Hình
ảnh TT Pháp bị sứt mẻ ở phương Tây nhưng không hẳn ở mọi nơi trên thế giới
Trọng Nghĩa - RFI
Đăng ngày: 13/04/2023 - 15:10
Nhân chuyến công du Trung Quốc kết thúc ngày
07/04/2023, tổng thống Pháp Emmanuel Macron một lần nữa lại “gây bão” trong
công luận phương Tây với một số phát biểu bị cho là “theo đuôi” Bắc Kinh, phá
hoại mặt trận chung cần thiết để đối phó với các thế lực độc tài, qua đó làm hoen ố hình ảnh của
ông.
Tuy nhiên, trong một bài phân tích ngày 12/04,
hãng tin Pháp AFP đã trích dẫn một số chuyên gia cho rằng, dù bị đả kích ở một
phần châu Âu và Hoa Kỳ, những tuyên bố của tổng thống Pháp không nhất thiết bị
bỏ ngoài tai tại phần còn lại của thế giới.
Phát biểu gây tranh cãi của tổng thống Pháp được
ông đưa ra sau khi kết thúc chuyến thăm cấp nhà nước ở Trung Quốc. Trong cuộc
phỏng vấn dành cho tờ báo mạng Mỹ Politico và nhật báo kinh tế Pháp Les Echos
(được tờ báo Pháp công bố nguyên văn ngày 09/04), ông Macron đã cho rằng Châu
Âu không nên máy móc đi theo (“être suiviste”) Hoa Kỳ hoặc Trung Quốc trong trường
hợp xảy ra xung đột về Đài Loan.
Tuyên bố xuất phát từ mong muốn nâng nước Pháp
và Liên Âu lên hàng cường quốc có trọng lượng trên thế giới, ngang tầm với các
đại cường như Mỹ hay Trung Quốc, đã bị một phần công luận tại châu Âu và Hoa Kỳ
cực lực đả kích, cho rằng tổng thống Pháp đã làm sứt mẻ hình ảnh của mình khi
tiếp tay cho tham vọng bành trướng của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, phá hoại
chính sách chung của Liên Âu nhằm đối phó với Bắc Kinh.
Tuy nhiên, theo AFP, một số chuyên gia lại thấy
rằng những nhận xét gây tranh cãi ở phương Tây đó của ông Macron cũng được gửi
đến một phần của thế giới đang có tâm lý chống phương Tây, vốn có thể hoan
nghênh quan điểm không liên kết với hai cường quốc hàng đầu của thế giới là Hoa
Kỳ và Trung Quốc.
Một loạt phát biểu “gây sốc”
Phải nói rằng đây không phải là lần đầu tiên
mà tổng thống Pháp Emmanuel Macron gây sóng gió tại phương Tây với những tuyên
bố của ông, từ các vấn đề liên quan tới Nga gần đây, cho đến nhận định về khối
NATO trước đó.
Về cách đối phó với nước Nga đã xua quân xâm
lược Ukraina từ ngày 24/02/2022, tổng thống Pháp vào tháng 6 năm 2022 đã làm dấy
lên tranh cãi khi lập luận rằng không nên “làm nhục” nước Nga, nếu muốn tìm ra
một “lối thoát” ngoại giao khi hai đối thủ hạ vũ khí.
Trước đó, vào tháng 10/2019, trong một bài phỏng
vấn dành cho tuần báo Anh rất có uy tín, ông Macron đã không ngần ngại cho rằng
Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO vào khi ấy đang lâm vào tình trạng “chết não”
(mort cérébale), tố cáo sự thiếu điều phối giữa các đồng minh sau tuyên bố của
Mỹ về việc rút quân khỏi miền bắc Syria và các cuộc tấn công sau đó của Thổ Nhĩ
Kỳ trong khu vực…
Theo nhà nghiên cứu
Michel Duclos, cố vấn đặc biệt tại Viện Montaigne ở Paris, với các tuyên bố sau
chuyến thăm Trung Quốc, “hình ảnh của tổng thống Pháp đã bị sứt mẻ”, biến ông thành một người
không còn đáng tin cậy.
Nếu trước đây, nguyên thủ quốc gia Pháp có “một
ưu thế trong các cuộc họp quốc tế vì ông được cho là thông minh hơn những người
khác”, thì giờ đây, ông đã trở thành một “nhà lãnh đạo không đáng tin cậy trên
một chủ đề cực kỳ phức tạp, nhạy cảm và dễ bùng nổ”.
Đối với nhà nghiên cứu tại Viện Montaigne, điều
đáng lo ngại là những động thái “khiêu khích” của tổng thống Macron có nguy cơ
“dẫn đến việc nước Pháp tự đặt mình ra bên lề”, với kết cuộc là củng cố thêm
vai trò lãnh đạo của Mỹ.
Tác hại không đến mức nghiêm trọng
Tuy nhiên, theo AFP, nhiều nhà phân tích khác
lại cho rằng tác hại của các tuyên bố không đến mức nghiêm trọng như kể trên,
điều được thấy qua phản ứng chừng mực của các đồng nhiệm phương Tây của tổng thống
Pháp Macron.
Đối với nhà nghiên cứu Pháp Bruno Tertrais,
thuộc Quỹ Nghiên Cứu Chiến Lược FRS (Fondation pour la recherche stratégique),
các tuyên bố của tổng thống Pháp sau chuyến công du Trung Quốc “chỉ làm sâu đậm
thêm một chút tại châu Âu và Hoa Kỳ hình ảnh một Emmanuel Macron thường hay khiêu
khích trên các vấn đề quốc tế nhạy cảm”.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu này lưu ý rằng sau
sáu năm đứng đầu nước Pháp, tổng thống Macron vẫn “duy trì được sức quyến rũ và
không khơi dậy phản ứng bác bỏ mà một số người tiền nhiệm của ông đã phải chịu”.
Theo ông Tertrais, tổng thống Macron hiện vẫn
có thể dựa vào “tuổi thọ” và “thâm niên” của mình, những “điểm quan trọng tại Hội
Đồng Châu Âu và Hội Đồng Bắc Đại Tây Dương.”
Dĩ nhiên là những lời chỉ trích của "các
lãnh đạo chính trị và các nhà bình luận hàng đầu” sẽ “tác động đến nhận thức
chung về nước Pháp”, nhưng theo chuyên gia Quỹ Nghiên Cứu Chiến Lược, việc hầu
hết những người đồng cấp chính của ông Emmanuel Macron không phản ứng gì cho thấy
rằng họ “đã quen với các tuyên bố thẳng thừng của tổng thống Pháp” và biết rõ rằng
những phát biểu đó “thường chỉ phản ánh thái độ tự do hoặc thậm chí là dụng tâm
khiêu khích của ông trong các cuộc đàm phán không chính thức”.
Bertrand Badie, giáo sư về quan hệ quốc tế tại
Học Viện Chính Trị Science-Po Paris, cũng lưu ý rằng “những tiếng hú (phản đối)
đến từ những nhân vật khá ngoài lề”, trong lúc thái độ im lặng của những người
đối thoại chính của ông Macron, như thủ tướng Đức Olaf Scholz, chứng tỏ rằng về
cơ bản, họ không bất đồng với TT Pháp về cách tiếp cận với Trung Quốc,
hoặc về nhu cầu đảm bảo chủ quyền của châu Âu.
Tranh cãi bùng lên trong những ngày qua, theo
giáo sư Badie, chỉ là “một cơn bão trong một tách trà”.
Lập trường không chọn bên của Pháp cũng có sức hấp
dẫn
Một điểm khác được giáo sư Badie nêu bật là, mặc
dù lập trường không liên kết của Pháp có thể “gây khó chịu nơi một bộ phận tại
châu Âu, trong thế giới phương Tây hoặc thậm chí trong tầng lớp chính trị Pháp,
nhưng lập trường đó có thể được cảm nhận tương đối tốt trên thế giới” ngoài
Trung Quốc, nước đã không ngừng ca ngợi lời lẽ của tổng thống Pháp.
Theo giáo sư Badie, tại các nước châu Phi, vốn
không cảm thấy lo ngại về cuộc chiến ở Ukraina chẳng hạn và ngày càng lộ vẻ “bực
tức” trước việc phương Tây dồn sức giúp Kiev, lập trường của Emmanuel Macron có
thể được đón nhận nồng nhiệt.
Đối với chuyên gia này, tổng thống Pháp cũng
đã hiểu rằng các quốc gia mới nổi như Ấn Độ hay Brazil, hay một tổ chức như
Liên Hiệp Châu Phi, không còn là những “nhân vật phụ” hay tác nhân giữ vai trò
thứ yếu.
Trong bối cảnh nước Pháp bị “thất bát” ở châu
Phi, và liên tiếp bị những cái “tát tai ở Trung Đông, ở Liban, ở Syria hay ở
Iran”, tổng thống Macron đang “cố gắng thoát ra khỏi pháo đài phương Tây để nói
chúng ta đang sống trong thế giới và bởi vì chúng ta đang ở trong thế giới,
Châu Âu phải được xây dựng trong thế giới’”.
------------------------------
CÁC NỘI
DUNG LIÊN QUAN
Tổng
thống Pháp Macron: « Đồng minh » chứ không phải là « chư hầu » của Mỹ
Tập
Cận Bình tìm cách khai thác sự bất đồng của châu Âu bằng cách « tâng bốc »
Macron
Macron
công du Trung Quốc: Thất bại ngoại giao
No comments:
Post a Comment