Friday, August 30, 2019

THƯƠNG CHIẾN MỸ - TRUNG : TRUMP KHẲNG ĐỊNH GIỮ NGUYÊN ĐÁNH THUẾ HÀNG TRUNG QUỐC (tổng hợp)




VnExpress
Thứ bảy, 31/8/2019, 06:55 (GMT+7)

Trump cho biết giữ nguyên kế hoạch áp thuế 15% lên 300 tỷ USD hàng Trung Quốc từ 1/9, một phần nhằm gây áp lực với Bắc Kinh về biểu tình Hong Kong.

"Sẽ đánh thuế. Mỹ sẽ thắng trong chiến tranh thương mại với Trung Quốc", Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với các phóng viên tại Nhà Trắng ngày 30/8.

Trump cho biết Mỹ gây áp lực kinh tế lên Trung Quốc nhằm ngăn nước này sử dụng các biện pháp trấn áp cứng rắn hơn để đối phó với biểu tình ở Hong Kong. "Những gì tôi đang làm với thương mại sẽ giữ cho tình hình hạ nhiệt", Trump nói.

Trước đó Trump cho biết sẽ nâng thuế từ 10% lên 15% đối với 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc từ ngày 1/9. 250 tỷ USD hàng Trung Quốc đang bị đánh thuế 25% sẽ bị đánh thuế ở mức 30% từ ngày 1/10. Động thái diễn ra sau khi Trung Quốc tuyên bố áp thuế 5-10% với 75 tỷ USD hàng hóa Mỹ từ ngày 1/9 và 15/12.

Tổng thống Mỹ Donald Trump trong buổi trả lời báo chí tại Nhà Trắng trước khi lên đường đến Trại David ngày 30/8. Ảnh: Reuters.

Trump cho biết đàm phán giữa Mỹ và Trung Quốc về thương mại sẽ diễn ra vào tháng 9 theo kế hoạch. Ông nói vào hồi đầu tuần rằng Trung Quốc sẽ không có lựa chọn nào ngoài việc đạt được thỏa thuận với Mỹ.

Phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc Cao Phong ngày 28/8 cho biết nước này hy vọng Mỹ hủy kế hoạch áp thuế bổ sung để tránh leo thang trong chiến tranh thương mại và tạo điều kiện cần thiết để hai bên tiếp tục đàm phán.

Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF) cảnh báo chiến tranh thương mại làm tăng trưởng toàn cầu chững lại và ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy kinh tế Mỹ có thể suy thoái. Tuy nhiên, Trump cho rằng nền kinh tế Mỹ bị tổn hại không do đánh thuế lên hàng hóa Trung Quốc mà bởi chính sách của Cục Dự trữ Liên bang FED và hoạt động quản lý yếu kém của các công ty Mỹ.

Nguyễn Tiến (Theo Reuters, AFP)

-------------------------------

BBC Tiếng Việt
30 tháng 8 2019

Lo ngại ngày càng tăng về sức khỏe của nền kinh tế toàn cầu khiến người ta bắt đầu nói về tình trạng suy thoái, gây thêm lo lắng về công ăn việc làm và mức độ tăng trưởng.
Cuộc thương chiến Mỹ-Trung đang phủ bóng đen lên nền kinh tế thế giới và những dấu hiệu cảnh báo về một cuộc suy thoái sắp xảy ra đã xuất hiện trên các thị trường tài chính toàn cầu.
Suy thoái không gây ra mối đe dọa ngay lập tức với các nền kinh tế lớn nhất ở châu Á, mặc dù mức độ phát triển ở những nơi này đang chững lại.
Tuy nhiên, một số nền kinh tế nhỏ hơn trong khu vực - bao gồm Hong Kong và Singapore - chắc chắn là đang đứng trước rủi ro.
Louis Kuijs, người đứng đầu bộ phận kinh tế châu Á tại Oxford Economics, gọi những quốc gia này là những "kẻ ngoài cuộc vô tội" trong cuộc chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh.
"Đây là những nền kinh tế nhỏ và cởi mở, nơi mà hoạt động thương mại - và thương mại với Trung Quốc - là cực kỳ quan trọng," ông Kuijs nói.
Ông Kuijs cũng chỉ ra rằng những gì đang xảy ra với Trung Quốc có ảnh hưởng rất lớn tới các phần còn lại của châu Á, đặc biệt là các nền kinh tế lớn như Nhật Bản, Ấn Độ và Hàn Quốc.

Dưới đây là đánh giá về những lý do khiến một số nền kinh tế hàng đầu Đông Nam Á đang phải đối diện liên quan tới nguy cơ suy thoái:

Hong Kong
Trung tâm tài chính này của châu Á đang chống lại áp lực của sự phát triển chậm lại của nền kinh tế Trung Quốc, cuộc thương chiến và tình trạng bất ổn chính trị.
Một số nhà kinh tế cho rằng các yếu tố kết hợp này không bao lâu sẽ đẩy vùng lãnh thổ này vào suy thoái.
Tổng sản phẩm quốc nội giảm 0,4% trong ba tháng tính đến tháng Sáu so với quý trước.
Nhưng những con số đó không thể hiện được tác động của các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ diễn ra tại Hong Kong trong suốt hơn hai tháng qua, đánh vào doanh số bán lẻ và du lịch.
Các nhà kinh tế ở DBS và Capital Economics nằm trong số những người cho rằng các số liệu của quý ba, dự kiến đưa ra vào tháng Mười Một, sẽ cho thấy Hong Kong về mặt kỹ thuật là đã rơi vào tình trạng suy thoái, vốn được định nghĩa là rơi vào tình trạng hai quý tăng trưởng âm liên tiếp.

Singapore
Quốc gia vốn phụ thuộc vào thương mại này bị tác động bởi nhu cầu toàn cầu giảm, sự tăng trưởng chậm ở Trung Quốc và cuộc thương chiến.
Singapore phụ thuộc vào xuất khẩu công nghệ cao - và nhu cầu về các mặt hàng điện tử trên khắp thế giới giảm xuống đã phủ bóng tối lên triển vọng kinh tế của nước này.
Nền kinh tế giảm 3,3% trong quý hai, trên cơ sở điều chỉnh hàng năm theo mùa. Điều đó khiến chính phủ phải cắt giảm dự báo tăng trưởng trong năm 2019 xuống còn từ 0 đến 1%.
Oxford Economics dự báo rằng số liệu GDP quý ba, theo kế hoạch sẽ được công bố vào tháng Mười, sẽ cho thấy tình trạng giảm nhẹ, và điều đó đồng nghĩa với việc Singapore về mặt kỹ thuật sẽ bước vào một cuộc suy thoái.
Ông Kuijs nói tác động của cuộc thương chiến lên Hong Kong và Singaore "lớn hơn là lên bản thân Trung Quốc, ngay cả khi không ai áp dụng bất kỳ thuế quan nào lên các nền kinh tế này".

---------------------------

Tú Anh – RFI / ĐIỂM BÁO
Đăng ngày 30-08-2019

Thời sự chính trị Anh, Ý, ngày nhập học tại Pháp vẫn là những chủ đề mà báo Pháp ngày 30/08/2019 lưu tâm. Bên cạnh đó, dựa trên số liệu của OCDE, Les Echos khá bi quan cho tình hình kinh tế thế giới, hệ quả của thương chiến Mỹ-Trung.

Le Figaro đưa độc giả trở lại hiệu ứng Domino ở Đông Âu năm 1989 và bài học Hồng Kông 2019. Libération với một luật sư Trung Quốc tố cáo chế độ khống chế dân chúng hiệu quả hơn các phiên tòa dàn dựng : chính sách bắt cóc, giam giữ, tra tấn nơi bí mật, bị xem là tội ác chống nhân loại.

La Croix với « Mặt trận Cộng hòa » tại Ý chống cực hữu, Le Monde đưa tựa đậm trên trang nhất : « Brexit : Cuộc đảo chính của Boris Johnson », Le Figaro đăng bức ảnh « biểu tình chống mưu toan Brexit không thỏa thuận với Liên Âu ».

Về thời sự Pháp, nhật báo thiên hữu lưu ý « sắp đến ngày khai trường mà nhiều giáo chức vẫn chống chương trình cải cách của bộ trưởng Blanquer ». Trong khi đó, nhật báo kinh tế Les Echos cho biết « Kinh tế Pháp đứng vững » nhưng điều đáng lo là « Thương mại thế giới hụt hơi » vì thương chiến.

Thương chiến giết thương mại
Với nhận định « cuộc chiến giữa Trung Quốc và Mỹ tiếp diễn sôi động » và với thống kê vừa được Tổ Chức Hợp Tác Và Phát Triển Kinh Tế (OCDE) công bố ngày 29/08 ghi nhận trao đổi thương mại trong nhóm G20 bị sụt giảm trong quý hai 2019 gần 2% tính theo trị giá đôla. Trung Quốc bị trúng đòn nặng nhất trong cuộc chiến quan thuế với Mỹ.

Nhưng không phải chỉ có các nước có nền kinh tế đang phát triển và Trung Quốc bị thiệt hại. Trừ phi Donald Trump đổi ý vào giờ chót, Chủ Nhật 01/09, Washington sẽ tung ra một chiêu tấn công mới, từ 10% lên 15% trên 110 tỷ đô la hàng Trung Quốc nhập sang Mỹ. Lần này, chính người tiêu dùng sẽ là nạn nhân trực tiếp.

Cho đến nay, Trung Quốc đã trả giá nặng : xuất khẩu giảm hơn 5% trong quý hai, mức thấp nhất kể từ 2017. Xuất khẩu của Mỹ cũng bị thụt lùi hơn 1% trong cùng thời kỳ.

Theo OCDE, cho dù giới doanh nghiệp hai bên chạy đua với thời gian, tăng tốc mua bán trước khi các lệnh áp thuế được thi hành nhưng trong hai quý đầu năm 2019, trao đổi thương mại Mỹ-Trung vẫn rất thấp so với kết quả của 2018.

Nhưng không phải chỉ có Mỹ và Trung Quốc là nạn nhân. Xuất khẩu và nhập khẩu của Liên Hiệp Châu Âu cũng bị giảm theo thứ tự 1,7% và 2,3%. Đức bị thiệt hại nặng nhất theo thứ tự 3,7% và 1,7%. Trong hai nước đầu tầu, Pháp đề kháng tương đối tốt hơn Đức : xuất khẩu lùi 0,3%, nhập khẩu lùi 0,7%. Trong các nước châu Âu, Anh Quốc với viễn ảnh Brexit trả giá nặng nhất : xuất khẩu giảm 7,1%, nhập khẩu giảm 12,6%. Trong G20, chỉ có Úc, Canada và Nhật Bản tiếp tục thấy xuất khẩu gia tăng.

Do vậy, tương lai không có gì khích lệ. Các chỉ số khác, từ ngành vận chuyển hàng không, buôn bán linh kiện điện tử, xe hơi, phụ tùng xe hơi đều bật đèn đỏ.

Trong không khí ảm đạm này, theo Les Echos, ánh sáng le lói duy nhất là sự kiện Trung Quốc vừa gián tiếp cho biết sẽ không trả đũa biện pháp áp thuế 110 tỷ đô la của Donald Trump, để tạo cơ may cho đàm phán.

Chính sách khủng bố người dân tại Hoa lục và nỗi sợ của chế độ
Cũng liên quan đến Trung Quốc, nhân dịp 30/08, ngày được Liên Hiệp Quốc lấy làm ngày « Các nạn nhân bị (chính quyền) bắt mất tích », nhật báo thiên tả Libération, đăng một bài phân tích của giáo sư luật Đằng Bưu về chính sách khủng bố người dân tại Hoa lục và nổi sợ của chế độ.

Bài tố cáo khá dài nhưng chỉ xin trích các điểm chính : luật sư Đằng Bưu, trước khi bị bắt chẹt phải chọn con đường lưu vong đã được nếm mùi mà thuật ngữ của Liên Hiệp Quốc gọi là « bị cưỡng chế mất tích ».

Nạn nhân đầu tiên là luật sư nhân quyền Cao Trí Thịnh, người tố cáo chính quyền trấn áp Pháp Luân Công bị bắt cóc vào tháng 08/2006. Đang đi ngoài đường, đột nhiên bị đập một gậy vào đầu, bị trùm đầu lẫn mặt kéo lên xe và bị bốn người đàn ông đánh tới tấp không kịp thở. Trong 13 năm tiếp theo, Cao Trí Thịnh không một ngày được tự do kể cả khi được thả : lúc bị theo dõi, lúc lại « mất tích ».

Danh sách do luật sư Đằng Bưu thiết lập cuối cùng có cả tên của chính tác giả. Những bài tố giác của ông khiến ông bị trả thù, bị bắt cóc giam giữ nơi bí mật gần ba tháng vào năm 2014. Bắt cóc là một chính sách của nhà nước Trung Quốc, được « luật hóa » qua các điều tu chính trong luật hình sự. Bắc Kinh cũng không ký vào công ước của Liên Hiệp Quốc về « cưỡng chế mất tích » được xếp vào danh sách « tội ác chống nhân loại ».

Từ Ban Thiền Lạt Ma mới 6 tuổi, ngôi sao màn bạc Phạm Băng Băng cho đến Mạnh Hoành Vĩ, thứ trưởng công an, đang làm chủ tịch Cảnh sát quốc tế Interpol mà cũng bị bắt cóc.

Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng không ngần ngại qua biên giới bắt công dân nước ngoài như vụ nhà văn Quế Dân Hải, chủ hiệu sách Hồng Kông « mất tích » năm 2015.

Theo luật sư Đằng Bưu, chính quyền độc tài Trung Quốc sợ dân đến mức phải dùng biện pháp khủng bố tinh thần này để tồn tại vì theo họ, biện pháp này hiệu quả hơn nhiều so với các phiên tòa dàn dựng.

Nhìn Hồng Kông, nhớ lại bức màn sắt
Ba mươi năm sau ngày bức màn sắt sụp đổ, Le Figaro trở lại năm 1989, tìm hiểu vì sao ván cờ domino khởi đi từ Ba Lan. Tác giả, Thierry Wolton, tác giả của ba bộ sách về chủ nghĩa cộng sản nhìn thấy tia hy vọng cho Hồng Kông và trách thái độ thụ động của Tây phương.

Những chế độ độc tài ở Đông Âu không thể kéo nhau sụp đổ nếu người dân ở các nước này không có « lòng can đảm », đó là ý chính của bài phân tích. Domino đầu tiên là Ba Lan, đất nước của người Công giáo đi tiên phong đề kháng chống Liên Bang Xô Viết từ ngày đầu. Trước khi công đoàn Đoàn Kết được thành lập vào năm 1989, vào năm 1980 đã có một phong trào tranh đấu bằng đình công, bằng bất phục tùng dân sự. Một mặt trận công nhân-trí thức, với điểm tựa tinh thần là Giáo hội Công giáo và Đức Giáo hoàng Gioan Phao-lồ đệ nhị làm cho chế độ đảng trị phải bị soi mòn.

Tại Hungari, người dân đã nổi dậy chống Liên Xô với cuộc cách mạng 1956 bị đàn áp đẫm máu. Đến thời điểm 1989, một công đoàn độc lập theo mô hình công đoàn Đoàn Kết ra đời đẩy đảng Cộng sản Hungari vào thế phải lấy hai quyết định « bi đát » cho cả khối xã hội chủ nghĩa : một là hủy bỏ hàng rào điện ở biên giới Hung-Áo và sau đó là mở cửa biên giới Áo-Hung cho dân chúng, kể cả dân Đông Đức, đi lại tự do.

Tại Tiệp Khắc, 20 năm sau Mùa Xuân Praha, 20 năm sau khi bị lực lượng khối Vác-xa-va xâm lược, một chục ngàn người xuống đường tưởng niệm sinh viên Jan Palach, tự thiêu vào năm 1968 chống Matxcơva can thiệp. Tình hình biến đổi bất ngờ : Ngày 17/11/1989, biểu tình bị cảnh sát đàn áp mạnh, hôm sau, 200.000 người, đông hơn ngày hôm trước 20 lần, tuần hành khắp thủ đô. Chế độ tan rã nhanh chóng : tháng 12, tù nhân chính trị Vaclav Havel lên thay chủ tịch Tiệp Khắc.

Theo nhà sử học Thierry Wolton, bức màn sắt sụp đổ trong bối cảnh tại Matxcơva, chủ tịch Mikhail Gorbatchev mải lo cứu nguy kinh tế. Ông muốn mở cửa Đông Âu để thu hút đầu tư Tây phương nhưng không thành công. Tổng thống Mỹ Ronald Regan cũng không muốn cứu chế độ Xô Viết và với khát khao giải phóng không gì ngăn cản được, Đông Âu, trừ Rumani của Ceaucescu bám trụ và chết thê thảm, tự mình vùng dậy thoát khỏi bàn tay Liên Xô vào cuối năm 1989.

Chiến thắng này theo tác giả, là do nỗ lực chính của người Đông Âu. Các chế độ dân chủ Tây phương im lặng suốt giai đoạn lửa bỏng này một phần vì bị Gorbatchev mê hoặc, một phần vì « chính trị thực dụng », ngại tương lai bất định, không dám hỗ trợ cho phong trào dân chủ Đông Âu.

Kỷ niệm 30 năm bức màn sắt sụp đổ trong bối cảnh tình hình Hồng Kông nóng bỏng cho phép tác giả kết luận : Đến lượt dân Hồng Kông trải nghiệm bài học Đông Âu với chế độ Trung Quốc của Tập Cận Bình mà không ai dám làm phật ý cũng như trước đây với chế độ Xô Viết của Gorbatchev.

River of Time : Ký ức chiến tranh Việt Nam và Cam Bốt
Kết thúc điểm báo với mục điểm sách trên Le Monde : River of Time của Jon Swain, phóng viên người Anh ở chiến trường Việt Nam, Cam Bốt. Bản dịch tiếng Pháp giữ nguyên tựa gốc tiếng Anh River of TimeDòng sông của thời gian kể lại « một thời tuổi trẻ » trong khói lửa chiến trường đã qua. Jon Swain kể lại những ngày ở chiến trường lúc 22 tuổi, tình yêu ở tuổi vừa mới lớn trong bối cảnh chiến tranh sắp tàn.

Jon Swain không tự cao : « phóng viên là một đặc quyền, lại được màu da trắng bảo vệ » ở Phnom Penh, cho phép ông bình an « đi qua địa ngục Việt Nam ». Theo tác giả, cuộc can thiệp quân sự của Mỹ đã gieo bao tang tóc. Nhưng với ngày 30/04/1975 Sài Gòn, và trước đó là Phnom Penh thất thủ, đã mở cánh cửa cho những bi kịch khác. Đau đớn nhất là « mặc cảm phạm tội » trước lòng « can đảm của những người ở lại », trong đó có người yêu mang hai dòng máu Pháp-Việt, mất tích, tìm lại được, để rồi mất tích vĩnh viễn. Cuối cùng chỉ còn trong ký ức là « dòng sông của thời tuổi trẻ » của Jon Swain.





No comments: