Quân cảng Ream của
Campuchia và nguy cơ Hải cảnh Trung Quốc xuống Vịnh Thái Lan
RFA
2024.08.16
Quân
cảng Ream ở Campuchia, theo ghi nhận từ dịch vụ vệ tinh Planet Labs đang ngày
càng hoàn thiện, đủ sức cho tàu ngầm neo đậu đã thu hút sự chú ý của các nhà
nghiên cứu về an ninh khu vực. Cùng với đó, việc Trung Quốc chào bán tàu ngầm
cho Indonesia và Thái Lan cũng khiến giới quan sát nghĩ đến một bức tranh rộng
hơn trong chiến lược bành trướng ảnh hưởng của Trung Quốc trong vùng.
Phía
nam căn cứ hải quân Ream đang dần hình thành những thiết bị cho phép tàu ngầm
neo đậu. Hình chụp vệ tinh hồi tháng Sáu, 2024. (Planet / RFA)
Theo
một số nhà nghiên cứu, các động thái này của Trung Quốc có hàm ý địa chính trị
và quân sự không chỉ ở khu vực Vịnh Thái Lan, Đông Nam Á mà cả Đông Bắc Á mà
tâm điểm là Đài Loan.
Trao
đổi với RFA, nhà nghiên cứu
Trần Bằng, nghiên
cứu sinh tiến sỹ về quân sự và an ninh tại Đại học Paris 2 Pantheon, cho rằng
các nhà quan sát nên chú ý tới một khả năng khác là Trung Quốc chào bán tàu ngầm
cho các nước Đông Nam Á không chỉ với mục tiêu tăng cường ảnh hưởng địa chính
trị trong vùng mà còn với mục tiêu quân sự cụ thể. Ông nhắc lại vấn đề eo biển
Đài Loan có độ sâu khá nông, không thuận lợi cho tác chiến tàu ngầm. Do đó, nếu
Trung Quốc muốn đưa tàu ngầm vào tác chiến trong một chiến dịch tấn công Đài
Loan trong tương lai, họ cần một khu vực biển nông tương tự để cho tàu ngầm luyện
tập.
Vì
lý do đó, ông Trần Bằng cho rằng, nếu Trung
Quốc phát triển được năng lực huấn luyện tác chiến ở vùng biển nông phía Nam biển
Đông và vịnh Thái Lan thì tốt cho họ. Ngoài ra, nhắc lại việc Trung Quốc liên tục
chào bán tàu ngầm cho Thái Lan, một nước ở Vịnh Thái Lan, rồi hiện nay, Trung
Quốc lại chào bán cho Indonesia, một nước ở nam biển Đông và cũng gần vịnh Thái
Lan, nhà nghiên cứu Trần Bằng đặt ra giả thuyết, đó là Trung Quốc có thể ẩn giấu
hoạt động huấn luyện cho hải quân của mình thông qua hoạt động huấn luyện cho
các nước mua tàu ngầm của mình. Ông nói tiếp:
“Vùng
phía nam biển Đông không sâu vì phù sa sông Mekong đổ ra đó. Ngay cả thời tiền
sử thì có tài liệu nói vùng Indonesia ngày nay nối liền với Đông Nam Á lục địa,
tức là sau này khi nước biển dâng lên thì nó vẫn là vùng biển nông. Khu vực
rãnh biển giữa biển Đông mới sâu chứ vùng phía nam biển Đông và vịnh Thái Lan
thì không sâu cho nên không dùng để tác chiến tàu ngầm được. Ngay cả khi Thái
Lan trước đây định mua tàu ngầm Trung Quốc thì người Thái cũng có ý kiến đặt
câu hỏi là Vịnh Thái Lan không dùng cho tàu ngầm được.”
Tôi
nghĩ rằng nếu có sử dụng tàu ngầm thì đó là một cách để cho Trung Quốc thực tập
tàu ngầm tác chiến ở vùng biển nông. Họ muốn tránh bị soi mói, phát hiện. Họ muốn
có một môi trường tương đối gần với eo biển Đài Loan để thực tập ở đó. Bây giờ
giả sử Thái Lan, Indonesia, hay thậm chí Campuchia mua tàu ngầm Trung Quốc
nhưng cho Trung Quốc thuê lại. Trung Quốc cứ thế sử dụng tàu ngầm với danh
nghĩa tàu của Campuchia chẳng hạn. Họ sẽ tránh được sự soi mói việc Trung Quốc
tập luyện tác chiến ở eo biển Đài Loan. Độ nông ở vịnh Thái Lan cũng tương
đương eo biển Đài Loan. Mà ở đây thì Mỹ không đặt hệ thống theo dõi cảnh báo
thường trực như ở Đài Loan, Hàn Quốc được.”
Về
khả năng Trung Quốc bán tàu ngầm cho Indonesia rồi mượn tàu ngầm đó để tập trận
trong khu vực biển nông như Vịnh Thái Lan hay eo biển Lompok của Indonesia, nhà nghiên cứu Hoàng Việt ở TP. HCM cho rằng,
khả năng đó là có, nhưng ít xảy ra vì rất khó thực hiện. Ông nói:
“Điều
đó có thể xảy ra nhưng không nhiều. Bây giờ những thông tin về vũ khí, quốc
phòng, mua tàu của ai, mặc dù ai cũng muốn giữ kín nhưng khó bí mật. Ngay cả bộ
trưởng quốc phòng Việt Nam cũng từng nói là mặc dù Việt Nam không công bố nhưng
báo chí nước ngoài cũng đăng hết việc Việt Nam mua cái gì, như thế nào. Với
Trung Quốc cũng vậy thôi. Nếu Trung Quốc bán tàu ngầm cho Thái Lan, Indonesia rồi
sau đó sử dụng lại thì các quốc gia khác cũng nhanh chóng phát hiện ra chứ
không dễ gì giữ bí mật được.”
Các
nhà quan sát hiện nay đang chú ý tới giả thuyết tàu ngầm có thể hiện diện ở Vịnh
Thái Lan với quân cảng Ream. Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu Nguyễn Thế Phương ở Đại học UNSW
Sydney, một khi quân cảng Ream được hoàn thiện và đưa vào sử dụng, nguy cơ trước
mắt chưa phải là tàu ngầm mà là sự hiện diện của lực lượng hải cảnh Trung Quốc
trong khu vực Vịnh Thái Lan. Ông nói:
“Về
việc cái âu tàu có thể sử dụng cho tàu ngầm, ngoài điều nhà nghiên cứu Trần Bằng
đã nói thì tôi muốn bổ sung một ý nữa là cái âu tàu đó bên cạnh dùng cho hải
quân, nó có thể dùng cho tàu hải cảnh Trung Quốc.
Trong
thời điểm hiện tại, kịch bản chiến tranh tuy có nhưng hiện các nước Đông Nam Á
như Việt Nam và Philippines lo ngại nhiều hơn là sự hiện diện của hải cảnh, tức
là chấp pháp biển, chứ không phải hải quân. Quân cảng Ream giúp cho Trung Quốc
đưa hải cảnh hiện diện nhiều hơn ở Vịnh Thái Lan và eo biển Malacca.
Đối
với Việt Nam thì hải cảnh là mối đe dọa nhãn tiền, hơn là việc tàu ngầm xuất hiện,
ở thời điểm hiện tại.”
Trao
đổi với RFA, nhà nghiên cứu Hoàng Việt ở Tp. HCM đồng ý với nhà nghiên cứu Nguyễn
Thế Phương về nguy cơ lực lượng chấp pháp biển của Trung Quốc sẽ hiện diện ở Vịnh
Thái Lan trong tương lai, khi quân cảng Ream hoàn thiện. Tuy nhiên, nhà nghiên
cứu Hoàng Việt cũng đặt vấn đề là hải cảnh Trung Quốc không đi một mình mà phải
đi theo đội hình rộng lớn hơn thì mới gây sức ép thực sự lên các quốc gia láng
giềng. Ông nói:
“Về
vấn đề hải cảnh Trung Quốc thì tôi chưa hiểu là họ xuống vùng Vịnh Thái Lan thì
sẽ thế nào. Nếu Trung Quốc dùng chiến thuật vùng xám thì phải dùng ba lớp: tàu
cá, hải cảnh và hải quân. Còn nếu chỉ một mình hải cảnh thì chưa phải là vấn đề.”
Ông
Hoàng Việt nhấn mạnh, quân cảng Ream với quy mô xây dựng như hiện nay đã đủ để
tàu hải quân, hải cảnh, tàu ngầm đóng quân. Đương nhiên, tàu cá cũng có thể ở
đó hoặc ở cảng Sihanoukville gần đó. Đối với khả năng Trung Quốc triển khai cả
tàu cá xuống Vịnh Thái Lan để phối hợp với tàu hải quân, hải cảnh, ông Hoàng Việt
cho rằng khả năng đó là có thể xảy ra trong tương lai. Bởi vì tàu cá Trung Quốc
đã đi tới tận Nam Mỹ, Ấn Độ Dương. Tuy nhiên, nếu họ hiện diện ở Vịnh Thái Lan
thì xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của các nước trong khu vực và sẽ bị phản đối.
Việt Nam, Thái Lan thậm chí Campuchia cũng sẽ không dễ gì chấp nhận lợi ích của
mình bị thiệt hại.
------------------------
Tin,
bài liên quan
Thời
Sự
Việt Nam đệ trình thềm lục địa mở rộng
ở Biển Đông trong bối cảnh các tranh chấp chưa hạ nhiệt
Tại sao Việt Nam đệ trình thêm hồ sơ
thềm lục địa mở rộng ở Biển Đông?
Việt Nam cần làm gì khi Philippines đệ
trình thềm lục địa mở rộng?
Việt Nam hàm ý gì khi phản đối tàu
Haiyang-26 của Trung Quốc?
Vai trò của Bãi Thuyền Chài trong
tranh chấp tại Biển Đông
No comments:
Post a Comment