Mỹ
có thể tăng cường hiện diện ở Biển Đông sau khi rời Afghanistan
Trọng
Nghĩa -
RFI
Đăng ngày: 06/09/2021 - 15:52
Từ giữa tháng 8/2021, báo chí và cả các nhà
ngoại giao Trung Quốc, đều không không che giấu thái độ vui mừng trước điều bị
cho là “thất bại” của Mỹ ở Afghanistan. Truyền thông Trung Quốc
không ngần ngại nêu bật việc Hoa Kỳ “bỏ rơi” đồng minh 20 năm
của mình như là một bài học cho nhiều nước, đặc biệt là ở châu Á, là không nên
tin tưởng vào Mỹ.
Tàu sân bay USS
Ronald Reagan (CVN 76) và USS Nimitz (CVN 68, phía xa) tại Biển Đông, ngày
06/07/2020. AP - Petty Officer 3rd Class Jason Tarleton
Thế nhưng, ngày càng có nhiều nhà phân tích
cho rằng Bắc Kinh không nên mừng vội, vì sau khi thoát ra được khỏi vũng lầy
Afghanistan, Hoa Kỳ sẽ rảnh tay hơn để đối phó với Trung Quốc, và cụ thể là sẽ
có điều kiện dấn thân sâu hơn vào Biển Đông.
Chỉ một tuần sau ngày Kabul thất thủ, nhật báo
Hồng Kông South China Morning Post hôm 22/08 đã nhắc lại tuyên bố của tổng
thống Mỹ Joe Biden, tái khẳng định quyết tâm triệt thoái khỏi Afghanistan để có
thể tập trung đối phó với Trung Quốc (và Nga).
Một cách cụ thể hơn, báo mạng Philippines Business
World vào hôm nay, 06/09, đã trích dẫn nhiều nhà phân tích cho rằng quân đội
Mỹ có thể sẽ tăng cường hiện diện ở Biển Đông sau khi rút khỏi Afghanistan,
trong một hành động nhằm chống lại việc Trung Quốc quân sự hóa vùng biển tranh
chấp.
Theo giáo sư chuyên ngành quốc tế học
Renato C. de Castro, thuộc Đại Học De La Salle ở Philippines, động thái triệt
thoái khỏi Afghanistan chỉ là một động tác “rút lui” chiến
lược, nhằm giúp Mỹ có thêm nguồn lực cạnh tranh với các đối thủ như Trung Quốc
và Nga. Trong một cuộc phỏng vấn thực hiện qua mạng xã hội Zoom, giáo sư de
Castro giải thích: “Mỹ đã nhận ra rằng việc ở lại Afghanistan không
mang lại bất kỳ lợi ích nào… Đó không phải là một vùng biển và họ đã bỏ vào rất
nhiều tiền mà chẳng được ích lợi gì… Quý vị sẽ làm gì khi nhận ra rằng khoản đầu
tư của mình không thu được lợi nhuận? Quý vị phải cắt bỏ nó đi. Đây là điều gọi
là rút lui chiến lược”.
Theo chuyên gia Philippines, Mỹ đã dồn quá nhiều
nguồn lực cho Afghanistan, và những nguồn lực đó phải được cắt giảm, vì Hoa Kỳ
đã có những ưu tiên khác ở Ấn Độ - Thái Bình Dương, và giờ đây có thể tập
trung vào các vấn đề chính sách đối ngoại cấp bách hơn, bao gồm cả tranh chấp
Biển Đông, trọng tâm chú ý hiện nay.
Cùng một nhận định, ông Victor Andres
Manhit, chủ tịch một tổ chức tư vấn chính sách địa phương, cho rằng trước
đây, việc Mỹ dồn sức vào việc ngăn chặn các nhóm cực đoan ở Afghanistan
đã “cho phép Trung Quốc rảnh tay vươn lên ở Ấn Độ-Thái Bình
Dương”, tạo điều kiện cho Nga tung hoành ở Đông Âu và Trung Đông, đồng
thời cho phép Iran và Bắc Triều Tiên thúc đẩy tham vọng hạt nhân.
Do
vậy, chủ trương ra khỏi Afghanistan là nằm trong một nỗ lực lớn hơn nhằm tập
trung vào những thách thức chiến lược cốt lõi, đặc biệt là những thách thức ở
khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương, mà chính quyền Biden coi là quan trọng hơn.
Đối với các chuyên gia phân tích, những lời cảnh
báo về nguy cơ bị bỏ rơi như Afghanistan mà Bắc Kinh gởi đến các nước châu Á đang
muốn dựa vào Mỹ để chống lại các hành vi bắt nạt của Trung Quốc, đều thiếu cơ sở
vì không thể nào so sánh giữa hai khu vực.
Theo Business World, ông Robin Michael
Garcia, giáo sư kinh tế chính trị tại Đại Học Châu Á và Thái Bình Dương, nhận
thấy là Philippines khó có thể trở thành Afghanistan tiếp theo trong trường hợp
bị Trung Quốc hoặc các lực lượng cực đoan trong nước tấn công, vì lợi ích của
Philippines “rất phù hợp với lợi ích của Mỹ”.
Theo giáo sư Garcia: “Lợi ích vật chất
của Hoa Kỳ sẽ luôn được ưu tiên hàng đầu. Đó là một thực tế trong chính trị quốc
tế.” Trong tình hình đó, Philippines vẫn có thể dựa vào sự đảm bảo an
ninh của Mỹ trong trường hợp xảy ra tấn công ở Biển Đông vì đó là tuyến đường
thủy thương mại thiết yếu trên thế giới. Cũng theo giáo sư này, Hoa Kỳ luôn kêu
gọi duy trì một trật tự dựa trên luật lệ ở Biển Đông và đặc biệt bảo vệ quyền tự
do hàng hải vì sự kìm hãm thương mại ở khu vực này sẽ ảnh hưởng đến số tiền mà
họ kiếm được. Rõ ràng là ở Biển Đông, lợi ích của Mỹ là rất lớn vì thương mại.
Theo ông Garcia không thể so sánh hành động của
Mỹ ở Trung Đông hoặc ở Afghanistan với những gì họ làm tại châu Á, bởi vì “lợi
ích của Mỹ hoàn toàn phù hợp với lợi ích của các nước Đông Á và Đông Nam Á”.
Riêng giáo sư khoa học chính trị Antonio P.
Contreras tại Đại Học De La Salle tin tưởng rằng vì lợi ích của mình, Mỹ sẽ
không thể bỏ rơi Philippines và Biển Đông. Đối với nhà phân tích
Philippines: “Tranh chấp ở Biển Đông không phải là vấn đề khủng bố, mà
là vấn đề tự do thông thương. Afghanistan là một quốc gia không giáp biển. Tầm
quan trọng chiến lược đối với Mỹ không là gì, ngoại trừ việc nước này là nơi
sinh sôi của chủ nghĩa khủng bố”.
***
CÁC NỘI DUNG LIÊN
QUAN
Sau
Afghanistan, Bắc Kinh phải dè chừng Mỹ ở Thái Bình Dương
Rút
khỏi Afghanistan, Mỹ rảnh tay đối phó với Trung Quốc
No comments:
Post a Comment