Thursday, April 9, 2020

TẠI SAO BBC TIẾNG VIỆT LẠI DÙNG CÁCH ĐỊNH DANH TQ MÀ KHÔNG DÙNG CÁCH ĐỊNH DANH VN ? (Đỗ Hùng)




09/04/2020

1. Cái này hôm trước mình nói rồi (xem link phía dưới*) mà hôm nay BBC Việt ngữ lại dùng tiếp nên càng khó hiểu. Đảo Song Tử Tây ở Trường Sa thì BBC lại dùng một cái tên theo cách gọi của Trung Quốc, là Nam Tử. Độc giả chính của BBC Việt ngữ là người Việt, nhẽ rất ít biết Nam Tử (Nam Tử Tiêu hay Nam Tử Đảo 南子礁/) là đảo nào.

              Ảnh: Digital Globe

Câu hỏi đặt ra là tại sao BBC Việt ngữ lại dùng cách định danh Trung Quốc mà không dùng cách định danh Việt Nam (vốn quen thuộc hơn đối với độc giả của trang này)? Nếu muốn nhấn mạnh tính trung lập thì nhẽ họ phải gọi bằng tên tiếng Anh là Southwest Cay chứ nhỉ. Gọi một tên đảo ở Trường Sa (đảo này đang do Việt Nam quản lý) trong một bài viết cho người đọc tiếng Việt nhưng lại sử dụng tên gọi của Trung Quốc, liệu có thể hiểu rằng BBC nghiêng về lập trường của Trung Quốc?

2. Hình hai là hình chụp đảo Phú Lâm, đảo lớn nhất của quần đảo Hoàng Sa mà Trung Quốc đã chiếm trọn từ Việt Nam vào năm 1974 (sau khi chiếm một phần trước đó gần 20 năm). Trung Quốc gọi đảo này là Vĩnh Hưng đảo (兴岛). BBC Việt ngữ chú thích “Thành phố Sansha do TQ xây dựng trên một hòn đảo trong quần đảo Hoàng Sa đang tranh chấp, mà TQ hiện đang coi là một phần của tỉnh Hải Nam.”

           Ảnh: Getty images

Chú thích thế này xí xóa cho qua cũng được, nhưng thực sự thì không chuẩn xác. Tam Sa trong hệ thống hành chính của Trung Quốc là một địa cấp thị (级市), tức thành phố cấp địa khu, thuộc tỉnh Hải Nam. Việt Nam không có đơn vị hành chính tương đương với địa cấp thị. Cấp hành chính này nằm đâu cỡ trên cấp huyện dưới cấp tỉnh. Cái đảo trên chỉ là thủ phủ của Sansha, chứ không phải là Sansha.

Địa cấp thị Tam Sa là một bước đi bành trướng Biển Đông của Trung Quốc, nó bao gồm quần đảo Hoàng Sa (của Việt Nam nhưng do Trung Quốc chiếm), Trường Sa (Việt Nam tuyên bố chủ quyền nhưng hiện có nhiều quốc gia đóng giữ, bao gồm Việt Nam, Trung Quốc, Đài Loan, Philippines, Malaysia), bãi Macclesfield và bãi Scarborough (Trung Quốc chiếm từ Philippines hồi năm 2012).

Như vậy, Tam Sa là một khu vực rộng lớn bao trọn vùng trung tâm Biển Đông, bao gồm hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cũng như các khu vực mà Trung Quốc gọi là Trung Sa. Thành phố Tam Sa có trụ sở tại đảo Phú Lâm, chứ không phải đảo Phú Lâm là thành phố Tam Sa (theo cách định danh và phân cấp hành chính của Trung Quốc).

Cho nên chú thích trên BBC nếu chuẩn xác thì phải là: Một hòn đảo ở Hoàng Sa đang tranh chấp, nơi Trung Quốc đặt thủ phủ thành phố Tam Sa thuộc tỉnh Hải Nam. (Đây là mình xài ngôn ngữ kiểu BBC để sửa chú thích trên, báo chí Việt Nam hẳn phải viết khác).
Liên quan tới vụ Tam Sa, hồi Trung Quốc có quyết định thành lập thành phố này năm 2007, dân Sài Gòn đã biểu tình tưng bừng. Mình của một thời thanh niên sôi nổi đã bao phen hô khản cổ “đả đảo Trung Quốc xâm lược” trong những cuộc biểu tình ấy.

Chính phủ Việt Nam hồi đó phản đối: “Việt Nam phản đối việc Trung Quốc thành lập thành phố hành chính cấp huyện Tam Sa thuộc tỉnh Hải Nam trực tiếp quản lý 3 quần đảo trên Biển Đông, trong đó có hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Hành động này đã vi phạm chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam, không phù hợp với nhận thức chung của Lãnh đạo cấp cao hai nước, không có lợi cho tiến trình đàm phán tìm kiếm biện pháp cơ bản, lâu dài cho vấn đề trên biển giữa hai bên.”
_____








No comments: