Friday,
April 24, 2015 6:41:21 PM
Các
phân tích gia quốc tế có nhận định rất khác nhau về việc này vì trên căn bản,
như bà Thủ Tướng Đức Angela Merkel đã từng nói: “Nước Nga không tuân theo bất kỳ
nguyên tắc thông thường nào”.
Căn
cứ vào mẫu mực dân chủ Tây Phương, người ta thường cho rằng ông Putin khó
có thể tồn tại lâu dài trước chống đối trong nước và khó khăn từ
bên ngoài do chính sách ở Ukraine.
Lập luận ấy chưa đủ thuyết phục, một phần vì thiếu thông tin khách quan, phần khác vì trải qua lịch sử, dân tộc Nga cùng nước Nga vẫn có nhiều xa cách và chuyển biến không giống như Tây Âu.
Do đó, dự đoán dứt khoát về vận mệnh của Tổng Thống Nga Vladimir Putin khó tìm thấy nơi các bình luận gia chính trị và chỉ có nhiều ở các nhà tướng số.
Chẳng hạn một trong các người ấy, Douglas Parker, chiêm tinh gia Australia, tự nhận đã có 30 năm kinh nghiệm bói toán. Ông nói rằng sao Thái Dương định đoạt sự nghiệp của Putin suốt năm 2015 chịu tác động của Diêm Vương Tinh (Pluto), hành tinh mạnh nhất trên cung hoàng đạo, ở vị trí 90 độ, cùng với Hải Vương Tinh (Neptune) ở 135 độ. Với những ảnh hưởng ấy, Parker kết luận là áp lực mạnh nhất từ cuối năm ngoái sẽ đạt tới cực điểm khoảng giữa tháng 7 – 8 năm nay và rất có thể Putin sẽ bị lật đổ khỏi chức vị Tổng Thống liên bang Nga lúc đó.
Như cách thông thường của khoa tử vi Đông cũng như Tây, tính toán của Parker được điều chỉnh đối chiếu với quá khứ cuộc đời, để cho rằng Putin sinh vào lúc 9.30 giờ sáng ngày 7 tháng 10 năm 1952 tại Leningrad. Điều ấy có nghĩa là dự đoán chỉ căn cứ trên giả thiết, nên nếu sai thì không phải do tiên tri dở, mà vì thiếu tài liệu chính xác.
Tài liệu chính xác không thể nào có, vì khai sinh ở Nga không ghi giờ. Ngoài ra theo những nguồn tin khác thì Putin sinh năm 1950 chứ không phải 1952 và nơi sinh cũng không phải là Leningrad. Đừng quên rằng Putin đã từng là sĩ quan mật vụ KGB và cơ quan tình báo này có huấn thị cho các nhân viên không bao giờ được tiết lộ, công nhận hay phủ nhận, mọi thông tin về cá nhân.
Gia nhập KGB sau khi tốt nghiệp đại học bộ môn luật dân sự năm 1975, Putin làm việc 15 năm trong ngành tình báo, hầu hết tại Đông Đức và dường như đã có thời gian từ Berlin lén qua Tây Đức để tìm hiểu về những bí mật thương mại của các công ty Mỹ như IBM.
Năm 1990 Putin ra khỏi KGB trở về làm một phụ tá khoa trưởng ở đại học quốc gia Leningrad, sau đó tham gia chính quyền địa phương của thị trưởng Sobchak và lên tới chức phó thị trưởng đặc trách kinh tế.
Lập luận ấy chưa đủ thuyết phục, một phần vì thiếu thông tin khách quan, phần khác vì trải qua lịch sử, dân tộc Nga cùng nước Nga vẫn có nhiều xa cách và chuyển biến không giống như Tây Âu.
Do đó, dự đoán dứt khoát về vận mệnh của Tổng Thống Nga Vladimir Putin khó tìm thấy nơi các bình luận gia chính trị và chỉ có nhiều ở các nhà tướng số.
Chẳng hạn một trong các người ấy, Douglas Parker, chiêm tinh gia Australia, tự nhận đã có 30 năm kinh nghiệm bói toán. Ông nói rằng sao Thái Dương định đoạt sự nghiệp của Putin suốt năm 2015 chịu tác động của Diêm Vương Tinh (Pluto), hành tinh mạnh nhất trên cung hoàng đạo, ở vị trí 90 độ, cùng với Hải Vương Tinh (Neptune) ở 135 độ. Với những ảnh hưởng ấy, Parker kết luận là áp lực mạnh nhất từ cuối năm ngoái sẽ đạt tới cực điểm khoảng giữa tháng 7 – 8 năm nay và rất có thể Putin sẽ bị lật đổ khỏi chức vị Tổng Thống liên bang Nga lúc đó.
Như cách thông thường của khoa tử vi Đông cũng như Tây, tính toán của Parker được điều chỉnh đối chiếu với quá khứ cuộc đời, để cho rằng Putin sinh vào lúc 9.30 giờ sáng ngày 7 tháng 10 năm 1952 tại Leningrad. Điều ấy có nghĩa là dự đoán chỉ căn cứ trên giả thiết, nên nếu sai thì không phải do tiên tri dở, mà vì thiếu tài liệu chính xác.
Tài liệu chính xác không thể nào có, vì khai sinh ở Nga không ghi giờ. Ngoài ra theo những nguồn tin khác thì Putin sinh năm 1950 chứ không phải 1952 và nơi sinh cũng không phải là Leningrad. Đừng quên rằng Putin đã từng là sĩ quan mật vụ KGB và cơ quan tình báo này có huấn thị cho các nhân viên không bao giờ được tiết lộ, công nhận hay phủ nhận, mọi thông tin về cá nhân.
Gia nhập KGB sau khi tốt nghiệp đại học bộ môn luật dân sự năm 1975, Putin làm việc 15 năm trong ngành tình báo, hầu hết tại Đông Đức và dường như đã có thời gian từ Berlin lén qua Tây Đức để tìm hiểu về những bí mật thương mại của các công ty Mỹ như IBM.
Năm 1990 Putin ra khỏi KGB trở về làm một phụ tá khoa trưởng ở đại học quốc gia Leningrad, sau đó tham gia chính quyền địa phương của thị trưởng Sobchak và lên tới chức phó thị trưởng đặc trách kinh tế.
Bằng
kinh nghiệm học hỏi trong thời gian ở KGB cùng với khả năng cá nhân, Putin lập
được thành tích ký kết tới 6,000 hợp đồng liên doanh với nước ngoài khi làm việc
tại thành phố Leningrad lấy lại tên Saint Petersburg sau khi Liên Xô sụp đổ,
Năm 1996 thị trưởng Sobchak không tái đắc cử, Putin được gọi về Moscow làm việc ở điện Kremlin trong chính quyền Tổng Thống Boris Yeltsin và mau chóng thăng tiến tới chỗ được chỉ định làm giám đốc cơ quan FSB (Văn phòng An ninh Lliên bang), hậu thân của KGB.
Một số bình luận gia căn cứ vào quá trình của Putin, coi ông ta trước sau là con người gốc gián điệp, một trùm mật vụ cộng sản nhiều bí ẩn và hành động tàn bạo đáng sợ kiểu KGB. Quan niệm như thế quá thô thiển vì thực tế Putin có rất nhiều đặc điểm khác và phải coi ông ta là một nhà lãnh đạo lớn trong lịch sử nước Nga.
Xuất thân từ một gia đình không phải đảng viên hay nhân viên cao cấp, Putin tiến thân rất nhanh bằng nỗ lực, khả năng cá nhân, sự thông minh, tinh thần thực dụng và chứng tỏ là người rất am hiểu các vấn đề kinh tế xã hội của nước Nga. Mặc dầu bị cấm trong thời Liên Xô, ông đã được bí mật rửa tội theo Chính Thống Giáo và chính niềm tin tôn giáo là một thành tố quan trọng trong ý thức hệ của Putin về dân tộc Nga và nước Nga vĩ đại.
Ông cho rằng chế độ cộng sản Liên Xô là con đường mù và từng nói “Nước Nga không bắt đầu năm 1917 hay 1990 mà đã có lịch sử và văn hóa lâu dài hàng ngàn năm”.
Putin được Tổng Thống Yeltsin chỉ định làm Thủ Tướng và khi Yeltsin đột ngột từ chức cuối năm 1999, ông trở thành quyền Tổng Thống theo hiến pháp. Chính sách cương quyết sử dụng vũ lực để ngăn chặn Chechnya ly khai khỏi liên bang và tiêu diệt loạn quân khủng bố Hồi Giáo khiến ông chiếm được tín nhiệm của dân chúng.
Tổng Thống liên bang Nga Vladimir Putin coi sự tan rã của Liên Bang Xô Viết là thảm họa địa chính trị lớn nhất trong thế kỷ 20. Ông hiểu rất rõ là không thể nào tái lập chế độ ấy, nhưng vẫn muốn phục hưng vị thế, sự huy hoàng thời Liên Xô và bảo vệ đất nước rộng lớn của các Nga Hoàng. Putin cho giữ lại nhạc quốc thiều Liên Xô nhưng đổi lời khác, và từ bỏ hẳn chính sách kinh tế hoạch định để cố gắng đi vào đường lối kinh tế thị trường.
Muốn hợp tác với Tây Phương nhưng Putin không ngần ngại bảo vệ chặt chẽ lợi ích Nga đối với mọi ý đồ xâm lấn của Tây Phương. Năm 2008 khi Tổng Thống Mikhail Saakashvili có ý muốn gia nhập NATO, Putin can thiệp bằng việc đưa quân tới Georgia. Tuy vậy tất cả mọi hành động bá quyền khu vực ở Chechnya, Georgia hay Ukraine chỉ có phạm vì giới hạn và trong một thời gian ngắn. Đường lối ấy có lẽ thay đổi từ khi Putin trở lại nhiệm kỳ Tổng Thống thứ ba, và Tây Phương có thể đánh giá sai lầm là ông ta không còn nắm vững quyền lực trước nhiều phản ứng mạnh mẽ của đối lập ở quốc nội cùng với tình hình kinh tế khó khăn.
Nguyên nhân chính khiến Tổng Thống Yeltsin phải rút lui năm 1999 là tình trạng xã hội và kinh tế suy sụp, nhưng cũng có phần khác từ vai trò kém cỏi của ông trong chiến tranh Kosovo. Nga không muốn NATO đánh đồng minh Serbia, liên bang Nam Tư cũ, nhưng Tây Phương xem thường lập trường ấy. Khi chiến dịch oanh kích không quân không đủ để Belgrade phải đầu hàng, Nga đứng ra làm trung gian dàn xếp và được hứa hẹn sẽ góp một phần quan trọng trong lực lượng bảo vệ hòa bình ở Kosovo, Nhưng rồi không bao giờ quân đội Nga được giao nhiệm vụ ấy, có nghĩa Nga vẫn là nước bị NATO gạt ra ngoài lề và vị trí cường quốc thời cộng sản trong hậu bán thế kỷ 20 đã hoàn toàn mất hẳn.
Năm 1996 thị trưởng Sobchak không tái đắc cử, Putin được gọi về Moscow làm việc ở điện Kremlin trong chính quyền Tổng Thống Boris Yeltsin và mau chóng thăng tiến tới chỗ được chỉ định làm giám đốc cơ quan FSB (Văn phòng An ninh Lliên bang), hậu thân của KGB.
Một số bình luận gia căn cứ vào quá trình của Putin, coi ông ta trước sau là con người gốc gián điệp, một trùm mật vụ cộng sản nhiều bí ẩn và hành động tàn bạo đáng sợ kiểu KGB. Quan niệm như thế quá thô thiển vì thực tế Putin có rất nhiều đặc điểm khác và phải coi ông ta là một nhà lãnh đạo lớn trong lịch sử nước Nga.
Xuất thân từ một gia đình không phải đảng viên hay nhân viên cao cấp, Putin tiến thân rất nhanh bằng nỗ lực, khả năng cá nhân, sự thông minh, tinh thần thực dụng và chứng tỏ là người rất am hiểu các vấn đề kinh tế xã hội của nước Nga. Mặc dầu bị cấm trong thời Liên Xô, ông đã được bí mật rửa tội theo Chính Thống Giáo và chính niềm tin tôn giáo là một thành tố quan trọng trong ý thức hệ của Putin về dân tộc Nga và nước Nga vĩ đại.
Ông cho rằng chế độ cộng sản Liên Xô là con đường mù và từng nói “Nước Nga không bắt đầu năm 1917 hay 1990 mà đã có lịch sử và văn hóa lâu dài hàng ngàn năm”.
Putin được Tổng Thống Yeltsin chỉ định làm Thủ Tướng và khi Yeltsin đột ngột từ chức cuối năm 1999, ông trở thành quyền Tổng Thống theo hiến pháp. Chính sách cương quyết sử dụng vũ lực để ngăn chặn Chechnya ly khai khỏi liên bang và tiêu diệt loạn quân khủng bố Hồi Giáo khiến ông chiếm được tín nhiệm của dân chúng.
Tổng Thống liên bang Nga Vladimir Putin coi sự tan rã của Liên Bang Xô Viết là thảm họa địa chính trị lớn nhất trong thế kỷ 20. Ông hiểu rất rõ là không thể nào tái lập chế độ ấy, nhưng vẫn muốn phục hưng vị thế, sự huy hoàng thời Liên Xô và bảo vệ đất nước rộng lớn của các Nga Hoàng. Putin cho giữ lại nhạc quốc thiều Liên Xô nhưng đổi lời khác, và từ bỏ hẳn chính sách kinh tế hoạch định để cố gắng đi vào đường lối kinh tế thị trường.
Muốn hợp tác với Tây Phương nhưng Putin không ngần ngại bảo vệ chặt chẽ lợi ích Nga đối với mọi ý đồ xâm lấn của Tây Phương. Năm 2008 khi Tổng Thống Mikhail Saakashvili có ý muốn gia nhập NATO, Putin can thiệp bằng việc đưa quân tới Georgia. Tuy vậy tất cả mọi hành động bá quyền khu vực ở Chechnya, Georgia hay Ukraine chỉ có phạm vì giới hạn và trong một thời gian ngắn. Đường lối ấy có lẽ thay đổi từ khi Putin trở lại nhiệm kỳ Tổng Thống thứ ba, và Tây Phương có thể đánh giá sai lầm là ông ta không còn nắm vững quyền lực trước nhiều phản ứng mạnh mẽ của đối lập ở quốc nội cùng với tình hình kinh tế khó khăn.
Nguyên nhân chính khiến Tổng Thống Yeltsin phải rút lui năm 1999 là tình trạng xã hội và kinh tế suy sụp, nhưng cũng có phần khác từ vai trò kém cỏi của ông trong chiến tranh Kosovo. Nga không muốn NATO đánh đồng minh Serbia, liên bang Nam Tư cũ, nhưng Tây Phương xem thường lập trường ấy. Khi chiến dịch oanh kích không quân không đủ để Belgrade phải đầu hàng, Nga đứng ra làm trung gian dàn xếp và được hứa hẹn sẽ góp một phần quan trọng trong lực lượng bảo vệ hòa bình ở Kosovo, Nhưng rồi không bao giờ quân đội Nga được giao nhiệm vụ ấy, có nghĩa Nga vẫn là nước bị NATO gạt ra ngoài lề và vị trí cường quốc thời cộng sản trong hậu bán thế kỷ 20 đã hoàn toàn mất hẳn.
Khủng
hoảng trầm trọng khởi đầu từ Ukraine, quốc gia nằm ở vị trí trái độn giữa Nga
và Liên Âu, và là con đường chuyển khí đốt, sản phẩm xuất cảng căn bản của kinh
tế Nga, cung cấp đến thị trường Tây Phương. Với Nga, Ukraine quan trọng hơn nhiều
so với Chechnya hay Georgia, những nơi Nga đã có hành động can thiệp bằng quân
sự từ thời gian sau khi Liên Xô sụp đổ.
Ukraine
là nước cộng hòa quan trọng thứ nhì sau Nga, một thành viên sáng lập Liên Bang
Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Xô Viết năm 1922, vựa lúa mì và trung tâm kỹ nghệ quốc
phòng của Liên Xô. Sau năm 1990, Ukraine trở thành nước cộng hòa hoàn toàn độc
lập nhưng còn nhiều liên hệ với Nga, đặc biệt là Nga vẫn duy trì căn cứ hải
quân của hạm đội Hắc Hải ở cảng Sevastopol.
Nga
không chấp nhận Ukraine xích lại gần Liên Âu để thoát ra khỏi ảnh hưởng
khống chế của mình, đồng thời cũng lo ngại an ninh bị đe dọa trong thế bao vây
và tiếp cận với khối NATO. Do đó khi đầu năm 2014 các đảng phái chính trị ở
Ulraine huy động quần chúng biểu tình thúc đẩy thực hiện đường lối này,
và cuối cùng đi tới việc lật đổ Tổng Thống Viktor Yanukovich, thì Nga bị
đẩy tới chổ bắt buộc phài có phản ứng. Yanukovich đắc cử năm 2010 trong cuộc bầu
cử dân chủ, thật ra không hẳn là bù nhìn của Nga, tuy nhiên chính sách thân
Kremlin rõ rệt là bảo đảm cho các lợi ích của Nga và sự duy trì Ukraine ở
trong quỹ đạo Nga.
Những
diễn biến kế tiếp là Nga sát nhập bán đảo Crimea, trực tiếp yểm trợ các phần tử
ly khai nổi dậy ở các tỉnh miền Đông Ukraine và Tây Phương đưa ra một loạt các
biện pháp trừng phạt Nga. Lấy lại Crimea là phù hợp với tinh thần dân tộc Nga,
vì bán đảo này đã chiếm của đế quốc Ottoman/Thổ Nhĩ Kỳ từ thời nữ hoàng
Catherine Đại Đế năm 1783 và tới 1954 mới được Nikita Krushev giao cho Ukraine
khi ấy chỉ là một nước cộng hòa trong khuôn khổ Liên Bang Xô Viết. Mặt khác vị
trí địa lý của Crimea với các căn cứ quân sự trên bán đảo là nhu cầu chiến lược
thiết yếu của nước Nga.
Sau
khi tái sát nhập Ukraine, uy tín của Tổng Thống Putin lên tới trên 90% theo các
thăm dò dư luận và những tiếng nói đối lập trong nội bộ Nga hầu như tắt lịm.
Tuy
nhiên nội chiến xảy ra ở miền Đông Ukraine có lẽ không hẳn là chủ trương của
Nga mà chỉ là tình huống không thể tránh của hoàn cảnh. Người ta biết rằng từ
lâu, trọng điểm trong chính sách của Putin là làm sóng dậy lòng tự hào dân tộc
và phục hồi vai trò cường quốc của nước Nga. Tuy nhiên là con người nổi danh về
tính thực dụng, Putin hiểu rằng không thể làm tất cả mọi điều như ý muốn và chỉ
giới hạn trong chừng mực khả năng hiện hữu. Người ta cho rằng Putin không có ý
định mở rộng thêm lãnh thổ như kiểu các Sa Hoàng và do đó không có chủ trương
xâm chiếm toàn bộ hay một phần Ukraine. Mục tiêu tối đa của ông ta ở Ukraine chỉ
có thể tới chỗ đưa một số khu vực miền Đông, nơi có nhiều dân Nga, đi tới quy
chế tự trị.
Thị
trường Nga mất ổn định qua một năm gánh chịu sự trừng phạt của Tây Phương, tuy
nhiên về mặt chính trị và kinh tế nói chung, những biện pháp đó chưa tỏ ra có
hiệu quả trong một tương lai gần. Nga trả đũa bằng việc cấm nhập cảng nông phẩm
Tây Phương giúp sản phẩm Nga lên giá có lợi cho giới nông dân, nhưng sẽ ảnh hưởng
đến cơ chế định giá.
Lệnh
cấm vận khiến các công ty quốc doanh Nga không tiếp cận được các nguồn vay vốn
quốc tế và vấn đề tái cấp vốn trở thành gánh nặng cho chính phủ. Nhiều dự án quốc
tế của các công ty quốc doanh Nga phải bãi bỏ. Công ty dầu khí Rosneft đình
hoãn kế hoạch liên doanh với ExxonMobil khai thác ở vùng Bắc Cực.
Tuy
nhiên tình hình dầu mất giá gần đây lại là may mắn bất ngờ, vì nếu không có lệnh
cấm vận từ một năm trước, nhiều công ty dầu khí Nga đã đổ tới khai thác ở miền
Bắc Cực, và việc này chỉ có hiệu quả kinh tế nếu giá dầu ở mức trên $100/một
thùng chứ không phải là trên $50 như hiện nay.
Các
biện pháp trừng phạt chưa tỏ ra có thể làm Putin thay đổi chính sách đối ngoại
và chỉ tác động nhiều đến thường dân. Tuy vậy người ta ghi nhận uy tín của
Putin không sút giảm, vẫn còn trên mức 70% và không thấy có dấu hiệu công khai
bất mãn của quần chúng hay các doanh nghiệp lớn gây áp lực với chính quyền.
Mặt
khác, Putin đối phó bằng cách tìm kiếm những đối tác mới, chẳng hạn việc ký kết
hợp đồng $400 tỷ cung cấp khí đốt cho Trung Quốc trong 30 năm. Nga cũng giải tỏa
sự hạn chế bán vũ khí cho Trung Quốc, Iran, mở rộng hợp tác quân sự với Ấn Độ,
Việt Nam, Ai Cập, Indonesia và Thổ Nhĩ Kỳ.
Mặc dầu không thể tin rằng Nga không bị khó khăn lớn do vụ khủng hoảng Ukraine, nhưng sẽ là quá sớm nếu cho rằng Tổng Thống Vladimir Putin không ở trong điện Kremlin ít nhất đến hết nhiệm kỳ năm 2016.
Mặc dầu không thể tin rằng Nga không bị khó khăn lớn do vụ khủng hoảng Ukraine, nhưng sẽ là quá sớm nếu cho rằng Tổng Thống Vladimir Putin không ở trong điện Kremlin ít nhất đến hết nhiệm kỳ năm 2016.
No comments:
Post a Comment