Diên Vỹ, X-Cafe chuyển ngữ
28.10.2010
Cận kề chuyến thăm viếng của Bộ trưởng Ngoại giao Hillary Rodham Clinton, Việt Nam đã bắt giữ hai bloggers, không chịu thả một blogger khác sau khi ông ta đã hoàn tất án tù, cũng như tuyên án ba nhà hoạt động công đoàn cùng sáu người dân theo đạo Công giáo về những vi phạm liên quan đến nhân quyền.
Những trường hợp trên đều xảy tra trong tuần qua và khiến cho Đại Sứ quán Hoa Kỳ bày tỏ quan ngại trong một bảng tuyên bố hôm thứ Năm, đe doạ sự tiến triển quan trọng đã có được giữa Hoa Kỳ và Việt Nam trong những tháng qua.
Được thúc đẩy bởi quan ngại chung về sự đi lên của Trung Quốc, các quan chức của cả hai quốc gia đã tán dương rằng quan hệ hai bên tốt đẹp hơn bao giờ. Với chuyến viếng thăm hai ngày bắt đầu từ thứ Sáu, bà Clinton đã đến Việt Nam hai lần trong bốn tháng vừa qua. Bộ trưởng Quốc phòng Robert M. Gates đã đến đây để nói chuyện hai tuần trước, và Washington cùng Hà Nội đã tổ chức đợt hội thảo an ninh lần đầu tiên giữa các quan chức quốc phòng hôm tháng Tám.
Các nhà phân tích đã có những nhận định khác nhau về ý nghĩa của những cuộc bắt giữ và tuyên án trong tuần qua. Một số, đa phần là những nhà ngoại giao phương Tây nói rằng chúng là một phần của việc đàn áp kéo dài cả năm đối với những nhà chống đối khi Đảng Cộng sản Việt Nam chuẩn bị đại hội toàn quốc trong vòng năm năm qua vào tháng Giêng. Từ tháng Mười năm ngoái, đã có 21 người bị tuyên án tù vì những tội phạm liên quan đến việc bày tỏ quan điểm một cách hoà bình.
Những nhà phân tích khác, đa phần là người Việt, cho rằng những hành động trong tuần qua là một phần của một tiền lệ liên quan đến đấu đá nội bộ bên trong Đảng Cộng sản Việt Nam về quan hệ giữa nước này với Hoa Kỳ. Việt Nam đã tiến đến gần với Hoa Kỳ hơn để nhờ họ là một rào cản chống lại thái độ gây hấn của Trung Quốc. Nhưng sự thay đổi này lại gây tranh cãi bên trong nội bộ đảng, vốn vẫn bị ảnh hưởng sâu đậm bởi Trung Quốc và họ sợ rằng Hoa Kỳ sẽ tìm cách lật đổ hệ thống chính trị tại Việt Nam.
Vì thế, mỗi khi gần đến một họp mặt quan trọng với chính phủ Hoa Kỳ, lực lượng công an Việt Nam thường xuyên đàn áp giới bất đồng chính kiến, dẫm chân lên giới chính trị gia vốn thường ngả về phía Hoa Kỳ. Năm 2007, một tháng trước khi Chủ tịch Nguyễn MInh Triết chính thức thăm viếng Hoa Kỳ lần đầu tiên, nghành tư pháp Việt Nam đã cho phép phóng viên nước ngoài tham dự phiên toà một ngày xử Linh mục Nguyễn Văn Lý tại thành phố Huế. Vị linh mục Công giáo đã bị tuyên án sáu năm tù giam về tội danh gieo rắc thông tin chống lại nhà nước, với bức ảnh nổi tiếng tại phiên toà chụp cảnh ông bị những nhân viên công an bịt miệng khi ông hô to "Đả đảo Đảng Cộng sản."
Một năm sau đó, vào tháng Năm 2008, chính quyền Việt Nam đã bắt giữ hai phóng viên điều tra khi họ tường thuật về một trong những vụ tham nhũng lớn nhất nước chỉ một tháng trước khi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm viếng Hoa Kỳ. Một viên chức đi cùng ông Dũng trong chuyến thăm này đã nói rằng vị thủ tướng tỏ vẻ không hài lòng về vụ bắt giữ.
Trong những trường hợp tuần này, một toà án tại miền nam Việt Nam hôm thứ Ba đã tuyên án ba nhà hoạt động công đoàn chín năm tù giàm vì tội kích động đình công và phát tán tài liệu chống chính quyền. Nguyễn Hoàng Quốc Hùng, 29 tuổi, đã bị buộc tội phá hoại an ninh và bị tuyên án chín năm tù. Hai người khác là Đoàn Huy Chương và Đỗ Thị Minh Hạnh, đều 25 tuổi, bị tuyên án bảy năm tù. Cả ba người đã bị cáo buộc là đã tổ chức một cuộc đình công tại một nhà máy sản xuất giày ở tỉnh Trà Vinh vào năm ngoái và đã gửi những bức ảnh đình công để đăng tải lên mạng.
Trong một trường hợp khác, sáu người dân Công giáio đã bị tuyên án trong một phiên toà kéo dài một ngày tại thành phố Đà Nẵng sau một cuộc tranh chấp đất nghĩa trang. Vụ tranh chấp này xảy ra khi người dân tìm cách chôn cất một cụ bà 82 tuổi. Bốn người bị buộc tội đã lãnh án chín năm tù treo, nhưng hai người còn lại bị tuyên án chín tháng và một năm tù giam. Một số dân biểu Hoa Kỳ đã tố cáo rằng công an đã đánh đập những người Công giáo.
Trong những trường hợp của các bloggers, một phóng viên tin lá cải nổi tiếng là Nguyễn Lê Hương Trà đã bị bắt hôm thứ Ba tại Thành phố Hồ Chí Minh vì tội danh vu cáo sau khi cô đang một bài viết về những chuyện tình của con trai một quan chức công an với những hoa hậu và vũ công.
Cũng tại Thành phố Hồ Chí Minh, công an đã tiếp tục khủng bố hai bloggers khác, nổi tiếng với những bài viết chống Trung Quốc. Phan Thanh Hải đã bị bắt giữ vào hôm thứ Hai, và công an tiếp tục giam giữ Nguyễn Văn Hải, người có bút danh Điếu Cày. Điếu Cày lẽ ra đã được trả tự do vào ngày 20 tháng Mười sau án tù 2 năm rưỡi về tội danh trốn thuế. Điếu Cày đã bị bắt vì hàng loạt các bài viết kêu gọi biểu tình chống Trung Quốc trước giải Thế vận hội mùa Hè Bắc Kinh.
Ước lượng có khoảng 50 người bị giam giữ tại Việt Nam vì tội phạm liên quan đến chính trị. Mặc dù chính sách nhân quyền của Việt Nam thường là mục tiêu bị chỉ trích tại Hoa Kỳ - Thượng Nghị sĩ Barbara Boxer (thuộc đảng Dân chủ - Tiểu bang California) tuần này đã kêu gọi bà Clinton nêu ra vấn đề này trong chuyến viếng thăm của bà - Hà Nội tự hãnh diện là có một hệ thống chính trị rộng rã hơn Miến Điện, Bắc Hàn và thậm chí cả Trung Quốc. Quốc hội tham gia vào những thảo luận thực sự về chính sách và giới truyền thông có thể là ít bị kiểm duyệt hơn.
Một số chuyên gia Hoa Kỳ lo lắng rằng nếu chính quyền Obama gây áp lực quá nhiều với Việt Nam về nhân quyền, điều này có thể làm lệch hướng tiến triển của mối quan hệ vốn đã rất khó để đạt được.
Đối với nhiều người trong các tổ chức phi chính phủ và cộng đồng đấu tranh nhân quyền, "Việt Nam là một "Trung Quốc có thể bắt nạt được," Brantly Womack, giáo sư về chính trị tại Đại học Virginia. "Nó là một mục tiêu dễ dàng."
.
.
.
No comments:
Post a Comment