Mỹ-Trung
tạm ngừng thương chiến, chờ Trump và Tập họp thượng đỉnh
Người Việt Online
October 26, 2025 : 5:55 PM
KUALA LUMPUR, Malaysia (NV) – Giới chức kinh tế hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc hôm
Chủ Nhật, 26 Tháng Mười, đạt được khung thỏa thuận thương mại để Tổng Thống
Donald Trump và Chủ Tịch Tập Cận Bình xem xét và ký kết.
Thỏa thuận tạm ngưng việc Mỹ tăng thuế nhập cảng
và Trung Quốc siết xuất cảng đất hiếm, đồng thời mở đường cho việc nối lại nhập
cảng đậu nành Mỹ vào Trung Quốc, theo giới chức Mỹ được Reuters loan tin.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/10/TS-thoa-thuan-1-1068x732.jpg
ng Scott Bessent, bộ trưởng tài chính Mỹ.
(Hình: Kevin Dietsch/Getty Images)
Tạm Ngừng Đánh Thuế 100% và kiểm soát đất hiếm
Ông Scott Bessent, bộ trưởng Bộ Tài Chính Mỹ,
cho biết cuộc họp bên lề Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN tại Kuala Lumpur “xóa bỏ
nguy cơ” Trump áp thuế 100% lên hàng hóa Trung Quốc từ ngày 1 Tháng Mười Một.
Bên cạnh đó, vị bộ trưởng Mỹ tiết lộ Trung Quốc có thể trì hoãn một năm việc áp
dụng quy định cấp phép xuất cảng đất hiếm và nam châm, ngành công nghiệp mà Bắc
Kinh đang nắm giữ hơn 90% nguồn cung ứng toàn cầu.
Phía Trung Quốc tỏ ra thận trọng hơn, chỉ xác
nhận rằng hai bên “đã đạt được đồng thuận sơ bộ” và sẽ tiếp tục xem xét trong nội
bộ.
Theo kế hoạch, ông Trump và ông Tập gặp nhau
vào Thứ Năm tuần này tại Hội Nghị APEC ở Gyeongju, Nam Hàn, để thông qua thỏa
thuận. Trong khi Tòa Bạch Ốc xác nhận cuộc gặp, phía Bắc Kinh vẫn chưa chính thức
xác nhận.
Một bước lùi chiến thuật cho cả hai bên
Như vậy, sau nhiều tháng leo thang căng thẳng,
Washington và Bắc Kinh vừa phát tín hiệu hạ nhiệt.
Tại Kuala Lumpur, bên lề Hội nghị Thượng đỉnh
ASEAN, các quan chức kinh tế hàng đầu của hai nước — Bộ Trưởng Tài Chính Scott
Bessent, Đại Diện Thương Mại Jamieson Greer, Phó Thủ Tướng Trung Quốc Hà Lập
Phong, và Trưởng Đoàn Đàm Phán Lý Thành Cương đã thống nhất một “khung thỏa thuận
sơ bộ” để trình lên hai nguyên thủ.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/10/TS-thoa-thuan-2-1068x712.jpg
Ông Hà Lập Phong, phó thủ tướng Trung Quốc,
trưởng nhóm đàm phán thương mại của Bắc Kinh. (Hình: Thomas Coex/AFP via Getty
Images)
Theo thỏa thuận này, Mỹ sẽ tạm hoãn áp thuế
100% lên hàng hóa Trung Quốc dự kiến có hiệu lực vào ngày 1 Tháng Mười Một,
trong khi Trung Quốc sẽ hoãn một năm quy định cấp phép xuất cảng đất hiếm.
Ngoài ra, Bắc Kinh sẽ mua trở lại lượng lớn đậu
nành Mỹ, hành động được coi là “món quà chính trị” giúp ông Trump an lòng giới
cử tri nông gia trước mùa bầu cử giữa kỳ.
Một thỏa thuận tạm ngưng, không phải hòa bình
Cả ông Bessent lẫn ông Trump đều cố gắng truyền
tải sự lạc quan.
“Chúng tôi đã có một khung thỏa thuận rất
thành công để các nhà lãnh đạo bàn bạc vào Thứ Năm,” Bộ Trưởng Bessent nói.
Tổng Thống Trump, khi đến Malaysia, cũng khẳng
định: “Tôi nghĩ chúng ta sẽ có một thỏa thuận với Trung Quốc. Họ muốn có thỏa
thuận, và chúng ta cũng vậy.”
Tuy nhiên, phía Trung Quốc tỏ ra thận trọng
hơn. Ông Lý Thành Cương chỉ xác nhận “đã đạt được đồng thuận sơ bộ” và “sẽ cần
xem xét nội bộ trước khi tiến xa hơn.”
Đằng sau ngôn ngữ ngoại giao đó là một sự thật
khó che giấu: hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn trong tình trạng chiến
tranh lạnh kinh tế. Cuộc “đình chiến” lần này chỉ nhằm ngăn bùng nổ thêm thiệt
hại, không phải là dấu hiệu cho một hòa bình bền vững.
Trung Quốc hoãn đất hiếm, Mỹ giữ đòn thuế:
Hai bên cùng cần thở
Quyết định hoãn cấp phép xuất cảng đất hiếm của
Trung Quốc là một nhượng bộ quan trọng, vì đất hiếm chính là “át chủ bài” trong
tay Bắc Kinh. Việc hạn chế nguồn cung ứng đã khiến các chuỗi sản xuất chip, xe
điện, và thiết bị quốc phòng trên toàn cầu bị ảnh hưởng.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/10/TS-thoa-thuan-3-1068x712.jpg
Tổng Thống Donald Trump và Bộ Trưởng Tài
Chính Scott Bessent nói chuyện với nhau hồi Tháng Chín ở New York. (Hình: Kevin
Dietsch/Getty Images)
Ngược lại, Trump cũng rút lại lời đe dọa áp
thuế 100%, một đòn mà chính giới doanh nghiệp Mỹ cảnh báo sẽ “tự bắn vào chân
mình.” Giữ nguyên hiện trạng giúp cả hai bên có thêm thời gian: Trung Quốc
tránh bị tổn thương xuất cảng giữa lúc kinh tế đang giảm tốc. Mỹ tránh cú sốc
giá hàng tiêu dùng và nông sản trước kỳ bầu cử giữa kỳ.
TikTok, fentanyl, và ảnh hưởng địa chính trị
Bên cạnh thương mại, hai bên cùng bàn về những
vấn đề nhạy cảm khác.
Thỏa thuận TikTok: Bộ Trưởng Bessent nói chi
tiết về việc chuyển quyền kiểm soát TikTok sang công ty Mỹ “đã được thống nhất,”
và có thể được Trump và Tập ký tại Nam Hàn.
Khủng hoảng fentanyl: Bắc Kinh đồng ý ngăn tiền
chất ma túy chảy vào Mỹ, một hành động được xem là nhượng bộ chiến lược để đổi
lấy sự nới lỏng trong các lệnh cấm công nghệ.
Ngoài ra, Trump cho biết ông sẽ nêu vấn đề
Đài Loan và tù nhân chính trị Hồng Kông Jimmy Lai trong cuộc gặp với Tập, hai
chủ đề có thể khiến cuộc đối thoại “nóng lên” bất cứ lúc nào.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/10/TS-thoa-thuan-4-1068x712.jpg
Chủ Tịch Tập Cận Bình. (Hình: Lintao
Zhang/Getty Images)
Một Trump thực dụng – và cô lập
Chuyến đi châu Á lần này phản ánh sự cô lập
ngày càng tăng của Trump trên trường quốc tế.
Ông tránh gặp Thủ tướng Canada Mark Carney,
chỉ vì quảng cáo truyền hình ở Ottawa chỉ trích chính sách thuế của ông.
Ông đề nghị giảm thuế với Brazil để “đổi lấy
sự khoan dung” với cựu Tổng Thống Bolsonaro, đồng minh thân cận bị kết án đảo
chính.
Và đáng chú ý, Thủ Tướng Narendra Modi của Ấn
Độ hoàn toàn vắng mặt tại hội nghị, sau khi Trump tự nhận “đã giải quyết
xung đột Ấn – Pakistan.”
Những điểm này cho thấy ông Trump đang sử dụng
chính sách thương mại như công cụ đối ngoại cá nhân, thay vì một chiến lược lợi
ích quốc gia đồng nhất.
“Đình chiến chiến thuật,” không phải chuyển
hướng chiến lược
Về bản chất, “thỏa thuận Kuala Lumpur” chỉ là
một sự tạm dừng có tính toán.
Ông Trump cần chiến thắng chính trị ngắn hạn
để chứng minh cá nhân mình có thể “ép Trung Quốc nhượng bộ” mà không khiến thị
trường sụp đổ.
Còn phía ông Tập, trong bối cảnh sản xuất
công nghệ bị bóp nghẹt bởi kiểm soát xuất cảng của Mỹ, muốn có thêm thời gian
tái cấu trúc chuỗi cung ứng nội địa.
Hai bên đều tìm cách “mua thời gian,” chứ
chưa giải quyết được gốc rễ, đó là cuộc cạnh tranh hệ thống giữa hai mô hình
quyền lực kinh tế – công nghệ – an ninh.
Bước lùi trước khi bước tiếp
Cuộc gặp Trump – Tập tại Nam Hàn sắp tới có
thể tạo ra một tuyên bố “đình chiến thương mại” khác, nhưng sự ngờ vực vẫn là bản
chất của quan hệ Mỹ – Trung.
No comments:
Post a Comment