Lựa chọn bất khả thi của Đài Loan: Trở thành Ukraine hoặc
Hồng Kông
Cù Tuấn biên dịch
Tóm tắt: Nền dân chủ Đài Loan đã rút ra hai bài học trái ngược từ cuộc xâm lược
Ukraine của Nga.
ĐÀI BẮC, Đài Loan—Người dân Đài Loan đã theo dõi từng diễn biến của cuộc
chiến ở Ukraine. Tuy nhiên, trong khi sự đồng cảm của họ đối với Ukraine là gần
như tương đồng, thì các kết luận về tương lai của chính hòn đảo này lại rất
khác nhau.
Đối với một số người, bài học rút ra là ngay cả một kẻ thù dường như bất
khả chiến bại cũng có thể bị đánh bại nếu một xã hội biết đứng vững, và bài học
này trở thành một nguồn cảm hứng cho nỗ lực của chính Đài Loan nhằm chống lại
cuộc xâm lược đáng sợ của Trung Quốc. Những người khác rút ra bài học ngược lại
từ hình ảnh các thành phố Ukraine đang bốc cháy âm ỉ. Họ nói rằng bất cứ chuyện
tồi tệ nào đi nữa cũng còn tốt hơn là chiến tranh, và Đài Loan nên làm tất cả
những gì có thể để tránh chọc giận Bắc Kinh, ngay cả khi điều đó có nghĩa là phải
thỏa hiệp một cách đau đớn.
Hai tầm nhìn đối nghịch nhau này sẽ cạnh tranh nhau trong cuộc bầu cử tổng
thống của Đài Loan, dự kiến diễn ra vào tháng 1 năm 2024, và sẽ định hình cách
thức chính thể dân chủ của hòn đảo cải tổ hệ thống phòng thủ của mình khi quân
đội Trung Quốc càng ngày càng xâm lấn. Việc tự tìm câu trả lời bên trong tâm thức
người Đài Loan, và quyết tâm củng cố lực lượng vũ trang của họ, cũng nhất định
sẽ ảnh hưởng đến mức độ can dự của Mỹ về mặt quân sự nếu Bắc Kinh cố gắng chiếm
lấy hòn đảo này - nơi sinh sống của 24 triệu người, và hầu như toàn bộ nhà xưởng
sản xuất chip bán dẫn tiên tiến của thế giới.
Trong khi Đài Loan luôn phải chịu sức ép bị xâm lược kể từ khi Đảng Cộng
sản Trung Quốc nắm quyền kiểm soát đại lục vào năm 1949, thì việc Nga tấn công
Ukraine khiến nhiều người Đài Loan lo sợ rằng chiến tranh có thể nổ ra mà không
cần báo trước. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã phát biểu càng ngày càng hung hãn
khi nói về Đài Loan, nhắc đi nhắc lại rằng họ sẽ không loại trừ việc sử dụng vũ
lực để đạt được điều mà họ gọi là “thống nhất đất nước”. Bắc Kinh cũng đã tăng
cường các tàu thăm dò hải quân và không quân xung quanh hòn đảo nhằm làm hao
mòn hệ thống phòng thủ của Đài Loan. Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ ước tính rằng
nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã áp đặt năm 2027 sẽ là hạn chót để quân
đội của ông sẵn sàng chiếm hòn đảo.
“Điều mà cuộc chiến Ukraine đã cho thấy, đó là khả năng một nước láng giềng
hiếu chiến có thể đơn phương quyết định hành động chống lại bạn không phải là
điều xa vời. Đó là một hồi chuông cảnh tỉnh,” Enoch Wu, người sáng lập Forward
Alliance, một tổ chức phi chính phủ đào tạo dân thường Đài Loan về ứng phó khẩn
cấp và sơ cứu. “Mối đe dọa mà chúng ta phải đối mặt là một mối đe dọa hiện hữu,
và vì vậy sứ mệnh phòng thủ của chúng ta phải có sự tham gia của toàn xã hội.”
Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đã chuyển sang tăng thời gian thực hiện
nghĩa vụ quân sự bắt buộc bắt đầu từ năm tới, từ 4 tháng lên một năm, và tăng
chi tiêu quân sự với việc mua vũ khí mới từ Mỹ, chẳng hạn như hàng trăm tên lửa
chống hạm Harpoon. Trong khi bà Thái không đủ điều kiện để tái tranh cử, ứng cử
viên tổng thống từ đảng cầm quyền của bà – đương kim Phó Tổng thống Lại Thanh Đức
– cũng cam kết tương tự sẽ bảo vệ quyền tự trị của hòn đảo và chống lại sự đe dọa
ngày càng tăng của Bắc Kinh.
“Tôi không nghĩ bất kỳ người nào có lý trí có thể nói rằng việc đối thoại
sẽ thay đổi ông Tập hoặc ĐCSTQ,” Vincent Chao, cựu quan chức an ninh quốc gia
và là phát ngôn viên của ông Lai, đề cập đến Đảng Cộng sản Trung Quốc. “Họ coi
việc khuất phục Đài Loan là một phần trong quá trình trẻ hóa quốc gia của họ,
như một điều gì đó vốn có liên quan đến tính hợp pháp chính trị của họ. Bất kỳ ứng
cử viên Tổng thống nào cũng phải thực tế về tình hình.” Ông nói thêm, Ukraine
đã cho Đài Loan một “bài học sáng giá” về cách tự bảo vệ mình—và cách xây dựng
liên minh với các nền dân chủ có cùng chí hướng.
Đảng Quốc gia đối lập chính, được gọi là Quốc dân đảng, lại có quan điểm
khác. “Chúng tôi muốn nói chuyện với người Trung Quốc. Chúng tôi tin rằng chúng
tôi có thể đối thoại với Trung Quốc. Điều đó chắc chắn sẽ làm giảm căng thẳng,
để đảm bảo không có chiến tranh ngẫu nhiên và chắc chắn không có chiến tranh cố
ý nào xảy ra,” phó chủ tịch Quốc dân đảng Andrew Hsia cho biết trong một cuộc
phỏng vấn trước khi khởi hành chuyến công du Trung Quốc vào tháng 6, chuyến đi
thứ hai của ông trong năm nay.
Ông Hsia nói thêm: “Trong quá khứ, chúng ta đã nói về chiến tranh, nhưng
bây giờ lần đầu tiên chúng ta thấy trong phòng khách của mình, trên truyền
hình, tất cả sự tàn phá của nó. Chúng ta đã sẵn sàng cho điều đó chưa? Tôi
không nghĩ chúng ta đã sẵn sàng, tôi không nghĩ chúng ta sẽ kiên cường đến thế.”
Ứng cử viên tổng thống của Quốc dân đảng, Hồ Hữu Nghi, đã cam kết trong
tuần này rằng ông sẽ giảm thời gian thực hiện nghĩa vụ quân sự bắt buộc xuống
còn 4 tháng sau khi cải thiện quan hệ với Bắc Kinh.
Trong khi Quốc dân đảng thể hiện tốt trong các cuộc bầu cử địa phương vào
mùa thu năm ngoái, các cuộc thăm dò dư luận cho đến nay cho thấy Lại Thanh Đức
đang dẫn đầu, mặc dù cuộc đua tổng thống quá bất ổn để có thể quyết định. Ứng cử
viên thứ ba, Ko Wen-je, cựu thị trưởng trung dung của Đài Bắc, cũng đang có tỷ
lệ ủng hộ cao, càng làm cho các dự đoán thêm khó khăn.
Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã lo lắng theo dõi quân đội Nga vấp ngã ở
Ukraine, với số lượng thương vong cao và một loạt thất bại đã góp phần gây ra
cuộc binh biến ngắn ngủi của nhóm bán quân sự Wagner vào tháng trước. Nhưng
không có dấu hiệu nào cho thấy ông Tập, người đã dập tắt quyền tự trị và quyền
tự do dân sự mà Hồng Kông được hưởng, giảm quyết tâm hơn trong việc chiếm Đài Loan
vì những khó khăn của Nga, theo các quan chức Mỹ.
Một hàng rào tự nhiên ghê gớm—hơn 130km đường thủy—ngăn cách Đài Loan với
lục địa Trung Quốc, khiến cho bất kỳ cuộc xâm lược nào cũng trở nên phức tạp
hơn nhiều so với việc Nga đưa các đoàn xe tăng qua biên giới Ukraine vào tháng
2 năm 2022. Các tàu và máy bay chở quân của Trung Quốc sẽ là mục tiêu của tên lửa
của Đài Loan, và thương vong ban đầu của lực lượng xâm lược có khả năng là rất
cao.
Tuy nhiên, việc Đài Loan là một hòn đảo cũng khiến việc đảm bảo đạn dược
và các nguồn cung cấp quan trọng, chẳng hạn như nhiên liệu để cung cấp năng lượng
cho các nhà máy điện, trở nên phức tạp hơn. Kích thước nhỏ của hòn đảo – nó chỉ
chiếm 6% diện tích bề mặt của Ukraine – sẽ không cho Đài Loan có nhiều lựa chọn
để phản công chiến lược nếu quân đội Trung Quốc thành công trong việc thiết lập
một số bãi biển, như hầu hết các trò chơi chiến tranh dự đoán sẽ diễn ra.
“Đối với Đài Loan, tình hình giống như David đối mặt với Goliath,” Thiếu
tướng Sun Li-fang, phát ngôn viên của quân đội Đài Loan cho biết. “Nhưng quê
hương của chúng tôi ở đây, và lối sống dân chủ và tự do là một phần giá trị của
chúng tôi. Chúng tôi sẽ bảo vệ nó bằng bất cứ giá nào.”
Mặc dù Mỹ không có nghĩa vụ ràng buộc phải bảo vệ Đài Loan và từ lâu đã
duy trì chính sách mơ hồ chiến lược về vấn đề này, nhưng Tổng thống Biden đã
nhiều lần cảnh báo rằng, không giống như ở Ukraine, quân đội Mỹ sẽ can thiệp trực
tiếp nếu Trung Quốc cố gắng chiếm giữ hòn đảo này bằng vũ lực. Tuy nhiên, trước
khi quân đội Mỹ được triển khai, hòn đảo này sẽ phải tự mình chống lại những cú
đánh đầu tiên. Nhiều quan chức và nhà phân tích Mỹ cho biết, cho đến nay, mặc
dù đã có những cải tiến gần đây, nhưng Đài Loan vẫn chưa sẵn sàng.
“Người Đài Loan phải cam kết 100%, bởi vì nếu không, thì không có lý do
gì để Mỹ hay bất kỳ quốc gia nào khác đến viện trợ cho họ,” Trung tướng Không
quân Mỹ David Deptula, chủ nhiệm Viện Nghiên cứu Hàng không vũ trụ Mitchell ở
Arlington, Va, nêu ý kiến. “Cần phải có cảm giác thật sự cấp bách. Mỹ sẽ không
đưa những chàng trai và cô gái của họ tới Đài Loan nếu người Đài Loan không sẵn
sàng toàn tâm toàn ý bảo vệ hòn đảo và người dân của họ.”
Mặc dù đã được tăng cường trong năm qua, ngân sách quân sự của Đài Loan vẫn
chỉ bằng 2,4% GDP — so với hơn 3% của Mỹ, 4% của Ba Lan và khoảng 5% ở Israel.
Các quan chức phương Tây cho biết tính chuyên nghiệp và động lực của quân đội
Đài Loan là mối quan tâm đặc biệt. Trường đào tạo sĩ quan chính của hòn đảo ban
đầu được thành lập với tên gọi Học viện quân sự Hoàng Phố ở miền nam Trung Quốc
vào những năm 1920, phụ thuộc nhiều vào các giảng viên Liên Xô. Các nhà phân
tích quốc phòng cho biết, học thuyết và văn hóa quân sự kiểu Xô Viết lỗi thời vẫn
tồn tại trong quân đội Đài Loan.
Bất chấp sự gia tăng gần đây về thời gian nhập ngũ, việc trì hoãn nhập
ngũ do ưu tiên giáo dục đại học có nghĩa là hầu hết người Đài Loan ở độ tuổi
quân dịch sẽ không phục vụ trong suốt năm cho đến năm 2028 — và vẫn chưa rõ việc
đào tạo quân dịch hiện tại, mà theo nhiều binh sĩ là gồm rất ít kỹ năng hữu
ích, sẽ được hiện đại hóa.
Hiện tại, hầu hết những người nhập ngũ dành thời gian lau sàn nhà và nhặt
cỏ hơn là học cách đẩy lùi Quân đội Giải phóng Nhân dân Bắc Kinh, Đô đốc Lee
Hsi-min, cựu chỉ huy quân đội Đài Loan cho biết. Ông đã lên tiếng chỉ trích mức
độ sẵn sàng thấp kém của quân đội hòn đảo này.
“Nếu bạn chỉ làm những việc giống nhau trong một năm thay vì bốn tháng,
thì bạn sẽ gặp rắc rối và mang tiếng xấu,” ông nói. “Vấn đề là nội dung đào tạo
chứ không phải thời gian đào tạo. Cách thức bạn tập luyện quan trọng hơn nhiều
so với việc bạn tập luyện trong bao lâu.” Quân đội Đài Loan cho biết họ đang nỗ
lực cải thiện việc đào tạo.
Đài Loan cũng gặp khó khăn trong việc duy trì quân đội chuyên nghiệp của
mình, bao gồm cả các phi công Không quân được đào tạo bài bản. Bộ Quốc phòng
Đài Loan cho biết trong một báo cáo gần đây rằng khoảng 20% quân nhân chuyên
nghiệp của họ trong 5 năm qua đã quyết định rời quân ngũ trước khi hợp đồng của
họ kết thúc. Chỉ trong năm ngoái, hơn 3.700 binh sĩ đã xin nghỉ việc, theo báo
cáo.
“Rất nhiều thanh niên đăng ký tham gia lực lượng tình nguyện trong 4 năm
đã quyết định trả tiền phạt và rời quân ngũ sớm vì họ nói rằng họ nhập ngũ vì
tiền—không phải để chiến đấu và không phải để chết,” Alexander Huang, giám đốc
quan hệ quốc tế của Quốc dân Đảng cho biết.
Lịch sử rắc rối của Đài Loan với các lực lượng vũ trang của chính họ là một
phần lý do. Quân đội và chính phủ của Quốc dân đảng do Tưởng Giới Thạch lãnh đạo
đã trốn sang Đài Loan khi quân đội Cộng sản đảng của Mao Trạch Đông đánh bật họ
khỏi lục địa Trung Quốc vào năm 1949. Chế độ độc tài quân sự của Tưởng đã cố gắng
ngăn chặn ý thức về bản sắc của Đài Loan, vốn bị coi là đã bị vấy bẩn do trải
qua nhiều thập kỷ cai trị của Nhật Bản. Tưởng Giới Thạch sau đó dành nhiều thập
kỷ để thực hiện cái gọi là “Khủng bố trắng”, trong đó hàng nghìn người bất đồng
chính kiến đã bị giết hại.
Đảng Tiến bộ Dân chủ của Tổng thống Thái Anh Văn, nắm quyền từ năm 2016,
nổi lên từ chiến dịch ủng hộ dân chủ chống lại sự cai trị của Quốc dân đảng vào
những năm 1980, một phần lôi cuốn ý thức của người Đài Loan về sự khác biệt của
họ với người dân đại lục.
“Trong quá khứ, thường dân Đài Loan không thân thiết lắm với quân đội của
chúng tôi vì quân đội cũ của chúng tôi đến từ bên ngoài đảo, không xuất phát từ
dân trên đảo. Có một khoảng cách lớn giữa dân thường và quân nhân,” nhà lập
pháp DPP Wang Ting-yu, thành viên cấp cao của ủy ban quốc phòng của quốc hội
Đài Loan, cho biết.
“Nhưng tôi phải nói rằng đây là một tình huống đã lâu lắm rồi,” ông nói
thêm, nói rằng, dưới thời bà Thái Anh Văn, mối quan hệ quân sự-dân sự của Đài
Loan đã thay đổi: “Bà ấy khiến quân đội nhận ra rằng bạn cần phải bảo vệ nền
dân chủ.” Ông nói, chính phủ đã tăng lương cho quân đội và đang hiện đại hóa
các chương trình đào tạo, một phần bằng cách đưa các giảng viên nước ngoài vào
dạy, và cử một số đơn vị Đài Loan tham gia các cuộc tập trận ở Mỹ.
Tuy nhiên, những thay đổi này vẫn chưa chuyển thành thái độ mới trong
công chúng, nơi mà việc phục vụ trong lực lượng vũ trang không có uy tín hoặc hấp
dẫn nào. Wang Chung-wei, một người lính sắp nhập ngũ trong vài tuần tới, nói rằng
anh ấy, giống như hầu hết thanh niên Đài Loan, không mong đợi trải nghiệm này.
"Không có gì cả. Sẽ hoàn toàn chỉ là lãng phí thời gian.” Wang nói thêm rằng
anh thà ở nhà và làm việc trong công việc kinh doanh của gia đình. “Tôi không
quan tâm nếu Trung Quốc tiếp quản. Dù sao thì gia đình chúng tôi cũng từ Trung
Quốc chạy đến đây.”
Phil Pi, 21 tuổi, từng phục vụ trong quân đội Đài Loan năm ngoái, cho biết
anh hầu như không học được gì trong thời gian làm việc. Anh nói, vì các quy tắc
của Covid, những người lính nghĩa vụ thậm chí không thể chạy bộ vì việc tập thể
dục với khẩu trang được cho là quá mệt mỏi. Tuy nhiên, những tân binh đã thực
hành bắn súng tầm xa một vài lần.
“Đó không phải là một trải nghiệm hữu ích. Tôi không được huấn luyện để
chiến đấu,” Pi nói, đồng thời cho biết thêm rằng anh và những người bạn của
mình sẽ không tình nguyện ra tiền tuyến nếu Trung Quốc xâm lược: “Sẽ không có
hy vọng nào.”
Một số thanh niên khác được phỏng vấn tại khu mua sắm Ximending của Đài Bắc
cũng đồng tình với quan điểm này, nói rằng họ thấy việc hy sinh mạng sống của
mình chẳng ích lợi gì trước sức mạnh to lớn của Trung Quốc.
“Những người trẻ tuổi [tại Đài Loan] là những người không muốn thống nhất
với Trung Quốc,” Trung tướng Chang Yan-ting, cựu phó tư lệnh lực lượng không
quân Đài Loan nói. “Nhưng nếu bạn muốn độc lập, bạn càng cần phải chiến đấu, và
họ cũng không muốn chiến đấu. Mâu thuẫn nảy sinh.”
Yi-hao, sinh viên Đại học Quốc phòng Đài Loan, là một ngoại lệ. Anh nói:
“Trước cuộc chiến ở Ukraine, chúng tôi được dạy rằng sức mạnh quân sự của Nga mạnh
hơn của Trung Quốc và quân đội của Đài Loan mạnh hơn quân đội Ukraine. “Nếu
Ukraine có thể chống cự lâu như vậy, Đài Loan chắc chắn sẽ cầm cự được.” Anh
không muốn nêu họ của mình vì anh không được quân đội cho phép phát biểu.
Lai Yi-chi, người đã trở thành trung úy sau khi tốt nghiệp Học viện Hải
quân vào tháng 6, nói rằng cô đã được truyền cảm hứng từ sự dũng cảm và kiên cường
của những người lính Ukraine, điều mà cô thường thảo luận trong các lớp học.
“Chúng ta cũng nên thể hiện tinh thần và quyết tâm như vậy,” cô nói.
Bỏ qua các lực lượng vũ trang chính thức, một số nhóm tình nguyện đã quyết
định tự hành động, chuẩn bị cho người dân Đài Loan đối phó với một cuộc chiến
có thể xảy ra. Một nhóm như vậy là Học viện Kuma, đã nhận được khoản tài trợ
100 triệu đô la từ Robert Tsao, người sáng lập United Microelectronics, một
trong những công ty bán dẫn lớn nhất thế giới.
“Chúng tôi không có ý định thành lập quân đội riêng,” Tsao nói. “Nhưng
tôi nghĩ rằng nỗ lực của họ có thể sẽ làm tăng khả năng phục hồi của xã hội Đài
Loan. Nếu chúng ta biết cách ẩn nấp, biết cách giúp đỡ lẫn nhau, biết cách duy
trì liên lạc, chúng ta có thể giảm bớt thiệt hại trong thời chiến.” Tsao cho biết
một số sinh viên cũng muốn học thêm các kỹ năng võ thuật, chẳng hạn như bắn
súng, nhưng luật súng nghiêm ngặt của Đài Loan khiến điều đó trở nên khó khăn.
Khoảng 25.000 người Đài Loan đã được đào tạo tại Kuma.
Nico Li, một nhạc sĩ đã nghỉ hưu 60 tuổi đang tham gia một lớp học ở
Kuma, cho biết bà cảm thấy lo lắng trước những rủi ro ngày càng tăng đến từ
Trung Quốc và muốn tự trang bị cho mình để tránh trở thành gánh nặng cho con
cái. “Đài Loan là hòn đảo với những kho báu. Tôi không muốn giao nó cho người
khác mà không đấu tranh,” Li nói, đề cập đến những gì bà coi là giá trị tự do
và dân chủ của Đài Loan. “Nếu tôi có khả năng, tôi thậm chí sẽ cầm súng nếu cần.”
Tại một buổi huấn luyện khác do Forward Alliance tổ chức, hàng chục người
Đài Loan đã thực hành cách cầm máu động mạch bằng garo và cố định vết thương lớn.
Eric Lin, một trong những sinh viên, cho biết: “Có cảm giác về sự diệt vong sắp
xảy ra, cảm giác vô cùng tuyệt vọng. Vì vậy, thay vì ngồi ở nhà và xem những
tin tức tiêu cực, tôi muốn đến đây – để tôi có thể làm được điều gì đó.”
Hình ảnh:
1: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6636204089751548&set=pcb.6636212133084077
Người dân Đài Loan tập trung tại Đài Bắc để tưởng nhớ các nạn nhân của cuộc
đàn áp quân sự năm 1989 đối với các cuộc biểu tình ở Quảng trường Thiên An Môn,
Bắc Kinh.
2: https://www.facebook.com/photo?fbid=6636204066418217&set=pcb.6636212133084077
Các học viên tốt nghiệp học viện quân sự dự lễ tốt nghiệp ở Đài Bắc vào
tháng 6.
3: https://www.facebook.com/photo?fbid=6636204039751553&set=pcb.6636212133084077
Trong một cuộc tập trận hôm thứ Ba, các binh sĩ Đài Loan đã phóng một tên
lửa FIM-92 Stinger trên một bãi biển ngoài khơi thuộc quận Pingtung của Đài
Loan.
4: https://www.facebook.com/photo?fbid=6636204186418205&set=pcb.6636212133084077
Diễn tập đổ bộ ở Yilan, Đài Loan. Việc Đài Loan là một hòn đảo khiến việc
đảm bảo đạn dược và các nguồn cung cấp quan trọng trở nên phức tạp hơn.
5: https://www.facebook.com/photo?fbid=6636204256418198&set=pcb.6636212133084077
Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn (đứng, giữa) theo dõi huấn luyện tại một
căn cứ quân sự vào tháng Năm. Bà Thái đang tăng cường ngân sách quân sự.
6: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6636204269751530&set=pcb.6636212133084077
Quân dự bị Đài Loan xếp hàng bên trong một căn cứ quân sự ở Đào Viên.
7: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6636204309751526&set=pcb.6636212133084077
Một khu mua sắm ở Đài Bắc vào tháng 6. Trong công chúng nói chung, thái độ
đối với nghĩa vụ quân sự có nhiều khác biệt.
8: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6636204389751518&set=pcb.6636212133084077
Quân dự bị Đài Loan tham gia huấn luyện quân dự bị năm nay. Người dân Đài
Loan đang theo dõi cuộc chiến ở Ukraine, nhưng rút ra những kết luận khác nhau.
9: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6636204449751512&set=pcb.6636212133084077
Một người đóng vai người đi bộ bị tai nạn xe hơi tại buổi huấn luyện do
Forward Alliance tổ chức. Nhóm này là một tổ chức phi chính phủ đang đào tạo
dân thường Đài Loan về ứng phó khẩn cấp và sơ cứu.
10: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6636204496418174&set=pcb.6636212133084077
Chen Mei-yi, ở giữa, đưa các con tham gia khóa huấn luyện sơ cứu của
Forward Alliance.
Link gốc cho bà con tham khảo:
https://www.wsj.com/.../taiwan-china-ukraine-russia-hong...
WSJ.COM
Taiwan’s Impossible Choice: Be Ukraine or Hong Kong
Taiwan’s Impossible Choice: Be Ukraine
or Hong Kong
.
Tranh đấu tại Đài Loan
=====
Lựa chọn bất khả thi của Đài
Loan: Trở thành Ukraine hoặc Hồng Kông
Trung Quốc thành lập lực lượng
cảnh sát biển không giống ai, nhằm tìm kiếm sự thống trị các vùng biển châu Á
Mỹ và Trung Quốc đang chuẩn bị
cho một cuộc chiến tranh tại Đài Loan (1/2)
Mỹ và Trung Quốc đang chuẩn bị
cho một cuộc chiến tranh tại Đài Loan (2/2)
Hơn nửa thế kỷ đối đầu giữa
Trung Quốc và Đài Loan
https://www.facebook.com/.../pfbid0KcTuxXWWJW7JrYDyCiKTwE..
No comments:
Post a Comment