Thời gian cho ông
Macron sắp cạn?
BBC News Tiếng Việt
9
tháng 10 2025, 15:05 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c8xrzk0k78zo
Sau
tám năm tại vị, vị trí tổng thống của Emmanuel Macron đang
chịu áp lực ngày càng lớn khi cuộc khủng hoảng chính trị của Pháp leo thang.
Tổng
Thống Emmanuel Macron
Ông
Macron từng tự xưng là maître des horloges - bậc thầy về đồng hồ - nhưng khả
năng nắm bắt thời điểm của ông không còn như xưa.
Lần
thứ ba trong một năm, người được ông chọn làm thủ tướng đã từ chức và các cuộc
thăm dò dư luận thì cho thấy gần 3/4 cử tri cho rằng tổng thống cũng nên từ chức.
Ông
nhiều lần khẳng định ông sẽ không rời nhiệm sở sớm và nước Pháp hiện đang chờ đợi
xem liệu một chính phủ mới có thể được thành lập hay ông phải giải tán quốc hội.
Sắp
bổ nhiệm thủ tướng mới
Điện
Élysée vào tối 8/10 giờ Pháp thông báo Tổng thống Emmanuel Macron sẽ bổ nhiệm
thủ tướng mới trong vòng 48 giờ, bác bỏ đồn đoán về việc tổ chức bầu cử quốc hội
mới.
Thủ
tướng sắp mãn nhiệm Sébastien Lecornu cũng xác nhận khả năng giải tán quốc hội
đã giảm sau hai ngày đàm phán, vì "quốc hội đang có đa số và đó là đa số
muốn tránh các cuộc bầu cử mới".
Ông
Lecornu đã trở thành Thủ tướng Pháp thứ ba rời nhiệm sở trong chưa đầy một năm
vào hôm 6/10 do tình trạng quốc hội bị chia rẽ sâu sắc.
Ông
giữ chức được 26 ngày.
Tổng
thống Macron đã yêu cầu ông ở lại hai ngày để tìm kiếm sự đồng thuận giữa các đảng
phái nhằm thoát khỏi khủng hoảng.
Ông
Lecornu nhấn mạnh rằng bất kỳ ai nắm quyền thủ tướng "sẽ cần phải hoàn
toàn từ bỏ tham vọng tranh cử tổng thống vào năm 2027" do những chia rẽ
chính trị hiện nay.
Những
biến động bất ngờ này là diễn biến mới nhất trong chuỗi sóng gió kéo dài, bắt
nguồn từ quyết định tổ chức bầu cử quốc hội sớm vào tháng 6/2024 của Tổng thống
Emmanuel Macron. Kết quả là một quốc hội treo, nơi các đối tác trung dung của
ông Macron mất đi thế đa số và buộc phải tìm kiếm liên minh với các đảng khác.
Khi
chính phủ mới của ông Lecornu được công bố, đã có một pha đảo chiều chóng vánh:
Bruno Retailleau - lãnh đạo Đảng Cộng hòa bảo thủ, một trong những đảng mà ông
Macron cần liên kết - đã rút khỏi chính phủ chỉ 14 tiếng sau khi công bố.
Tất
cả là về nợ công của Pháp
Ông
Sébastien Lecornu thông báo từ chức
Thách
thức lớn mà ông Lecornu và hai người tiền nhiệm của ông phải đối mặt là làm thế
nào để giải quyết khoản nợ quốc gia khổng lồ của Pháp và vượt qua những chia rẽ
về tư tưởng giữa các đảng trung dung - những người có thể tham gia vào chính phủ.
Đầu
năm nay, nợ công ở mức 3,4 ngàn tỷ euro tương đương gần 114% GDP, mức cao thứ
ba trong khu vực đồng euro sau Hy Lạp và Ý. Thâm hụt ngân sách của Pháp năm nay
dự kiến sẽ đạt 5,4% GDP.
Các
cựu thủ tướng là Michel Barnier và François Bayrou chỉ tại vị lần lượt ba và
chín tháng trước khi bị loại trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm khi họ tìm cách giải
quyết thâm hụt bằng các ngân sách thắt lưng buộc bụng.
Ông
Lecornu thậm chí còn không trụ lâu đến lúc được trình bày kế hoạch ngân sách.
Những
lời chỉ trích đã đổ dồn từ mọi phía ngay sau khi ông trình diện nội các vào chiều
5/10, và đến sáng 6/10, ông đã quyết định rằng lập trường của mình là không thể
chấp nhận được.
Ông
nói nguyên nhân cho sự ra đi của mình là do lập trường cứng nhắc của các đảng
phái, những đảng mà theo ông, "tất cả đều hành xử như thể họ nắm đa số".
Tất
cả các đảng đều đang hướng đến cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo vào năm 2027 và
họ cũng đang chuẩn bị cho khả năng bầu cử quốc hội bất thường trong trường hợp
ông Macron lại giải tán quốc hội.
Chuyện
gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Ông
Lecornu đã tiến hành các cuộc thảo luận sâu rộng với đại diện các đảng phái và
có thời hạn là tối 8/10 giờ Pháp để trình lên Tổng thống Macron một "cương
lĩnh hành động và ổn định".
Hiện
tại có bốn lựa chọn, nhưng không có phương án nào được coi là khả quan.
·
Nếu
ông Lecornu thuyết phục được các đảng phái trung dung hình thành một dạng chính
phủ nào đó, ông Macron sẽ có thể bổ nhiệm một thủ tướng mới bất kể là ai. Ông
Lecornu nói mình không muốn nhận chức vụ này. Ông Lecornu cho hay các đảng có
"thiện chí" thông qua ngân sách trước ngày 31/12, điều này rõ ràng sẽ
giúp "xua tan" mối đe dọa giải tán quốc hội. Một lựa chọn cho ông là
đề nghị Đảng Xã hội đảm nhận chức vụ thủ tướng, với điều kiện ông Macron phải tạm
dừng các cải cách chật vật - thứ đã nâng tuổi hưu từ 62 lên 64. Tuy nhiên, việc
này sẽ tiêu tốn của Pháp hàng tỷ euro, trong khi chính phủ tiếp theo cần thông
qua một loại ngân sách 2026 nào đó để giải quyết nợ quốc gia và giảm thâm hụt
ngân sách.
·
Nếu
ông Lecornu thất bại, Điện Élysée đã ngụ ý rằng ông Macron sẽ "chịu trách
nhiệm". Điều này có thể đồng nghĩa với tổ chức bầu cử quốc hội mới. Đây sẽ
là tin xấu cho các đồng minh trung dung của ông Macron và Đảng Xã hội, nhưng đặc
biệt có lợi cho Đảng Tập hợp Quốc gia cánh hữu của bà Marine Le Pen. Cuộc bầu cử
sẽ phải diễn ra tối đa 40 ngày sau khi quốc hội bị giải tán - tức là sẽ bỏ phiếu
vào tháng 11.
·
Nhiệm
kỳ tổng thống của ông Macron sẽ kết thúc sau 18 tháng, nhưng ông đang phải đối
mặt với lời kêu gọi từ chức ngày càng tăng. Ông đã nhiều lần bác bỏ ý tưởng bầu
cử tổng thống sớm, nhưng khả năng này không phải là không thể. Một cựu bộ trưởng
của ông Macron, ông Benjamin Haddad, lập luận rằng việc ông từ chức là vô
nghĩa, vì tổng thống tiếp theo cũng sẽ phải đối mặt với cùng một vấn đề:
"Sự chia rẽ chính trị sẽ còn kéo dài."
·
Ngay
cả khi không đạt được thỏa thuận chính phủ, các đảng phái vẫn có thể gác lại
khác biệt trong quốc hội và đi đến một thỏa hiệp về ngân sách giới hạn. Tuy
nhiên, văn hóa thỏa hiệp không phổ biến trong chính trường Pháp.
Viêc
tổ chức bầu cử quốc hội mới đặc biệt có lợi cho Đảng Tập hợp Quốc gia cánh hữu
của bà Marine Le Pen
Những
nhân vật chính trong cuộc khủng hoảng
Những
nhà lãnh đạo đã kêu gọi ông Macron từ chức trong nhiều tháng qua thuộc phe cực
hữu và cực tả.
Bà
Marine Le Pen và cấp phó trẻ trung của bà trong Đảng Tập hợp Quốc gia cực hữu,
Jordan Bardella, đã sẵn sàng cho cuộc bầu cử và đã từ chối lời mời đàm phán của
ông Lecornu.
Ông
Jean-Luc Mélenchon thuộc đảng cực tả Nước Pháp Bất khuất (LFI) đã vận động việc
luận tội ông Macron, mặc dù điều đó dường như khó xảy ra. Ông được Đảng Xanh ủng
hộ.
Đảng
Xã hội trung tả của ông Olivier Faure đã liên minh với phe cực tả trong cuộc bầu
cử gần đây nhất nhưng đã đàm phán với ông Lecornu với điều kiện ông phải thành
lập một chính phủ cánh tả.
Ngoài
ra còn có ông Gabriel Attal, người lãnh đạo Đảng Phục hưng trung dung của Tổng
thống Macron, nhưng đã nói rằng ông không còn hiểu các quyết định của tổng thống.
Và
ở phe trung hữu là Bruno Retailleau, người mà Đảng Cộng hòa của ông đã tham gia
vào socle commun (cương lĩnh chung) với những người trung dung.
Liệu
ông Macron đã hết đường?
Tổng
Thống Emmanuel Macron
Sau
khi thủ tướng thứ ba trong vòng một năm của ông tuyên bố từ chức vào hôm 6/10,
Tổng thống Macron đã có một buổi đi dạo dài dọc sông Seine, điện thoại kề sát
tai.
Đây
có phải là một chiêu trò trước ống kính? Có lẽ, nhưng hình ảnh đó mang tính biểu
tượng về sự cô độc trong vị trí của ông, khi phải đối diện với những lựa chọn
khó khăn nhất trong nhiệm kỳ. Nhiều đồng minh cũ dường như đang rời bỏ ông.
Người
đồng minh lâu năm Édouard Philippe, từng là thủ tướng đầu tiên của ông Macron
(2017-2020), đã thúc giục ông bổ nhiệm một thủ tướng kỹ trị và yêu cầu bầu cử tổng
thống một cách "có trật tự".
Tuy
nhiên, vị tổng thống chắc chắn đã lường trước những thách thức chính trị từ lâu
và ông không phải là người dễ dàng bỏ cuộc mà không chiến đấu - hoặc một nỗ lực
khác nhằm ổn định một nước Pháp ngày càng khó cai trị.
Hiện
tại, dường như cảm giác rằng thời gian có lẽ đang cạn dần đối với bậc thầy về đồng
hồ này.
-----------------
Tin
liên quan
·
Vì sao Pháp đang trở
thành 'kẻ ốm yếu' của châu Âu?
21
tháng 9 năm 2025
·
Án tù dành cho bà Le
Pen gây chấn động cánh hữu Pháp
2
tháng 4 năm 2025
·
Tổng thống Macron
thăm Việt Nam: Bàn về vấn đề gì?
21
tháng 5 năm 2025
No comments:
Post a Comment