Thái
Lan - Cam Bốt ký tuyên bố chung về chấm dứt xung đột biên giới
Trọng Thành
- RFI
Đăng ngày: 26/10/2025 - 12:34 - Sửa
đổi ngày: 26/10/2025 - 15:30
Chính quyền Thái Lan và Cam Bốt ký kết tuyên bố
chung về đình chiến hôm nay, 26/102/2026, tại Kuala Lumpur, Malaysia, bên
lề thượng đỉnh ASEAN. Tổng thống Mỹ và thủ tướng Malaysia đã chứng kiến
và cùng ký văn kiện, được cho là để làm cơ sở hướng tới hòa bình.
HÌNH :
Từ trái sang: Thủ tướng Malaysia Anwar
Ibrahim, Thái Lan Anutin Charnvirakul, Cam Bốt Hun Manet và tổng thống Mỹ
Donald Trump và văn kiện tuyên bố chung được ký, tại Kuala Lumpur, ngày
26/10/2025. AP - Mohd Rasfan
Lễ ký kết nói trên là sự kiện ngoại giao đầu
tiên của tổng thống Mỹ khi đặt chân đến Malaysia. Theo trang mạng Channels New
Asia của Singapore, tổng thống Trump « đã chủ trì lễ ký kết thỏa thuận
giữa thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul và người đồng cấp Cam Bốt »,
với sự chứng kiến của thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, chủ tịch luân phiên khối
ASEAN.
Mặc dù tổng thống Mỹ và thủ tướng Malaysia gọi
đây là một thỏa thuận hòa bình, nhưng văn bản chính thức mang tên là « Tuyên
bố chung ». Trả lời câu hỏi của báo giới đây có phải là « thỏa
thuận hòa bình » hay không, ngoại trưởng Thái Lan Sihasak
Phuangketkeow cho biết « đây là con đường dẫn đến hòa bình ».
Xung đột vũ trang giữa Cam Bốt và Thái Lan –
hai quốc gia thành viên khối ASEAN – diễn ra trong 5 ngày hồi tháng 7/2025. Các
đụng độ, với sự tham gia của bộ binh, pháo binh và không quân, khiến ít nhất 43
người chết, và buộc hơn 300.000 thường dân phải sơ tán. Xung đột bùng nổ liên
quan trực tiếp đến các tranh chấp về biên giới giữa hai nước. Thái Lan và Cam Bốt đạt
được thỏa thuận ngừng bắn sơ bộ vào cuối tháng 7.
Thỏa thuận chính thức được ký kết hôm nay bao
gồm việc hai nước đồng ý chấm dứt mọi hành động thù địch, trả tự do cho 18 binh
sĩ Cam Bốt bị bắt giữ. Cả hai bên đồng ý rút vũ khí hạng nặng và rà
phá bom mìn khu vực biên giới. Các quan sát viên của khối ASEAN sẽ được
triển khai để giám sát việc tuân thủ lệnh ngừng bắn. Hai nước láng giềng cũng
cam kết « ngăn chặn việc quảng bá thông tin sai lệch » nhằm
« thúc đẩy một môi trường thuận lợi cho đối thoại hòa bình ».
Tổng thống Donald Trump khẳng định thỏa thuận
này cho phép duy trì một nền hòa bình bền vững, giúp cho việc cứu được « hàng
triệu sinh mạng ». Tổng thống Trump cho biết khi giao tranh nổ ra vào
tháng 7/2025, Washington ngay lập tức đã hành động « để ngăn chặn xung
đột leo thang », và có nhiều cuộc điện đàm với thủ tướng Malaysia, và
hai lãnh đạo Thái Lan và Cam Bốt.
Tổng thống Trump cũng cho biết thêm, hôm nay
Mỹ ký kết một « thỏa thuận thương mại lớn » với Cam Bốt
và một thỏa thuận khoáng sản quan trọng « rất quan trọng » với Thái
Lan.
Gốc rễ của xung đột chưa được giải quyết
Trên đường đến Malaysia, tổng thống Mỹ đã ca
ngợi đây là một « thỏa thuận hòa bình » và một « đóng góp phi
thường cho nhân loại » (incredible job for humanity). Tuy nhiên, giới quan
sát tại khu vực lo ngại chiến tranh Thái Lan – Cam Bốt tái bùng phát khi các cội
rễ của xung đột chưa được giải quyết.
Xung đột giữa Thái Lan và Cam Bốt bùng phát
do tranh chấp lâu đời về các ngôi đền biên giới, mà cả hai nước đều tuyên bố chủ
quyền dựa trên một đường phân định không rõ ràng từ thời chính quyền thực dân
Pháp tại Cam Bốt, xác lập năm 1907. Tòa án Công lý Quốc tế hồi 1962 đã ra
phán quyết có lợi cho Phnom Penh về chủ quyền đối với đền Preah Vihear, nhưng
Thái Lan từ chối công nhận thẩm quyền của tòa án về các vấn đề lãnh thổ tranh
chấp. Vấn đề này không được đề cập trong Thỏa thuận.
Theo chuyên gia Khoo Ying Hooi, ngành
nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược tại Đại học Malaysia, được AFP dẫn lời, đây chỉ
là một thỏa thuận « mang tính biểu tượng hơn là thực chất ».
Báo chí Thái Lan cho hay, tư lệnh Quân khu 2, trung tướng Weerayut Raksin, sau
chuyến thị sát tình hình biên giới để kiểm tra khả năng sẵn sàng chiến đấu của
quân đội, hồi giữa tháng 10, cho biết Bangkok « đã có kế hoạch thu hồi »
hai ngôi đền Ta Kwai và Khana, hiện do Cam Bốt kiểm soát, và kế hoạch sẽ được
thực thi « vào thời điểm thích hợp ». Chính trường Thái Lan
đang bước vào giai đoạn biến động lớn với việc Quốc Hội nước này có thể phải giải
tán trong những tháng tới để bầu cử lại, theo một quyết định của chính phủ đầu
tháng 9.
---------------------------
Các nội dung liên quan
Thái
Lan và Cam Bốt đồng ý ngừng bắn "ngay lập tức và vô điều kiện"
Xung
đột Thái Lan-Cam Bốt : Bất đồng lịch sử khó giải quyết
Donald
Trump muốn chứng kiến lễ ký thỏa thuận hòa bình giữa Thái Lan và Cam Bốt
No comments:
Post a Comment