cường
thực hiện giãn cách xã hội từ 22 đến 28-8, ở 23 địa phương này có 78.147 ca mắc.
Số mắc mới trong cộng đồng theo ngày có xu hướng gia tăng do các địa phương
đang tăng cường xét nghiệm diện rộng.
Như vậy,
so với tuần trước đó, có 13/23 địa phương có số mắc mới tăng, trong đó Bình
Dương tăng 1,5 lần với 14.689 ca và gấp 2 lần số mắc tăng của 12 tỉnh còn lại cộng
lại. Có 10 địa phương ghi nhận số mắc giảm so với tuần trước.
Cần
làm gì để “Việt Nam cũng không ngoại lệ”?
Trở lại với
ý kiến không còn xem “dịch” là “giặc” để mà chăm chăm tiêu diệt nữa của “zero
Covid”.
Các chính
phủ ở châu Á, châu Âu và Mỹ đang khuyến khích người dân chuyển sang trạng thái
bình thường mới, và đây chính là điều mà Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng “Việt
Nam cũng không ngoại lệ”.
Anh dỡ bỏ
hầu hết các hạn chế vì Covid-19. Đức đang cho phép những người đã tiêm phòng được
đi du lịch mà không cần kiểm tra. Italy hầu như không còn đeo khẩu trang khi đi
ra ngoài, và các trung tâm mua sắm vẫn mở cửa tại Singapore.
Sự xuất hiện
của nhiều biến thể với tốc độ lây lan nhanh chóng đồng nghĩa với việc ngay cả
các quốc gia giàu có với lượng vắc xin dồi dào vẫn dễ bị tổn thương. Những nơi
như Australia – đã đóng cửa biên giới – đang hiểu rằng họ không thể ngăn chặn
virus. Vì vậy, thay vì từ bỏ lộ trình của mình, các quan chức đang bắt đầu chấp
nhận rằng, việc phong toả và hạn chế là một phần của quá trình hồi phục.
Mọi người
đang được khuyến khích thay đổi quan điểm về đại dịch và tập trung vào nỗ lực
tránh trở bệnh nghiêm trọng và tử vong, thay vì tránh nhiễm bệnh. Những nước có
tham vọng “zero-Covid” thì cân nhắc lại các chính sách, trong đó có Việt Nam.
Israel hướng
nguồn lực vào các ca bệnh chuyển biến nặng, một chiến thuật mà các quan chức gọi
là “áp chế mềm”. Israel cũng đang đối mặt với số ca mắc mới tăng mạnh, từ 1 con
số ở một tháng trước đây lên đến hàng trăm trường hợp/ ngày. Nước này gần đây
yêu cầu người dân đeo khẩu trang trở lại.
Sài
Gòn sẽ vẽ lại bản đồ chống dịch
Ngành y tế
của TP.HCM cũng đang đi theo hướng của Israel.
Ông Tăng
Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM đánh giá, hiện nay thành phố đang trong
giai đoạn tập trung xét nghiệm diện rộng để tách F0 ra khỏi cộng đồng, cộng với
sự giãn cách xã hội, F0 sẽ giảm trong thời gian tới.
“Sau đợt
này, đến đầu tháng 9 sẽ quét kiểm tra xong và sẽ vẽ lại bản đồ chống dịch
Covid-19 mới, xem chỗ nào là ‘vùng đỏ’, ‘vùng cam’, ‘vùng vàng’ và ‘vùng xanh’.
Sau đó, ‘vùng đỏ’ sẽ quét F0 mỗi 2 ngày 1 lần” – Cũng theo ông Tăng Chí Thượng,
F0 cách ly tại nhà, cách ly tập trung ở quận, huyện với sự hỗ trợ, các giải
pháp từ bệnh viện dã chiến, bệnh viện điều trị Covid-19… sẽ không lo F0 tăng dẫn
đến không còn giường.
Bên cạnh
đó, tập trung tăng cường ô xy, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế nhanh nhất
khi cần, kéo giảm tỷ lệ tử vong.
Bình luận
về vấn đề y tế, một cựu phó giám đốc bệnh viện Nhiệt đới TP.HCM, cho rằng,
trong bối cảnh đại dịch Covid-19, rõ ràng Việt Nam có một khởi điểm quá yếu kém
về năng lực hồi sức cấp cứu qua chỉ số giường ICU (Intensive Care Unit), cũng
như nhân sự và trang bị. Với ước tính quá khiêm tốn, TP.HCM đã không thể chống
trả được sự tấn công của Delta và cái giá quá đau đớn…
Bài học
này giờ đây chỉ hy vọng dành cho các khu vực còn lại chuẩn bị đối phó khi tình
hình dịch trở nên nghiêm trọng vì không thể trong vòng vài ngày có thể tăng số
lượng giường ICU gấp 10 lần cùng với trang bị và nhân sự! Bởi, ‘lực lượng vật
chất chỉ có thể bị đánh đổ bằng lực lượng vật chất’, và chúng ta không thể có một
nền y tế “Phù Đổng”!
Sai lầm từ
đầu nên giờ đang nỗ lực sửa sai
So với thế
giới thì chiến lược vắc xin của Việt Nam được đánh giá là quá chậm chạp.
Vào tháng
1-2020, Singapore phát hiện ra ca Covid-19 đầu tiên và ngay lập tức, từ kinh
nghiệm xử lý dịch SARS và H5N1 trước đó, chính phủ Singapore, mặc dù chưa biết
dịch Covid-19 sẽ lan rộng ra sao, nguy hiểm thế nào, nhưng vẫn lựa chọn chiến
lược đầu tiên là phải có vắc xin và phải tiêm chủng cho toàn dân, nhanh nhất, sớm
nhất.
Đến tháng
4-2020, Singapore tìm ra và chốt danh sách 35 cơ sở có tiềm năng sản xuất và
cung cấp vắc xin, trong đó có Pfizer, Moderna, Sinopharm, Sinovac… Vì chưa có
tiền lệ, chưa có cơ sở đảm bảo rằng các vắc xin được chế tạo sẽ thành công, nên
quyết định đầu tư của Singapore dựa trên 2 nguyên tắc: Nhà sản xuất nào sẽ đưa
ra sản phẩm nhanh nhất, và công nghệ nào an toàn nhất.
Tháng
12-2020, tức là 11 tháng sau khi phát hiện ca nhiễm Covid-19 đầu tiên,
Singapore đưa được vắc xin Pfizer về nước, là nước sớm nhất ở châu Á sở hữu và
tiêm chủng vắc xin cho dân chúng.
Cũng thời
gian này, tháng 11-2020, một công ty tư nhân ở Sài Gòn cũng nhanh chóng ký hợp
đồng mua 30 triệu liều vắc xin Astrazeneca – đây chính là số vắc xin mà đến
tháng 6-2021, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu công ty tư nhân này ‘nhượng
không lợi nhuận’ cho chính phủ…
No comments:
Post a Comment