Ỷ Lan, RFA, Bergen, Na Uy
2011-11-07
Từ ngày 4 đến ngày 6 tháng 11 này, Sáng hội Rafto tại Vương quốc Na Uy tổ chức Kỷ niệm 25 Năm Giải Nhân quyền Quốc tế Rafto tại thành phố Bergen.
Khoảng 200 người và tổ chức trong thế giới đáp lời mời về tham dự cùng với 25 vị Khôi nguyên Giải Rafto. Trong số này thiếu hai người vì hoàn cảnh chính trị tại Miến Điện và Việt Nam, bà Aung San Suu Kyi và Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ. Tuy nhiên ông Võ Văn Ái được Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ nhờ thay mặt ngài đến Bergen phó hội. Và thông điệp thu âm của hai vị đã được phát ra tại hội nghị.
Những thách thức tương lai cho nhân quyền
Kể từ năm nay, ngoài việc trao giải thường niên, Sáng hội Rafto có sáng kiến tổ chức hai ngày Hội nghị Chuyên đề về “Những thách thức Nhân quyền trong các thập niên tới” trên ba lĩnh vực kinh tế, nhân quyền trong quá khứ, hiện tại và tương lai.
Ông Võ Văn Á được mời tham luận về “Những thách thức tương lai cho nhân quyền”.
Nhân dịp này chúng tôi tìm phỏng vấn một số vị khôi nguyên Giải Rafto. Trước hết là bà Shirin Ebadi, Khôi nguyên Giải Rafto và Giải Nobel Hòa bình. Hỏi về tình hình Iran bà cho biết :
Ông Võ Văn Á được mời tham luận về “Những thách thức tương lai cho nhân quyền”.
Nhân dịp này chúng tôi tìm phỏng vấn một số vị khôi nguyên Giải Rafto. Trước hết là bà Shirin Ebadi, Khôi nguyên Giải Rafto và Giải Nobel Hòa bình. Hỏi về tình hình Iran bà cho biết :
Shirin Ebadi : Tình hình nhân quyền ở Iran ngày một tệ và xấu hơn. Có rất nhiều tù nhân chính trị, nhiều nhà báo bị bắt giam, nhiều sinh viên bị cấm cố. Nạn nghèo đói gia tăng. Tháng bảy vừa qua, Hội đồng Nhân quyền LHQ đã công cử một Báo cáo viên Đặc nhiệm Nhân quyền đến điều tra Iran. Ông đã có bản Phúc trình về tình hình vi phạm nhân quyền khủng khiếp tại nước tôi ngày hôm nay.
Ỷ Lan : Bà có thông điệp gì gửi ra thế giới không thưa bà ?
Shirin Ebadi : Xin đừng ngửa tay nhận thứ tiền bạc dơ bẩn. Xin đừng để cho bọn độc tài ngự trị trong đất nước của bạn. Về các nhà kinh doanh, thì công ty của quý vị hãy xem xét cho thật kỹ rằng nơi xứ sở quý vị làm ăn có tôn trọng nhân quyền hay không, hay quý vị chỉ làm công cụ củng cố cho chính quyền độc tài.
Shirin Ebadi : Xin đừng ngửa tay nhận thứ tiền bạc dơ bẩn. Xin đừng để cho bọn độc tài ngự trị trong đất nước của bạn. Về các nhà kinh doanh, thì công ty của quý vị hãy xem xét cho thật kỹ rằng nơi xứ sở quý vị làm ăn có tôn trọng nhân quyền hay không, hay quý vị chỉ làm công cụ củng cố cho chính quyền độc tài.
Ỷ Lan : Bà có lời gì nhắn gửi đến các nhà đấu-tranh bảo vệ nhân quyền tại Việt Nam ?
Shirin Ebadi : Rồi sẽ tới lúc nhân dân đạt thắng lợi. Chắc chắn phải như thế, Xin chớ nản lòng thối chí.
Bà Souhayr Belhassen, Chủ tịch Hội Nhân quyền Tunisia, đồng thời là Chủ tịch Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền cho biết về hiện tình ở Tunisia :
Shirin Ebadi : Rồi sẽ tới lúc nhân dân đạt thắng lợi. Chắc chắn phải như thế, Xin chớ nản lòng thối chí.
Bà Souhayr Belhassen, Chủ tịch Hội Nhân quyền Tunisia, đồng thời là Chủ tịch Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền cho biết về hiện tình ở Tunisia :
Souhayr Belhassen : Những gì đang xẩy ra tại Tunisia, thật là kỳ diệu. Vừa là một hứa hẹn phi thường vì độc tài bị đánh đổ, kéo theo sự đánh đổ của những tên độc tài khác trong vùng, như chị biết đấy, trường hợp của Khaddafi, của Moubarak, và chúng tôi hy vọng sẽ tới phiên Baschar al-Assad. Nhưng còn một thành công thứ hai cho nền dân chủ, kết quả là cuộc bầu cử hôm 23.10 vừa qua tại Tunisia đưa đảng Hồi giáo vào chính quyền - sự kiện này nói cho đúng không phải là mối đe dọa, nhưng bắt chúng tôi những người tranh đấu bảo vệ nhân quyền, hay tranh đấu cho nữ quyền như tôi phải cảnh giác.
Là chủ tịch Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền, chúng tôi cùng với bằng hữu và các tổ chức trong thế giới tiếp tục hậu thuẫn sự liên kết với các người đấu tranh bảo vệ nhân quyền tại Tunisia, để cho các quyền tự do vừa đoạt được, nhất là các quyền cho phụ nữ được phòng giữ.
Là chủ tịch Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền, chúng tôi cùng với bằng hữu và các tổ chức trong thế giới tiếp tục hậu thuẫn sự liên kết với các người đấu tranh bảo vệ nhân quyền tại Tunisia, để cho các quyền tự do vừa đoạt được, nhất là các quyền cho phụ nữ được phòng giữ.
Có mặt tại hội nghị, là bà Rebiya Kadeer, nhà lãnh đạo dân chủ Ughur. Khi hỏi những gì bà muốn đạo đạt tại hội nghị Rafto, bà nói :
Rebiya Kadeer : Tôi yêu cầu cộng đồng thế giới áp lực Trung quốc mạnh hơn nữa để Trung quốc ngưng các cuộc đàn áp nhân quyền đối với nhân dân Uyghur. Tôi cũng yêu cầu cộng đồng thế giới áp lực Trung quốc trả tự do cho hằng nghìn người Uyghurs đang chết mòn trong tù ngục Trung quốc. Tôi kêu gọi Trung quốc giải thoát cho tất cả người Uyghurs bị cưỡng búc di dân vào lục địa Trung quốc như những lao công rẻ tiền.
Tôi cũng kêu gọi chính quyền Trung quốc ngưng ngay việc thực dân Trung quốc tràn vào Đông Turkistan, và bảo vệ sinh thái vùng này. Hãy để cho toàn thể nhân dân Đông Turkistan được chung sống hài hòa và thống nhất. Tôi cũng kêu gọi chính quyền Trung quốc chịu ngồi xuống đối thoại ôn hòa để đem lại hòa bình và ổn định trong vùng. Tôi cũng kêu gọi thêm rằng, Trung quốc hãy ngừng xâm lấn vào lãnh thổ Việt Nam, ngừng vi phạm nhân quyền đối với nhân dân Việt cũng như tôn trọng mọi quyền của người dân Việt.
Tôi cũng kêu gọi chính quyền Trung quốc ngưng ngay việc thực dân Trung quốc tràn vào Đông Turkistan, và bảo vệ sinh thái vùng này. Hãy để cho toàn thể nhân dân Đông Turkistan được chung sống hài hòa và thống nhất. Tôi cũng kêu gọi chính quyền Trung quốc chịu ngồi xuống đối thoại ôn hòa để đem lại hòa bình và ổn định trong vùng. Tôi cũng kêu gọi thêm rằng, Trung quốc hãy ngừng xâm lấn vào lãnh thổ Việt Nam, ngừng vi phạm nhân quyền đối với nhân dân Việt cũng như tôn trọng mọi quyền của người dân Việt.
Sẽ là một cuộc chiến không ngừng nghỉ
Nhân dịp hội nghị và phát giải Rafto, bà Trude Devland, Thị trưởng thành phố, tổ chức dạ yến tại Điện Hakonshallen, nơi mà từ thế kỷ thứ XIII các vua dùng làm nơi tiếp tân. Bà đọc diễn văn khai hội, nhắc nhở tới lý tưởng nhân quyền và gọi tên từng người đoạt Giải Rafto 25 năm qua đến tham dự, hoặc người đại diện của các vị vắng mặt. Bà đã dành đôi lời riêng biệt gửi tới thính giả Đài Á châu Tự do tại Việt Nam như sau:
Trude Devland : Nhân danh Thị xã Bergen và Sáng hội Rafto, tôi muốn nói rằng chúng tôi không bao giờ quên các bạn. Chúng tôi không bao giờ quên các quyền cơ bản mà nhân dân Việt Nam phải được hưởng trong tư thế con người ở bất cứ tình huống nào. Và chúng tôi quyết đấu tranh cho các bạn với tất cả trái tim chúng tôi, với tất cả mọi phương tiện không ngừng nghỉ !
Bài tham luận của ông Võ Văn Ái trình bày hiện trạng đàn áp nhân quyền tại Việt Nam, thách thức mới của Trung quốc trong cuộc xâm lăng trên lãnh thổ và biển, đảo Việt Nam. Ông đề xuất một điều mới, mà ông cho biết như sau :
Võ Văn Ái : “Chỉ tiêu Tổng sản lượng quốc gia GDP đã thất bại trong việc đo lường mức sống thực của người dân tại các nước độc tài như Việt Nam. Vì vậy tôi kêu gọi Sáng hội Rafto cùng với nhân dân các nước Bắc Âu, trước kia từng đi đầu trong cuộc vận động cho Hòa bình và Hòa giải Việt Nam ở thời chiến, thì nay hãy là bệ phóng cho quan niệm “Tổng Giá Trị Hạnh phúc Quốc dân”, tức GNH (Gross Nationnal Happiness) mà một quốc gia tại Á châu là Bhutan đã thực hiện thành công, và hồi tháng 7 vừa rồi được Đại hội đồng LHQ bỏ phiếu thông qua”.
Giải Rafto năm nay được trao cho một người Phi châu, ông Frank Mughisha, người Uganda, lãnh tụ phong trào bảo vệ những thiểu số người đòi hỏi quyền tự do luyến ái.
Cuộc lễ trao giải được trang nghiêm tổ chức tại Hí viện thành phố, với những diễn văn ngắn gọn, súc tích, và thơ nhạc hòa quyện xúc động thấu tâm can. Cuộc lễ mở đầu với mấy lời thu âm trích từ Thông điệp của Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ. Hòa thượng nói :
Thích Quảng Độ : “Trước tiên tôi gửi lởi chào mừng nồng nhiệt đến tất cả quý vị khôi nguyên Giải Nhân quyền Quốc tế Rafto nhân lễ kỷ niệm 25 năm tại thành phố Bergen. Chúng ta chưa hề gặp nhau, ấy thế mà chúng ta như cùng một nhà. Một gia đình đặc biệt do một con người đặc biệt lập nên - đó là Giáo sư Thorold Rafto, mà thần trí ông thở phà vào một phong trào đem lại biết bao hứng cảm cho nhân dân trong thế giới.
“Dù chúng ta sống trong những thế giới cách biệt nhau, nói nhiều thứ tiếng khác nhau, phục vụ cho những mục tiêu khác nhau, nhưng chúng ta đều gắn bó nhau trong cùng tiêu đích cho tự do, đấu tranh cho công lý và nhân quyền. Ước gì tôi có thể hóa thành chim để bay tới Na Uy tham dự lễ kỷ niệm 25 Năm Giải Nhân quyền Quốc tế. Đây là niềm hy vọng lớn của tôi”.
“Dù chúng ta sống trong những thế giới cách biệt nhau, nói nhiều thứ tiếng khác nhau, phục vụ cho những mục tiêu khác nhau, nhưng chúng ta đều gắn bó nhau trong cùng tiêu đích cho tự do, đấu tranh cho công lý và nhân quyền. Ước gì tôi có thể hóa thành chim để bay tới Na Uy tham dự lễ kỷ niệm 25 Năm Giải Nhân quyền Quốc tế. Đây là niềm hy vọng lớn của tôi”.
Lễ phát giải kết thúc bằng cuộc đi bộ rước đuốc của các khách mời quốc tế, nhân sĩ thành phố do các vị Khôi nguyên Giải Rafto dẫn đầu. Như một dòng sông ánh sáng chảy dài cuồn cuộn trong đêm mờ mịt trên đường phố núi Bergen.
Ỷ Lan, Phóng viên Đài Á châu Tự do tại Bergen, Na Uy
Theo dòng thời sự:
Copyright © 1998-2011 Radio Free Asia. All rights reserved.
.
.
.
No comments:
Post a Comment