Sao ông Trump không được
giải Nobel Hòa Bình?
Hiếu Chân/Người Việt
October
10, 2025 : 7:28 PM
https://www.nguoi-viet.com/binh-luan/sao-ong-trump-khong-duoc-giai-nobel-hoa-binh/
Cuộc tranh
luận sôi nổi chung quanh triển vọng đoạt giải Nobel Hòa Bình 2025 của Tổng Thống
Mỹ Donald Trump đã ngã ngũ vào rạng sáng Thứ Sáu, 10 Tháng Mười, sau khi Uỷ Ban
Nobel Hòa Bình Na Uy (Norwegian Nobel Committee – NNC) công bố quyết định trao
giải thưởng cho bà Maria Corina Machado – người lãnh đạo phe đối lập chống độc
tài ở Venezuela. Toà Bạch Ốc ngay lập tức ra thông báo lên án NNC “đặt chính trị
trên hoà
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/10/BL-Trump-Nobel-1920x1280.jpg
Tổng
Thống Donald Trump. (Hình: Andrew Caballero-Reynolds/AFP via Getty Images)
Bất
ngờ đến phút cuối
Sự
kiện ông Trump không được nhận giải năm nay gây bất ngờ lớn cho nhiều người đã
chắc mẩm thế nào giải năm nay cũng sẽ về tay nhà lãnh đạo dân tuý “do Chúa chọn”
mà họ ủng hộ hết mình, dù bản thân ông Trump có lần bộc lộ một cách cay đắng rằng:
“Họ sẽ không bao giờ trao cho tôi giải Nobel Hòa Bình. Thật đáng tiếc. Tôi xứng
đáng, nhưng họ sẽ không bao giờ trao cho tôi.”
Vì
nghĩ mình xứng đáng nên ông Trump đã nhiều lần yêu cầu chính phủ Na Uy trao giải
cho mình, viện dẫn ông có công dàn xếp bảy cuộc xung đột lớn trên thế giới; thậm
chí chính quyền của ông lặng lẽ gây áp lực đối với chính phủ Na Uy, buộc họ phải
chọn ông để trao giải. Ông là ứng viên duy nhất làm như vậy do ông không nhận
ra hoặc phớt lờ sự thật rằng NNC do Quốc Hội Na Uy bổ nhiệm nhưng hoạt động độc
lập, không chịu sự chỉ đạo hay can thiệp của chính phủ; chính tính độc lập và
khách quan của Ủy Ban Nobel là yếu tố tạo nên uy tín và danh giá của giải thưởng
này. Đi xa hơn, trong cuộc “huấn thị” các tướng lãnh quân đội Hoa Kỳ hôm 30
Tháng Chín, ông Trump nói nếu ông không được giải Nobel Hòa Bình năm nay thì đó
là “sự lăng nhục nước Mỹ” (!).
Ông
Trump cũng là người duy nhất được nhiều nhà lãnh đạo quốc gia đề cử, hầu hết là
những nhà độc tài, từ Pakistan, Azerbaijan, đến Cambodia và Israel. Có điều, sự
đề cử của các nhà lãnh đạo này gần như chỉ là tâng bốc để ông Trump ban phát đặc
ân cho họ mà không hoàn toàn dựa trên thành tích của ông hoặc dựa vào các tiêu
chuẩn của giải Nobel. Tuyên bố của ông Trump trước Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc
rằng ông có công dàn xếp bảy cuộc xung đột bị coi là một lời phóng đại, khoe
khoang thành tích xa rời thực tế. Thủ Tướng Ấn Độ Narendra Modi chẳng hạn đã phủ
nhận “công lao” của ông Trump dàn xếp vụ ngừng bắn giữa Ấn Độ và Pakistan mới
đây khiến ông nổi giận và đánh thuế trừng phạt 50% đối hàng hóa Ấn Độ.
Công
chúng thế giới dường như có cái nhìn khác với các chính trị gia. Ở mục theo dõi
giải Nobel Hòa Bình 2025, trang mạng chuyên dự đoán (prediction) nổi tiếng
Polymarket.com ghi nhận, trong ngày Thứ Năm, 9 Tháng Mười – một ngày trước khi
công bố kết quả – tỷ lệ đặt cược vào các ứng viên hàng đầu thay đổi chóng mặt.
Vào lúc 3 giờ 40 phút chiều, bà Yulia Navalnaya (vợ góa nhà đấu tranh dân chủ
Alexei Navalny của Nga) dẫn đầu với 9%, tiếp theo là ông Donald Trump 4.5%,
trên cả bà Maria Corina Machado 3.6%, và Đức Giáo Hoàng Leo XIV 0.3%. Nhưng
tình hình thay đổi rất nhanh, đến 4 giờ 5 phút chiều, bà Maria Corina Machado
vượt lên dẫn đầu với 43.4%, ông Trump xếp thứ hai với 4.8%, vượt qua bà Yulia
4.5%. Nửa giờ sau, lúc 4 giờ 30 phút, cơ hội để bà Maria giành giải Nobel tăng
vọt lên 65.2% trong khi các ứng viên còn lại bị giảm, bà Yulia còn 3.5% và ông
Trump chỉ còn 2.3% – và dao động quanh tỷ lệ này cho đến lúc NNC xướng danh người
thắng giải vào lúc 11 giờ sáng ngày 10 Tháng Mười, giờ Na Uy.
Vì
sao ông Trump không xứng đáng được giải?
Không
thể phủ nhận Tổng Thống Trump có vai trò quan trọng thúc đẩy Israel và Hamas ký
kết thỏa thuận ngừng bắn, trao đổi con tin và tù nhân sau hai năm chiến tranh đẫm
máu ở dải Gaza. Chúng tôi đã có bài phân tích vai trò của ông Trump và kế hoạch
hòa bình Gaza 20 điểm của ông trên trang báo này. Nhưng ngừng bắn chưa hẳn là
hoà bình vĩnh viễn, và không ai dám đoan chắc thỏa thuận ngừng bắn vừa ký kết
giữa Israel và Hamas sẽ chấm dứt xung đột. Trong lịch sử, người ta thấy sau Hiệp
Định Paris vào Tháng Giêng, 1973 chấm dứt chiến tranh ở miền Nam Việt Nam, giải
Nobel Hòa Bình 1973 được trao cho hai ông Henry Kissinger và Lê Đức Thọ, cuộc
chiến vẫn tiếp tục diễn ra ác liệt dẫn tới sự sụp đổ của chính thể VNCH chỉ hai
năm sau đó.
Công
lao của ông Trump ở Gaza là rất đáng tuyên dương nhưng đóng góp muộn màng ấy
không đủ để xóa đi tác động mà những chính sách gây tranh cãi của chính quyền
Trump gây ra cho nước Mỹ và cộng đồng quốc tế. Và đây chính là lý do mà ông
Trump chưa được trao giải Nobel, chưa được có tên trên bảng vàng danh dự những
người đóng góp lớn cho hòa bình thế giới.
Ngay
sau khi kết quả xét chọn giải Nobel Hòa Bình 2025 được công bố, trên trang
Foreign Policy In Focus (FPIF), ông Clarence Lusane, giáo sư khoa chính trị học
kiêm giám đốc chương trình nghiên cứu quốc tế của đại học Howard University ở
thủ đô Washington, DC, đã viết một bài dài chỉ ra 10 lý do khiến ông Trump
không xứng đáng với giải thưởng cao quý đó.
Theo
Giáo Sư Lusane, ông Trump đã có các chính sách phản hòa bình như ân xá cho
1,500 tù nhân gây ra vụ bạo loạn ngày 6 Tháng Giêng, 2021, chiến dịch chống người
nhập cư tàn bạo, đóng cửa cơ quan viện trợ phát triển USAID, đưa Vệ Binh Quốc
Gia và quân đội đến các thành phố, đe doạ xâm chiếm Canada, Greenland, và kinh
đào Panama, trừng phạt Brazil và Tòa Hình Sự Quốc Tế vì “tội” truy tố các đồng
minh chính trị của ông, ném bom cơ sở nguyên tử của Iran và rút Mỹ ra khỏi các
tổ chức quốc tế quan trọng; chưa kể việc tấn công giết người mà không xét xử,
không có chứng cứ tội phạm trên vùng biển quốc tế gần Venezuela mới đây.
“Chính
sách chuyên chế của ông ấy nhằm định hình lại nước Mỹ và hạ thấp tất cả các định
chế chính quyền, xã hội, tài chính, và văn hóa, tự nó là một mối đe doạ hòa
bình”… “Chính sách cai trị độc tài và phản dân chủ của ông ngày càng trở nên
nguy hiểm và tai hại hơn, không chỉ đối với Hoa Kỳ mà còn đối với toàn bộ cộng
đồng quốc tế,” Giáo Sư Lusane viết và cho rằng ông Trump chẳng những không đủ
tiêu chuẩn để được giải mà còn “đáng bị loại khỏi danh sách đề cử.”
Một
cuộc thăm dò của Washington Post-Ipsos cho thấy 76% người Mỹ không cho rằng ông
Trump xứng đáng với giải thưởng Nobel, bao gồm 49% người Cộng Hòa.
Dân
chủ là điều kiện của hoà bình
Uỷ
Ban Nobel Hòa Bình, trong thông cáo báo chí phát hành cùng với việc xướng danh
người được giải, nhận định: “Dân chủ là điều kiện tiên quyết của hòa bình bền vững.
Nhưng chúng ta đang sống trong một thế giới mà dân chủ đang thoái trào, ngày
càng nhiều các chế độ chuyên chế thách thức các quy tắc và lạm dụng bạo lực…
Chúng ta đang chứng kiến một xu hướng toàn cầu: Pháp quyền bị các nhà cai trị lạm
dụng, truyền thông tự do bị bịt miệng, người phản biện bị cầm tù và các xã hội
bị đẩy về hướng chuyên chế, quân sự hóa.”
Bà Maria Corina Machado, 58 tuổi, hiện đang phải lẩn trốn sự truy lùng của nhà
cầm quyền của Tổng Thóng Nicolas Maduro, được cho là người “đang đấu tranh
không mệt mỏi để thúc đẩy các quyền dân chủ cho người dân Venezuela và cho sự
chuyển tiếp hòa bình từ độc tài sang dân chủ.” Trao giải Nobel cho bà, NNC muốn
“giữ ngọn lửa dân chủ cháy sáng trong bóng tối ngày càng dày đặc,” thông cáo viết.
Xem
ra, với NNC, hòa bình gắn liền với dân chủ, chỉ thể chế dân chủ mới bảo đảm mối
quan hệ hòa bình giữa các dân tộc; ngược lại, các thể chế độc tài thường sử dụng
bạo lực để tranh đoạt và duy trì quyền lực. Chiến tranh xâm lược của Nga tại
Ukraine, vụ tấn công hèn hạ và dã man của tổ chức Hamas vào Israel cũng như vụ
trả đũa tàn khốc vào người Palestine của chính quyền cực hữu Do Thái cho thấy ở
đâu thiếu vắng dân chủ thì bạo lực lộng hành và hòa bình bị thủ tiêu trong bom
đạn.
Cần
tôn vinh những người bảo vệ dân chủ
“Khi
các nhà chuyên chế nắm quyền lực, điều cấp bách là phải công nhận những người bảo
vệ dũng cảm của tự do, những người đứng lên và phản kháng. Dân chủ phụ thuộc
vào những người không chấp nhận im lặng, những người dám tiến về phía trước bất
chấp rủi ro sinh tử, và những người nhắc nhở chúng ta rằng tự do không bao giờ
là thứ mặc nhiên được hưởng mà phải luôn được bảo vệ – bằng ngôn từ, với lòng
can đảm và cương quyết,” thông cáo của NNC khẳng định.
Quan điểm
về hòa bình, dân chủ, tự do như vậy đã là nền tảng tư tưởng để NNC trao giải
Nobel Hòa Bình cho các nhà đấu tranh dân chủ như Nelson Mandela của Nam Phi,
Martin Luther King Jr. của Mỹ, Aung San Suu Kyi của Miến Điện, Lưu Hiểu Ba của
Trung Quốc, và mới đây là Malala Yousafzai của Afghanistan (2014). Việc trao giải
cho bà Maria Corina Machado năm nay tiếp tục xu thế đó.
Uỷ
Ban Nobel không nhắc tới ông Trump và các ứng viên khác, nhưng rõ ràng quan điểm
lựa chọn của họ hoàn toàn trái ngược với ông Trump, với đường lối mà ông đang
thực hiện ở Mỹ theo hướng ngày càng độc tài chuyên chế, xa rời các chuẩn mực
dân chủ, pháp quyền. Nếu ông Trump không thay đổi chính sách thì không chỉ năm
nay mà trong nhiều năm tới, ông vẫn chưa thể chạm tay vào giải Nobel Hòa Bình
danh giá dù ông có khao khát đến đâu. Một cuộc khảo sát dư luận của YouGov UK
công bố sáng 10 Tháng Mười ghi nhận có tới 69% người Anh cho rằng trong tương
lai, ông Donald Trump không nên được trao giải Nobel Hòa Bình, chỉ có 14% cho rằng
ông xứng đáng, và 17% không có ý kiến. [đ.d.]
===========
Vì sao Trump hụt Nobel vào tay ‘phụ nữ thép’ Venezuela? Chính phủ Mỹ có nguy cơ
đóng cửa cả tháng.
BÍCH TRÂM
NGƯỜI VIỆT TV
October 10, 2025 : 5:30 PM
Vì sao
Trump hụt Nobel vào tay ‘phụ nữ thép’ Venezuela? Chính phủ Mỹ có nguy cơ đóng cửa
cả tháng
Ủy ban
Nobel Na Uy hôm 10/10/25 đã trao Giải Nobel Hòa Bình 2025 cho María Corina
Machado, lãnh đạo phe đối lập Venezuela, người được mệnh danh là “Người đàn bà
thép của Venezuela”. Tại sao Tổng thống Trump, người từng công khai vận động để
giành giải, bị đánh trượt?
Cập nhật,
phân tích tình hình chính phủ Mỹ đóng cửa, hậu quả, triển vọng tình trạng bế tắc
sẽ còn kéo dài cả tháng trời.
===========
Tòa Bạch Ốc lên
án việc Trump trượt giải Nobel Hòa Bình
NGƯỜI VIỆT
October
10, 2025 : 5:56 PM
https://www.nguoi-viet.com/hoa-ky/toa-bach-oc-len-an-viec-trump-truot-giai-nobel-hoa-binh/
WASHINGTON,
DC (NV) – Tòa Bạch Ốc lên án quyết định của Ủy
Ban Nobel Na Uy trao giải Nobel Hòa Bình cho một người khác chứ không phải Tổng
Thống Donald Trump, theo báo The Guardian hôm Thứ Sáu, 10 Tháng Mười.
Sau
khi biết chính trị gia đối lập Venezuela là bà María Corina Machado được trao
giải năm nay, các phụ tá cấp cao của tổng thống Mỹ đã công kích ủy ban trao giải
của Na Uy là chính trị hóa giải Nobel trong lúc chính phủ Na Uy chuẩn bị ứng
phó với phản ứng ngoại giao từ Tòa Bạch Ốc.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/10/GettyImages-2238074428-768x533.jpg
Tổng
Thống Donald Trump (trái) tiếp Thủ Tướng Benjamin Netanyahu của Israel tại Tòa
Bạch Ốc hôm 29 Tháng Chín. Ông Netanyahu là người đề cử và ủng hộ mạnh mẽ việc
ông Trump thắng giải Nobel Hòa Bình. (Hình: Win McNamee/Getty Images)
“Ủy
Ban Nobel đã chứng tỏ rằng họ đặt chính trị lên trên hòa bình,” ông Steven
Cheung, một phụ tá của ông Trump và là giám đốc truyền thông của Tòa Bạch Ốc,
viết trên X, trước đây là Twitter.
Ông
Trump sẽ “tiếp tục có các thỏa thuận hòa bình, chấm dứt chiến tranh, và cứu mạng
người,” ông Cheung viết tiếp. “Ông ấy có trái tim nhân ái, và sẽ không bao giờ
có ai như ông ấy có khả năng dời non chỉ bằng vi sức mạnh của ý chí.”
Đặc
phái viên của ông Trump, ông Richard Grenell, người lãnh đạo các cuộc đàm phán
kinh tế với chính quyền Tổng Thống Nicolas Maduro của Venezuela, cũng thể hiện
sự bất mãn.
Ông
viết trên X: “Giải Nobel đã chết nhiều năm trước.”
Con
dâu của Trump, bà Lara Trump, nói với Fox News: “[Trump] xứng đáng được giải
Nobel hơn bất kỳ ai đang sống trên hành tinh này ngay bây giờ… Nhưng chúng ta
biết những người quyết định ai đoạt giải Nobel Hòa Bình ghét Donald Trump – họ
bị ‘Hội chứng rối loạn Trump.’ Và trong trái tim chúng tôi, ông ấy sẽ giành được
giải Nobel Hòa Bình… và tôi hy vọng ông sẽ giành được trong tương lai.”
Ông
Trump từng công khai vận động để được trao giải. Ông thúc đẩy một thỏa thuận
hòa bình cho dải Gaza trước thời hạn Ủy Ban Nobel Hòa Bình Na Uy công bố giải
năm nay. Các nhà ngoại giao và các nhà đàm phán cho biết mục tiêu giành giải
Nobel của ông Trump cũng được tính tới khi ông đưa ra lịch trình ngừng bắn.
Ông
Trump cũng phát biểu rất mạnh mẽ về mong muốn đoạt giải Nobel Hòa Bình. Ông nói
ông có công lao chấm dứt một số cuộc xung đột toàn cầu. Ông thường xuyên nhắc
đi nhắc lại việc này, bao gồm bài phát biểu trước Đại Hội Đồng Liên Hợp Quốc hồi
Tháng Chín.
Tổng
thống Mỹ cũng đã vận động các quan chức cấp cao của Na Uy và được các đồng minh
chính trị của ông ủng hộ. Họ đã lên sóng trong tuần này để yêu cầu ủy ban trao
giải thưởng cho ông Trump vì những nỗ lực của ông ở Gaza.
Ông
Trump đã gọi điện cho bà Machado để chúc mừng bà và nói rằng bà xứng đáng nhận
được giải thưởng, một giới chức cấp cao của Tòa Bạch Ốc nói với CBS.
Khi
được các phóng viên ở Dushanbe, thủ đô của Tajikistan, hỏi liệu ông có nghĩ rằng
tổng thống Mỹ có bị đối xử bất công trong giải Nobel hay không, Tổng Thống
Vladimir Putin của Nga đã ca ngợi ông Trump, nói rằng: “Ông ấy thực sự đang làm
rất nhiều để giải quyết các cuộc khủng hoảng phức tạp đã kéo dài trong nhiều
năm và thậm chí nhiều thập niên.”
Nhà
lãnh đạo Nga không bình luận về chiến thắng của bà Machado, nhưng nói rằng: “Đã
có những trường hợp ủy ban trao giải Nobel Hòa Bình cho những người không làm
được gì cho hòa bình.” (NNL) [đ.d.]
===================
Trump không được
Nobel Hòa Bình, Na Uy lo bị trả đũa
ĐỖ DZŨNG & NGUYỄN VAN KHANH
October
10, 2025 : 11:31 AM
Trump
không được Nobel Hòa Bình, Na Uy lo bị trả đũa
Chính
phủ Na Uy lo sợ có thể bị trả đũa vì Ủy Ban Nobel Hòa Bình không trao giải năm
nay cho Tổng Thống Donald Trump.
No comments:
Post a Comment