Tú
Anh – RFI
Đăng ngày 29-03-2019
Chiến
tranh thương mại Mỹ-Trung đang tiến đến đâu ? Tổng thống Donald Trump từng hứa
sẽ đạt được thỏa thuận với chủ tịch Tập Cận Bình vào ngày 31/03/2019 nhưng ngay
sau đó lại thay đổi. Rồi một cuộc họp thượng đỉnh được loan báo vào tháng Tư
nhưng không ấn định ngày.
Không có gì bảo đảm là Washington và Bắc Kinh sẽ đạt
được thỏa thuận giải quyết bất đồng và xung khắc thương mại trong tương lai gần.
Từ thứ Năm 28/03/2019, một phái bộ đàm phán Mỹ do bộ
trưởng Tài Chính Robert Lighthizer dẫn đầu đến Bắc Kinh. Thông tin mới nhất là
« có tiến triển nhưng còn quá nhiều chướng ngại phải vượt qua »,
theo phía Trung Quốc. Còn phía Mỹ thì tuyên bố : « Chúng tôi tiến…
nhưng chưa đến ».
Đối với tổng thống Donald Trump, mục tiêu số một là
phải tái lập quân bình trong cán cân thương mại với Trung Quốc và chủ nhân Nhà
Trắng muốn thấy kết quả cụ thể trước năm 2020, năm bầu cử tổng thống.
Trên bàn cờ, trước những đòn phép tấn công của Mỹ,
chính quyền Trung Quốc tìm mọi cách để giới hạn thiệt hại cũng như đẩy lùi càng
xa càng tốt nguy cơ đe dọa kinh tế quốc gia và sẵn sàng nhượng bộ trước áp lực.
Áp lực để có được nhượng bộ
Xung khắc về thuế quan đã được thể hiện qua các biện
pháp trừng phạt lẫn nhau liên quan đến hàng trăm tỷ đô la mà hồ sơ nổi bật nhất
là thép và nhôm.
Để xoa dịu Washington, Bắc Kinh cho biết có thể gia
tăng nhập khẩu hàng của Mỹ lên đến 1.200 tỷ đô la trong vòng 6 năm. Mặc khác,
hai tuần trước khi mở lại vòng đàm phán, Trung Quốc thông qua một đạo luật mới
về bảo vệ sở hữu trí tuệ, cấm một công ty ép buộc đối tác phải chuyển giao công
nghệ, một vấn nạn mà giới doanh nghiệp phương Tây cực lực than phiền khi làm ăn
với Trung Quốc.
Tuy nhiên, những nhượng bộ trên đây của Trung Quốc
không đủ để khai thông tiến trình đàm phán được hai cường quốc kinh tế hàng đầu
thế giới mô tả là « rất gay go ». Theo AFP, giới chuyên gia độc
lập cũng không tin là Trung Quốc sẽ đồng ý giảm kiểm duyệt thông tin trên mạng.
Đối với tổng thống Donald Trump, những lời hứa từ
phía Bắc Kinh, nếu có, chỉ là chiến thuật, thậm chí hứa hảo, từng làm cho nhiều
lãnh đạo tiền nhiệm rơi vào bẫy. Ông muốn chính quyền Trung Quốc phải thay đổi
thật sự, từ cấu trúc, chấp nhận một nền kinh tế thị trường tự do như Mỹ.
Cụ thể và quan trọng hơn hết là chấm dứt chính sách
tài trợ cho các xí nghiệp quốc doanh xuất khẩu, một hình thức cạnh tranh bất
chính. Điều kiện này khó có thể được ông Tập Cận Bình thực hiện bởi vì chẳng
khác nào phủ nhận thậm chí khai tử chế độ Cộng sản.
Hoa Kỳ còn đòi Trung Quốc không được kềm giá đồng
nhân dân tệ và muốn có một cơ chế kiểm soát nghiêm ngặt để theo dõi đối tác có
tôn trọng hiệp định thương mại tương lai, trong giả thuyết đạt được kết quả.
Có được nhượng bộ, gây thêm sức ép để cụ thể hóa
Trên thực tế, Donald Trump không giấu mục tiêu sâu
xa là luôn luôn đặt Bắc Kinh dưới áp lực thường trực. Các biện pháp áp thuế ban
hành vào tháng 01/2018 tiếp tục có hiệu lực trong một thời gian dài cho dù có
thỏa thuận hay không.
Matxcơva hiểu rõ trận thế này hơn ai hết trong quan
hệ với Donald Trump nên chỉ phản ứng « chờ xem ». Báo cáo
Muller « minh oan » cho Donald Trump trong nghi án « thông
đồng » với Nga nhưng Matxcơva không có gì bảo đảm là chủ nhân Nhà Trắng
sẽ bỏ trừng phạt.
Cứng rắn với Nga vì an ninh nước Mỹ, áp lực với
Trung Quốc vì kinh tế, vì công ăn việc làm của dân Mỹ còn là hai lập luận thu
hút cử tri. Trong bối cảnh chuẩn bị tranh cử nhiệm kỳ hai, tổng thống thứ 45 của
Mỹ muốn chứng tỏ có bản lĩnh đa năng, chỉ có ông mới biết đâu là hư đâu là thực.
No comments:
Post a Comment