The
Economist
Đỗ Dặng Nhật Huy,
biên dịch
20/01/2022
http://nghiencuuquocte.org/2022/01/20/the-gioi-hom-nay-20-01-2022/
Thủ tướng Anh Boris Johnson đứng
trước áp lực từ chức xoay quanh câu chuyện tiệc tùng vi phạm phong tỏa ở
Phố Downing. Trong một phiên họp quốc hội nảy lửa, nghị sĩ cấp cao của Đảng
Bảo thủ và cựu bộ trưởng David Davis đã yêu cầu ông Johnson từ chức ngay
lập tức. Trong khi đó nghị sĩ Christian Wakeford bỏ sang phe Công Đảng.
Ít nhất 20 nghị sĩ được cho là đã sẵn sàng yêu cầu chọn lại lãnh đạo Đảng
Bảo thủ. Chỉ cần 54 trên 360 nghị sĩ đồng ý là sẽ có bầu cử.
Lạm phát giá tiêu dùng tính theo năm ở Canada
lên 4,8% trong tháng 12, cao nhất kể từ 1991. Hàng tạp hóa tăng mạnh vì gián
đoạn chuỗi cung ứng và thời tiết xấu ở các vùng sản xuất nông nghiệp. Trước đó,
Anh báo cáo lạm phát 5,4% trong tháng 12. Ngân hàng trung ương đã tăng lãi suất
vào tháng 12 và sẽ họp vào ngày 3 tháng 2 để cân nhắc tiếp tục tăng.
Ngân hàng đầu tư Morgan Stanley đánh bại
mọi dự đoán khi công bố doanh thu và lợi nhuận kỷ lục trong năm 2021. Thu
nhập ròng tăng 37% so với năm trước lên 15 tỷ USD sau một quý cuối năm phát
đạt. Mảng quản lý tài sản của họ hoạt động tốt, giúp khách hàng tăng khoảng
1 nghìn tỷ đô la tài sản lên 4,9 nghìn tỷ đô la. Ngoài ra 420 hợp đồng
tư vấn đầu tư cũng giúp đẩy lợi nhuận.
AT&T và Verizon đồng ý
hoãn kích hoạt dịch vụ không dây 5G gần một số sân bay sau khi các hãng hàng
không cho rằng công nghệ này gây nhiễu sóng thiết bị máy bay. Hiện nay có
vài hãng hàng không quốc tế đã đình chỉ một số chuyến bay đến Mỹ. Đây là lần
thứ ba các công ty viễn thông phải hoãn kế hoạch ra mắt 5G.
Ingrid Betancourt, một cựu tù nhân của nhóm du
kích cánh tả FARC, đã tuyên bố ra tranh cử tổng thống Colombia vào
tháng 5 tới. Vị cựu thượng nghị sĩ trung dung này bị bắt cóc hồi năm 2002 khi
đang vận động tranh cử tổng thống và bị giam giữ trong rừng hơn sáu năm trước
khi được quân đội giải cứu. Ngoài ra còn có hơn 20 ứng cử viên khác.
Mỹ cho biết ngoại trưởng
Antony Blinken sẽ gặp ngoại trưởng Nga vào thứ Sáu để tìm cách xoa dịu
căng thẳng Ukraine. Ông Blinken đã đến Ukraine hôm thứ Tư để bày tỏ ủng hộ nước
này. Theo Nhà Trắng, ông sẽ “thúc giục Nga ngay lập tức giảm thang.” Đến
nay đàm phán Nga và phương Tây vẫn không có tiến bộ nào.
Úc báo cáo kỷ lục 77 ca tử
vong vì covid-19 hôm thứ Ba. Biến thể omicron đã khiến nước này bị thiếu
hụt lao động, dẫn đến việc chính phủ phải đề nghị du khách tạm thời
giúp đỡ. Brazil và Đức cũng ghi nhận số ca nhiễm covid-19 trong ngày cao nhất từ
trước đến nay vào thứ Ba. Trong khi đó chính phủ Nhật Bản cho biết có kế
hoạch áp dụng các biện pháp hạn chế mới, còn WHO cảnh báo đại dịch “còn lâu
mới kết thúc.”
Con số trong ngày: một, là số ca tử vong do covid-19 ở Trung Quốc trong 12 tháng qua.
TIÊU
ĐIỂM
Ấn Độ cảnh
giác hơn trước omicron
Ký ức kinh hoàng về biến thể delta
khiến người Ấn Độ rất lo sợ khi omicron xuất hiện. Tuy nhiên, dữ liệu gần
đây cho thấy họ không cần phải quá lo lắng. Số ca bệnh tại các thành phố lớn
nhất của Ấn Độ, bao gồm Delhi và Mumbai, đã giảm mạnh trong tuần này. Quan trọng
hơn, số người nhập viện và tử vong đều không tăng đột biến.
Điều này phần lớn là do omicron gây triệu
chứng nhẹ hơn. Ngoài ra còn vì Ấn Độ đẩy mạnh chương trình vắc-xin, với độ
phủ hai liều lên đến gần 50% dân số. Các quan chức cũng phản ứng tốt hơn
ở lần này. Delhi, nơi bị thiệt hại nặng nề trong làn sóng dịch trước,
đã tăng số giường bệnh ngay khi ca nhiễm bắt đầu tăng, trong khi ủy ban bầu cử
cấm mít tinh, một yếu tố vốn góp phần gây ra thảm họa năm ngoái.
Dù vậy, các chuyên gia nói vẫn phải cảnh
giác. Họ dự đoán số ca sẽ tăng cao khi biến thể lan rộng đến các thành phố
nhỏ hơn. Và một số người tin rằng số ca thấp chỉ là do bị thiếu xét
nghiệm.
Lạm phát cao
trên toàn EU
Các số liệu lạm phát chính thức của khu vực đồng
euro công bố vào thứ Năm này sẽ xác nhận một thực tế rõ ràng: lạm phát
bao trùm. Lạm phát toàn khối có thể lên tới 5% trong tháng 12, cao hơn ba
điểm phần trăm so với mục tiêu của Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB). Một số
nhà kinh tế dự đoán nó sẽ vẫn ở mức cao trong nửa đầu năm, dù có thể giảm xuống
còn 4,1% trong quý đầu và 3,7% trong quý hai.
ECB đang chịu áp lực thắt chặt chính sách tiền
tệ một khi biến thể Omicron thuyên giảm. Họ đã cho biết sẽ chấm dứt mua
ròng trái phiếu theo chương trình ứng phó đại dịch 1,85 nghìn tỷ euro (2,1
nghìn tỷ đô la) kể từ tháng 3. Các quan chức ECB khẳng định khó có khả năng
tăng lãi suất trong năm nay. Nhưng một số chuyên gia đang nghi ngờ, với dự
đoán ngân hàng rồi sẽ phải tăng lãi suất sớm nhất trong tháng 9. Dự
báo của ECB cho thấy lạm phát sẽ không quay đầu về mức mục tiêu cho đến
năm sau.
Lạm phát tiếp
tục hoành hành ở Thổ Nhĩ Kỳ
Một khách mời trên một chương trình tin tức Thổ
Nhĩ Kỳ gần đây khi nhìn vào chỉ số lạm phát ở một số nước phương Tây đã hỏi:
“Tại sao bạn lại cộng chúng vào ở cột dưới này?” Con số mà ông đề
cập đến khi ấy, 36,1%, chính là lạm phát của Thổ Nhĩ Kỳ.
Các gói kích thích đại dịch và gián đoạn chuỗi
cung ứng đã khiến giá cả tăng vọt trên toàn thế giới. Song ở Thổ Nhĩ Kỳ, nguyên
nhân lại là các lý thuyết kinh tế kỳ cục của tổng thống Erdogan. Từ tháng 9
năm ngoái, Recep Tayyip Erdogan đã ra lệnh cho ngân hàng trung ương giảm lãi
suất từ 19% xuống 14%, với niềm tin điều này giúp kiềm chế lạm phát. Hậu
quả, như đã thấy, là lạm phát cao nhất kể từ 2002. Ủy ban chính sách tiền tệ
của ngân hàng, sẽ nhóm họp vào thứ Năm, đáng lẽ đã phải ngăn cản thử
nghiệm điên rồ của ông Erdogan từ mấy tháng trước. Tuy nhiên các nhà phân
tích dự đoán ủy ban sẽ tiếp tục giữ nguyên lãi suất cho vay. Do đó lạm
phát có thể sớm lên tới 50%.
No comments:
Post a Comment