TRUNG QUỐC SẼ KHỦNG HOẢNG ĐỊA ỐC

Trung Quốc sẽ khủng hoảng địa ốc

Ngô Nhân Dụng
Sunday, August 29, 2010

http://www.nguoi-viet.com/absolutenm/anmviewer.asp?a=117935&z=7

Bây giờ nhớ lại cơn sốt nhà cửa lên giá ở California trong mấy năm trước 2008, nhiều người vẫn rùng mình. Hồi đó mỗi năm giá nhà có thể tăng lên đến 20% ở nhiều khu vực, trong 5 năm giá lên hơn gấp đôi. Nhiều người đi mua nhà để tính bán lại kiếm lời tức thì, không cuộc đầu tư nào lợi bằng. Phần lớn tin tưởng một cách ngây thơ là giá nhà chỉ có lên, vĩnh viễn không thể nào xuống được. Nhiều người khôn hơn, biết là giá lên quá nhanh thế nào cũng sẽ xuống “tàn bạo,” nhưng vẫn lạc quan tin chắc chắn có nhiều kẻ còn liều lĩnh hơn hoặc dại dột hơn mình, lúc mình bán vẫn có người mua. Khi giá sập, bao nhiêu người vỡ nợ.

.

Nhớ lại tình trạng cũ ở Mỹ rồi ngó xem thị trường địa ốc bên Tầu, người ta không những rùng mình mà có thể “rợn tóc gáy!”

Muốn so sánh với tình trạng ở Mỹ dăm năm trước đây, chỉ cần biết giá các căn hộ trong chung cư (apartment) ở những thành phố lớn bên Trung Quốc đã tăng với tỷ lệ 20% MỘT THÁNG! Tháng 6 vừa qua, Giáo Sư Lý Ðạo Quỳ (Li Daokui) trả lời một cuộc phỏng vấn ở Nhật Bản đã tiên đoán mối rủi ro về địa ốc ở Trung Quốc đang trầm trọng hơn tình trạng ở Anh Quốc và Mỹ trước cơn khủng hoảng năm 2008. Vị giáo sư Ðại Học Thanh Hoa (Tsinghua) là một thành viên trong hội đồng tiền tệ của Ngân Hàng Nhà Nước, nói rằng Trung Quốc không phải sẽ chỉ đối đầu với một vụ bong bóng phồng to bùng nổ mà còn có những hậu quả xã hội nữa. Một vụ bể vỡ quả bong bóng địa ốc sẽ có hậu quả chính trị, “Nhất là đối với giới trẻ, họ đang thăng tiến nhưng bị chặn lại không bước vào được thị trường địa ốc.”

.

Trong ba tháng đầu năm 2010, giá các căn hộ chung cư, người mình gọi là “áp” tăng lên gần 70% so với cùng thời kỳ năm trước. Trong quý thứ nhì giá lại tăng hơn 12% so với quý thứ nhất. Từ tháng 7, năm 2010 giá địa ốc không tăng nhanh như trước nữa, nhưng vẫn tăng. Và những người mua nhà hoặc đang làm chủ các căn hộ trong chúng cư vẫn chưa tin rằng quả bong bóng địa ốc sẽ bùng nổ bất cứ lúc nào. Vì họ tin ở số mệnh, hoặc tin rằng chính phủ sẽ không bao giờ để cho giá xuống. Ðây là niềm tin có căn cứ, vì nhà nước thường vẫn đem công quỹ can thiệp vào thị trường để tránh bất ổn xã hội. Nhưng mỗi lần can thiệp như vậy là đem tài nguyên chung của quốc gia đổ vào những cái thùng không đáy, phí phạm bao công sức lao động mà người dân tạo ra rồi đóng thuế.

.

Cơn sốt nhà cửa diễn ra theo trình tự thế này: Tiền công quỹ được đưa cho các ngân hàng do nhà nước quản lý, các ngân hàng đem cho những công ty xây cất vay. Khi nào xây xong một khu cao ốc lại có người đặt mua liền, thì họ cứ việc xây tiếp. Ðối với chính quyền thì đó là một chính sách để “kích thích” kinh tế. Họ cần tạo công việc làm cho các công nhân dư thừa, nhất là đám nông dân đang lên các thành phố tìm việc làm. Có hơn 100 triệu “di dân nội địa” lêu bêu như vậy, không thể để họ thất nghiệp dài dài!

Một hậu quả là khi đi qua các thành phố lớn ban đêm, các du khách thấy nhiều căn áp trong các cao ốc tối om, ở ngoại ô nhiều cao ốc hoàn toàn không người ở. Trong tháng trước người ta biết khoảng 65 triệu áp ở các thành phố không hề dùng tới điện trong 6 tháng liền, tức là đã bỏ trống không người ở suốt nửa năm. Cứ 4 áp ở các thành phố lớn lại có một căn áp bỏ trống, tính ra đủ chỗ chứa 200 triệu người! Ðó là những căn hộ do các tay đầu cơ làm chủ, mua chỉ để chờ ngày bán lại. Không riêng gì cá nhân, mà nhiều công ty quốc doanh có tiền cũng đem mua nhà để “đầu tư” vì không biết dùng vào việc gì! Tổng số các căn hộ bỏ trống ở bên Tầu trị giá khoảng 750 tỷ Mỹ kim, bằng 15% Tổng Sản Lượng Nội Ðịa.

.

Hiện các ngân hàng thương mại khi cho vay để xây nhà hay mua nhà đều tính lãi suất theo dự trù là 60% các món nợ sẽ không trả được. Cũng các ngân hàng này đang tiên đoán 20% những món nợ cho các cấp chính quyền địa phương vay để mua xe hơi sẽ không trả được. Tổng số tiền cho vay về xe cộ này lên tới 7 ngàn 7 trăm tỷ đồng nhân dân tệ, tức là hơn 1.1 ngàn tỷ Mỹ kim! Tưởng tượng có 220 tỷ đô la tiền nợ sẽ tan ra mây khói để các quan chức địa phương mua xe. Bao nhiêu tiền của dân bị nhà nước đem tiêu phí như vậy!

.

Trong khi đó, các nhà xây cấy vẫn tiếp tục đầu tư! Giang Tân (Zhang Xin), 44 tuổi, vốn làm thợ trong các xưởng may, đã trở nên một tỷ phú nhờ quay sang xây nhà. Cô đã ký nhiều hợp đồng xây cất tại Bắc Kinh và Thượng Hải đang sắp xây cất, trị giá vài trăm triệu Mỹ kim. Cô trả lời nhật báo Nam Trung Bưu Báo Buổi Sáng (South China Morning Post) ở Hồng Kông là cô không thấy dấu hiệu nào là sẽ có vụ giá nhà sẽ sụp đổ! Vay được tiền lãi suất thấp thì cứ việc xây. Nếu vỡ nợ thì các ngân hàng nhà nước chịu thiệt. Các cấp chính quyền địa phương cũng đi xây thêm cao ốc, sắp xây khoảng 20 tới 30 triệu căn áp, so với con số 20 triệu do các công ty xây dựng lên; đồng thời các xí nghiệp sản xuất cũng xây thêm chúng cư cho công nhân. Số cung cứ thế tăng lên, dù chưa trông thấy số cầu ở đâu.

.

Tháng 4 năm nay, trước cảnh đầu tư nhiều quá trớn, Thủ Tướng Ôn Gia Bảo đã ra lệnh các ngân hàng của nhà nước giảm bớt số tiền cho vay vào việc xây dựng. Trong tháng 6, hội đồng chính phủ chuẩn y đánh một thứ thuế gia cư, lần thứ nhất ở Trung Quốc, đó cũng là một biện pháp để làm nguội bớt thị trường địa ốc. Quyết định này làm cho thị trường chứng khoán sụt giảm ngay 2.4%. Nhưng các người đầu cơ địa ốc vẫn tin rằng chính phủ sẽ không thi hành việc kiềm chế ngân hàng một cách gắt gao. Và chắc lệnh cấm đó sẽ được rút lại dần dần, để kinh tế tiếp tục gia tăng với tỷ lệ trên dưới 10% một năm. Chính ông Ôn Gia Bảo mới nói là các nước đều cần tiếp tục kích thích kinh tế! Mức độ phát triển này đạt được phần lớn là nhờ đầu tư vào các tích sản cố định: nhà cửa, đường sá, phi trường, vân vân, cùng với thị trường xuất cảng; nhưng chỉ có một phần nhỏ dựa vào dân chúng gia tăng tiêu thụ. Ðó là một nhược điểm lớn của nền kinh tế Trung Quốc.

.

Nhưng các nhà đầu tư địa ốc Trung Hoa có thể sẽ bị thất vọng. Chính phủ Bắc Kinh sẽ khó thả lỏng cho nền kinh tế tiếp tục gia tăng bằng những vụ đầu tư không mang lại hiệu quả nào ngoài việc tạo công việc làm ngắn hạn. Lệnh giảm bớt số tiền ngân hàng cho vay có thể được thi hành một cách gắt gao hơn. Niềm tin của giới đầu cơ vào sự can thiệp của nhà nước cũng không có căn cứ vững chắc. Như Andy Xie, một nhà kinh tế từng làm cho ngân hàng Mỹ nhận xét: Thị trường vẫn lớn mạnh hơn nhà nước. Nhà nước có thể làm trì hoãn ảnh hưởng của luật cung cầu, nhưng không thể viết lại luật cung cầu được. Sớm hay muộn, khi cung quá lớn và cầu quá nhỏ, tình trạng mất thăng bằng sẽ phải được thị trường tính sổ, khi đó giá nhà sẽ sập đổ, như bất cứ thị trường nào ở bất cứ đâu.

.

Lý do quan trọng nhất là lợi tức của đa số dân lao động không tăng, hoặc không tăng lên kịp so với giá nhà. Trong khi nền kinh tế Trung Quốc (GDP) gia tăng với tốc độ ngoạn mục 9% đến 10% mỗi năm, giới lao động luôn luôn chịu thiệt thòi, không được chia phần xứng đáng trong nồi cơm kinh tế quốc gia. Trong 10 năm từ 1995 đến 2004 chẳng hạn, lương bổng công nhân trong các xí nghiệp lớn đã tăng lên được 3 lần, nhưng năng suất của người lao động thực sự đã tăng lên gấp 5 lần; đó là một lý do giúp các xí nghiệp có lời mau còn người dân vẫn chưa tăng số tiêu thụ theo cùng một nhịp với GDP. Cho nên, trong tổng cộng sản lượng quốc gia, phần lương bổng trả cho người lao động đã giảm xuống; từ tỷ số 61% của GDP vào năm 1990, chỉ còn 53% vào năm 2007 (So với ở Mỹ, tổng số lương bổng chiếm 67% Tổng Sản Lượng Nội Ðịa).

.

Vì lương bổng không tăng cùng nhịp với cả nền kinh tế, nhiều người lao động không thể mua nhà. Ký giả Gordon G. Chang viết trên tạp chí Forbes kể chuyện đi taxi ở thành phố Thẩm Quyến đầu tháng 8 năm nay, nghe anh tài xế tâm sự: “Dù tôi cố nhịn ăn suốt 50 năm cũng không đủ tiền mua một căn hộ trong chung cư ở thành phố này!” Anh tài xế kiếm mỗi tháng 4,000 nhân dân tệ (khoảng 600 đô la Mỹ) nhưng một căn áp cho hai vợ chồng và 2 đứa con anh phải tốn đến một triệu, gấp 250 lần lợi tức một tháng.

.

Ðúng như Giáo Sư Lý Ðạo Quỳ suy luận, khi cơn khủng hoảng địa ốc xẩy ra, hậu quả sẽ là biến động xã hội. Hiện nay giới lao động Trung Quốc đang bắt đầu “giác ngộ quyền lợi giai cấp” của họ. Theo một tuần báo, trong năm 2008 tòa án Trung Quốc đã phải xử 280,000 vụ tranh chấp về quyền lợi lao động; và trong nửa đầu năm 2009 số các vụ kiện tụng đó đã tăng thêm 30% so với năm trước. Nhật báo China Daily, bản tiếng Anh của nhật báo Nhân Dân, Bắc Kinh, công nhận trong 48 ngày, từ 25 tháng 4 đến 12 tháng 7 năm 2010, riêng tỉnh Quảng Ðông có 36 cuộc đình công. Ðây là một đề tài sẽ được đề cập trong một bài sau.

.

Trước mối lo đó, khi quả bóng địa ốc xì hơi chính quyền Bắc Kinh chắc chắn sẽ can thiệp bằng cách bỏ tiền ra giúp các nhà đầu cơ địa ốc, cũng như chính phủ Mỹ đã bảo vệ các ngân hàng và công ty xe hơi. Nhưng các ngân hàng Mỹ và hãng General Motors đã bắt đầu sinh lợi và sắp trả lại nợ cho công quỹ, cộng với tiền lãi. Còn tiền trợ giúp các nhà đầu cơ địa ốc ở Trung Quốc, thí dụ bằng cách mua lại các căn hộ để bán chịu cho các công chức, cán bộ, sẽ hoàn toàn tan vào không gian! Chỉ có người dân đóng thuế ở Trung Quốc, đặc biệt là giới lao động, sẽ chịu thiệt thòi. Họ chịu nhịn nhục cho đến bao giờ? Ðiều này khó tiên đoán được, nhưng theo Karl Marx thì phải có ngày họ sẽ “giác ngộ quyền lợi giai cấp!” Lúc đó sẽ có người hát: Vùng lên hỡi những nô lệ...

.

.

.