The
Economist
Đỗ Đặng Nhật Huy, biên dịch
https://nghiencuuquocte.org/2023/07/21/the-gioi-hom-nay-21-07-2023/
Nga đã tấn
công các cảng Biển Đen của Ukraine trong đêm thứ ba liên tiếp
và tuyên bố tất cả các tàu đến các cảng này đều bị coi là “tàu chở hàng quân sự
tiềm năng.” Lúa mì, vốn phần lớn được trồng ở Ukraine, tăng giá sau thông báo của
Nga. Hôm thứ Hai, Nga đã rút khỏi thỏa thuận cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc
qua Biển Đen. Các quan chức Mỹ cảnh báo Nga có thể tấn công các tàu dân sự và
sau đó đổ lỗi cho Ukraine. Có khoảng 18 người bị thương trong các cuộc không
kích của Nga vào thành phố cảng Mykolaiv, và cơ sở hạ tầng ở Odessa vẫn tiếp tục
bị bắn phá.
Iraq trục
xuất đại sứ Thụy Điển vài giờ sau khi một đám đông xông vào đại
sứ quán nước này ở Baghdad. Chính phủ cũng đình chỉ giấy phép hoạt động cho tập
đoàn viễn thông Thụy Điển Ericson, theo báo cáo của truyền thông địa phương.
Người biểu tình ở Iraq phản đối việc cảnh sát Thụy Điển cho phép tổ chức một cuộc
tuần hành đốt kinh Koran ở Stockholm.
Đại sứ Trung Quốc tại Washington cảnh báo nước ông sẽ trả
đũa nếu Mỹ áp đặt thêm trừng phạt và kiểm soát xuất khẩu, chẳng hạn như hạn chế
tiếp cận công nghệ bán dẫn. Đại sứ Tạ Phong cho biết Trung Quốc “không muốn một
cuộc chiến thương mại hay công nghệ” nhưng “sẽ không nao núng trước những hành
động khiêu khích.” Tuần trước, ông Tạ đã thảo luận các vấn đề an ninh với các
quan chức Mỹ tại một cuộc họp hiếm hoi ở Lầu Năm Góc.
Các bác sĩ có thâm niên ở Anh đã bắt đầu cuộc đình công
kéo dài 48 giờ, lần đầu tiên trong mười năm qua. Hôm thứ Hai, Hiệp hội Y tế Anh
đã từ chối đề nghị tăng lương 6% của chính phủ, vì cho rằng nó không đủ bù đắp
cho lạm phát. Động thái này theo sau cuộc đình công kéo dài 5 ngày của các bác
sĩ trẻ, vốn kết thúc vào thứ Ba. Ước tính có khoảng 600.000 cuộc hẹn y tế đã bị
ảnh hưởng bởi đình công gần đây.
Uỷ viên khí hậu EU Frans Timmermans tuyên bố sẽ từ chức
và trở lại chính trường ở quê hương Hà Lan. Ông Timmermans, người phụ trách Thỏa
thuận xanh châu Âu và dẫn đầu các cuộc đàm phán về khí hậu của EU, sẽ tranh cử
với tấm vé kết hợp giữa đảng Lao động và Cánh tả Xanh trong cuộc bầu cử vào
tháng 11. Thủ tướng hiện tại, Mark Rutte, sẽ rời bỏ chính trường sau khi chính
phủ của ông sụp đổ hồi tháng 6.
Theo Ủy ban Nhân quyền Kenya, một tổ chức phi chính phủ, một
số người đã bị cảnh sát bắn và có thể bị giết trong các cuộc biểu tình ở Kenya.
Hàng nghìn người đã xuống đường trên khắp đất nước vào thứ Tư để phản đối chi
phí sinh hoạt tăng cao. Các cuộc biểu tình — dự kiến kéo dài đến thứ Sáu — được
kêu gọi bởi phe đối lập sau khi tổng thống William Ruto, đưa ra các loại thuế mới
vào tháng 6.
Giải bóng đá World Cup nữ đã khai mạc tại Auckland,
thành phố lớn nhất New Zealand, trước sự chứng kiến của 42.000 người. Trong trận
thắng đầu tiên ở World Cup, đội chủ nhà đã đánh bại Na Uy với tỷ số 1-0 trong
trận mở màn. Trước khi trận đấu bắt đầu, đám đông đã dành một phút mặc niệm cho
ba người thiệt mạng và mười người bị thương bởi một tay súng vài giờ trước khi
trận đấu bắt đầu.
Con số
trong ngày: 777.000, là số trẻ sinh ra bằng phương pháp thụ tinh ống nghiệm trong
năm 2018.
TIÊU ĐIỂM
Kinh
tế Nga có dấu hiệu lạm phát
Khi đồng rúp sụp đổ sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga vào tháng 2 năm
ngoái, ngân hàng trung ương Nga đã nhanh chóng tăng gấp đôi lãi suất. Kế hoạch
thành công như ý, giúp lấy lại niềm tin vào hệ thống ngân hàng và tiền tệ, và
ngân hàng đã có thể cắt giảm lãi suất trong những tháng sau đó. Nhưng có vẻ như
họ sẽ tăng lãi suất một lần nữa vào thứ Sáu, từ 7,5% lên 8%.
Quyết định này một phần phản ánh tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của Nga.
Chính phủ đang phải chịu thâm hụt ngân sách lớn, làm tăng tổng cầu và do đó tạo
ra lạm phát trong nước. Song ngân hàng trung ương cũng đang cố gắng nâng đỡ đồng
rúp. Trừng phạt của phương Tây đã gây khó khăn cho xuất khẩu hàng hóa của Nga –
khiến tài khoản vãng lai bị thâm hụt vào tháng 6 – trong khi tốc độ tháo chạy vốn
tiếp tục tăng khi giới nhà giàu Nga tìm cách rút tiền khỏi đất nước. Hậu quả là
áp lực lên đồng tiền, khiến hàng nhập khẩu trở nên đắt đỏ hơn. Nga đã đi qua những
hỗn loạn của tháng 2 năm 2022, nhưng vẫn còn đó những điểm yếu.
Nhật
Bản quyết không tăng lãi suất
Trong nhiều thập niên qua, các nhà hoạch định chính sách Nhật Bản luôn phải
vật lộn với giảm phát, mà họ tin rằng làm kìm hãm tăng trưởng kinh tế. Nhưng
trong năm qua họ đối mặt với thứ ngược lại: lạm phát. Dữ liệu công bố vào thứ
Sáu có thể sẽ cho thấy lạm phát theo năm vẫn đạt khoảng 3,2% trong tháng 6, mức
cao nhất trong gần mười năm qua. Như vậy lạm phát đã vượt quá mục tiêu 2% của
Ngân hàng Nhật Bản trong tháng thứ 15 liên tiếp.
Tuy vậy khi nhóm họp vào tuần tới để thiết lập lãi suất, ngân hàng trung
ương nhiều khả năng sẽ giữ nguyên chính sách tiền tệ cực kỳ lỏng lẻo của mình.
Họ tin rằng giá cả tăng do chi phí thực phẩm và điện tăng chỉ là tạm thời. Ueda
Kazuo, thống đốc mới được bổ nhiệm, đã nhấn mạnh sự cần thiết phải kiên nhẫn,
nói rằng ông sẽ chỉ xem xét thắt chặt khi lạm phát xuất phát từ nhu cầu trong
nước và tăng lương. Hiện chưa có dấu hiệu cho thấy điều đó. Sau khi điều chỉnh
theo lạm phát, tiền lương trong tháng 5 thậm chí giảm 1,2% — mức giảm theo
tháng thứ 14 liên tiếp.
Algeria
muốn gia nhập BRICS
Tổng thống Algeria Abdelmadjid Tebboune sẽ rời Trung Quốc vào thứ Sáu với
nụ cười trên môi. Trong chuyến thăm cấp nhà nước kéo dài 5 ngày vừa qua, ông đã
nhận được ủng hộ từ chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về nguyện vọng gia nhập
BRICS, một diễn đàn dành cho các cường quốc mới nổi. Khối này, bao gồm Brazil,
Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi, sẽ thảo luận về việc đón thêm thành viên tại
một hội nghị thượng đỉnh vào tháng 8.
Trong số các nước BRICS, không chỉ Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất
của Algeria, tán thành tham vọng của ông Tebboune. Tháng trước, ông đã gặp tổng
thống Nga Vladimir Putin và nhận được những đảm bảo tương tự. Nhưng động thái của
Algeria khiến các nhà quan sát phương Tây lo lắng. Quốc gia này là nhà xuất khẩu
khí đốt tự nhiên lớn nhất châu Phi; và kể từ cuộc xâm lược Ukraine, châu Âu đã
dùng khí đốt của Algeria để thay thế cho nhiên liệu từ Nga. Ông Tebboune cho rằng
việc xây dựng mối quan hệ bền chặt hơn với BRICS sẽ giúp đa dạng hóa và thúc đẩy
nền kinh tế xơ cứng của Algeria. Ông không phải là người duy nhất nghĩ như vậy:
21 quốc gia khác đã gửi hồ sơ xin gia nhập.
Mỹ
học từ tài ứng biến của người Ukraine trong chiến tranh
Trong những ngày qua, các đơn vị Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ đã bắn đạn
sơn và hoàn thành đổ bộ lên các bãi biển của đảo Okinawa, Nhật Bản. Lính Mỹ
cũng đã lắp ráp các robot giá rẻ để vận chuyển đạn dược và đưa binh sĩ bị
thương khỏi các bãi mìn. Những robot này được hàn máy từ các mảnh thép, đường
ray xe trượt tuyết, motor cửa ga-ra, tấm pin mặt trời và cả các bộ phận in 3D.
Nếu chiến thuật nghe có vẻ quen thuộc, thì đó là bởi vì cuộc tập trận, kết thúc
vào thứ Sáu, được truyền cảm hứng bởi Ukraine.
Với những cuộc tập trận như vậy, bộ quốc phòng muốn truyền đạt cho lính Mỹ
sự tháo vát trong thời chiến của Ukraine. Ví dụ, ở Ukraine, các xưởng bí mật
đang in 3D vỏ “bom kẹo” để chứa chất nổ và ổ bi. Một số loại vũ khí tạm thời do
máy bay không người lái thả xuống này có thể xuyên thủng cả thiết giáp. Lầu Năm
Góc dự kiến sẽ thử bom kẹo của riêng mình tại một bãi thử ở Hawaii.
No comments:
Post a Comment