Chiến
tranh Ukraina : Putin “vờn” nỗi tuyệt vọng của Trump
Thu Hằng - RFI
Đăng
ngày: 22/10/2025 - 16:24
Sau cuộc
điện đàm « rất hiệu quả » với đồng nhiệm Nga, theo lời
tổng thống Mỹ, Ukraina bị ông chủ Nhà Trắng nhắc nhở hãy chấp nhận đóng băng
chiến tuyến, « nên dừng ở vị trí hiện tại. Hãy để cả hai cùng
tuyên bố chiến thắng ». Thậm chí, thượng đỉnh Putin-Trump lần thứ hai
được dự kiến ở Budapest trong những tuần tới. Tuy nhiên, một lần nữa tổng
thống Nga không chiều lòng đồng nhiệm Mỹ.
HÌNH
:
Tổng
thống Hoa Kỳ Donald Trump (P) và đồng nhiệm Nga Vladimir Putin tại căn cứ
Elmendorf-Richardson ở Anchorage, bang Alaska, Hoa Kỳ, ngày
15/08/2025. REUTERS - Kevin Lamarque
Phải
chăng Nga nắm quá rõ tâm lý của chủ nhân Nhà Trắng ? Xã luận ngày 18/10 của
nhật báo Le Monde cho rằng chính « sự thiếu quyết đoán đáng thất vọng
của Donald Trump » đã khiến tổng thống Mỹ bị « làm
nhục ». Thành công trong kế hoạch « kiến tạo hòa
bình » ở Trung Đông, nhưng ông lại không tái lập được cân bằng
quyền lực với một nhà lãnh đạo chỉ hiểu ngôn ngữ « sức mạnh ».
Sau cuộc điện đàm dài với đồng cấp Mỹ ngày 16/10, tổng thống Nga đã giành lại
thế thượng phong, áp đặt mọi điều kiện về cuộc gặp lần thứ hai. Địa điểm họp là
thủ đô Budapest, Hungary. Ông Putin hiểu rằng có thể hoàn toàn tin cậy vào sự ủng
hộ của thủ tướng Viktor Orban.
Cũng
sau cuộc điện đàm « rất hiệu quả » đó, tổng thống Mỹ
đã rút lại đề xuất cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraina vì « kho
dự trữ của Mỹ không đủ » và để tránh « leo
thang » xung đột. Phải chăng ông Trump đã rơi vào kế hoạch của
ông Putin ? Tomahawk là quân cờ còn thiếu cho khả năng phòng thủ của
Ukraina. Chỉ việc chuyển giao, dù có được sử dụng hay không, cũng đã thể hiện
thông điệp rõ ràng của Mỹ đối với Kiev, cũng như tính chất răn đe, tạo thế cân
bằng trong đàm phán với Nga.
Tuy
nhiên, chính việc Washington hoãn giao tên lửa tầm xa này cho Kiev đã khiến
Matxcơva « nghiễm nhiên bớt quan tâm đến ngoại giao hơn »,
theo đánh giá của tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 22/10, bởi vì « năng
lực tầm xa của Ukraina càng lớn thì Nga càng sẵn sàng chấm dứt chiến
tranh ». Nga tự tin làm chủ chiến trường, đủ khả năng oanh kích hàng
đêm các thành phố của Ukraina. Nhưng nhiều vùng lãnh thổ nằm sâu trong nước
Nga, nhiều nhà máy lọc dầu, công trình năng lượng, cũng không còn được an toàn.
Một nước sản xuất xăng dầu lớn như Nga lại đang bị thiếu xăng.
Sau
khi gây sức ép với Kiev về nhượng bộ lãnh thổ, tiếp theo là những tuyên bố trên
truyền thông, tổng thống Mỹ một lần nữa lại bị điện Kremlin dội gáo nước lạnh
khi người phát ngôn Dmitri Peskov tái khẳng định những yêu sách chủ quyền bất
di bất dịch từ đầu cuộc chiến : sáp nhập 4 vùng Donbass, Donetsk,
Zaporijjia, Kherson của Ukraina, ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov thì « phàn
nàn » về việc Donald Trump lại « yêu cầu ngừng bắn ».
Một nhà ngoại giao châu Âu ẩn danh, được Reuters trích dẫn, đánh giá « Nga
đòi hỏi quá nhiều, và hiển nhiên là đối với Mỹ, ở Budapest, Trump sẽ không đạt
được thỏa thuận nào cả ».
Chính
phát biểu « không thấy có lợi ích gì » khi đến
Budapest là lời thừa nhận không có sự cân bằng quyền lực với tổng thống Nga,
người vẫn đang dẫn dắt cuộc chơi. Tuy nhiên, ngay sau phát biểu đầy vẻ bực tức
của ông Trump, Nga lại ve vãn khi tuyên bố « các bước chuẩn bị cho
cuộc họp thượng đỉnh vẫn được tiến hành » nhưng không rõ thời điểm.
Liệu
tổng thống Trump cuối cùng có nhận ra được Nga đang cản kế hoạch biến ông thành
người kiến tạo hòa bình cho Ukraina không ? Tổng thống Zelensky cùng các đồng
minh nhất trí « phải gia tăng sức ép đối với nền kinh tế Nga và nền
công nghiệp quốc phòng cho đến khi Putin sẵn sàng cho hòa bình ». Nhưng cho đến nay, những tuyên bố
Mỹ trừng phạt Matxcơva vẫn chỉ dừng ở lời nói của tổng thống Trump. Liên
Hiệp Châu Âu sẽ tiến một bước lớn trong việc dùng tài sản của Ngân hàng Trung
ương Nga bị phong tỏa ở châu Âu để giải ngân gói viện trợ 140 tỉ euro cho Kiev
trong hai năm 2026 và 2027. Cho dù Hungary phản đối thì « vẫn có
cách thông qua », theo một nhà ngoại giao châu Âu, tuy nhiên, nếu được
đồng thuận của cả 27 nước, hình ảnh đoàn kết sẽ trọn vẹn hơn.
Với
khoản hỗ trợ tài chính lớn như vậy cho Ukraina, điều mà ông Trump vẫn bức xúc
khi khẳng định Washington chi nhiều hơn cho cuộc chiến, liệu châu Âu có thể
thuyết phục được tổng thống Mỹ tiếp tục sát cánh với họ bảo vệ Ukraina ? Và với
những đòi hỏi không thay đổi của Nga, liệu châu Âu và Ukraina có thể thuyết phục
được ông Trump rằng chỉ có thể đàm phán với đồng nhiệm Nga khi cân bằng được
quyền lực ?
---------------------------
HOA KỲ - NGA
Chiến
tranh Ukraina: Hoãn thượng đỉnh Trump – Putin tại Budapest
No comments:
Post a Comment