Ngô Nhân Dụng
Friday, January 15, 2016 7:35:51 PM
Dũng
hay Trọng cũng thế thôi. Đó là ý kiến của dân Hà Nội, tiêu biểu là Tiến Sĩ Nguyễn
Quang A. Ông Nguyễn Quang A viết rằng người dân “không thể ủng hộ bất cứ kẻ nào
có thái độ và việc làm nhằm duy trì chế độ độc tài, làm tay sai bán nước; ...
cũng không thể ủng hộ bọn tham nhũng, trục lợi.” (hai bọn này rất có thể (chỉ)
là một). Nói đến các lãnh tụ Cộng Sản bây giờ là người dân nghĩ ngay tới những
chữ độc tài, đàn áp dân lành, tay sai Trung Cộng, tham nhũng, trục lợi... Các
lãnh tụ Cộng Sản giành giật cái ghế, anh nào cướp được sẽ có quyền độc tài, làm
tay sai cho Trung Cộng, được cơ hội tham nhũng, trục lợi nhiều hơn anh kia. Đối
với người dân ngoại cuộc thì, cứ mặc kệ cho họ “choảng nhau,” (choảng nhau là
tiếng Hà Nội, Nguyễn Quang A viết).
Ông
Nguyễn Quang A đề nghị, những trận đòn bẩn thỉu của các lãnh tụ đảng đánh nhau
là dịp cho chúng ta nhắc nhở mọi người, kể cả các đảng viên Cộng Sản, thấy rõ
nó “khốn nạn” - đáng ghê tởm. Quan trọng hơn, nên giúp mọi người thấy rõ
“nguyên nhân của hiện tượng này” là tình trạng “độc quyền chính trị của Đảng Cộng
sản Việt Nam.”
Độc quyền
chính trị của một đảng làm cho cả nước phải chứng kiến các lãnh tụ phun máu vào
mặt nhau. Cảnh giành giật bẩn thỉu này không chỉ diễn ra ở cấp cao nhất. Từ tỉnh,
huyện đến xã đều như vậy, người dân phải thở không khí ô uế đó hơn nửa thế kỷ
nay rồi. Trước đây những cuộc giành giật giữ được tương đối kín đáo vì đảng cộng
sản có thể làm lén lút khi đã kiểm soát tất cả các phương tiện truyền thông. Thời
đại Internet đã thay đổi tất cả. Cho nên những thủ đoạn ô uế được trưng bầy
công khai.
Nhưng tội
làm ô uế môi trường chính trị còn là một tội nhẹ. Cái tội lớn nhất của đảng Cộng
Sản là, từ hơn nửa thế kỷ qua, là cản trở không cho nước Việt Nam tiến bộ, vì họ
độc chiếm quyền hành chính trị. Độc quyền chính trị làm cho kinh tế khó phát
triển. Đó là một bài học chung của nhân loại trong mấy thế kỷ vừa qua. Tất cả
các nước kinh tế phồn thịnh đều sống trong chế độ tự do dân chủ. Các nước độc
tài thì trước sau kinh tế cũng tắc nghẽn. Giữa các nước cùng gốc La Tinh, những
nước dân chủ như Pháp, Ý giầu hơn Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha độc tài. Kinh tế Tây
Đức vượt xa Đông Đức dù cùng một tiếng nói, cùng một văn hóa, cũng vì chế độ
chính trị. Nước Việt Nam thua kém lân bang, đặc biệt là thua những nước có cùng
một truyền thống văn hóa Á Đông, từ Nhật Bản, Nam Hàn, Hồng Kông, Đài Loan, cho
tới Singapore. Tất cả chỉ vì chế độ Cộng Sản.
Tại sao
chế độ chính trị ảnh hưởng tới phát triển kinh tế như vậy? Chúng ta có thể coi
một thí dụ cụ thể, do hai nhà kinh tế Daron Acemoglu và James Robinson kể trong
cuốn “Tại sao các nước thất bại: Nguyên nhân của Quyền lực, Thịnh vượng và
Nghèo khó” (Why Nations Fail: The Origins of Power, Prosperity, and Poverty).
Từ
chương đầu cuốn sách, Acemoglu và Robinson đã so sánh hai quốc gia nằm sát bên
nhau là Mexico và Hoa Kỳ. Dân Mexico nổi lên giành độc lập hơn 40 năm sau dân Mỹ.
Nhưng kinh tế Mỹ đã phát triển lên hàng nhất thế giới, còn Mexico chịu nghèo
nàn cho tới bây giờ. Nguyên nhân lớn nhất là dân Mỹ đã thí nghiệm lập ra các định
chế chính trị dân chủ ngay từ thế kỷ 17, trước khi độc lập, còn dân Mexico thì
đến thế kỷ thứ 20 mới bắt đầu, nhưng vẫn còn bị trói buộc trong một truyền thống
“cát cứ, bóc lột” do người Tây Ban Nha lập ra từ thế kỷ 16.
Những
di dân từ Anh tới thuộc địa Mỹ Châu may mắn vì họ được sống trong những vùng đất
rộng mênh mông, nếu không ưng ý ai cũng có thể đi tìm nơi khác lập nghiệp. Nhờ thế
họ không bị lệ thuộc vào các quan chức triều đình cũng như các đại địa chủ nắm
quyền. Quan quân của vua Anh không nô lệ hóa được thổ dân (Da Đỏ). Thổ dân
Mexico thì vốn đã bị bóc lột từ trước khi người Châu Âu tới. Sau, họ tiếp tục
phải làm việc như nô lệ vì giới quý tộc của họ bị người Tây Ban Nha khuất phục.
Chế độ bóc lột đó tiếp tục đối với cả người Tây Ban Nha di cư; trở thành một định
chế “cát cứ và bóc lột” tồn tại cho đến gần đây.
Tại Bắc
Mỹ, tình hình khác hẳn. Từ đầu thế kỷ 17, dân định cư ở Maryland, Virginia đã
đòi được quyền họp các nghị viện phản ảnh ý kiến của dân. Sang thế kỷ 18 đến lượt
dân South Carolina cũng giành được quyền tham dự vào việc cai trị, tước bỏ đặc
quyền của các đại địa chủ, nửa thế kỷ trước khi nước Mỹ tuyên bố độc lập.
Đầu thế
kỷ 19, khi vua Tây Ban Nha bị quân Pháp lật đổ, một nhóm người đã đứng ra ban bố
Hiến pháp Cádiz, trao quyền chính trị cho dân. Nhân cơ hội đó, giới quý tộc ở
Mexico cũng lật đổ các quan chức Tây Ban Nha. Cuộc cách mạng do Miguel Hidalgo
lãnh đạo; nhưng ông ta lại chống Hiến Pháp Cádiz, không cho phép người dân thường
được tham dự vào chính trị. (Việc lập tượng cho Miguel Hidalgo ở công viên Mile
Square, quận Cam làm nhiều người gốc Mexico ngạc nhiên, vì ông ta vốn chống lại
chế độ dân chủ!) Giới quý tộc tiếp tục thao túng, không thiết lập các định chế
dân chủ cho dân quyền tham dự việc chính trị. Vì thế, suốt hai, ba thế kỷ, kinh
tế Mexico không thể phát triển như nước Mỹ.
Acemoglu
và Robinson nêu lên những thí dụ rất cụ thể. Một người Mỹ có sáng chế nào sẽ được
trao “tác quyền” (patent), có thể lập một xí nghiệp khai thác sáng kiến của
mình. Không có tiền, có thể đi vay các ngân hàng. Trong đầu thế kỷ 19, phần lớn
các “patent” ở nước Mỹ là do những người dân tầm thường làm ra, họ chỉ học đến
tiểu học hay không được đi học (Edison là con thứ bẩy của một gia đình nghèo,
đã được công nhận 1,093 tác quyền, ông lập ra công ty General Electric). Những
doanh nhân này vay vốn dễ dàng vì có nhiều ngân hàng. Năm 1818 nước Mỹ có 338
ngân hàng, năm 1914 có 27,864 ngân hàng! Các ngân hàng Mỹ chiều khách vì họ cạnh
tranh ráo riết, người vay trả lãi suất thấp, dễ kinh doanh hơn. Ở Mexico năm
1910 mới có 42 ngân hàng; trong đó hai ngân hàng lớn chiếm 60%, gần như chiếm độc
quyền!
Tại sao
nước Mỹ có những cơ hội thuận lợi cho doanh nhân như vậy? Acemoglu và Robinson
giải thích là nhờ chế độ dân chủ. Người cầm quyền đặt ra luật lệ bảo đảm
patent, tác quyền phải được tôn trọng. Họ đặt ra luật lệ buộc các xí nghiệp và
ngân hàng phải cạnh tranh công khai, thẳng thắn. Tại sao các nhà chính trị lại
hành động như vậy? Vì nếu họ làm ngược lại thì sẽ thất cử! Chế độ tự do dân chủ
đã thiết lập các định chế bảo đảm tài sản (trong đó có quyền sở hữu trí tuệ) và
bảo đảm cạnh tranh tự do. Đó là nguyên nhân khiến nước Mỹ tiến nhanh hơn
Mexico!
Tại Việt
Nam, đảng Cộng Sản chiếm độc quyền cai trị từ thập niên 1940 đến nay. Các đảng
viên được ưu đãi, ai muốn thăng tiến trong xã hội thì phải vào đảng. Đảng độc
quyền kinh doanh, độc quyền ngân hàng, độc quyền cả văn hóa, thông tin. Thiếu
những định chế dân chủ, kinh tế phải đi theo đường Mexico, không thể làm như
dân Mỹ.
Sau đại
hội thứ 12 của đảng Cộng Sản, dù Dũng ăn tươi Trọng hay Trọng làm thịt Dũng,
thì Cộng Sản vẫn là Cộng Sản! Cho nên, Dũng hay Trọng cũng thế thôi. Người dân
Việt Nam không trông chờ gì ở kết quả “bàu bán” trong đảng Cộng Sản. Ngược lại,
như ông Nguyễn Quang A đề nghị, mọi người Việt Nam nên nhân các cuộc bầu cử Quốc
Hội và hội đồng nhân dân sắp tới, “Chuẩn bị ứng cử, giám sát, phê phán, phản đối,
chống mọi việc làm cướp quyền của nhân dân.” Đó là cuộc cách mạng thế kỷ 21, để
sau cùng có thể xóa bỏ chế độ độc tài cộng sản. Hết Cộng Sản nước Việt Nam mới tiến được.
CÁC
TIN KHÁC
No comments:
Post a Comment