12 tháng 4 2015
Tổng
thống Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro đã lần đầu tiên đối thoại chính
thức sau suốt nửa thế kỷ, trong cuộc gặp bên lề Hội nghị Thượng đỉnh các nước
châu Mỹ.
Ông Obama gọi cuộc gặp lịch sử nhằm khép lại khoảng
cách Cuba - Hoa Kỳ là “thẳng thắn và có kết quả”.
Đây là cuộc gặp gỡ đầy đủ đầu tiên kể từ khi mối
quan hệ có dấu hiệu tan băng hồi tháng 12/2014.
Ông Castro kêu gọi Hoa Kỳ gỡ bỏ cấm vận kinh tế áp đặt
lên Cuba từ năm 1959.
Vấn
đề nhạy cảm
Tổng thống Obama nói giờ là lúc “thử điều gì đó mới”
và việc Hoa Kỳ tham gia trực tiếp hơn với chính phủ Cuba cũng như với người dân
Cuba là điều quan trọng.
Ông nói thêm, qua thời gian những chia rẽ cũ sẽ được
bỏ lại nhưng ông biết rằng vẫn còn nhiều khác biệt lớn giữa hai nước.
“Chúng tôi cũng kết luận rằng chúng tôi vẫn có thể bất đồng nhưng dựa
trên tinh thần tôn trọng và phép lịch sự.”
Ông Obama nói những việc có thể thực hiện ngay gồm
bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa hai nước và mở tòa đại sứ của Hoa Kỳ tại
Havana, và ngược lại, tòa đại sứ Cuba ở Washington DC.
Chủ tịch Castro nói ông đã sẵn sàng đàm phán về những
vấn đề nhạy cảm, tuy vẫn cần kiên nhẫn.
“Chúng tôi sẵn sàng tiến hành theo cách mà ngài tổng thống đã nêu ra,” ông nói.
Lãnh đạo các quốc gia Mỹ Latinh và vùng Caribbean
bày tỏ hoan nghênh sự kiện hòa giải này trong hội nghị tại Panama.
Phóng
viên BBC News, Vanessa Buschchluter, từ thành phố Panama phân tích:
Hội nghị thượng đỉnh năm nay đã luôn tập trung vào mối
quan hệ giữa Tổng thống Obama và Raul Castro.
Tòa Bạch Ốc đã có chỉ dấu cho thấy họ quan tâm tới
cuộc gặp riêng mặc dù lúc đó chưa có lịch trình chính thức.
Cuối cùng, cuộc họp diễn ra trong căn phòng nhỏ bình
thường ở trung tâm hội nghị Panama City.
Hai vị lãnh đạo trông không thực sự thoải mái, ngồi
trên những chiếc ghế nhỏ, được xếp hơi quay về phía nhau, nhưng cách họ nói thì
khá thân mật.
Ông Obama gọi cuộc gặp là “lịch sử” còn ông Castro
nói sẽ tiếp tục thực hiện các bước nhằm bình thường hóa quan hệ giữa hai nước cựu
thù.
Cuộc gặp mang thuần tính biểu tượng, chưa có quyết định
nào được đưa ra.
Tuy nhiên thông điệp rất rõ ràng: chúng tôi khác biệt
nhưng chúng tôi vẫn có thể làm ăn với nhau.
Trước đó, lãnh đạo Cuba gọi ông Obama là “người
trung thực” sau một diễn văn dài chủ yếu nói về lịch sử quan hệ Hoa Kỳ - Cuba.
“Khi tôi nói về cuộc cách mạng, niềm đam mê của tôi phần nào lộ ra,” lãnh đạo Cuba nói.
“Tôi phải xin Tổng thống Obama lượng thứ. Ông không chịu trách nhiệm trước
những gì diễn ra trước thời ông ấy.”
Phát biểu trước các lãnh đạo cao cấp khác, ông Obama
nói: “Bước tiến này trong chính sách của
Hoa Kỳ cho thấy bước ngoặt đối với cả khu vực của chúng ta.”
Hoa Kỳ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Cuba vào năm
1959, sau khi ông Fidel Castro và em trai Raul dẫn dắt cuộc cách mạng lật đổ Tổng
thống Fulgencio Batista do Mỹ ủng hộ.
Gia đình Castro từ đó thiết lập nhà nước xã hội cách
mạng, quan hệ thân cận với Liên Xô.
Hội nghị Thượng đỉnh các nước châu Mỹ gồm lãnh đạo
các quốc gia Bắc, Trung và Nam Mỹ. Hội nghị lần thứ 7 này cũng là dịp đầu tiên
có Cuba tham dự.
Những nỗ lực cải thiện quan hệ giữa Hoa Kỳ và Cuba bắt
đầu từ tháng 12/2014 khi ông Obama tuyên bố cách tiếp cận của Washington “đã lỗi
thời”.
No comments:
Post a Comment